«Εις το βουνό ψηλά εκεί/ ειν’ εκκλησιά ερημική,/ το σήμαντρο της δε χτυπά/ δεν έχει ψάλτη ούτε παπά.// Ένα καντήλι θαμπερό/ και έναν πέτρινο σταυρό/ έχει στολίδι μοναχό/ το εκκλησάκι το φτωχό.// Αλλ’ ο διαβάτης σαν περνά στέκεται και το προσκυνά/ και με ευλάβεια πολλή/ τον άσπρο του σταυρό φιλεί.// Επάνω στον σταυρό εκεί είναι εικόνα μυστική/ μ’ αίμα την έγραψε ο Θεός και τον λατρεύει ο λαός.» Το ποίημα «Το εκκλησάκι» του Άγγελου Βλάχου. Από τα αγαπημένα μου να το κάνω μάθημα στους μαθητές μου, όταν ήμουν δάσκαλος. Το είχα κι εγώ «συναντήσει» χωρίς την τελευταία στροφή στο Αναγνωστικό μας, ως μαθητής. Στον προφήτη Ηλία σίγουρα ανήκε το εκκλησάκι του ποιήματος, θυμάμαι ότι σκέφτηκα. Πήγαινα τρίτη τάξη τότε και, όπως μας είπε η δασκάλα μας η κα Ελένη Γιαννούλη από τον Φρε ήταν- στο μάθημα των θρησκευτικών (την Παλαιά Διαθήκη κάναμε) ο προφήτης Ηλίας ζούσε ολομόναχος του σ’ ένα βουνό, μέσα σε μια σπηλιά, όπου ένας κόρακας του πήγαινε φαγητό. Του προφήτη Ηλία, του Αϊ- Λια, όπως τον λέει ο λαός μας, σήμερα…
Ναύτη, θέλει η λαϊκή παράδοση τον Άγιο. Ναύτη που, επειδή έπαθε πολλά στα ταξίδια και κινδύνεψε να πνιγεί, αποφάσισε να πάει σ’ ένα μέρος που δεν ήξεραν τι πάει να πει θάλασσα. Πήρε, λοιπόν, ένα κουπί στον ώμο κι άρχισε να ρωτά όποιους συναντούσε, τι είναι αυτό που κρατά. Όσο του έλεγαν κουπί τόσο προχωρούσε, μέχρι που έφτασε στην κορφή ενός βουνού κι ένας βοσκός του απάντησε ότι κρατά ένα ξύλο. Εκεί έμεινε, έχτισε το σπιτάκι του και δεν ξανάφυγε. Μου άρεσε να λέω αυτήν την ιστορία, όταν κάναμε στο μάθημα της Ανάγνωσης αυτό το ποίημα. Και να τραγουδούμε μου άρεσε στο στάδιο της έκφρασης.
Εντυπωσιακή η ζωή του Προφήτη Ηλία. Τρεις φορές κατέβασε φωτιά απ’ τον ουρανό μας λέει η Παλαιά Διαθήκη, ενώ ακόμα εμπόδισε και τη βροχή, να μην πέσει απ’ τον ουρανό για τριάμισι χρόνια. Χώρια όλα τ’ άλλα. Την ανάληψη του στον ουρανό με μια πύρινη άμαξα γιορτάζει η εκκλησία μας σήμερα. Το λάδι ν’ ανεβαίνει στην ελιά αποσπέρας της Χάρης του, φαντάζονταν ωστόσο οι παλιοί μας. «Τ’ Άη Λια το βράδυ, μπαίνει στην ελιά το λάδι» λέγανε. «Η μαγική σκέψη των ανθρώπων αναζήτησε τρόπους υποβοήθησης αυτής της διαδικασίας, αποδίδοντας το λάδωμα της ελιάς όχι σε κάποια φυσική διαδικασία (στον κύκλο παραγωγής των φυτών) αλλά στη δράση υπερφυσικών δυνάμεων», γράφει ο Νίκος Ψυλάκης στο μνημειώδες έργο του «Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη» (εκδ. «Καρμάνωρ»). Χρόνια πολλά και καλά στους Ηλίες και στις Ηλιάνες που γιορτάζουν σήμερα, όπως και στους κατοίκους των Αρμένων Αποκορώνου, των Καθιανών Ακρωτηρίου, του Μουστάκου Σελίνου και της περιοχής του Προφήτη Ηλία στο Ακρωτήρι (φώτο), που τον έχουν προστάτη τους. Και βέβαια «καλή λαδιά» σ’ όλους τους ελαιοκαλλιεργητές!
ΚΑΙ ... ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
«Πολλά τ’ αξιοθέατα στην όμορφη μας πόλη,/ μα το λιμάνι σίγουρα το ξεχωρίζουν όλοι.// Τουρίστες αναρίθμητοι το ‘χουν φωτογραφίσει/ το έκαναν διάσημο σ’ ανατολή και δύση/ Ο φάρος επιβλητικός τη θάλασσα φωτίζει/ το ξακουστό λιμάνι μας πιτήδεια το στολίζει». Το όντως πανέμορφο λιμάνι μας, το λιμάνι των Χανίων προβάλλει στις σημερινές της μαντινάδες η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. Ούτε πλερωμένη να την είχαν οι τουριστικοί πράκτορες και όλοι όσοι έχουν να κάνουν με τον τουρισμό, που δεν περνά, λόγω κορωνοϊού τις καλύτερες μέρες του.
Ο τουυρισμός… Ο τουρισμός- τουρισμός… Ο κανονικός τουρισμός… Ο θρησκευτικός τουρισμός… Ο ιατρικός τουρισμός… Ο τρέχα γύρευε τουρισμός… Ο τουρισμός προ κορωνοϊού… Ο τουρισμός επί κορωνοϊού… Απ’ το ολότελα, καλή κι η Παναγιώταινα!
«Το Σάββατο το βράδυ φτάνει/ δωσ’ μου, μάνα, καινούρια αλλαξιά/ τα παιδιά με προσμένουν στο λιμάνι/ στο μπαλκόνι καθισμένη η κοπελιά.// Μοσχοβολούνε οι γλάστρες,/ μοσχοβολάει ο σγουρός βασιλικός/ μοσχοβολάει κι η αγάπη/ κύμα με κύμα μεγαλώνει ο ωκεανός.// Πάμε βόλτα στα Χανιά στην κάτω γειτονιά/ στη θάλασσα να βγούμε στ’ ανοιχτά // Το Σαββάτο το βράδυ, φως μου,/ είμαι πρίγκιπας, είμαι υπουργός/ έχω όλα τα πλούτη του κόσμου/ δικιά μου η θάλασσα κι ο ουρανός δικός.//Το μπαλκονάκι σου δικό μου/ δικές μου οι γλάστρες κι ο σγουρός βασιλικός.» Χρόνια, απ’ το 1961, κρατά αυτό το άρωμα. Και θα κρατά στους αιώνες των αιώνων. Γεια σου Μίκη, Ουρανομήκη, για τους στίχους και τη μουσικά, αλλά και γιατί έδωσες κι αυτό σου το τραγούδι, να το τραγουδήσει ο Μπιθικώτσης!
Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 20 Ιουλίου 2021)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου