ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΜΕΛΕΤΩΝΤΑΣ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥΣ

Δυο απανωτές για μένα (και όχι μόνο)  εκπλήξεις τον τελευταίο καιρό από τον Γεώργιο (Γιώργο-η) Γ. Κατσανεβάκη. Ανοίγω παρένθεση. Ηθελημένη η παράλειψη των τίτλων του, καθώς ο περί ου λόγιος συμπολίτης μας πιστεύει όπως και οι αρχαίοι Ελληνες ότι η προσωπικότητα του ανθρώπου, καθορίζεται μόνο από το όνομά του. Φανερό άλλωστε ότι στον πολιτικό μηχανικό, νυν πρόεδρο του Δ.Σ. της ΑΝΕΚ LINES, πρώην νομάρχη Χανίων (1999-2006), πρώην δήμαρχο Χανίων (1983-1990) και πρώην πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Δυτικής Κρήτης (1975-1983) αναφέρομαι. Κλείνω την παρένθεση. Μια μελέτη του με τίτλο “Να μελετούμε τα Ελληνικά Μαθηματικά στη γλώσσα τους” που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας “Β’ Ευκλειδής”, τεύχος 103 τον Μάρτιο του 2017, και την οποία διάβασα (και “ξεστάθηκα”) μ’ έναν χρόνο κι ένα μήνα καθυστέρηση, η πρώτη. Ενα βιβλίο του, 332 σελίδων μεγάλου σχήματος, με τίτλο “Θεωρία αριθμών: Μια προσέγγιση ανοικτών προβλημάτων της”, που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα από τις Εκδόσεις “Πυξίδα της Πόλης” σε β’ έκδοση “βελτιωμένη” (πρώτη έκδοση: Φεβρουάριος 2016) το οποίο έφτασε τις προάλλες στα χέρια μου και με εντυπωσίασε, η δεύτερη. Και συγγραφέας, λοιπόν, ο Γιώργος (-ης) Κατσανεβάκης!

«Μαζί πηγαίναμε στα Σχολειά, τα ίδια ακούγαμε απ’ τους καθηγητάδες μας, πως καληώρα τα έμαθε αυτός και τα λέει ετσά καλά», το αιώνιο παράπονο, ενός απ’ τους συμμαθητές του, του Λευτέρη του Μποτωνάκη, στο τέλος των διαφόρων ποικίλου περιεχομένου εκδηλώσεων στις οποίες χαιρετίζοντάς τες ως νομάρχης ο Κατσανεβάκης “έκλεβε” την παράσταση. Γιατί να μένουν “έπεα πτερόεντα” οι χαιρετισμοί του και να μην μαγνητοφωνούνταν για να έμεναν ως γραπτά κείμενα, το παράπονο του μόνιμου… ιστορικού νομαρχιακού και αντιπεριφερειακού “τελετάρχη” μας Σήφη Μαρκάκη. Αμαρτία μεγάλη να μη γράφει ο Κατσανεβάκης, τα γραπτά μένουν (“scripta magnent”) το δικό μου. Ενας απ’ τους πολλούς θαυμαστές του απαρτισμένου, με διαρκείς, προ πάντων, στην αρχαία ελληνική γραμματεία, αναφορές, του προφορικού “κατσανεβάκειου” λόγου κι εγώ…

Δεδομένη η αγάπη του Γιώργου Κατσανεβάκη για τη “ζωντανή, εύρωστη, πεισματάρα και χαριτωμένη” κατά Γιώργο Σεφέρη, για την ενιαία και αδιαίρετη διαχρονικά, μ’ όλες τις διαλέκτους της, (ιδιαιτέρως της κρητικής), ελληνική γλώσσα. Για τον Ελληνα προφορικό μα και γραπτό (“όπερ έδει δείξαι”) λόγο. Μα και για τα Μαθηματικά, τα Ελληνικά Μαθηματικά που είναι η “κορυφαία ανθρωπιστική επιστήμη” κατά δήλωσή του, επίσης. «Η ελληνική γλώσσα -από τον Ομηρο μέχρι σήμερα – συνεχώς εμπλουτιζομένη είναι ενιαία και αδιάσπαστη. Τα αρχαία Ελληνικά δεν είναι ξένη γλώσσα για να διδάσκονται μ’ αυτόν τον τρόπο. Είναι χρέος μας να αναδείξουμε τη γλωσσική σχολάζουσα κληρονομιά μας. Εμείς έχομε μεγαλύτερη υποχρέωση -έναντι των φιλελλήνων- να βιώσουμε έστω ένα μικρό μέρος του γλωσσικού πολιτισμού μας. Τουλάχιστον από την ελληνιστική περίοδο μέχρι σήμερα. Για να νιώσουμε -πέραν των άλλων- ότι τα μαθηματικά είναι θεμελιώδες συστατικό της φιλοσοφίας. Για να βελτιώσομε την ελευθερία του πνεύματός μας και κατ’ επέκτασιν την προσωπικότητά μας. Για να δικαιολογήσομε -εν τέλει- την ελληνικότητα της ύπαρξής μας». Τα που γράφει μεταξύ των άλλων ως “συμπέρασμα” στην προαναφερθείσα μελέτη.

«Η παρούσα εργασία είναι μια εκλαϊκευμένη προσπάθεια προσέγγισης, διερεύνησης και εποπτείας ορισμένων ανοιχτών προβλημάτων της θεωρίας των αριθμών. Οι γνώσεις που απαιτούνται για την κατανόησή τους είναι του παραδοσιακού λυκείου. Για αυτό και ο τρόπος παρουσίασης των προβλημάτων είναι ο απλούστερος δυνατός με πολλές επεξηγήσεις και παραδείγματα». Δεν ήμουν τόσο καλός στα Μαθηματικά, όσο στη Γλώσσα, το ομολογώ. Και γιατί με “μάγεψε” το εξώφυλλο, λόγω της λίαν ομιλητικής ζωγραφιάς της κόρης του Γιώργου Κατσανεβάκη, της Αγγελικής (όταν ήταν μικρή) που το κοσμεί, είπα ν’ αρχίσω να διαβάζω τη “Θεωρία των αριθμών” του Γιώργου Κατσανεβάκη. “Ο κύβος ερρίφθη” ωστόσο ύστερα από τη διαβεβαίωσή του στην “Εισαγωγή” ότι δεν απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις. Νοσταλγώντας την ομορφιά των λυκειακών μαθηματικών κι εγώ…

Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 19.06.2018)