Ερωτευμένος με το ερωτηματικό
«Όταν γίνεις ποίημα,/ μικρό ερωτηματικό/ της τωρινής ανησυχίας,/
θα πάψω να ’χω συντροφιά/ την αποψινή αγρύπνια.»
Γράφει η Νανώ Σπανουδάκη Κουτσάκη
• Να, όπως ο Βαγγέλης Κακατσάκης ας πούμε, ο αγαπημένος συνάδελφος στα 'Χανιώτικα Νέα'. Που μου έστειλε πριν λίγες μέρες την καινούργια του ποιητική συλλογή με τίτλο 'Oταν γίνεις ποίημα' (Εκδόσεις 'Πυξίδα της Πόλης').
Προφητικός
• Την πρώτη του ποιητική συλλογή 'Τα άλογα του χρόνου' (1973) δεν την είχα βρει πουθενά. Ούτε και τη δεύτερη άλλωστε με τίτλο 'Κάζοβαρ'. Ανάρπαστα και συλλεκτικά έχουν γίνει. Πολλές οι κρούσεις επανέκδοσης. Δεν έγινε ακόμα. Όμως, ψάχνοντας μανιωδώς είχα καταφέρει να βρω και να διαβάσω τα περισσότερα ποιήματα από αυτήν τη δεύτερη συλλογή 'πολιτικο-κοινωνικής' ποίησης του Κακατσάκη που εκδόθηκε το 1987(εκδόσεις Φιλιππότη). Η πόλη-χώρα 'Κάζοβαρ' είναι μία μυθική πόλη στην οποία κατοικούν αδύνατοι, χυδαίοι και Φαέθοντες. Προφητικός ο λόγος του ποιητή σ’ αυτήν την συλλογή. Αφού, από τότε, προέβλεψε και κατήγγειλε με Στεντόρεια φωνή, ως άλλος Μιχάλης Κατσαρός, τη σημερινή μας πολιτικο-κοινωνική κατρακύλα αξιών. Η πόλη 'Κάζοβαρ' ήταν και είναι μια αποκάλυψη του ποιητικού χαρίσματος του Κακατσάκη. Αλλά και μια αφετηρία που συνεχίζει να επηρεάζει και τον πεζό δημοσιολογικό του λόγο δημιουργώντας τη σημερινή δωρική και -πάντα- 'ποιητική' γραφή του.
Δάσκαλος
• 'Ποιητική' αφού το χάρισμα του 'ποιητικού οράσθαι' του, είναι παρόν σε όλα του τα δημοσιεύματα (ποιήματα, επιφυλλίδες, διηγήματα, χρονογραφήματα, άρθρα, μελέτες) και σε όλες τις στήλες που υπογράφει στα 'Χανιώτικα Νέα' με τα οποία συνεργάζεται από τα μέσα της δεκαετίας του 1970.
• Είτε πρόκειται (παλιότερα) για την εβδομαδιαία δισέλιδη στήλη 'Αυτός ο κόσμος ο Μικρός ο Μέγας' που έγραφε μαζί με την αγαπημένη του σύντροφο κι αγαπημένη 'παραμυθού' των παιδιών και εγγονιών μας Ευδοκία Σκορδαλά-Κακατσάκη, είτε για τις Δευτεριάτικες 'Εύφημες Μνείες' του, είτε τις σελίδες του Παιδότοπου. Διάφανο, εξ άλλου, είναι το 'ποιητικό οράσθαι' του Βαγγέλη Κακατσάκη και στην καθημερινή στήλη -σύντροφο του πρωινού καφέ των χιλιάδων αναγνωστών της εφημερίδας, 'Στα πεταχτά'. Κυριολεκτικά και μεταφορικά ποιητική ματιά. Καθώς καθημερινά ζω-γραφίζει την επικαιρότητα με ποιητική θυμοσοφία και με θυμόσοφη και όχι μόνο ποίηση. Έτσι που η ανάγνωσή της να αποτελεί ταυτόχρονα επίκαιρη πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική ενημέρωση. Και ασφαλώς, να αποτελεί μάθημα δημοσιογραφίας. Μια φορά δάσκαλος, πάντα δάσκαλος για όλα και όλους μας ο Βαγγέλης Κακατσάκης.
• Και δεν είναι τυχαίο που όλα αυτά τα χαρίσματα μαζί και καθ’ ένα ξεχωριστά ήταν η αιτία που σε μια ανεπανάληπτη σε συμμετοχή και συγκίνηση εκδήλωση φόρου τιμής που του έγινε από όλους τους πολιτικοαυτοδιοικητικούς φορείς, τους συναδέλφους του εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς φορείς και απλούς πολίτες, το 2005, του απονεμήθηκε, εκ των πραγμάτων «Με καθολική ομοφωνία ο τίτλος Ιδανικός Ελλην δάσκαλος, Υπέρτατος τίτλος για ένα ιππότη της δασκαλοσύνης, έναν ποιητή, ένα δημοσιογράφο, έναν Άνθρωπο», όπως είχα γράψει στην ίδια τούτη στήλη 'Πολιτισμικοί Σφυγμοί' των 'Χ.Ν.' στις 1-12-2005.
«Το σημείο στίξης μου»
• Βλέποντας, λοιπόν, τα χρόνια να περνάνε, απορούσα γιατί ένας άνθρωπος με τέτοιο χάρισμα δεν γράφει συχνότερα, ώστε να μας κάνει να νοιώθουμε συχνότερα ερωτευμένοι με την ποίηση των 'ερωτηματικών' του που δηλώνει πως είναι το αγαπημένο 'Σημείο στίξης' του:
• «Δηλώνω:/ Επιφυλακτικός μπροστά στην τελεία./ Καχύποπτος/ στην εμφάνιση του κόμματος./ Ανήσυχος/ στη θέα του θαυμαστικού./ Ξένος/ μέσα στις παρενθέσεις./ Απροετοίμαστος/ στα υπονοούμενα των αποσιωπητικών./ Ανασφαλής/ στον ερχομό της παύλας./ Ερωτευμένος/με το ερωτηματικό./ Το σημείο στίξης μου».
Eγιναν ποίημα
• Η καινούργια συλλογή του Βαγγέλη είναι πολύ διαφορετική σε ύφος από την 'Κάζοβαρ'. Δεν θα σας πω πόσο σπουδαία είναι γιατί δεν το έχει ανάγκη ούτε εκείνος ούτε το βιβλίο του. Θα σας πω μόνο πως, ανάμεσα στα ποιήματά του που τόσο με άγγιξαν, εκείνα που ξεχώρισα περισσότερο ήταν αυτά που κουβαλούσαν σε κάθε τους συλλαβή τις μεγάλες αγάπες και ανάγκες του. Όπως :
• Την Ευδοκία 'Μετάληψη': «Βάφτισα την καρδιά μου/ στην κολυμπήθρα των ματιών σου./ Γι’ αυτό, τώρα που θα στη μοιράσω/ για αντίδωρο, να ξέρεις πως μεταλαβαίνεις/ το σώμα και το αίμα της Αγάπης!»
• Την προσφορά στα παιδιά: «Μάζεψα όλα όσα ήταν στις γωνίες/ κι αποχώρησα, χωρίς να κοιτάξω πίσω./ Μέσα σ’ αυτά:/κλάμα μιας καλής μαθήτριας,/ που δεν ήξερε κάποια φορά ορθογραφία/ το χαμόγελο ενός πατέρα μεροκαματιάρη,/ όταν έμαθε ότι ο γιος του θα ’ναι σημαιοφόρος/ τη συγκίνηση μιας νεοδιόριστης δασκάλας,/ όταν πρώτη φορά μπήκε στην τάξη…/ Και βέβαια το… 'Κύριος Διευθυντάς',/ όπως με αποκαλούσε,/ καλός γείτονας του σχολείου.»
• Την ύπαρξη του μέτρου 'Στο περιθώριο': «Του άρεσε να γράφει πάντα/ και στο περιθώριο του τετραδίου./ Κάποτε, μάλιστα, μόνο στο περιθώριο./ 'Τα τετράδια έχουν τα περιθώρια/ για να μην τα περνάμε',/ του έλεγε ο δάσκαλος./ 'Γιατί να μην τα περνάμε, αφού μπορούμε',/ σκεφτόταν αυτός./ Βαρέθηκε κάποια στιγμή ο δάσκαλος/ και τον άφησε στην τύχη του./ Άλλος ένας στο περιθώριο…
• Τον ηρωισμό της Κρήτης. Αποσπάσματα από το ποίημα « Στο Σπύρο Καγιαλέ». Ένα ποίημα που το... φαντάζομαι μελοποιημένο για να γίνει άσμα ασμάτων στη θυσία των αγωνιστών του Ακρωτηρίου:
• «Στο Ακρωτήρι!/ Στα φρύδια των βράχων,/ όπου η αιμάτινη σφραγίδα/ των προγονικών βημάτων/ έχει σημαδευτεί και σημαδεύει/… Στο Ακρωτήρι!/ Στο Άγιο Όρος της Κρήτης./ Στο Άγριο Όριο/ των Κρητών Μεγαλοσύνης…»
• Τη βοήθεια στους εξαθλιωμένους μετανάστες χωρίς πατρίδα στο ποίημα 'Τα βάσανά τους τελειωμό δεν έχουν'.
• Toν κοινωνικό-πολιτικό προβληματισμό και την αγωνία του στο ποίημα 'Στις προσταγές τους;'
• Άφησα τελευταία την ιερή αγάπη για τους γονείς του και ιδιαίτερα για τη μάνα του, για την οποία είναι γραμμένα αρκετά από τα ποιήματα της συλλογής. Επιτρέψτε μου να τελειώσω με μια πρόκληση, που αφορά σε ένα από αυτά τα ποιήματα: προκαλώ κάθε αναγνώστη να διαβάσει 'Το βουβό τηλέφωνο' και να μην δακρύσει, καθώς ο νους του θα ταξιδεύει στους δικούς του γονείς.
Να ξαναγίνουν
• Ο Κακατσάκης, παραμένει δωρικός, Καβαφικός πολλές φορές. Με οίστρο πιο φιλοσοφικό, πιο ώριμο. Και ίσως γι’ αυτό, ερωτευμένος με τα… ερωτηματικά, όπως παραδέχεται. Αυτά τα ερωτηματικά… έγιναν ποίημα όπως τους ζητά ο ποιητής στο ομότιτλο του βιβλίου ποίημα.
• Βαγγέλη, σ’ ευχαριστούμε που μας γεμίζεις συγκίνηση κι έτσι δεν μας αφήνεις να σε ζηλέψουμε. Α, και, σε παρακαλώ μην κάνεις τόσα πολλά χρόνια μέχρι να εκδώσεις την επόμενη συλλογή σου. Μεγαλώνω, και όσο να ’ναι η υπομονή μου μειώνεται. Αλλωστε είναι βέβαιο ότι -πρωτίστως- τα δικά σου ερωτηματικά αδημονούν να ξαναγίνουν τα ποιήματα της επόμενης συλλογής σου.
Στις προσταγές τους;
• «Στέρεψε το λάλον ύδωρ;/ Ενα κι ένα κάνουν πάντα δύο;/ Οι μέρες δεν ξαναβγαίνουν περίπατο;/ Δεν ανοίγουν με τίποτα οι κλειστές πόρτες;/ Ολα τα κλαδιά είναι ψηλά για τα καλάθια μας;/ Το φεγγάρι σταμάτησε να πίνει νερό απ’ τα πηγάδια;/ Δίχως ερωτηματικά τα τσουλούφια των παιδιών;/ Δίχως ποίηση τα ποιήματα των ποιητών;/ Στις προσταγές τους;»
Χανιώτικα νέα (18.02,2013)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου