ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Των Ανωγείων…

                                                           


Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
Στ’ Ανώγεια του Μυλοπόταμου και σήμερα το μολυβάκι μου κάνει στάση. Δέκα μέρες μετά την επίσκεψή μου εκεί στις 22 και 23 Οκτωβρίου, μαζί με 25 περίπου άλλους Χανιώτες, για μια εκδήλωση που διοργάνωσαν ο τοπικός Δήμος και το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”, με αφορμή τα 80 χρόνια απ’ τον θάνατο του Εθνάρχη, έγραψα γι’ αυτήν την προηγούμενη Τρίτη. Σε κάποια απ’ τα πρόσωπα και τα πράγματα, αλλά και τα πρόσωπα των πραγμάτων και τα πράγματα των προσώπων. Πάμε και ό,τι χωρέσει…

«Κόσμο πατώ, κόσμο γρικώ και κόσμο δεν γνωρίζω/ ω την παντέρμη τη ζωή και πώς την νταγιαντίζω!». Η πρώτη ανωγειανή μαντινάδα που γράφω, σχεδόν με το που κατεβαίνουμε απ’ το αυτοκίνητο, κάνω, εκτός των άλλων και συλλογή ανωγειανών μαντινάδων επ’ ευκαιρία! Αιωνία η μνήμη του Μανόλη Πασπαράκη, του τυφλού λυράρη, που έδωσε παραγγελιά να τη γράψουν στη βάση του αγάλματός του, που βρίσκεται δίπλα στο Εθνικό Ιδρυμα Νεότητας. Δεν τον έχω ακουστά και το λέω στον δήμαρχο Μανόλη Καλλέργη που μαζί με τον αντιδήμαρχο, τον Ζαχάρη Σουλτάτο, μας δείχνουν στην πράξη τι σημαίνει ανωγειανή φιλοξενία.

Και για το πρόγραμμα ασυνόδευτων παιδιών που υλοποιεί εδώ και 15 χρόνια ο Δήμος Ανωγείων, με την Υπατη Αρμοστία του Ο.Η.Ε., που φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος, ο λόγος, με τον Δήμαρχο, στην καφετέρια που καθόμαστε λίγο πριν αρχίσει η εκδήλωση. Και για τον Γρυλλιό, τον λαϊκό καλλιτέχνη που να ζωγραφίσει, λέει, τον γιο του τον Μίχαλο πήγαινε και Βενιζέλος του έβγαινε… Παρατσούκλι του Αλκιβιάδη Σκουλά, του πατέρα του λυράρη Βασίλη Σκουλά, το “Γρυλλιός”. Στ’ Ανώγεια ο καθένας με το που θα γεννηθεί, παίρνει και το παρατσούκλι του που θα τον συνοδεύει σ’ όλη του τη ζωή, θα μου πει μετά την εκδήλωση στην ταβέρνα του “Μούγερη”, ο και δικός μας πρωτίστως βέβαια Ανωγειανός, καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ., Μιχάλης Αεράκης. “Καραολής” το δικό του… Να ένα θέμα για διδακτορική διατριβή σκέφτομαι την άλλη μέρα, “αποχαιρετώντας” τ’ Ανώγεια στην ταβέρνα του… “Γκαγκάρη”, πριν φύγουμε για την Ελεύθερνα.

Και σαν Μουσείο Ιστορικής Μνήμης λειτουργεί και λειτουργείται η αίθουσα “Μανώλης Κεφαλογιάννης” στην οποία γίνεται η εκδήλωση. Τι να γράψω για την Εκθεση της Καρίνας Ρεκ “Αντάρτης – Μνημείο για την Ειρήνη” που φιλοξενείται σ’ αυτήν! Τι να γράψω για το Μνημείο που βρίσκεται στη Νίδα! Τι για το Ιδαίο άντρο, τη σπηλιά του Κρητογενούς Δία, μπροστά στην είσοδο της οποίας βγάλαμε όλοι μαζί φωτογραφία! Τι για το αφιερωμένο στον Γιάννη Σακελλαράκη και Εφη Σαπουνά Κέντρο Αρχαιολογικής Πληροφόρησης, στο οποίο θα ξεναγηθούμε το πρωί, μετά την παρακολούθηση της Θείας Λειτουργίας στον Άι Γιώργη, όπου κάποιοι από μας επήγαμε και ακούσαμε τον γνωστό ανά το πανελλήνιο παπά Ανδρέα Κεφαλογιάννη να απευθύνεται στον Θεό και να του λέει, ανάμεσα στ’ άλλα, να μας φυλάει «από τη φθορά των άδικων καιρών που βιώνει όλη η ανθρωπότητα». Τι για τον Νίκο Ξυλούρη, για τον Αγιο Υάκινθο, για την αρχαία Ζώμινθο, για το ολοκαύτωμα του χωριού, τη γερμανική κατοχή, για τις μνήμες που σταυροδένονται με τις ρίζες, σε κάθε πατημασιά, για τα μαύρα ρούχα που κρύβουν λευκές ψυχές, για το υπέροχο πολύ υγρό λάμδα, για τούτο, για τ’ άλλο και το παράλλο!! Και, βέβαια, τι για την παρέα μας, «την αξία και τη φρόνιμη και την μπεγεντισμένη»!

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Χανιώτικα νέα (01.11. 2016)