ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ , ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ

ΦΩΤΟ: Της Αγια - Μαρίνας στο Νίππος

«Εχεις μια γεύση τρικυμίας στα χείλη/ Κι ένα φόρεμα κόκκινο σαν το αίμα/ Βαθιά μες στο χρυσάφι του καλοκαιριού/ Και τ’ άρωμα των γυακίνθων – Μα πού γύριζες/ Κατεβαίνοντας προς τους γιαλούς τους κόλπους με τα βότσαλα/ Ηταν εκεί ένα κρύο αρμυρό θαλασσόχορτο/ Μα πιο βαθιά ένα ανθρώπινο αίσθημα που μάτωνε/ Κι άνοιγες μ’ έκπληξη τα χέρια σου λέγοντας τ’ όνομά του/ Ανεβαίνοντας ανάλαφρα ως τη διαύγεια των βυθών/ Οπου σελάγιζε ο δικός σου ο αστερίας». Μαζί με τους παραπάνω στίχους του Οδυσσέα Ελύτη από το ποίημά του “Η Μαρίνα των Βράχων” και οι στίχοι του άγνωστου στους πολλούς, επίσης ξεχωριστού, ωστόσο, ποιητή Ιάσονα Ευαγγέλου από την τρίτη ποιητική σειρά του “Ψηφιδωτού” του στο νου μου: «Να δέσουν οι καρποί των βάτων./ Και μην ξεχνάς ποτέ,/ στη χάση φεγγαριού, να βγαίνεις συ στο πόδι του/ για να φωτίζεις τη βραδιά, Μαρίνα».

Αγαπημένο όνομα της ελληνικής ποίησης το όνομα της πολύ αγαπημένης αγίας του ελληνικού λαού που γιορτάζει σήμερα. Χρόνια πολλά στις εορτάζουσες και στους εορτάζοντες και βέβαια στους κατοίκους των χωριών του Νομού μας που έχουν προστάτιδα τη Χάρη της. Στους Αγιομαρινιώτες, στους Κολυμπαριανούς και βέβαια στους Νεροχωριανούς του Αποκόρωνα, τους συγχωριανούς του Παππού, του Αγίου Ειρηναίου Γαλανάκη του Χριστιανού. Στην Αγιά Μαρίνα του Νεροχωριού τον “γνώρισα” για πρώτη φορά και μάλιστα ιερουργούντα και αγιάζοντα. Ημουν 10 χρονών, είχα τελειώσει την Τετάρτη τάξη θυμούμαι, και είχαμε πάει με τη μάνα μου, λίαν πρωί με τα πόδια απ’ το Νίππος εφτά περίπου χιλιόμετρα δρόμο, για να τον δούμε και να τον ακούσομε. Οπως και πάμπολλοι άλλοι Αποκορωνιώτες απ’ τα γύρω χωριά. Σαν να ήταν χθες, δεν είχε κλείσει ένα χρόνο δεσπότης, τον θυμούμαι ευλογούντα και αγιάζοντα στην Ωραία Πύλη…

«Πολύ την υπολήπτεται και την φοβάται ο λαός μας την Αγία Μαρίνα για δυο λόγους: μαραίνει τις αρρώστιες, τα ερπετά και τα ζωύφια που χαλάνε τα σπαρτά, μαραίνει και τους κακούς ανθρώπους. Προπάντων μαραίνει τον δαίμονα, που παριστάνεται με την αιχμηρή ουρά του δίπλα της, σε κάθε εικόνα της. “Αγία Μαρίνα μάρανε μάνα και θυγατέρα”. Αλλά έχει και τη δύναμη να ξεμαραίνει, να θεραπεύει, άρρωστα και μαραμένα παιδιά». Τα που γράφει, μεταξύ των άλλων, αναφερόμενη σ’ αυτήν στο βιβλίο της “Λαογραφικό Ημερολόγιο – Οι δώδεκα μήνες και τα έθιμά τους”, η Αικατερίνη Τσοτάκου – Καρβέλη. Ωστόσο, μέσα σ’ ένα αμπέλι λιάτικο, να κρατά ένα σταφύλι, το πρώτο γινωμένο σταφύλι του καλοκαιριού, επιμένω να φαντάζομαι εγώ. Οπως στα μικράτα μου. Κι ας τη “συναντώ”, σχεδόν κάθε χρόνο, την ημέρα της Χάρης της, απ’ τα μέσα της δεκαετίας του 1970, στην εικόνα του τέμπλου του πάλαι ποτέ ρημαγμένου ξωκλησιού που ανακαίνισε η λαϊκή ευσέβεια κάποιων χωριανών μου, στην καρδιά ενός δάσους από δάφνες και κυπαρίσσια, να ποδοπατεί τον δαίμονα. Αξέχαστα τα βιώματα της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Η Αγία Μαρίνα ήταν η Αγία που γίνωνε τα σταφύλια για τη μάνα μου…

Να κρατά ένα σφυρί στο δεξί της χέρι και να χτυπά κατακέφαλα τον διάβολο που τον κρατά με το αριστερό της, θέλουν την Αγία Μαρίνα οι εικόνες της λαϊκής τέχνης που υπάρχουν στο μοναστήρι της Βόνης Ηρακλείου, όπου, όπως επισημαίνει ο Νίκος Ψιλάκης στο βιβλίο του “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη”, είναι το πιο σημαντικό ιερό της στον ελληνικό χώρο. Εδώ, εκτός όλων των άλλων και “Το προσκύνημα των τσιγγάνων”, που καταφτάνουν απ’ όλη την Ελλάδα. “Οι ημινομαδικοί αυτοί πληθυσμοί ευλαβούνται περισσότερο ίσως από οποιοδήποτε άλλο ιερό πρόσωπο τη μεγάλη Παρθένα του ελληνικού καλοκαιριού” γράφει σχετικά ο ίδιος…

Της Αγίας Μαρίνας σήμερα και προπάντων σε μία λίαν αγαπημένη φίλη, τη γιατρό Μαρίνα Φανουράκη – Παπαδάκη που έφυγε πολύ νωρίς, πριν από 5,5 χρόνια για τη Γειτονιά των Αγγέλων, η σκέψη μου. «Μια χαρά!». Αυτή ήταν η απάντησή της, όταν τη ρωτούσαμε τι κάνει, το σύντομο χρονικό διάστημα που έδινε τη μάχη με την καταραμένη αρρώστια. Για να μην στενοχωρήσει και για να μη δώσει περιθώριο για λύπηση. Κερί στη μνήμη σου σήμερα, ημέρα της γιορτήε σου, η φράση σου, Μαρίνα!

Χανιώτικα νέα (Παρασκευή, 17.7.2020)