ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ, ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Ο ΜΑΗΣ ΤΩΝ ΜΥΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΤΙΦΑΣΕΩΝ - ΚΑΙ... ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ ( ΣΗΜΕΡΟ ΕΙΝΑΙ Η ΓΙΟΡΤΗ Τ' ΑΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, ΣΕ ΡΥΘΜΟΥΣ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟΥΣ)

 

 

                                

                                Ο ΜΑΗΣ ΤΩΝ ΜΥΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΤΙΦΑΣΕΩΝ

 Μάης ο μήνας των λουλουδιών, των χρωμάτων και των αρωμάτων. Ο μήνας της Πρωτομαγιάς, όπως επιμένουμε να τη γιορτάζουμε στην εξοχή, μα και της Εργατικής Πρωτομαγιάς, όπως την “ανακαλούμε” στις πλατείες, μνημονεύοντας τους αγώνες των εργαζομένων. Και ο μήνας των μυστικών, και ο μήνας με τα μάγια, ωστόσο. «Ο Μάης έχει μυστικά κι ένα κλειδί κρυμμένο/ που ανοίγει μάτια σκοτεινά και χείλι πικραμένο/ έχει και άνεμο τρελό που κουβαλάει τη γύρη/ και πυροσβέστες της καρδιάς σαν βγει στο πανηγύρι.// Ο Μάης είναι μουσική από παλιό τραγούδι/ από κλαδί ροδακινιάς κι από λεύκας χνούδι/ δεν έχει λάμδα ούτε ρο στη γλώσσα να βουλιάζει/ είν’ από άλφα καθαρό κι όταν γελάς σου μοιάζει.// Ο Μάης είναι μια φωτιά, μια φλόγα μαγεμένη/ έχει τη μέρα αγκαλιά τη νύχτα ερωμένη/ έχει και ήλιο κυνηγό που ξέρει από σημάδι/ να βρίσκει αυτόν που έριξε τα μάγια στο πηγάδι». Τα που επιμένει να μας λέει στο τραγούδι “Ο Μάης έχει μυστικά” ο Παντελής Θαλασσινός σε στίχους του Ηλία Κατσούλη.

«Δεν είναι μόνο ο μήνας των λουλουδιών και της άνοιξης, δεν είναι μόνον ο μήνας που συμβολίζει τη νίκη της ζωής μέσα σ’ αυτό το ξέφρενο πανηγύρι των χρωμάτων, είναι και ο μήνας των κάθε λογής δοξασιών και προλήψεων», γράφει παρουσιάζοντας τον πέμπτο μήνα του χρόνου ο εκ των κορυφαίων Kρητών συγγραφέων Νίκος Ψιλάκης στο μνημειώδες έργο του “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη”, κάτω απ’ τον τίτλο “Ο μήνας των αντιφάσεων”. Για να συνεχίσει: «Ο Μάης ταυτισμένος στη λαϊκή συνείδηση με τα μάγια, αποτελεί την πιο αντιφατική περίοδο στη χρονική ακολουθία. Μήνας της ζωής αλλά και του θανάτου, αφού δοξασίες κληρονομημένες από την αρχαιότητα απηχούν το πνεύμα των αρχαίων εορτών, όπως τα ρωμαϊκά Λεμούρια, περίοδος κατά την οποία οι νεκροί ανέβαιναν στη γη και μπορούσαν να ενοχλήσουν τους ζωντανούς ή και τα Ροσάλια που ενσωματώθηκαν στο νεοελληνικό ψυχοσάββατο, γνωστό και ως Σάββατο του Ρουσαλιού»…

Από αντιφάσεις και από προλήψεις ο Μάης άλλο τίποτα… «Στον καταραμένο τόπο τον Μάη μήνα βρέχει» και «Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακαποδούδει», οι δυο γνωστές παροιμίες του που μου έρχονται στον νου… «Ο Μάης είναι ο μήνας ο σκληρός», αποφαίνεται η Αικατερίνη Τσοτάκου- Καρβέλη στο βιβλίο της “Λαογραφικό Ημερολόγιο”. «Από τη μια μεριά μήνας γελαστός, γεμάτος λουλούδια και μυρωδιές κι απ’ την άλλη με δυο βασικά χαρακτηριστικά: το πρώτο ότι είναι αφιερωμένος στους νεκρούς και το δεύτερο ότι οι άνθρωποι διακατέχονται από μεγάλο φόβο και αγωνία για τη σοδειά που θα ‘ρθει», μας λέει, δικαιολογώντας τις όποιες προλήψεις και απαγορεύσεις...

ΚΑΙ... ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

 ΣΗΜΕΡΟ ΕΙΝΑΙ Η ΓΙΟΡΤΗ Τ' ΑΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ Στον προστάτη των Οδηγών, τον Άγιο Χριστόφορο, αναφέρεται στις σημερινές της μαντινάδες η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. «Οι οδηγοί τον έχουνε προστάτη τους στον δρόμο,/ τον Άγιο που σήκωσε τον Ιησού στον ώμο», μας λέει στην πρώτη. «Τον Άγιο Χριστόφορο να έχουν βοηθό τους/ να φτάνουν όλοι ασφαλείς εις τον προορισμό τους», μας λέει στη δεύτερη. Ωστόσο κι εμείς θα πρέπει να ‘χουμε τον νου μας. «Συν Αθηνά και χείρα κίνει», έλεγαν οι αρχαίοι. «Άγιε Γιώργη βοήθα με! - Κούνα κι εσύ τα χέρια σου», λέμε σήμερα.

Με κεφάλι σκύλου ζωγράφιζαν παλιά τον Άγιο Χριστόφορο (ο Νίκος Καζαντζάκης μας λέει ότι τον είδε στο Άγιο Όρος να απεικονίζεται σε τοιχογραφία με κεφάλι αγριόχοιρου) που είναι ιδιαίτερα γνωστός στα Χανιά και από τον περικαλλή ενοριακό ναό του στην περιοχή Καμίνι της Λεωφόρου Σούδας, αλλά και από την πανέμορφη εκκλησία του που είναι στο μοναδικό Πάρκο Τροχαίων Δυστυχημάτων “Χρήστος Πολέντας” στη Νεραντζιά των Βουκολιών. Με τον Χριστό παιδί στον ώμο, τον ζωγραφίζουν σήμερα. Ευχές ειδικά στους ταξιτζήδες που τον έχουν προστάτη και στους έχοντες το όνομα του. Και διά της στήλης στους φίλους μου, τον καθηγητή - ακαδημαϊκό Χριστόφορο Χαραλαμπάκη και στον πρώην πρόεδρο της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος Χριστόφορο Κορυφίδη.

ΣΕ ΡΥΘΜΟΥΣ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟΥΣ Σε προεκλογικούς ρυθμούς η χώρα απ’ το ένα άκρο μέχρι το άλλο - μόλις δέκα συν μία μέρες μέχρι τις εκλογές μας έμειναν. Ψηφίζω, ψηφίζεις, ψηφίζει, ψηφίζουμε, ψηφίζετε, ψηφίζουν. Και δικαίωμα μα και η υποχρέωση όλων μας η ψήφος, η όποια ψήφος...

 

Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 9.5.2023)