Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Σάββατο 27 Ιουλίου 2013

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

 Παράδοση δεν είναι μόνο αυτό που μας παραδίδεται απ' τους παλιούς μας, αλλά και κυρίως αυτό που εμείς εμπλουτισμένο παραδίδουμε στους νεότερους.


ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης




Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ Κέντρο Χανίων χτυπά από προχθές και θα χτυπά μέχρι μεθαύριο η καρδιά των 'Οπου Γης Κρητικών'. Στην επέτειο των 100 χρόνων από την Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα είναι αφιερωμένο το Παγκόσμιο Συνέδριο των Κρητών, που έχει τίτλο 'Οι Κρήτες στον Κόσμο... 1913 - 2013'.

'ΠΟΛΛΟΙ από τσοι Κρητικούς που διάουνε στα ξένα/ σύναξη κάνουν στα Χανιά, αρέσει μου κι εμένα./ Ηρθανε για να μας το πουν ότι δεν μας ξεχνούνε/ και πως θα έρχονται συχνά, την Κρήτη αγαπούνε./ Αδέλφια καλώς ήρθατε, πάντα να μας θυμάστε/ να ξέρετε πως πάντοτε μες στην καρδιά μας θα ?στε!'. Μια μαντινάδα για το σπουδαίο αυτό γεγονός ζήτησα από τον πρώτο κατά τα πρεσβεία μαντιναδολόγο μας, τον Ηλία τον Σταματάκη, τρεις, εν είδει ρίμας, μου έστειλε. Και βέβαια, καλοδεχούμενες!

ΟΠΩΣ τότε; Λίγο πριν, λίγο μετά, την Αλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους. Κύματα φυγής των ανθρώπων της επιστήμης, των γραμμάτων και της τέχνης από την Ελλάδα στο εξωτερικό. Ιδιαίτερα των νέων που αναζητούν εργασιακές προοπτικές. Ελλάς εάλω; 

ΚΙ ΟΜΩΣ δεν είπα χθες Παρασκευή 'Χρόνια πολλά' στις Παρασκευές για την ονομαστική τους εορτή. Τα λέω σήμερα, Σάββατο, με μια μέρα καθυστέρηση μαζί με τα 'Χρόνια πολλά' στους Παντελήδες. Του Αγίου Παντελεήμονος, μεγάλη η Χάρη του, βλέπετε!

'ΑΓΙΕ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ πρώτε γιατρέ του κόσμου,/ απού γιατρεύεις τσι πληγές και διασκορπάς τσοι πόνους...'. Σαν να ήταν χθες που η μάνα μου, με το που πονούσε ο λαιμός μου, τον άλειβε με λάδι από τον λύχνο, λέγοντας τη γητειά του Αγίου Παντελεήμονος. Γι? αυτήν, κι όχι μόνο γι? αυτήν, ήταν ο πρώτος γιατρός του κόσμου. Πάντα έτοιμος να θεραπεύσει, δίχως ανταμοιβή, την όποια αρρώστια! Βοήθειά μας!

ΥΣΤΕΡΑ απ? την παρουσίαση του βιβλίου των Γιάννη Λεντάρη - Γιώργου Γιακουμινάκη 'Λαϊκή Μουσική παράδοση και Καλλιτέχνες του Αποκόρωνα' στο Ινστιτούτο Τύπου (Αγία Σοφία) παραπροχθές, εκδήλωση μνήμης για τον Χαρίλαο Πιπεράκη, τον 'Ψηλορείτη' της κρητικής μουσικής, στην οποία θα γίνουν και τ? αποκαλυπτήρια ανάγλυφης παράστασής του, στο Ξεροστέρνι, μεθαύριο. Παράδοση δεν είναι μόνο αυτό που μας παραδίδεται απ? τους παλιούς μας, αλλά και κυρίως αυτό που εμείς εμπλουτισμένο παραδίδουμε στους νεότερους. Αντισκάρι για να μη μας τσουρήσει η ανεμική των καιρών αυτού του είδους οι εκδηλώσεις.

ΚΑΤΑ το μεγάλο διάστημα της παραμονής του στην Κρήτη ο Χαρίλαος είχε παίξει λύρα σε πολλά πανηγύρια, μεταξύ αυτών και στο πανηγύρι της Παναγίας στις 8 του Σεπτέμβρη στο Γαβαλοχώρι. Την ώρα του γλεντιού, ενώ χόρευε πρώτη η Πολωνέζα γυναίκα του, έσπασε το τακούνι του παπουτσιού της και παραπάτησε. Αυτή, ωστόσο, χωρίς ν? αφήσει τα βήματα του χορού πέταξε τα παπούτσια της και συνέχισε ξυπόλυτη να χορεύει. Οι γλεντιστάδες ξέσπασαν σε χειροκροτήματα κι άρχισαν να χορεύουν μαζί τους, ενώ σαν χείμαρρος έβγαιναν απ? το στόμα του Χαρίλαου οι μαντινάδες. 'Για ιδέστε ντη την αγαπώ, τη μεταξοντυμένη/ πώς τονε σέρνει τον χορό και ξεκαλικωμένη'. 'Εσπασε το ντακούνι σου απ? του χορού τη φούργια/ χόρευγε μα θα πάρομε καλίκωση καινούργια'. 'Αυτός απού σε λάβωσε εις του χορού τη μέση/ κι έσπασε το ντακούνι σου στα μάθια να πονέσει'. Πώς να μη ριζώσουν οι μαντινάδες και οι σκοποί του Χαρίλαου στις καρδιές του λαού μας! (Πηγή: Γιάννη Κ. Λεντάρη - Γιώργου Π. Γιακουμινάκη: 'Λαϊκή Μουσική Παράδοση και Καλλιτέχνες του Αποκόρωνα').

'Κρήτη μου, όμορφο νησί/ κλειδί του Παραδείσου,/ θεριό ανήμερο εσύ/ βγες να σε χαιρετήσουν/ Κρατάς δεξιά μιαν ήπειρο/ αριστερά μιαν άλλη/ τους παίζεις τη βροντόλυρα/ για να χορέψουν πάλι/ Οταν σε βλέπω στέκομαι/ το μπόι χαμηλώνω/ το βούισμά σου γεύομαι/ κι απ? τις φωνές σου λειώνω/ Κρατάς δεξιά μιαν ήπειρο/ αριστερά μιαν άλλη/ τους παίζεις τη βροντόλυρα/ για να χορέψουν πάλι/ Αντάρα πιάνει στα βουνά/ τ? αγρίμια δίνουν όξω/ κι όταν αστράφτει και βροντά/ βγαίνεις ουράνιο τόξο/ Κρατάς δεξιά μιαν ήπειρο/ αριστερά μιαν άλλη/ τους παίζεις τη βροντόλυρα/ για να χορέψουν πάλι'.
(Στίχοι - Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος, πρώτη εκτέλεση: Χαράλαμπος Γαργανουράκης).

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(http://petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (27.07,2013)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου