ΟΠΩΣ ΤΟ ΨΩΜΙ

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΓΡΥΠΝΙΑ  - ΒΑΛΣΑΜΟ ΚΑΙ ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ

 “Δωρική” και η νέα ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Κακατσάκη

Γράφει η Νανώ Σπανουδάκη - Κουτσάκη

Η ποίηση της Ανοιξης. Η άνοιξη της ποίησης. Καλώς ήρθες νοιξη! Καλώς ήρθες ποίηση!/ Καλώς ήρθες άνοιξη της ποίησης»  Βαγγέλης Κακατσάκης.

Παγκόσμια ημέρα Ποίησης η προχθεσινή! Παγκόσμια επίσημη ΠΡΩΤΗ της άνοιξης η προχθεσινή. Παγκόσμια, Ελλαδική, Κρητική και Χανιώτικη η νέα ποιητική κραυγή αγώνα και αγωνίας του δικού μας ΠΟΙΗΤΗ, Ανθρώπου, Δασκάλου, λογοτέχνη, Βαγγέλη Κακατσάκη! Κυκλοφορήθηκε κι αυτή προχθές. Ως ποιητική συλλογή με τίτλο “Oπως το ψωμί” με εικονογράφηση της Αγγέλας Μάλμου από τις εκδόσεις  “Πυξίδα της Πόλης”.

• Επετειακή έκδοση προς τιμήν της ποίησης θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει τη σύμπτωση της κυκλοφορίας του βιβλίου με τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της ποίησης. Αλλωστε «Πατρίδες του ποιητή οι αισθήσεις του/ Πατρίδα του ποιητή η καρδιά του» δηλώνει ο Βαγγέλης Κακατσάκης στο ποίημά του “Πατρίδα του Ποιητή”. Θέλοντας, με τον τρόπο αυτό να επισημάνει την παγκοσμιότητα της ποίησης.
Δωρικός

• Μιας ποίησης που υπηρετεί με λογισμό και με όνειρο. Με βαθιά γνώση της γλώσσας, της βαρύτητας και της σημασίας των λέξεων. Μάλιστα, σε αυτή τη συλλογή υπάρχουν τρία ποιήματα με τον ίδιο τίτλο: “Παιγνίδια με τις λέξεις” (Α, Β, Γ). Ταυτόχρονα αντιμετωπίζει με δέος «Το βάρος των λέξεων» και γράφει «Φοβισμένο σπουργίτι το μολύβι/ στο χέρι του ποιητή/ δηλώνει αδυναμία/ να διαχειριστεί το βάρος των λέξεων».

• Γι’ αυτό άλλωστε η ποιητική αλλά και γενικότερα η γραφή του Κακατσάκη είναι δωρική και στακάτη. Απλή. Ολιγόγραμμη.

• Αυτό που λέμε «Ουκ εν τω πολλώ το ευ. Αλλά εν τω ευ το πολύ». Oμως μέσα σε ένα στίχο, περικλείει πολλές έννοιες. Κάθε ποίημα έχει πολλαπλές αναγνώσεις. Και ερμηνείες. Αλλωστε την τέχνη την προσλαμβάνει καθένας μας με υποκειμενικά κριτήρια. Καθένας μας δίνει διαφορετική ερμηνεία σε ένα ποίημα, σε ένα δοκίμιο, σε ένα φιλοσοφικό κείμενο. Oμως είναι φανερό ότι οι στίχοι του Κακατσάκη έχουν μια πανανθρώπινη αύρα. Μια πανανθρώπινη αγωνία. Μια σφαιρικότητα. Oλα όμως δοσμένα με τρυφερότητα, με ΑΓΑΠΗ για τον ΣυνΆνθρωπο. «Αγαπώ!/ Μακρύς ο δρόμος/ για να φτάσω/ από το άλφα μέχρι και το ωμέγα/ με θαυμαστικό στο τέλος./ Σε πρώτο ενικό/ κρίνονται όλα».

• Είναι φιλοσοφία του ποιητή και τρόπος ζωής του, λέμε εμείς, η δωρικότητα: Γράφει στο ποίημά του με τίτλο “Της Αγίας Λιτότητας” που φυσικά έχει και ΠΟΛΙΤΙΚΟ μήνυμα: «Ούτε να λείπει/ μα ούτε να περισσεύει/ το απαραίτητο./ Λίγο λιγότερο/ και το απαραίτητο λείπει/ λίγο περισσότερο/ και το απαραίτητο περισσεύει./ Αγιοκέρι στο μανουάλι/ της παρεξηγημένης Αγίας Λιτότητας/ ο άρτος ημών ο επιούσιος».

• Είναι και “στακάτη” η ποίηση του Βαγγέλη. Όπως κάποιες νότες. Ισως αυτό προσέλαβε και ο Σταμάτης Κραουνάκης όταν άκουσε να διαβάζεται στο Ιστορικό Καφέ του Δημοτικού μας Κήπου το ποίημά του “Ενθάδε κείται”. Και το μελοποίησε επί τόπου! Πρόκειται για το “Ενθάδε κείται” που αφιερώνει στην πολυαγαπημένη του σύζυγο και δική μας πολυαγαπημένη συγγραφέα παραμυθιών την Ευδοκία Σκορδαλά-Κακατσάκη: «Επιμένω να ταξιδεύω/ στη θάλασσα των ματιών σου/ …Επιμένω ν’ αναζητώ ένα σινιάλο σου/ για να πιάσω λιμάνι/… Ωραίος τόπος τα μάτια σου/ για το ενθάδε κείται».

Αγωνία, αγώνας, εθελοντισμός

• Την αγωνία, τον αγώνα της κοινωνίας και την ανάγκη σύμπνοιας και εθελοντικής προσφοράς καταγράφει επίσης και “τραγουδά” ο ποιητής μας.

• Και, ως άλλος Σίμων Κυρηναίος (ναι αυτός που αν και άγνωστος στους πολλούς  βοήθησε τον Χριστό να σηκώσει τον βαρύ Σταυρό του μαρτυρίου του), έρχεται εθελοντικά να συμπάσχει μαζί με όλους και καθένα μας.

• Και το δηλώνει άμεσα με το πρώτο χαρακτηριστικό της νέας συλλογής του ποίημα “Σε ρόλο Σίμωνος Κυρηναίου” για να μας προσκαλέσει όλους να γίνουμε εθελοντές προσφοράς.

• «Αλιεύς ελπίδων/σε φουρτουνιασμένες θάλασσες./ Περιποιητής φυτών/ στους αγρούς της παγκόσμιας συνείδησης./ …Ποιμήν αγαθών προβάτων/ και διώκτης αιμοβόρων λύκων./ Ο ποιητής!»

Μπορεί η ποίηση;

• Ταυτόχρονα βέβαια στο ίδιο ποίημα αποκαλύπτει και τον ρόλο που πιστεύει ότι μπορεί να διαδραματίσει η αγαπημένη του ποίηση στην εποχή μας.

• «Αίρων την οδύνη του σύμπαντος κόσμου./ Σε ρόλο Σίμωνος Κυρηναίου./ Ο ποιητής!»

• Εμμέσως πλην σαφώς δηλαδή, ο Κακατσάκης μέσα από το συγκεκριμένο ποίημά του αλλά και όλα τα άλλα ποιήματά  του, θέτει και το ερώτημα που φαίνεται να αναγεννιέται στις μέρες μας. Ερώτημα για την ΔΥΝΑΜΗ και ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ  που μπορεί να έχει ο ποιητικός λόγος στην πεζή πλέον εποχή μας.

• Καθώς η ποίηση μπορεί, όταν γράφεται με μαεστρία, να είναι ένας λόγος περιεκτικός, σύντομος, μηνυματικός, κοινωνικός. Αντιστασιακός ή κατασταλτικός κατά περίπτωση.

• Αυτό επιδιώκει ή έτσι του “βγαίνει” από καρδιάς και ο λόγος του Κακατσάκη. Ο οποίος, όντας συν τοις άλλοις και αρθρογράφος – δημοσιογράφος στα “Χ.Ν.” εδώ και πολλά χρόνια, παρακολουθεί, κρίνει, καταγράφει ή καυτηριάζει με το δικό του τρόπο -ποιητικό πάντα ακόμα και στα πεζά του- την κοινωνικοπολιτικοοικονομική μας καθημερινότητα – πραγματικότητα.

Παντεπίκαιρος

• Ετσι, το “Οπως το Ψωμί”, είναι ένα παντεπίκαιρο βιβλίο. Μέσα στις 68 σελίδες του και τα ολιγόλογα περιεκτικά του ποιήματα καταφέρνει να μας μιλήσει πραγματικά και μεταφορικά: Για την χθεσινή ημέρα της Ανοιξης και της Ποίησης: «Παιγνίδια με τις λέξεις» (Γ)! «Η ποίηση της άνοιξης./ Η άνοιξη της ποίησης./ Καλώς ήρθες, άνοιξη./ Καλώς ήρθες άνοιξη της ποίησης».

• Μας μιλά φιλοσοφικά για τη ζωή, το θάνατο, τον αέναο κύκλο του χρόνου, το επέκεινα. Επιγραφικά σχεδόν: «Αλλος κανονίζει/ το λάδι στα καντήλια./ Αυτός εντολές εκτελεί./ Καντηλανάφτης/ σε διατεταγμένη υπηρεσία/ ο χρόνος».

• Η κοινωνία, το μεταναστευτικό, η απάνθρωπη “ανθρωπιά” μας. Η κρίση αξιών, η οικονομική κρίση, η πολιτική, ο πόλεμος. Απαισιόδοξα αισιόδοξος ο ποιητής.

• Η Πίστη, Ο Ιησούς. Ο θάνατος. Η αναγέννηση! Οπως στο υπέροχο: «Της Διακαινησίμου./ Επιστροφή στο πάλλευκο άλφα./ Της Αναγεννήσεως./ Της Ανανεώσεως. Της Αναμορφώσεως./ Της Αναδημιουργίας./ Της Αναστάσεως./ Οσοι εις Χριστόν εβαπτίσθημεν,/ Χριστόν ενεδύθημεν…/ Αναστημένοι και Αναστάσιμοι.».

Εικονογράφηση – αφιερώσεις

• Τη νέα ποιητική συλλογή “Οπως το ψωμί” του Βαγγέλη Κακατσάκη «ντύνει» στο εξώφυλλο, στο “αυτί” του βιβλίου αλλά και εσωτερικά η γνωστή μας επίσης λογοτέχνης, συγγραφέας, π. νηπιαγωγός και εθελόντρια προσφοράς σε πολλές κοινωνικές εκδηλώσεις, Αγγέλα Μάλμου. Η οποία, ως ζωγράφος – εικονογράφος αποδεικνύεται επίσης ταλαντούχα. Απού φελά παντού φελά.

• Τη νέα ποιητική του συλλογή ο ποιητής την αφιερώνει στα παιδιά του Θεοκλή Κακατσάκη (ο γνωστός “αρχηγός” του BOOTCAMPTraining) και Νεκτάριο Κακατσάκη (αρθρογράφο και στέλεχος των “Χ.ν.”).

•  Κάποια από τα ποιήματα του είναι επίσης αφιερωμένα σε αγαπημένα,σεβαστά και αγαπητά πρόσωπα του ποιητή. Οπως, στην γυναίκα του Ευδοκία. Τον Αρχιεπίσκοπό ΜΑΣ (τον Κρήτης Ειρηναίο Αθανασιάδη), στην ποιήτρια, λογοτέχνιδα και γιατρό Πόπη Ντουντουλάκη, στον Νίκο Ψιλάκη, στον Τάσο Βαλμά, στον Κώστα Νταντινάκη, στην Πόπη Γαβριλάκη, στην Αγγέλα Μάλμου και στον Γιάννη Κουβαρά.

Χανιώτικα νέα (Παρασκευή, 23.3.2018)