ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

ι ιστορίες της Αθηνάς Κανιτσάκη (1)

Μετά από τα: 'Παιδικά μου χρόνια', 'Η παγάνα', 'Μήκων εξ ελεφαντοστούν', 'Η ωραία κυρία', 'Το βάραθρο', 'Το κλεμμένο κοράλλι', 'Κλεμμένη ευτυχία' και το '68 ξεχωριστές ιστορίες'! Ενα ακόμα βιβλίο, το 8ο κατά σειρά, από την και συνεργάτιδα της εφημερίδας μας, καταξιωμένη Χανιώτισσα, από Σαμιώτη πατέρα, συγγραφέα, Αθηνά Κανιτσάκη. Ενα βιβλίο που κυκλοφορεί επίσης εκτός εμπορίου, όπως και τα προηγούμενα και που μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος, ωστόσο, να το βρει στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης και στις δανειστικές βιβλιοθήκες των Δήμων Χανίων, Ρεθύμνης, Ηρακλείου, Σάμου κ.λπ. Ενα βιβλίο που δεν είναι αστυνομικό μυθιστόρημα, όπως τα προηγούμενα, εκτός από το πρώτο, πλην, όμως, διαβάζεται και αυτό απνευστί. Με τίποτα δεν το αφήνεις από τα χέρια σου, έτσι και το αρχίσεις και ας είναι οι 68 ιστορίες που περιλαμβάνει τελείως ανεξάρτητες η μια από την άλλη. Ενα αυτό. Χώρια το ότι θέλεις να το ξαναδιαβάσεις για να δεις τις ιστορίες και από άλλες οπτικές γωνίες. 'Πρόκειται για μια σειρά φανταστικά διηγήματα και κείμενα ποικίλης ύλης, γεμάτα εκπλήξεις, απρόοπτα κι ανατροπές' μας λέει η συγγραφέας στο 'Αντί προλόγου και επιλόγου...' σημείωμά της στην αρχή του βιβλίου, συστήνοντάς τα και συμπληρώνει: 'Μερικά με αστυνομική υπόθεση, άλλα με κύριο στοιχείο το μυστήριο, τα πιο πολλά, ιστορίες απλών ανθρώπων, που βρέθηκαν στη μέση μιας δίνης απ? όπου κάποιοι δεν κατάφεραν να ξεφύγουν...'.
Ιστορίες με τη μορφή διηγήματος, ποιήματος, χρονογραφήματος, πεζοτράγουδου, συμπληρώνω. Ιστορίες της μίας, των δύο, των τριών... των δώδεκα, το πολύ, σελίδων. Ιστορίες του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Ιστορίες που ξεκινούν από μια ματιά, από ένα άκουσμα, από μια σκέψη και καταλήγουν σε πολλές ματιές, σε πολλά ακούσματα, σε πολλές σκέψεις, αλλά και το αντίθετο. Ιστορίες σημαντικές για τη συγγραφέα που τις έγραψε κατά δήλωσή της, σε διάστημα μιας δεκαπενταετίας, με διαφορετική διάθεση, σε άλλο χρόνο και τόπο την καθεμιά, αλλά και για τους αναγνώστες που προβληματίζονται ανακαλύπτοντας μέσα σ? αυτές τη σπανιότητα του ανθρώπινου είδους στη φύση και στην ιστορία...

Οι ιστορίες της Αθηνάς Κανιτσάκη (2)

Η Αθηνά Κανιτσάκη ζει για να γράφει και γράφει για να ζει. Με το που άρχισα να διαβάζω την πρώτη ξεχωριστή ιστορία, με τίτλο 'Η ανάκριση' και την οποία η συγγραφέας τη δίνει με μορφή διηγήματος, μου ήρθε στον νου τούτη η φράση, στον νου και κατασκήνωσε εκεί μέχρι τέλους. Κι ας είχα υπόψη μου την ενασχόλησή της με τη ζωγραφική (δικό της έργο το χαρακτικό - μονοτυπία σε μικτή τεχνική που κοσμεί το εξώφυλλο κι αυτού της του βιβλίου) και την ενεργό παρουσία της στα πολιτιστικά δρώμενα της μικρής μας πόλης. Πάνω απ? όλα και πρώτα απ? όλα γεννημένη για συγγραφέας είναι η κυρία Αθηνά. Είναι εκπληκτικό πόσα πολλά και ποικίλα έχει να πει, αλλά και κυρίως πόσο καλά και με διαφορετικούς τρόπους και με χαρακτηριστική άνεση μπορεί να τα πει. Κι αυτό κατ? αρχήν γιατί 'τα ακρωτήρια της ύπαρξής' της για να χρησιμοποιήσω τον τίτλο μιας ποιητικής συλλογής του Γιώργη Μανουσάκη είναι πάντα, κατά που φαίνεται σε εγρήγορση. Αλλά και κυρίως γιατί όλος αυτός ο αμητός των εικόνων και των ήχων, των χρωμάτων και των αρωμάτων, των ποικίλων και λεπτών αποχρώσεων, τα 'αχ' των ανθρώπων και τα 'βαχ' του κόσμου, δεν την αφήνουν, πάλι κατά που φαίνεται, σε ησυχία, αν δεν τα βγάλει από μέσα της, επεξεργασμένα, γράφοντάς τα. Εκ των ων ουκ άνευ ότι το γράψιμο για την Αθηνά Κανιτσάκη είναι κατά τη γνώμη μου ένα είδος λυτρωτικής χαράς για την ίδια, λοιπόν! Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να είναι και μια λυτρωτική διέξοδος επικοινωνίας με τους άλλους...

Το σήμερα είναι δώρο...

'Yesterday is history, tomorrow is mystery, today is a... gift'. O τίτλος της τελευταίας ιστορίας (βλ. και 'Χανιώτικα νέα', 4.9.10) του βιβλίου της Αθηνάς Κανιτσάκη. Απ? αυτήν αντιγράφω το απόσπασμα που ακολουθεί. Και για να δώσω ένα ακέραιο δείγμα απ? τη γραφή της συγγραφέως, στο οποίο φαίνεται να καταθέτει τη θέση της για τον τρόπο που πρέπει ν? αντιμετωπίζουμε τα πράγματα και τις καταστάσεις: 'Ενα νεο παιδί είχε χάσει τη ζωή του, την προηγούμενη, σε τροχαίο κι έτσι μοιραία, η συζήτηση γύρισε στα ίδια... Το χθες είναι ιστορία, το αύριο μυστήριο, το σήμερα... ένα δώρο!' είπε τέλος, μ? έμφαση, η Σταυρούλα κι είχε απόλυτα δίκιο! Γιατί συνήθως φθείρουμε τον εαυτό μας ν? αναδεύουμε μέσα μας τα δυσάρεστα, τα λάθη και τις ατυχίες του παρελθόντος! Χαλούμε επίσης, πολλές καλές στιγμές του παρόντος, με το ν? ανησυχούμε για το μέλλον! Το μέλλον το θολό, το αβέβαιο και το μυστηριώδες, που άλλα περιμένεις κι άλλα σου φέρνει! Που μάταια προσπαθούμε να του δώσουμε μορφή, να το προκαθορίσουμε επακριβώς, προετοιμάζοντας έτσι κι άλλες απογοητεύσεις και βάσανα για τους εαυτούς μας... Μ? όλα αυτά χάνουμε το πολύτιμο... τώρα! Το δώρο του Θεού που πολλάκις εκτιμούμε εκ των υστέρων, όταν έχει γίνει κι αυτό μια ιστορία... του παρελθόντος'.