Ο ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΑΓΡΙΟΓΑΤΟΣ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ
Γράφει ο Αντώνης Γ. Πλυμάκης
Κυριάρχησε στην τοπική ειδησεογραφία πριν μερικές ήμερες το γεγονός της σύλληψης αγριόγατου στον Ομαλό από τον φίλο Μιχάλη Σεργάκη, που δεν λησμονώ ότι με καταιγίδα και χιονοθύελλα ξεκίνησε από το Ξυλόσκαλο τον Φεβρουάριο του 1973 συμμετέχοντας στην ομάδα διάσωσης όταν είχαμε εγκλωβιστεί στη Σαμαριά.
Τον πρώτο λόγο φυσικά έχουν οι ειδικοί επιστήμονες αλλά είναι νομίζω χρήσιμες στο έργο τους και πληροφορίες σχετικές από ανθρώπους της Μαδάρας.
Οι ειδικοί αναφέρονται στον γνήσιο αγριόγατο αφού ο φουρόγατος είναι άλλο πράγμα και αφορά ζώα που είτε έφυγαν από σπίτια σε ορεινά χωριά ή εγκαταλείφθηκαν σαν αδέσποτα. Το ίδιο όπως αναφερόμαστε στις φουριάρες αίγες και στις κανονικές.
Οι άνθρωποι του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στο Ηράκλειο μα και του δασαρχείου στα Χανιά είναι οι πλέον αρμόδιοι και επ’ ευκαιρία ας τονισθεί το έργο σε αυτό το Μουσείο και που αυτό και το Κέντρο Πληροφόρησης στο Ξυλόσκαλο δεν έπρεπε να έχει παραλείψει σχολείο όποιας βαθμίδας να τα επισκεφθούν. Πέρα λοιπόν από τις Ιταλίδες, που με τη βοήθεια του Μουσείου αυτού πριν είκοσι χρόνια ανακάλυψαν στο Ηράκλειο κάποιο άτομο τέτοιου γάτη, στα Λευκά Ορη υπήρχε πάντοτε, έστω και σπάνια, παρουσία των.
Γι’ αυτούς λοιπόν που γνωρίζουν τον τόπο, ο αγριόγατος δεν υπήρξε ούτε μύθος ούτε αμφισβητούσαν την ύπαρξή του.
Οι ειδικοί αναφέρονται στον γνήσιο αγριόγατο αφού ο φουρόγατος είναι άλλο πράγμα και αφορά ζώα που είτε έφυγαν από σπίτια σε ορεινά χωριά ή εγκαταλείφθηκαν σαν αδέσποτα. Το ίδιο όπως αναφερόμαστε στις φουριάρες αίγες και στις κανονικές.
Οι άνθρωποι του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στο Ηράκλειο μα και του δασαρχείου στα Χανιά είναι οι πλέον αρμόδιοι και επ’ ευκαιρία ας τονισθεί το έργο σε αυτό το Μουσείο και που αυτό και το Κέντρο Πληροφόρησης στο Ξυλόσκαλο δεν έπρεπε να έχει παραλείψει σχολείο όποιας βαθμίδας να τα επισκεφθούν. Πέρα λοιπόν από τις Ιταλίδες, που με τη βοήθεια του Μουσείου αυτού πριν είκοσι χρόνια ανακάλυψαν στο Ηράκλειο κάποιο άτομο τέτοιου γάτη, στα Λευκά Ορη υπήρχε πάντοτε, έστω και σπάνια, παρουσία των.
Γι’ αυτούς λοιπόν που γνωρίζουν τον τόπο, ο αγριόγατος δεν υπήρξε ούτε μύθος ούτε αμφισβητούσαν την ύπαρξή του.
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Ο παλαιός κάτοικος του χωριού της Σαμαριάς και από τους πρώτους φύλακες του φαραγγιού αλησμόνητος Βαγγέλης Βίγλης μου είχε διηγηθεί πως ένα βράδυ εντόπισε σε ερείπιο του χωριού, τότε που ακόμα κατοικούσαν σε αυτό, έναν τεράστιο αγριόγατο που έλαμπαν στο σκοτάδι τα μάτια του και παρά τις σφαίρες που του έριξε αυτός κατόρθωσε τραυματισμένος να διαφύγει.
Ο αλησμόνητος φίλος Γιάννης Βίγλης, που γεννήθηκε κι αυτός στη Σαμαριά, έχει να διηγηθεί αρκετές ιστορίες για τους αγριόγατους που ζημίωναν την κτηνοτροφία της περιοχής. Θυμάται στα 1933, που είχαν αιγοπρόβατα στην περιοχή Αγκριγιοί της Πάνω Αγίας Ρουμέλης, πόσο μεγάλη ζημιά προξενούσαν στα μικρά αρνιά. Σε μια περίπτωση που ο αγριόγατος κρύφτηκε σε μια τρύπα έβαλαν απ’ έξω φωτιά και όταν αναγκάστηκε να βγει τον σκότωσαν. Ακόμη, στα 1936 ο Γ. Καλογεράκης, που μεταπολεμικά σκοτώθηκε από πτώση στη Σαμαριά, είχε σκοτώσει αγριόγατους που κατασπάραζαν τα αρνιά του. Γιατί το σαρκοφάγο αυτό, όπως μου διηγήθηκαν, έχει ιδιαίτερη προτίμηση στα αρνιά, μιας και δεν έχουν δυνατότητα άμυνας όπως τα κατσίκια κ.λπ.
Ακόμη για να εξοντώσουν τα χρόνια εκείνα τους αγριόγατους, έβαζαν δηλητηριασμένα ψάρια στην περιοχή Αγγελοκάμπι και Μαύρο Δάσος της Αγίας Ρουμέλης αλλά και στην έξοδο του φαραγγιού της Τρυπητής, όπου παρουσιάζονταν αγριόγατοι.
Στο βιβλίο μου για το Αγρίμι της Κρήτης αναφέρω σχετικά πως ένας από τους κινδύνους για τα νεογέννητα αγρίμια είναι και ο αγριόγατος.
Φυσικά ίσως να υπήρχαν και όμοια ζώα στη Σαμαριά που δεν ήταν από το γνήσιο είδος αλλά προέρχονταν από κοινούς γάτους που είχαν φύγει από σπίτια ή που εγκαταλείφθηκαν και είναι οι φουρόγατοι.
Σήμερα πιστεύω ότι οπωσδήποτε υπάρχουν σε απομονωμένα σημεία της Σαμαριάς ακόμη γνήσιοι αγριόγατοι και οι ερευνητές είναι αρμόδιοι για να το επιβεβαιώσουν.
Ο παλαιός κάτοικος του χωριού της Σαμαριάς και από τους πρώτους φύλακες του φαραγγιού αλησμόνητος Βαγγέλης Βίγλης μου είχε διηγηθεί πως ένα βράδυ εντόπισε σε ερείπιο του χωριού, τότε που ακόμα κατοικούσαν σε αυτό, έναν τεράστιο αγριόγατο που έλαμπαν στο σκοτάδι τα μάτια του και παρά τις σφαίρες που του έριξε αυτός κατόρθωσε τραυματισμένος να διαφύγει.
Ο αλησμόνητος φίλος Γιάννης Βίγλης, που γεννήθηκε κι αυτός στη Σαμαριά, έχει να διηγηθεί αρκετές ιστορίες για τους αγριόγατους που ζημίωναν την κτηνοτροφία της περιοχής. Θυμάται στα 1933, που είχαν αιγοπρόβατα στην περιοχή Αγκριγιοί της Πάνω Αγίας Ρουμέλης, πόσο μεγάλη ζημιά προξενούσαν στα μικρά αρνιά. Σε μια περίπτωση που ο αγριόγατος κρύφτηκε σε μια τρύπα έβαλαν απ’ έξω φωτιά και όταν αναγκάστηκε να βγει τον σκότωσαν. Ακόμη, στα 1936 ο Γ. Καλογεράκης, που μεταπολεμικά σκοτώθηκε από πτώση στη Σαμαριά, είχε σκοτώσει αγριόγατους που κατασπάραζαν τα αρνιά του. Γιατί το σαρκοφάγο αυτό, όπως μου διηγήθηκαν, έχει ιδιαίτερη προτίμηση στα αρνιά, μιας και δεν έχουν δυνατότητα άμυνας όπως τα κατσίκια κ.λπ.
Ακόμη για να εξοντώσουν τα χρόνια εκείνα τους αγριόγατους, έβαζαν δηλητηριασμένα ψάρια στην περιοχή Αγγελοκάμπι και Μαύρο Δάσος της Αγίας Ρουμέλης αλλά και στην έξοδο του φαραγγιού της Τρυπητής, όπου παρουσιάζονταν αγριόγατοι.
Στο βιβλίο μου για το Αγρίμι της Κρήτης αναφέρω σχετικά πως ένας από τους κινδύνους για τα νεογέννητα αγρίμια είναι και ο αγριόγατος.
Φυσικά ίσως να υπήρχαν και όμοια ζώα στη Σαμαριά που δεν ήταν από το γνήσιο είδος αλλά προέρχονταν από κοινούς γάτους που είχαν φύγει από σπίτια ή που εγκαταλείφθηκαν και είναι οι φουρόγατοι.
Σήμερα πιστεύω ότι οπωσδήποτε υπάρχουν σε απομονωμένα σημεία της Σαμαριάς ακόμη γνήσιοι αγριόγατοι και οι ερευνητές είναι αρμόδιοι για να το επιβεβαιώσουν.
ΣΤΟΝ ΑΠΟΚΟΡΩΝΑ
Φίλοι, και κυρίως ο κτηνοτρόφος Δημήτρης Μανατάκης από το χωριό Χιλιομουδού Αποκορώνου Χανιών, μου είχαν αναφέρει για τους αγριόγατους που υπάρχουν στην ορεινή περιοχή Γούρνες Αποκορώνου, σε υψόμετρο περ. 1000 μέτρα, όπου κατασπαράσσουν λαγούς, ιδίως νεογέννητους, και που μερικές φορές έχουν βρει φωλιές τους.
Η επιβεβαίωση ήρθε όταν ο ίδιος σκότωσε, δυστυχώς, έναν τέτοιο αγριόγατο και μετά από δημοσίευσή μου τον παρέλαβαν για μελέτη από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Ηράκλειο.
Αρχές του εφετινού Οκτώβρη ο ίδιος κτηνοτρόφος αντιλήφθηκε αγριόγατο στο Λάκκο στις Γούρνες πάλι.
Ο φύλακας Ευτύχης Μάρακας μου διηγήθηκε περιστατικό, κατά το οποίο, πριν λίγα χρόνια, είχε παραστεί στην άγρια διαμάχη δυο αγριόγατων κοντά στον οικισμό Σαμαριάς, που με ουρλιαχτά επιτέθηκαν ο ένας στον άλλο.
Φίλοι, και κυρίως ο κτηνοτρόφος Δημήτρης Μανατάκης από το χωριό Χιλιομουδού Αποκορώνου Χανιών, μου είχαν αναφέρει για τους αγριόγατους που υπάρχουν στην ορεινή περιοχή Γούρνες Αποκορώνου, σε υψόμετρο περ. 1000 μέτρα, όπου κατασπαράσσουν λαγούς, ιδίως νεογέννητους, και που μερικές φορές έχουν βρει φωλιές τους.
Η επιβεβαίωση ήρθε όταν ο ίδιος σκότωσε, δυστυχώς, έναν τέτοιο αγριόγατο και μετά από δημοσίευσή μου τον παρέλαβαν για μελέτη από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Ηράκλειο.
Αρχές του εφετινού Οκτώβρη ο ίδιος κτηνοτρόφος αντιλήφθηκε αγριόγατο στο Λάκκο στις Γούρνες πάλι.
Ο φύλακας Ευτύχης Μάρακας μου διηγήθηκε περιστατικό, κατά το οποίο, πριν λίγα χρόνια, είχε παραστεί στην άγρια διαμάχη δυο αγριόγατων κοντά στον οικισμό Σαμαριάς, που με ουρλιαχτά επιτέθηκαν ο ένας στον άλλο.
Χανιώτικα νέα (10.11.2017)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου