ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ
Η περιπέτεια που συνεχίζεται.
Ο χρόνος που δεν κάνει στάσεις.
Η περιπέτεια του χρόνου.
Ο χρόνος που συνεχίζεται.
Η περιπέτεια που κάνει στάσεις.
Ο χρόνος της περιπέτειας.
Στην περιπέτεια του ποιήματος
και στο ποίημα της περιπέτειας
χρόνος.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ
(" Τα χελιδόνια του μοναχού" , Β΄ έκδοση, ¨Πυξίδα της Πόλης", Χανιά 2020)
Γ΄ΤΑΞΗ 6ου ΔΗΜ. ΣΧ. ΧΑΝΙΩΝ
ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΑΗ ΒΑΣΙΛΗ
.jpg)
«Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά…»…Ευχόμαστε σε όλους μια χρονιά με υγεία, περισσότερη χαρά, ευγνωμοσύνη και ηρεμία. Πρώτη μέρα του χρόνου και οι μαθητές της Γ΄ τάξης του 6ου Δημοτικού σχολείου Χανίων, πριν κλείσουμε για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, ερευνήσανε την έννοια της Πρωτοχρονιάς: τι σημαίνει, γιατί τη γιορτάζουμε και πώς. Στην ουσία ο εορτασμός της Πρωτοχρονιάς αφορά αυτό ακριβώς που δηλώνει και το όνομά της, δηλαδή την μέρα που σηματοδοτεί την έλευση του νέου έτους. Ωστόσο σε κάθε μέρος γιορτάζεται διαφορετικά με έθιμα και παραδόσεις γνώριμες και άλλες πιο αξιοπερίεργες και ευφάνταστες. Τα παιδιά μέσα από άρθρα και παραμύθια που διάβασαν και μελέτησαν σε ομάδες κατέγραψαν πρωτοχρονιάτικα έθιμα των κοινοτήτων που είναι μέλη, όπως της Κρήτης, της Ελλάδας και του κόσμου. Στη συνέχεια, δημιούργησαν μία ιστορία εμπλέκοντας τα έθιμα με το ταξίδι του Άη Βασίλη, ενώ τέλος την εικονογράφησε και τη μετέτρεψε σε κόμικ ο μαθητής Νικόλας Λιαράκος.
Γεωργουσάκη Μαρία (δασκάλα)
Μια παραμονή Πρωτοχρονιάς, όπως κάθε χρόνο, ο Άη Βασίλης με τα ξωτικά του βάζουν τα δώρα στον σάκο. Το έλκηθρο είναι ήδη φορτωμένο και οι τάρανδοι είναι έτοιμοι να πετάξουν...
ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Εκείνη τη νύχτα καθώς πετάνε αρχίζει να βρέχει. Σιγά σιγά το νερό έμπαινε στους σάκους και τα περιτυλίγματα έλιωναν. Τότε, ο Ρούντολφ προσγειώθηκε σε μία στέγη και είδε το Λονδίνο φωτισμένο. Ο Άη Βασίλης μπήκε σε ένα σπίτι, άφησε τα δώρα, ήπιε το μπράντι και πήρε τα καρότα για τους ταράνδους.
Επόμενος σταθμός, η Ισπανία. Σε κάθε σπίτι υπήρχαν κοτσάνια και ρώγες από σταφύλια σε πιάτα. Καθώς περνούσαν από την Ιταλία, οι τάρανδοι έκαναν προσπεράσεις μη τους έρθει τίποτα στο κεφάλι. Στη Γαλλία, όταν περνούσαν από τον πύργο του Άιφελ, είδαν ένα φλεγόμενο αυτοκίνητο. Σε όλα τα σπίτια, υπήρχαν χιλιάδες άγγελοι, μικροί και μεγάλοι. Το ταξίδι συνεχίζεται στη Γερμανία, όπου ο αγαπημένος άγιος των παιδιών γέμισε τα παπούτσια τους γλυκά και ξύλα για να ζεσταθούν. Του έκανε εντύπωση στη Γεωργία που όλα τα σκυλάκια κοιμόντουσαν μέσα στα σπίτια. Σειρά είχε η Αλβανία, όπου είδε πολλά άπλυτα πιάτα από το γιορτινό τραπέζι και έφαγε μπακλαβά.
ΣΤΗΝ ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ
Το έλκηθρο αλλάζει πορεία κι… ήπειρο. Οι τάρανδοι από την κούραση βλέπουν βαλίτσες παντού στην Κολομβία. Στη Βραζιλία παραλίγο να τρακάρουν με τα καράβια που είναι στολισμένα με κοσμήματα, λουλούδια και κεριά. Πέρασαν από το μεγαλύτερο νεκροταφείο της Χιλής κι αντίκρισαν λουλούδια αλλά και λιχουδιές υπό τη μελωδία παραδοσιακών μουσικών.
ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ
Συνέχισαν προς την Ασία. Στις Φιλιππίνες όλοι ζαλίστηκαν από τους πολλούς κύκλους που είδαν, ενώ στην Ιαπωνία κουφάθηκαν από το χτύπημα της καμπάνας. Ωστόσο, έκαναν μια στάση για να φάνε κοτόπουλο KFC και να ξαποστάσουν.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Για το τέλος, ο Άη Βασίλης άφησε την Ελλάδα. Σε όλες τις πόλεις παρατήρησε εντυπωσιακά και πολύχρωμα πυροτεχνήματα. Το θέαμα ήταν μαγευτικό! Επίσης, έβλεπε συνεχώς ανθρώπους να περνάνε με το δεξί τους πόδι τις πόρτες των σπιτιών για το ποδαρικό. Μέχρι και ζώα είδε όπως: κατσίκια, πρόβατα και αγελάδες. Για να τιμήσει το όνομά του, έφαγε από όλες τις βασιλόπιτες. Κέρδισε μερικά φλουριά κιόλας! Όταν έμπαινε στις καμινάδες της Θάσου, έβλεπε καμένα φύλλα ελιάς κολλημένα. Πατούσε συνέχεια ρόδια και άφηνε κόκκινες πατημασιές παντού.
Η τελευταία στάση του ταξιδιού ήταν το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, η Κρήτη. Όταν έφτασε αντί για ρόδια είδε ασκελετούρες, ένα φυτό που μοιάζει με κρεμμύδι. Κάποια στιγμή ο Άη Βασίλης δίψασε, πήγε να πιει νερό και προς έκπληξή του είδε τη βρύση ανοιχτή και στον νεροχύτη να έχουν αφήσει μέλι και καρύδια. Από το πολύ νερό αλλά και τις πέτρες που βρήκε στο πάτωμα, έπεσε πολλές φορές. Έφαγε πολλά κρητικά κουλουράκια και λουκούμια για να του περάσει ο πόνος.
Ολοκληρώνοντας το μοίρασμα των δώρων, άρχισε να παίρνει τον δρόμο της επιστροφής. Στα Επτάνησα, οι κάτοικοι είχαν βγει στους δρόμου και ψέκαζαν ο ένας τον άλλο με κολόνιες. Από τις πολλές μυρωδιές κι αρώματα δημιουργήθηκε νέφος. Τα μάτια όλων θόλωσαν με αποτέλεσμα να μη βλέπουν καθαρά και να φταρνίζονται σε όλη τη διαδρομή. Μετά από λίγη ώρα, τα μάτια τους καθάρισαν και είδαν ξαφνικά μια ψηλή βουνοκορφή. Ο Άγιος Βασίλης έκανε μια απότομη κίνηση, οι τάρανδοι ανέβηκαν πιο ψηλά. Τα λουριά τους λύθηκαν…
Η συνέχεια…του χρόνου!
ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΤO ΡΟΔΟΣΠΑΣΙΜΟ (Παναγιώτης Αλυγιζάκης, Αργυρώ Αναγνωστοπούλου, Ανατολή Ασλανίδου,Αγγελική Καζαλάκη, Σταμάτης Κατσικανδαράκης, Κριστιάν Τζέτα ΟΙ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΚΙΔΕΣ (Μάριος Αρτεμάκης, Χρήστος Βουράκης, Νικόλας Λιαράκος, Γιάννης, Μαυρογιαννάκης, Ιοέλα Ρότσα, Ραφαέλα Πουλιδάκη) TA ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΑ ΔΩΡΑ (Αρσέλο Βόκκρι, Ελιζαμπέτα Κάλμι, Γιάννης Κασιμάτης, Στέλιος Κουτσοκολάκης, Μαρία Μανατάκη, Μαρία Στυλιανάκη, Κατερίνα Φουράκη
Χανιώτικα νέα (Σάββατο, 30.12.23 )
https://www.haniotika-nea.gr/paidotopos-g-taxi-6oy-dim-scholeioy-chanion-ena-protochroniatiko-taxidi-toy-ai-vasili/
ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ *
Γράφει ο Νεκτάριος Ευ Κακατσάκης
Λόγια και πράξεις, µερικές όψεις από την αλήθεια ενός µεγάλου ιεράρχη, του αοίδιµου Ειρηναίου Γαλανάκη, έτσι όπως ο ίδιος κατέγραψε, παρουσιάζουµε σήµερα. Καταγεγραµµένα σε βιβλία που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη των “Χανιώτικων νέων”, περιδιαβαίνουµε αποσπασµατικά σε κείµενα όπου καταγράφονται οι σκέψεις του για τις γιορτινές αυτές ηµέρες!
∆έκα χρόνια µετά την αποδηµία του Παππού (30 Απριλίου 2013), ας είναι αυτό το αφιέρωµα ένα µικρό µνηµόσυνο για τον µεγάλο Ειρηναίο ο οποίος µάς µιλά ακόµη και σήµερα µε λόγο σύγχρονο ενώ διαβάζοντάς τα, ο καθένας µπορεί να διασπιστώσει την πανθολογουµένη αντινοµία· ο Ειρηναίος είναι ωσεί “παρών” και η απουσία του είναι αισθητή!
Χριστούγεννα στην Κρήτη
Από το βιβλίο του “Ο Χριστός σηµάδεψε την Κρήτη”, (εκδόθηκε το 1969) παραθέτουµε κάποια αποσπάσµατα από το κείµενό του µε τίτλο “Τα Χριστούγεννα στην Κρήτη”.
«...Χριστούγεννα στη Κρήτη, στη Κρήτη των Χριστιανών προγόνων µας. Πρώτα η προσδοκία της µεγάλης µέρας: Τα παιδιά µετρούσαν τις µέρες του Σαρανταήµερου, οι γυναίκες κόβανε τα καινούργια φορέµατα ακαι οι νυκοκυραίοι λογαριάζανε τα σφακτά και τα γουρούνια. Κι άλλη προσδοκία: Οι δουλειές, ληοµάζωµα και ζευγαρική, περιµένανε την ανάπαψη των Σκολάδων, η νηστεία γέµιζε τα λαδοκούρουπα µε τσίχλες και λαγούς και οι αρραβωνιασµένοι, οι φίλοι κι οι συντέκνοι καρτερούσανε τη χρονιάρα µέρα για να σµίξουνε, να τραγουδήσουνε και να χαρούνε. Κι ακόµη κι άλλη προσδοκία: Χριστιανοί περιµένανε την Ξοµολόγηση, το Ευχέλαιο και τη Θεία Κοινωνία.
Η προσδοκία πήγαινε µπροστά κι ετοίµαζε την ψυχή, µεγάλωνε τη χαρά. Οι παππούδες µας δεν είχαν άλλο τρόπο κι άλλο ηµερολόγιο για να µετρούν τις µέρες και τα χρόνια των και τις µετρούσαν µε την µε την καµπάνα της Εκκλησιάς και τις γιορτές των Αγίων…[...]. Χριστούγεννα στην Κρήτη: Το βράδυ κι από νωρίς ως τη βαθειά νύκτα της παραµονής, τα παιδιά του χωριού και συχνά µεγάλοι και ηλικιωµένοι άνθρωποι γύριζαν να πουν τα κάλαντρα: “Καλήν εσπέραν άρχοντες αν είναι ορισµός σας
Χριστού τη θείαν Γέννησιν να πω στ’ αρχοντικό σας...” […]Τα µικρά παιδιά των σπιτιών µαζεύονταν τότε εκεί µπροστά στην πόρτα κι άκουγαν µε περιέργεια και προσοχή τους καλαντρολόγους κι οι γιαγιάδες δίπλα των ακουµπισµένες σε κατσούνια και παραστάτες, σταυροκοπιότανε στην ιερή διήγηση και συνεχίζανε ύστερα στα εγγονάκια των την ιερή κατήχηση για τα θαυµάσια του Θεού. Η γιαγιά και τα εγγονάκια, ένας αλησµόνητος ωραίος κόσµος που χάνεται σιγά σιγά στην εποχή µας. Γινήκαµε γραµµατισµένοι και πολιτισµένοι! Κι όµως κάθε µέρα και περισσότερο χάνοµε τη µεγάλη χαρά πούρχεται συχνά από τα µικρά και ασήµαντα πράγµατά της […]
Τα φώτα ανάβανε σιγά σιγά στα σπίτια και ξεκινούσανγια την Εκκλησιά: φανάρια, λύχνοι, κεριά και πυροφίτυλα. Η πορεία για το Χριστό χρειάζεται πάντα, το φως της πίστης και της αρετής. Η µικρή εκκλησιά έλαµπε σε φώτα και το λιβάνι µύριζε τον αέρα της [...].
Οι ψάλτες φυλλοµετρούσανε τα ιερά βιβλία στ’ αναλόγιο και τραντάζανε την εκκλησία µε τις βουνίσιες φωνές των: ‘‘Χριστός γεννάται…’’ κι ο παπάς έδινε οδηγίες από τη Ωραία Πύλη και σήκωνε τη ψαλµωδία του στον υπέροχο ύµνο ‘‘Η παρθένος σήµερον τον υπερούσιον τίκτει…’’.
[…] Προς το τέλος της λειτουργίας οι γεροντότεροι προσκυνούσαν τα κονίσµατα και µπροστά από την Πύλη του Ιερού ζητούσανε συγγνώµη από τους χωριανούς, συνεχίζοντας το πανάρχαιο χριστιανικό έθιµο της φανερής εξοµολόγησης. Και παίρνανε τη Σάρκα του Χριστού, την επίσηµη ηµέρα που Εκείνος ηυδόκησε να καταβή και να ενσαρκωθή στον κόσµο. Και σε λίγο, στα χαράγµατα της µέρας και στην αυλή της εκκλησιάς των οι χριστιανοί παππούδες µας λέγανε το γκαρδιακό τους λόγο ‘‘Καληµέρα, χρόνια πολλά’’ και λάµπανε από χαρά και έκσταση: Ο Χριστός είχε γεννηθεί στην καρδιά των.
[…] Τώρα γιορτάζοµε Χριστούγεννα στην Κρήτη µε το Χριστουγεννιάτικο δέντρο, µε τα ηλεκτρικά φώτα [...].
Τα φώτα λάµπουν απ’ έξω µα η ψυχή δεν έχει κανένα φως. Τα ραδιόφωνα µεταφέρουν την ψαλµωδία του Καθεδρικού Ναού, µα η δική µας η καρδιά δεν έχει να πη κανένα τροπάρι. Ποιος θα κάµη λοιπόν τη νέα σύνθεση; Ποιος θα µεγαλώση την ψυχή για να µπορή και πάλι να χωρέση τον ουρανό και τη γη; Ποιος θα συνδέση πάλι το Θεό µε τον άνθρωπο της εποχής µας; Ποιος θα ξανακάµη τον άνθρωπο απλό και θα δώση στη ζωή την ποίησή της;
Χριστούγεννα στη Γερμανία
Παραµονές των Χριστουγέννων του 1971 ήταν όταν, “αποφασίστηκε” να “εξορισθεί” ο Ειρηναίος στη Μητρόπολη Γερµανίας!
Από το βιβλίο του ‘‘Επί τον ποταµόν Ρήνον’’, διαβάζουµε:
«Στις 17 ∆εκεµβρίου 1971 µου ήλθε στο Καστέλι Κισάµου το τηλεγράφηµα του Οικουµενικού Πατριαρχείου: ‘‘Εξελέγητε παµψηφεί Μητροπολίτης Γερµανίας. Συγχαρητήρια, Πατριάρχης Αθηναγόρας’’. Το τηλεγράφηµα αυτό έφερε αναστάτωση στην ψυχή µου και στις Επαρχίες Κισάµου και Σελίνου. ∆ιαµαρτυρήθηκα, γιατί χωρίς τη δική µου θέληση και χωρίς καµία προειδοποίηση έγινε αυτή η “επιστράτευσή” µου. Αλλά τελικά, ύστερα από προσωπική συνάντηση και συζήτησή µου µε το Μακαριστό Πατριάρχη Αθηναγόρα στο Φανάρι, κατά την οποία συχνά µου υπενθύµιζε την εντολή του Θεού στον Αβραάµ “έξελθε εκ της γης σου και της συγγενείας σου[…] και δεύρο εις γην ην αν σοι δείξω” (Γεν 2,1) σεβάστηκα και εγώ της εντολή της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας και προσπάθησα να κάµω αποστολή και Ιεραποστολή για την Εκκλησία και την πατρίδα µου στην καρδιά της Ευρώπης, όπου ζούσαν τότε περί τις τετρακόσιες χιλιάδες Έλληνες µετανάστες. Το σάλο και την τρικυµία που ξεσήκωσε στην ψυχή µου αυτή η απρόσµενη “επιστράτευση” προσπάθησα να καθησυχάσω µε την προσευχή µου: “Κύριε, αν µε στέλνεις Εσύ στη Γερµανία, συνόδευσέ µε. Κι αν µε ‘στέλνουν άνθρωποι’, πάλι προστάτευσέ µε”[…]
Το “Επί τον ποταµόν Ρήνον” (Αθήναι 1993) γράφτηκε όπως ο ίδιος αναφέρει «µε βάση κάποιο ηµερολόγιο και σηµειώσεις που κρατήθηκαν στα χρόνια εκείνα».
Για τα πρώτα Χριστούγεννα στη Γερµανία ως µητροπολίτης Γερµανίας, ο Ειρηναίος γράφει:
«25 ∆εκεµβρίου 1972
Λειτούργησα στη Στουτγκάρδη σε µια µεγάλη αίθουσα, για να εκκλησιαστούνε οι άνθρωποι της περιοχής (πέντε-έξι χιλιάδες εκκλησίασµα).
Ήταν πολύ συγκινητικό πως έφταναν αργά-αργά οι άνθρωποί µας µέσα σ’ αυτό το παγερό πρωινό του Βορρά ν’ ανάψουν το κεράκι τους και ν’ ακούσουν το “Χριστός Γεννάται”. Ήταν όλοι καλοντυµένοι µε γούνινα παλτά και φαίνονταν άρχοντες.[...]
Ένα εκατοµµύριο, το “άνθος” του Ελληνισµού, µετανάστευσε µετά το Β’ Παγκόσµιο Πόλεµον στην Ευρώπη, την Αµερική και την Αυστραλία. Γιατί; Γιατί; Γιατί;
Το µεσηµέρι, αν και καλεσµένος στο σπίτι του εφηµέριού µας, προτίµησα να πάω σ’ ένα “Heim” (οικοτροφείο) Ελλήνων εργατών και να κάµω µαζί τους τα Χριστούγεννα. Στο “Heim” αυτό έµεναν και µερικοί Σέρβοι εργάτες. Τραγουδήσαµε όλοι ελληνικά και σέρβικα τραγούδια. Αλλά η πίκρα της ξενιτιάς φαινόταν στα πρόσωπα όλων.
Το βράδυ γύρισα µε το τρένο κουρασµένος στη Βόννη. Η πόρτα ήταν κλειστή. Στο δωµάτιό µου, όµως, µε υποδέχτηκε, σαν άλλη Μάνα, η εικόνα της Παναγίας…».
«21 Ιανουαρίου 1973
Επισκέπτοµαι το εργοστάσιο “Kalle”[…] Οι Γερµανοί εργοστασιάρχες υπολογίζουν πολύ την επίσκεψη των θρησκευτικών ηγετών, γιατί οι εκκλησίες τους έχουν πολιτική δύναµη και συχνά συνηγορούν για τα δικαιώµατα των εργαζοµένων. Σε κάποιο άλλο εργοστάσιο, που έδιωχναν Έλληνες εργάτες (ίσως γιατί έκαναν πολλές απουσίες), µετά την επίσκεψή µου οι εργοδότες άλλαξαν τακτική. Στις επισκέψεις µου αυτές νουθετώ τους Έλληνες να προσέχουν την υγεία και τις οικονοµίες τους (µερικοί παίζουν κουµάρι). Και στους Γερµανούς λέγω: “Αυτοί οι άνθρωποί µας είναι απόγονοι του αρχαίου Ελληνισµού και δεν πρέπει να τους βλέπουν µόνο σαν Gastarbeiter (επισκέπτες-εργάτες)[…].
Ποιμαντορία στην Ελλάδα
Χριστούγεννα 1997 και “στη Φωνή του Αποκορώνου” δηµοσιεύεται µε τίτλο “Η γέννηση στη Βηθλεέµ και οι γεννήσεις στην Ελλάδα” το χριστουγεννιάτικο µήνυµά του τότε µητροπολίτου Κισάµου και Σελίνου!
∆ιαβάζουµε µεταξύ άλλων:
«Η Γέννηση του ΧριστΟύ στην Βηθλεέµ τώρα και δύο χιλιάδες χρόνια διατηρεί αµείωτη τη γοητεία και τη ζωτικότητά της. […] “Το ∆όξα εν υψίστοις Θελω…” συνεχίζονται και σήµερα από αναρίθµητες χορωδίες ψαλτών, που το ψάλλουν σ’ όλα τα πλάτη της γης.[…] Ο αστέρας της χριστιανικής πίστης οδηγεί τώρα και δυο χιλιάδες χρόνια εκατοµµύρια ανθρώπων στην αλήθεια και τη σωτηρία του Χριστού. Κι ο Χριστός που γεννήθηκε κείνο το βράδυ, γεννάται ακατάπαυστα κι “αυξάνεται” σε χώρες και Λαούς της Οικουµένης.
[...] ∆ηµογραφικό πρόβληµα στη Γέννηση της Βηθλεέµ, παρ’ όλες τις αυξοµειώσεις των θρησκειών της Γης δεν υπάρχει. ∆ηµογραφικό πρόβληµα όµως υπάρχει στην Ελλάδα µας...
[...]Οι ετήσιες γεννήσεις στην Ελλάδα -κατά τα δελτία που αναφέραµε, είναι εκατό χιλιάδες (100.000) και οι αµβλώσεις τριακόσιες χιλιάδες κι έτσι εξηγείται γιατί ο πληθυσµός της χώρας µας δεν αυξάνει, αλλά αντίθετα συρρικνώνεται...[...]. Έτσι εξηγείται γιατί τα Σχολεία κλείνουν και οι υπηρεσίες των Ενόπλων ∆υνάµεων διαπιστώνουν ότι ο αριθµός των στρατευόµενων κάθε χρόνο µειώνεται και εκφράζουν τις ανησυχίες των… Τα φαινόµενα αυτά µπορεί να είναι αθέατα στα µεγάλα αστικά κέντρα της χώρας µας αλλά στην Ελληνική επαρχία είναι ολοφάνερα και καταθλιπτικά[…].
Πού είναι λοιπόν η πρόοδος και η ανάπτυξή µας, για την οποία τόσο συχνά θριαµβολογούν οι κυβερνήσεις και τα κόµµατά µας. Όταν µια χώρα χάνει διαρκώς τον πληθυσµό της, ή καταντά απλώς µια χώρα γερόντων, ποιες δυνατότητες της µένουν για να επιζήση και να προκόψη; Ποια είναι τα µεγάλα προβλήµατα της χώρας που µας απασχολούν και δεν µας αφήνουν να δούµε το ΠΡΩΤΙΣΤΟ και ΜΕΓΙΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ; Το ∆ηµογραφικό µας πρόβληµα; Πότε επιτέλους στο Ελληνικό µας Κοινοβούλιο θα γίνει µια σοβαρή συζήτηση στο σοβαρότερο αυτό εθνικό θέµα; [...]
<<Ευχές στον Αποκόρωνα>>
Το 2002 µε κείµενό του στη Φ.Α. στέλνει “Ευχές στον Αποκόρωνα”, αυτός ο τίτλος του κειµένου του.
«Καινούργιος χρόνος 3 Ιανουαρίου 2002 κι είπα να κάµω το ποδαρικό στον Αποκόρωνα και να πω τις ευχές µου στη γενέτειρα Επαρχία. Τόποι ιεροί και αγαπηµένοι που ζήσαµε τα παιδικά µας χρόνια στις Μεγάλες εορτές της Εκκλησίας µας και αφήκανε τη σφραγίδα των βαθειά στην ψυχή µας, δεν λησµονούνται εύκολα...[…] Από την Αγία Σοφία περπάτησα λίγο ποδαρόδροµο, να δω το ποτάµι του χωριού µου, από την Ατσιγκάνα ως την Πλάκα. ∆εν έτρεχε βέβαια, όπως τους χειµώνες των παιδικών µου χρόνων αλλά οπωσδήποτε έτρεχε θολό νερό. Τα ρυάκια µουρµούριζαν πάλι, τα δέντρα, τα χωράφια, όλα στη θέση των, όπως στους παλιούς καιρούς. Έλειπαν όµως τα ζώα, τα βόδια τα πρόβατα, τα γαϊδουράκια. Και τι κρίµα: Έλειπαν οι άνθρωποι που γέµιζαν τους δρόµους και τα χωράφια [...].
Παντού ερηµιά και σιωπή. ∆εν έβλεπα κανένα άνθρωπο να πω τις ευχές µου. Ξάφνου από ένα παράδροµο, φάνηκε ένα µικρό αυτοκίνητο που ερχόταν προς εµένα, µα όταν συναντηθήκαµε εκείνο πέρασε γρήγορα. Εγώ φώναζα στον οδηγό τα “Χρόνια πολλά” µα δεν άκουσα την απάντησή του.
Κι ωστόσο βράδιαζε κι έπρεπε να γυρίσω..
Κι αφού δεν έβλεπα ανθρώπους άρχισα να λέω τις ευχές µου στα δέντρα που µε ήξεραν από µικρό παιδί και τα ήξερα και γώ. Και να µπροστά µου κάµποσες µυγδαλιές που ετοιµάζονται ν’ ανθίσουν. Ευχήθηκα καλή ανθοφορία και πολλά αµύγδαλα. Στα κυπαρίσια πουναι πολλά στον Αποκόρωνα, εχήθηκα να ψηλώνουν ακόµη τις κορφές των για να µας δείχνουν τους δρόµους για τον ουρανό.[…]
Έλεγα λοιπόν τις ευχές µου στα δέντρα, αφού δεν έβλεπα ανθρώπους και ρωτούσα µε πόνο. Πόσοι και πόσοι φταίνε γι’ αυτήν την ερήµωση της Ελληνικής µας υπαίθρου…
Κι ωστόσο βράδυαζε, πήρα το πετραχείλι µου από το Εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας, κοίταξα κατά το Νοτιά που ήταν κάποτε ζωντανά χωριά του Αποκόρωνα, είδα το Νεκροταφείο των κι άρχισα να Μνηµονεύω, Γονιούς, Παππούδες, Γιαγιάδες, Παπάδες, ∆ασκάλους, συγγενείς χωρικούς, ριζίτες, Αποκορωνιώτες, που τους γνώρισα στα παιδικά µου χρόνια και τους θυµάµαι.
Τους θυµούµαι µ’ ευγνωµοσύνη γιατί ανάµεσά σ’ αυτούς γεννήθηκα και γω και σε πολλούς απ’ αυτούς, χρωστώ τουλάχιστον ένα ποτήρι νερό κι ένα καλό λόγο. Και σε σας τα παιδιά και τα εγγόνια εκείνων των Παππούδων, που ζείτε σήµερο στον Αποκόρωνα, κι όπου αλλού στον κόσµο, εύχοµαι να ζείτε χαρούµενοι και προκοµένοι στην όµορφη Επαρχία µας. Να τη δουλεύετε, να τη χαίρεσθε, να την κρατήσετε δική σας και να την παραδώσετε και σεις µε τη σειρά σας στα παιδιά και στα εγγόνια σας.
[...]
Με τις ευχές και την αγάπη µου
Χρόνια Πολλά Αποκορωνιώτες
Ο Κισσάµου & Σελίνου Ειρηναίος».
Σηµ.: Το παρόν κείµενο αφιερώνω στον πατέρα µου Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη, -δική του η ιδέα το θέµα- και στη µητέρα µου Ευδοκία Σκορδαλά – Κακατσάκη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Μητροπολίτου Κισάµου και Σελίνου κ.κ. Ειρηναίου “Ο Χριστός σηµάδεψε την Κρήτη”, Αθήναι 1969.
- Επί τον ποταµόν Ρήνον, Αθήνα 1993
- Των γονικών µου Γη ιερή και πώς να σου ξεχάσω (εισαγωγικά κείµενα επιµέλεια: Σταµάτης Αποστολάκης), Έκδοση: Κοινωφελές Ίδρυµα “Αγία Σοφία” Αποκορώνου, Χανιά 2015
- Ειρηναίος (ένα πολυφωνικό πορτραίτο για τον Ειρηναίο) µια έκδοση της Μαρίας Ανουσάκη – Παλιού, Αθήνα 2009.
- “Μητροπολίτης Ειρηναίος Γαλανάκης- Αείφωτος πορεία”, Έκδοσις της Ιεράς Μητροπόλεως Κισάµου & Σελίνου, Κίσαµος 2011
* Χανιώτικα νέα (ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2023).
 |
| (Εικόνα: Φώτης Κόντογλου) |
Τα παιδιά,
που κόβουν με τα δόντια τους
μπουκιές μπουκιές το σήμερα,
έχουν θέση στην καρδιά τους
για την σπηλιά της Βηθλεέμ.
Τα πουλιά,
που κουβαλούν μέχρι το αύριο
την αναπνοή του ήλιου,
έχουν θέση στα φτερά τους
για τον ιστό της αναστάσιμης σημαίας.
Όσο υπάρχουνε παιδιά,
θα γεννιέται ο Χριστός.
Όσο υπάρχουνε πουλιά,
ο σταυρωμένος Χριστός
θα ανασταίνεται.
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
(“΄Οταν γίνεις ποίημα” , ΠΥΞΙΔΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, Χανιά 2013)
Γ2 ΤΑΞΗ 14ου ΔΗΜ. ΣΧ. ΧΑΝΙΩΝ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ
Καλές μου φίλες και καλοί μου φίλοι, καλά Χριστούγεννα!
.jpg)
Χριστόψωμο
Στην Κρήτη για τα Χριστούγεννα ζυμώνουν το χριστουγεννιάτικο ψωμί. Πρόκειται για ένα ψωμί που η ζύμη του έχει τα καλύτερα υλικά και οι νοικοκυρές βάζουν όλοι τους την τέχνη για να το στολίσουν. Πρώτα ζυμώνουν μία κουλούρα και ύστερα πάνω της χαράζουν με το μαχαίρι ένα σταυρό, τον οποίο διακοσμούν με καρδιές, αστεράκια, λουλούδια και άλλα όμορφα σχέδια.
Στη μέση του χριστόψωμου ανάβουν ένα κερί, ενώ ο πατέρας θυμιατίζει όλο το σπίτι μέσα έξω και το κάθε μέλος της οικογένειας ξεχωριστά. Όταν φτάνει η σειρά του μικρότερου παιδιού, ο πατέρας κρατά το χριστόψωμο πάνω από το κεφάλι του και πηδάει τρεις φορές προσπαθώντας να το κόψει στα δύο. Το ψωμί αυτό ο νοικοκύρης του σπιτιού το μοιράζει σε όλη την οικογένεια και όσους κάθονται στο εορταστικό τραπέζι. Χρόνια πολλά !
Κατερίνα Τσιράκη, Μυρτώ Μητροκώστα
Το χριστουγεννιάτικο στεφάνι
Την παραμονή των Χριστουγέννων συνηθίζεται στα χωριά να κρεμούν έξω από την πόρτα των σπιτιών πλεξούδες από σκόρδα πάνω στις οποίες καρφώνουν γαρυφαλλάκια για να διώξουν την κακογλωσσιά που “καρφώνει” την ευτυχία του σπιτιού τους. Την εξώπορτα των σπιτιών κοσμεί επίσης ένα στεφάνι από έλατο, διακοσμημένο με χριστουγεννιάτικα στολίδια. Σύμφωνα με την παράδοση το στεφάνι αυτό φέρνει τύχη στους ενοίκους του σπιτιού.
Έλια Μαυρομμάτη
Το καραβάκι
Έθιμο τον Χριστουγέννων είναι το στόλισμα του δέντρου που μας ήρθε από το εξωτερικό. Στην Ελλάδα παλιά στόλιζαν καραβάκι. Επίσης τα παιδιά λένε τα κάλαντα. Οι νοικοκυρές φτιάχνουν μελομακάρονα και κουραμπιέδες.
Το μεσημέρι των Χριστουγέννων μαζεύεται όλη η οικογένεια στο τραπέζι για φαγητό.
Μάκης Αλβανός
Κουραμπιέδες και μελομακάρονα
Λίγο πριν τα Χριστούγεννα στολίζουμε το σπίτι και φτιάχνουμε κουραμπιέδες και μελομακάρονα. Όσο πλησιάζουν οι γιορτές περιμένουμε και τους νονούς μας. Την παραμονή με τα αδέρφια μου λέμε τα κάλαντα στη γειτονιά μου. Τη μέρα των Χριστουγέννων πάμε στην εκκλησία και μετά τρώμε οικογενειακά.
Χρήστος Μαθιουδάκης
Χριστούγεννα στη Μάνη
Την παραμονή των Χριστουγέννων στη Μάνη οι νοικοκυρές στις 12:00 το βράδυ φτιάχνουν τις τηγανίδες. Έχουν ζυμώσει από νωρίς τη ζύμη, την πλάθουν και τη ρίχνουν στο πήλινο τσουκάλι. Έτσι φτιάχνουν τις τηγανίδες. Επίσης φτιάχνουν και τις δίπλες με μέλι και καρύδι, το γλυκό των γιορτών. Οι κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα στολίζουν το τραπέζι. Ανήμερα των Χριστουγέννων ψήνουν τη γαλοπούλα, πηγαίνουν εκκλησία και τρώνε όλοι μαζί.
Αλέξανδρος Πετρόγγονας
Κάλαντα
Καλήν εσπέραν άρχοντες αν είναι ορισμός σας
Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη
Οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η φύσις όλη
εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων
ο βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων
Φωτεινή Νταουντάκη
Τα κλουκλουρίδια
Τα παλιά τα χρόνια έβγαιναν τα παιδιά στη γειτονιά με ένα καλαθάκι στο χέρι, χτυπούσαν τις πόρτες των σπιτιών, τους άνοιγαν, χαιρετούσαν έλεγαν «Χρόνια πολλά» και τους κερνούσαν λουκουμάδες, κουραμπιέδες, μελομακάρονα, καραμέλες και γενικώς ό,τι είχαν.
Σοφία Καρτσωνάκη
Το χριστουγεννιάτικο έθιμο
Στην Κρήτη παλιότερα ήταν έθιμο να μεγαλώνει κάθε οικογένεια στο χωριό ένα γουρούνι, τον χοίρο όπως τον έλεγαν. Τον έσφαζαν την παραμονή των Χριστουγέννων και ήταν το κύριο χριστουγεννιάτικο φαγητό. Με αυτό έφτιαχναν λουκάνικα, απάκια πηχτή, σύγκλινα, ομαθιές και πολλά άλλα παραδοσιακά φαγητά
Μυρτώ Μητροκώστα
Η ευχή των Χριστουγέννων
Η ευχή μου για τα Χριστούγεννα είναι:
“Να είστε όλοι καλά!!!”
…Και για να γίνει αυτό…
Πρέπει να πραγματοποιηθεί η ευχή!!!
Γιάννης Καμηλάκης
Το γάλα και το καρότο
Την παραμονή των Χριστουγέννων σηκωνόμαστε πρωί και πηγαίνουμε από πόρτα σε πόρτα και λέμε τα κάλαντα. Όταν τελειώνουμε, γυρνάμε σπίτι και βοηθάμε τη μαμά μας στην ετοιμασία του βραδινού τραπεζιού. Μαζεύεται όλη η οικογένεια και τρώμε. Όταν τελειώνουμε, αφήνουμε ένα ποτήρι γάλα και ένα καρότο για να έρθει ο Ρούντολφ με τον Άι Βασίλη. Το πρωί, που μας ξυπνάνε, βρίσκουμε τα δώρα μας κάτω από το δέντρο και με χαρά τα ανοίγουμε.
Γιάννης Τζανάκης
Παραμύθι: “Ο καλικάντζαρος”
Είναι παραμονή Χριστουγέννων και ο Νίκος κρατώντας το τριγωνάκι του λέει τα κάλαντα, όταν ακούει έναν περίεργο θόρυβο και βλέπει δίπλα του ένα παράξενο ανθρωπάκι.
Ο Νίκος το ρωτάει:
-Θέλεις να έρθεις μαζί μου να πούμε τα κάλαντα;
-Όχι, απαντά εκείνο θυμωμένα και άρχίζει να πηδάει πάνω κάτω και να του πειράζει το τριγωνάκι.
Ο Νίκος τότε άρχιζει να τραγουδάει τα κάλαντα παίζοντας το τριγωνάκι του.
Το μικρό καλικαντζαράκι μόλις τα άκουσε,μαγεύτηκε και από τότε δεν ξανάκανε ποτέ ζαβολιές και δεν πείραξε ξανά κανένα παιδάκι που έλεγε τα κάλαντα.
Γιώτα Φιωτάκη
Το πιο γερό κλαδί
Τα Χριστούγεννα ο νοικοκύρης του σπιτιού διαλέγει από το χωράφι του το πιο γερό κλαδί ελιάς και το καίει για 12 μέρες από τα Χριστούγεννα μέχρι των Φώτων.
Γιώτα Φιωτάκη
Η ευχή των Χριστουγέννων
Η ευχή μου για τα Χριστούγεννα είναι:
“Να είστε όλοι καλά!!!”
…Και για να γίνει αυτό…
Πρέπει να πραγματοποιηθεί η ευχή!!!
Γιάννης Καμηλάκης
Χανιώτικα νέα (Σάββατο, 23.12.2023)
https://www.haniotika-nea.gr/g-2-taxi-14oy-dim-sch-chanion-christoygenniatika-ithi-kai-ethima/
Χέρια προσευχόµενα
Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης
...Κι έπειτα έγειρε στο πλάι και κοιµήθηκε! Ακουµπισµένο το κεφάλι πάνω στα δυο δεµένα µεταξύ τους χέρια, ήρθε ο ύπνος να τον πάρει και να τον ταξιδέψει στους αγαπηµένους του κόσµους!
Λέω κόσµους και κόσµοι ήταν· κόσµοι πολλοί, πάρα πολλοί, κι όλοι γεµάτοι χαρούµενα πρόσωπα, καθαρά χέρια, ευγενικές φωνές, δίχως φεγγάρια µελαγχολικά µα µε ήλιους φωτεινούς που δεν σού ’καίγαν το πρόσωπο ούτε κι έτσουζαν οι λάµψεις τους τα µάτια σου.
Κι αυτός τώρα ήταν άγγελος, κι είχε τις δυο φτερούγες του τεράστιες και ολάσπρες που τις άνοιγε και µ’ ένα ‘‘φρααααπ’’ πέταγε σε κάθε σπίτι που τον καλούσε η προσευχή των ανθρώπων… Κάθε φορά, σε κάθε ύπνο του, πάντα το ίδιο µοτίβο· οι ολόλαµπροι κόσµοι εµφανίζονταν, κι όµως... στα σπίτια µέσα υπήρχαν άνθρωποι αδύναµοι, που πάλευαν τις δυσκολίες µιας αόρατης στους πολλούς ζωής!
Τούτες οι ψυχές προσπαθούσαν να βρουν τα πατήµατά τους, να βρουν τη δύναµη, τη... λύση κι όταν δεν το κατάφερναν, ύστατη ενέργεια… “έδεναν” τα δυο τους χέρια και προσεύχονταν σ’ εκείνον τον άγγελο και λαχταρούσαν να ακούσουν τα φτερά του δίπλα τους!
ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΙΟΛΑΟ
Οι σαΐτες μας είναι από χώμα.
Μόλις ξεφύγουν απ’ το τόξο,
πέφτουν στη γη.
Έτσι οι στυμφαλίδες όρνιθες
λυμαίνονται τους αγρούς της σκέψης μας,
κατατρώγουν τις σάρκες μας,
λεηλατούν τα όνειρά μας.
Περνούμε τις μέρες μας περιμένοντας τον Ηρακλή,
που δε λέει να ξεκουνήσει απ’ τη λίμνη Λέρνη.
Δεν πήρε μαζί του τον Ιόλαο και η Ύδρα έφτασε να ’χει
εννιακόσια ενενήντα εννιά κεφάλια…
Ο Ηρακλής σε χρειάζεται, Ιόλαε!
Δεν αντέχουμε άλλο
τις στυμφαλίδες όρνιθες…
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης , "ΚΑΖΟΒΑΡ", Γ' Έκδοση,
Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης Πυξίδα της Πόλης, Χανιά, 2014
ΔΥΟ ΒΡΑΒΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ... ΝΕΑ ΤΗΣ ΑΛΕΠΟΥΣ
.jpg)
Παραπληροφόρηση και Ψευδείς Ειδήσεις στο 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων
Το ζήτημα της διασποράς παραπληροφόρησης και ψευδών ειδήσεων αποτελεί μείζον πρόβλημα παγκοσμίως. H νέα γενιά κατακλύζεται από πληροφόρηση και τα μηνύματα ποικίλουν και τα παιδιά θα πρέπει να είναι προσεκτικά όταν εξετάζουν όλες τις ειδήσεις που διαδίδονται παγκοσμίως. Η εκπαίδευση καλείται να υποστηρίξει τα παιδιά να κατακτήσουν τις δεξιότητες κριτικής σκέψης, ώστε να μπορούν να αναλύουν αποτελεσματικά τις πληροφορίες και να καταλήγουν στα δικά τους συμπεράσματα. Να έχουν επίγνωση της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων. Να μάθουν να αμφισβητούν τα μέσα ενημέρωσης, ανεξάρτητα από το πόσο καλά εδραιωμένα μπορεί να είναι, αλλά και να μάθουν πώς να αντλούν την αλήθεια και τη γνώση από τα μέσα ενημέρωσης γύρω τους. Το 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων στόχευσε στα παραπάνω, καθώς τα παιδιά από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους πρέπει να είναι ενεργοί και κριτικοί μελλοντικοί πολίτες αυτού του νέου κόσμου. H ενασχόληση αυτή των νηπίων στο μείζον ζήτημα της Παραπληροφόρησης και των Ψευδών Ειδήσεων, το σχολικό έτος 2022-2023, ως υλοποίηση δράσεων, απέσπασε δύο διακρίσεις.
Χρυσό Βραβείο στην κατηγορία Ψηφιακή Εκπαίδευση
Με το Χρυσό Βραβείο στην κατηγορία Ψηφιακή Εκπαίδευση τιμήθηκε το 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων μαζί με το 14ο Πειραματικό Νηπιαγωγείο Κέρκυρας και το 9ο Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς, την Δευτέρα 03 Ιουλίου 2023, στην Τελετή Απονομής των Education Leaders Awards 2023, που πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.
Τα τρία νηπιαγωγεία συνεργάστηκαν στο πρόγραμμα «Τα Fake News της Αλεπούς» όπου διαμορφώθηκε ένας κώδικας ψηφιακής συμπεριφοράς που οδηγεί στην ασφαλή χρήση του διαδικτύου με κριτική ματιά και στην προσωπική προστασία για μια βιώσιμη χρήση του διαδικτύου. Περισσότερα από 60 νήπια καθοδηγήθηκαν να εργαστούν σε διερευνητικές διαδικασίες, να παρατηρήσουν, να διερωτηθούν, να εκφραστούν και δημιουργήσουν μέσω της Τέχνης ένα συνεκτικό πολυτροπικό αποτέλεσμα ως τελικό προϊόν της κοινής δράσης τους, το οποίο και απέσπασε τη διάκριση των Education Leaders Awards 2023.
Εθνική Ετικέτα Ποιότητας
Καθώς το ενδιαφέρον των νηπίων υπήρξε διαρκές και έντονο για το θέμα της παραπληροφόρησης, «Τα Fake News της Αλεπούς» μετεξελίχθηκαν σε ευρωπαϊκό σχέδιο eTwinning με τίτλο «Fake News Fighters» που διακρίθηκε με την Εθνική Ετικέτα Ποιότητας.
Το σχέδιο αυτό επιχείρησε να διαμορφώσει μελλοντικούς ενεργούς πολίτες με κριτική σκέψη, ενήμερους στις νέες συνθήκες του τεχνολογικού κόσμου. Αποτέλεσε σύμπραξη δύο χωρών της Ελλάδας και της Ιταλίας και τριών νηπιαγωγείων (11ο Νηπιαγωγείο Χανίων, Istituto Comprensivo Anzio III και 26ο Νηπιαγωγείο Χανίων) που διακρίθηκαν και αυτά με την Εθνική Ετικέτα Ποιότητας, με στόχους να:
αποκτήσουν οι μαθητές τις δεξιότητες γραμματισμού στα μέσα για να αξιολογούν τις πηγές.
βελτιώσουν τις δεξιότητες κριτικής σκέψης, για την ανάλυση πληροφοριών και διεξαγωγή συμπερασμάτων.
κατανοήσουν το πλαίσιο κάθε κειμένου και να αναγνωρίζουν το συντάκτη.
μάθουν να αμφισβητούν τα μέσα ενημέρωσης και πώς να αντλούν την αλήθεια.
Για την επίτευξη αυτών, υιοθετήθηκε το διδακτικό μοντέλο των 5Ε, ο Έντεχνος Συλλογισμός και οι Ρουτίνες Σκέψης. Μέσα από τις φάσεις Ενεργοποίηση, Εξερεύνηση, Επεξεργασία, Εμπλουτισμό και Επεξήγηση, τα νήπια ανέπτυξαν ερευνητικές, συνεργατικές διαδικασίες ακολουθώντας την σπειροειδή μάθηση που τους έδωσε τη δυνατότητα να προχωρήσουν από τις απλές στις πιο σύνθετες έννοιες. Ξεκίνησαν, ενεργοποιώντας το ενδιαφέρον των παιδιών με τον Έντεχνο Συλλογισμό και τις Ρουτίνες Σκέψης Κοιτώ, Σκέφτομαι, Αναρωτιέμαι προκειμένου να εισαχθούν στην έννοια του ψεύδους, όπου χαρτογράφησαν εννοιολογικά τις ιδέες τους. Με την Εξερεύνηση ερεύνησαν και κατανόησαν την έννοια του Μέσου Ενημέρωσης, δημιουργώντας αφίσες ενώ στην Επεξήγηση διερεύνησαν την έννοια των ψευδών ειδήσεων με τις εκπαιδευτικούς σε όλες τις φάσεις, να ενορχηστρώνουν τη μαθησιακή διαδικασία και διαμορφώνουν κουλτούρα έρευνας με τα ανάλογα ερωτήματα. Δημιουργήθηκε η διαδραστική συνεργατική αφίσα για τις Ψευδείς Ειδήσεις. Στον Εμπλουτισμό, τα νήπια εμπέδωσαν και εφάρμοσαν τις γνώσεις τους συντάσσοντας άρθρα από διαφορετικές οπτικές και δημιουργώντας ένα συνεργατικό Wakelet. Σε σύγχρονη συνεδρία συνέταξαν τον Κώδικα των Ψευδών Ειδήσεων ως ψηφιακό βιβλίο, κρατώντας σημειώσεις σε Linoit. Στην τελική φάση της Εκτίμησης- Αξιολόγησης δημιούργησαν τη συνεργατική εφημερίδα των Ψευδών Ειδήσεων, εκτύπωσαν σε τρισδιάστατο εκτυπωτή (δωρεά του eTwinning με τη δράση STEM3), τα μετάλλια των Μαχητών Ψευδών Ειδήσεων και έλαβαν τα πιστοποιητικά συμμετοχής που σχεδιάστηκαν από μητέρα του 11ου Νηπιαγωγείου Χανίων.
Τα νήπια του 11ου Νηπιαγωγείου Χανίων επιβραβεύτηκαν για το σχέδιο αυτό με την απονομή της Εθνικής Ετικέτας Ποιότητας eTwinning τον Σεπτέμβριο του 2023. Ως σχέδιο που πληρούσε τα κριτήρια ποιότητας στην υλοποίησή του. Της Συνεργασίας μεταξύ των σχολείων-εταίρων, της χρήσης ΤΠΕ, της Παιδαγωγικής καινοτομίας, της Ενσωμάτωσης του αναλυτικού προγράμματος και των Αποτελεσμάτων και διάδοσης.
Οι Νηπιαγωγοί Μαρία Σκορδύλη, Ελένη Βλησίδη, Μαρία Φωτάκη, Μαρία Κουτζιακουτζίδου
Χανιώτικα νέα (Σάββατο, 16.12.2023)
https://www.haniotika-nea.gr/paidotopos-dyo-vraveia-gia-ta-nea-tis-alepoys-toy-11oy-nipiagogeioy-chanion/