ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ, ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Η ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ

«Aφησέ με να ‘ρθω μαζί σου. Τι φεγγάρι απόψε!/ Είναι καλό το φεγγάρι, -δε θα φαίνεται/ που ασπρίσαν τα μαλλιά μου. Το φεγγάρι/ θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου. Δεν θα καταλάβεις. Αφησέ με να ‘ρθω μαζί σου.// Οταν έχει φεγγάρι μεγαλώνουν οι σκιές μες στο σπίτι,/ αόρατα χέρια τραβούν τις κουρτίνες,/ ένα δάχτυλο αχνό γράφει στη σκόνη του πιάνου/ λησμονημένα λόγια – δε θέλω να τ’ ακούσω. Σώπα». Οι πρώτοι στίχοι απ’ την ποιητική σύνθεση του Γιάννη Ρίτσου “Η σονάτα του σεληνόφωτος”.

Ανοιχτή η ώρα που με κάλεσε η συνάδελφός μου στη Δασκαλοσύνη Αργυρώ Γαλανάκη να δω στον Ρώσικο Στρατώνα της Δυτικής Τάφρου των Χανίων τη “Σονάτα του Σεληνόφωτος” του Γιάννη Ρίτσου που θα παρουσίαζε η Πειραματική Ερασιτεχνική Σκηνή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης. Να ‘μαι λοιπόν, ώρα δειλινού την περασμένη Πέμπτη, 9 Ιουλίου, σ’ αυτήν την “υψηλή” εξαίσια θέση που βρίσκεται στην καρδιά της πόλης μας, να παρακολουθώ μαζί με άλλους 49 τυχερούς συμπολίτες μας για πρώτη φορά θεατρικά την ιστορία της ώριμης ηρωίδας του Ποιητή της Ρωμιοσύνης, δραματοποιημένη, από εννέα Χανιώτισσες γυναίκες της διπλανής πόρτας. Να “συμπάσχω” μαζί της – τους “απολαμβάνοντας” την ποίηση και να “απολαμβάνω” την ποίηση “συμπάσχοντας” μαζί της – τους.

Ασέληνη η βραδιά, πλην όμως πανταχού παρούσα και τα πάντα πληρούσα φανταζόμουν τη σελήνη, έτσι όπως παρακολουθούσα την μισής ώρας παράσταση που αριστοτεχνικά έστησε η Αθηνά Μαθιουδάκη και “συγκινησιακά” παρουσίαζαν, εκτός από την Αργυρώ, η και επίσης δασκάλα αδελφή της Αποστολία, η Δέσποινα Γιανναράκη, η Ευθαλία Παπαδάκη, η Αννα Παπαλεξάτου, η Εύα Σιγανού, η Ελπίδα Στεφανοπούλου, η Μαριάνθη Τζουβαδάκη και η Μαρία Φουντουλάκη – η μια καλύτερη απ’ την άλλη. Η σελήνη της ασέληνης βραδιάς πρωταγωνίστρια απόψε… Κατ’ εντολή του Ποιητή.

«Η Σελήνη και οι Πλειάδες έδυσαν,/ είναι μεσάνυχτα/ εποχή, ώρα, νιότη παρέρχονται/ κι εγώ κοιμάμαι μόνη». Το παράπονο της Σαπφώς – σε απόδοση Κορνήλιου Καστοριάδη, το γνωστό ποίημά της. Στη σελήνη που επιμένει ν’ αλωνίζει (σ)τον ουρανό τα θάρρη της “Γυναίκας με τα Μαύρα”, όπως τη ζωντάνεψε ο Γιάννης Ρίτσος. Σ’ αυτήν καταφεύγει για την εκ βαθέων εξομολόγησή της: «Τούτο το σπίτι, παρ’ όλους τους νεκρούς του, δεν εννοεί να πεθάνει./ Επιμένει να ζει με τους νεκρούς του/ να ζει απ’ τους νεκρούς του/ να ζει απ’ τη βεβαιότητα του θανάτου του/ και να νοικοκυρεύει ακόμη τους νεκρούς του σ’ ετοιμόρροπα κρεβάτια και ράφια. Αφησέ με να ‘ρθω μαζί σου». Διαφορετική η αντιμετώπιση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος από ένα άνδρα; Απορία…

«Α φεύγεις; Καληνύχτα. Οχι δε θα ‘ρθω. Καληνύχτα./ Εγώ θα βγω σε λίγο. Ευχαριστώ. Γιατί επιτέλους, πρέπει να βγω από αυτό το τσακισμένο σπίτι./ Πρέπει να δω λιγάκι πολιτεία, -όχι όχι το φεγγάρι-/ την πολιτεία με τα ροζιασμένα χέρια της, την πολιτεία του μεροκάματου,/ την πολιτεία που ορκίζεται στο ψωμί και στη γροθιά της/ την πολιτεία που όλους μας αντέχει στη ράχη της/ με τις μικρότητές μας, τις κακίες, τις έχτρες μας,/ με τις φιλοδοξίες, την άγνοιά μας και τα γερατειά μας, – ν’ ακούσω τα μεγάλα βήματα της πολιτείας,/ να μην ακούω πια τα βήματά σου/ μήτε τα βήματα του Θεού, μήτε τα δικά μου βήματα. Καληνύχτα». Τα τελευταία λόγια της Γυναίκας που υποδύεται η Ευθαλία Παπαδάκη. Χειροκροτήματα. Θερμά χειροκροτήματα απ’ το κοινό που κάθεται… αραία – αραία “διά τον φόβον” του κορωνοϊού. Οι “μαθήτριες” με τη “δασκάλα” τους ανταποδίδουν. Τα χειροκροτήματα επιτρέπονται…

Πολύ σημαντικό το θέατρο για την ψυχική μας υγεία, θα πει σ’ ένα απ’ τα “πηγαδάκια” που ανοίχτηκαν στον μαγικό αυτό χώρο, μετά την παράσταση, “εκφράζοντας” κατά τη γνώμη μου, όλες τις γυναίκες μα και όλους τους άνδρες “με τα μαύρα”, η Αποστολία. Τα λόγια της δένω κόμπο όταν αναχωρώ. Μεγάλη υπόθεση να τα έχουμε καλά με τον εαυτό μας… Συγχαρητήρια στους συντελεστές της παράστασης και γενικά στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ.!

Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 14.7.2020)