ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Η ΙΚΕΣΙΑ ΕΝΟΣ ΑΓΙΟΥ

«[…] Ούτε νιώθω καμιά ανάγκη/ για την πνοή που ταχύτατα περνάει,/ για την ανθρώπινη τιμή/ και για τη δόξα, που αφανίζεται./ Ούτε να ‘χω λαχτάρησα μεγάλα δώρα/ απ’ τον βασιλιά μες στο παλάτι,/ ούτε με κυρίευσε η επιθυμία των δικαστικών θρόνων,/ πάνω στους οποίους καθισμένος,/ γεμάτος δόξα/ θα σήκωνα υπερήφανα τα φρύδια./ Ούτε επεθύμησα να ‘χω μεγάλη δύναμη στην πόλη/ ή στους πολίτες/ και να ευχαριστιέμαι/ με ψεύτικα κι αδύνατα όνειρα,/ που απ ‘τον ένα πηγαίνουν στον άλλο/ κι όμοια πετούν και φεύγουν/ σαν το νερό που πας να το αρπάξεις στην παλάμη/ κι αυτό κυλά και φεύγει/ κι όταν κανείς τα προσέχει, είναι σαν/ ή να κρατάει στα χέρια τη σκιά ή να ψηλαφεί την ομίχλη./ Τέτοια είναι των ανθρώπων η γενιά/ τέτοιος κι ο πλούτος,/ πλούτος που μοιάζει με τ’ αμυδρότατα ίχνη του καραβιού/ που χαράσσονται από μπροστά/ και σβήνονται πίσω» […] Από το ποίημα “Περί των καθ’ εαυτόν” του Γρηγορίου Ναζιανζηνού (μετάφραση του μακαριστού μητροπολίτη Νικοδήμου Γκατζιρούλη).

Και σπουδαίος ποιητής εκτός όλων των άλλων, ο Αγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, που γιορτάζει σήμερα 25 Ιανουαρίου, και στις 30 του μήνα, των Τριών Ιεραρχών, μαζί με τον Μέγα Βασίλειο και τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Και στα πεζά του κείμενα: Στους υπέροχους “επιτάφιους” λόγους του για αγαπημένα πρόσωπα (μεταξύ αυτών στον καλύτερο φίλο του, τον Μέγα Βασίλειο), στους “θεολογικούς” του λόγους που εκφώνησε στον ναό της Αγίας Αναστασίας και, βέβαια, στους λόγους του για τις διάφορες μεγάλες εορτές. Προπάντων, όμως, στην καθαρά ποιητική του δημιουργία, που διασώζεται σε 400 έπη με 18.000 περίπου στίχους! Αχώριστος σύντροφος της ζωής του η ποίηση. «Μ’ αυτήν μπόρεσε να εκφραστεί να υλοποιήσει και να κοινοποιήσει τους στοχασμούς του, τους πόνους του, τις περιπέτειές του, τη μελαγχολία του για τα ανθρώπινα και τη βαθιάτου πεποίθηση στην αγάπη και την πρόνοια του Θεού», επισημαίνει ο μελετητής και μεταφραστής της ποίησής του μακαριστός μητροπολίτης Νικόδημος Γκατζιρούλης.

“Η Ικεσία ενός Αγίου”, ο τίτλος του 300 περίπου σελίδων, ιδιαίτερα επιμελημένου βιβλίου (Αθήναι, 1970) που έγραψε για τον ποιητή- άγιο ή άγιο – ποιητή, αν προτιμάτε, ο προαναφερθείς μητροπολίτης. Καταφεύγω συχνά σ’ αυτό για να “προστρέξω” στην ποίηση που υπηρετεί, έτσι όπως την υπηρετεί, ο Αγιος που δεν δίστασε ν’ αφήσει τον πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης, για να ‘χει ήσυχη τη συνείδησή του και που έμεινε με την επωνυμία “Θεολόγος”. Ιδιαίτερα ευαίσθητος ως άνθρωπος ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Θρηνώδης η κραυγή του που καταλήγει ωστόσο σε λόγια εμπιστοσύνης και αφιερώσεως: «Αν είχε προσβληθεί/ η υγεία του σώματός μου/ θα εύρισκα κάποιο γιατρό./ Αν ήμουνα φτωχός/ θα έτρεχα σε κάποιο πλούσιο·/ και στο λιμάνι αν ήμουν ζαλισμένος·/ Αν με αδικούσαν/ θα κατέφευγα στους νόμους και το δικαστήριο./ Και κάποιος θάμνος θα μ’ έσωζε απ’ τον γκρεμό./ Μα όταν ζητάει να με βάλει κάτω από τα πόδια του/ ο διάβολος, που έφθειρε τη θεία εικόνα,/ ποιός άλλος μπορεί να μου γίνει στήριγμα/ εκτός από σένα, Κύριε;».

ΜΙΚΡΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ Σ' ΕΝΑΝ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟ  

«Μαύρο πουλί εκάθισε εις το νεκροταφείο/ και τραγουδεί λυπητερά και παραπονεμένα./ Μανόλη μου Κατσίγαρη, άξιο μου παλληκάρι». Οι τρεις πρώτοι στίχοι από ριζίτικο τραγούδι για τον εκ Νίππους Αποκορώνου καταγόμενο, πρώτο από ιδιώτες αρχηγό του Μακεδονικού Αγώνα Μανόλη Κατσίγαρη. Πήγε στη Μακεδονία το 1904 και πολέμησε 4 χρόνια -σκοτώθηκε στον Ολυμπο στις 20 Απριλίου 1908. Η προτομή του μαζί με αυτήν του οπλαρχηγού των Κρητικών Επαναστάσεων Θεοκλή Νικ. Κακάτση είναι στο Ηρώο του Χωριού. Το τραγούδι του τραγουδιέται ακόμα. «Λευκό γαλάζιο το πουλί εδώ στην Ειδομένη,/ που τραγουδεί τη δόξα σου, Κατσίγαρη Μανόλη, και στέλνει χαιρετίσματα σε όλη την Ελλάδα. Αθάνατοι ‘ν’ οι ήρωες». (Νεοριζίτικο τραγούδι. Το έγραψα ύστερα από την επίσκεψή μου, με αφορμή την 100η επέτειο της Μάχης του Σκρα στην Ειδομένη του Κιλκίς, στις 13 Μαΐου τ.ε., στα μέρη της οποίας, έδρασε ο Ηρωας, και όπου η προτομή του. Οσμή ευωδίας απ’ τις δάφνες του Νιππιανού Αϊ Γιώργη του Δαφνίτη). “Νυν και αεί χεραγκαλιά Κρήτη Μακεδονία/ για την πρεπιά, για την τιμή και για την ιστορία”. (Το τελευταίο δίστιχο μιας ρίμας που “έβγαλε” στη σελίδα του στο Βιβλίο των Προσώπων, την περασμένη Κυριακή, 20 Ιανουαρίου, ημέρα που έγινε το συλλαλητήριο για τη Μακεδονία στην Αθήνα, ο δάσκαλος και καταξιωμένος ανά το πανελλήνιο ποιητής της Κρητικής Διαλέκτου Κωστής Λαγουδιανάκης).

Με δεδομένη τη γνώμη του ελληνικού λαού για τη λεγόμενη συμφωνία των Πρεσπών, τα παραπάνω.
Η ιστορία είναι ιστορία!

Χανιώτικα νέα (25.01.2019)