Μια απ’ τις πάρα πολλές (θα ’λεγα και εντυπωσιακές!) δράσεις που έχουν γίνει στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων, απ’ τις δασκάλες, τα παιδιά και τους γονείς του 11ου Νηπ. Χανίων, και η έκδοση στα αγγλικά, ενός φυτολογίου που αποτελεί τη συλλογή αποξηραμένων βοτάνων, τα οποία καλλιεργήθηκαν για τρεις μήνες στους σχολικούς κήπους δέκα χωρών του σχεδίου E.U.R.O.P.E. κατά το σχολ. έτος 2013-2014.
Δείτε περισσότερα... ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
11o NHΠ. ΧΑΝΙΩΝ
ΤΟ ΦΥΤΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ E.U.R.O.P.E.
Μια απ’ τις πάρα πολλές (θα ’λεγα και εντυπωσιακές!) δράσεις που έχουν γίνει στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων, απ’ τις δασκάλες, τα παιδιά και τους γονείς του 11ου Νηπ. Χανίων, και η έκδοση στα αγγλικά, ενός φυτολογίου που αποτελεί τη συλλογή αποξηραμένων βοτάνων, τα οποία καλλιεργήθηκαν για τρεις μήνες στους σχολικούς κήπους δέκα χωρών του σχεδίου E.U.R.O.P.E. κατά το σχολ. έτος 2013-2014. «Η δημιουργία φυτολογίων είναι πολύ σημαντική παράμετρος των βοτανικών μελετών μα ξεχασμένη στις μέρες μας», διαβάζω στην εισαγωγή του Φυτολογίου. Κι αμέσως μετά: «Τα νηπιά μας ακολουθώντας συγκεκριμένα βήματα και μεθοδολογία για τη δημιουργία του, φύτεψαν, καλλιέργησαν, φρόντισαν, συνέλεξαν, αποξήραναν και διατήρησαν, τοποθέτησαν, ονομάτισαν, έβαλαν ταμπέλες και δημιούργησαν τη συλλογή αυτή που παρουσιάζει τα αποτελέσματα της σκληρής δουλειάς τους». Απίστευτα ακούγονται όλα αυτά, μια επίσκεψη, ωστόσο στην ιστοσελίδα του 11ου Νηπ. Χανίων (http://mascor1.wix.com/ 11nipiagogiochanion) όπου μεταξύ των άλλων παρουσιάζεται και ο Βοτανικός Κήπος του, πείθει τον οποιοδήποτε ότι είναι αληθινά. Απίστευτη φαίνεται βέβαια και η έκδοση το Φυτολογίου, το οποίο είχε την καλοσύνη να μου χαρίσει η προϊσταμένη του περί ου ο λόγος Σχολείου, γνωστή στους αναγνώστες του Παιδότοπου Μαρία Σκορδίλη. Την ευχαριστώ πολύ και γι’ αυτό, όπως και για την άμεση ανταπόκρισή της να μου στείλει, μέσω διαδικτύου στα ελληνικά, την εισαγωγή του Φυτολογίου και τα στοιχεία μερικών (ένα από κάθε χώρα) απ’ τα βότανα, για τις ανάγκες του σημερινού Παιδότοπου. Να προσθέσω βέβαια στις ευχαριστίες και τα ολόθερμα συγχαρητήρια μου! Τόσο στην ίδια, όσο και στις δύο συνεργάτιδες της την Ελένη Βλησίδη και τη Μαρία Φωτάκη…
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, δάσκαλος
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, δάσκαλος
*European Union in Our Pupil’s Eyes (Η Ευρωπαϊκή Ένωση Περιφερειών στα Μάτια των Μαθητών μας).
…Το σχέδιο Comenius “E.U.R.O.P.E.- European Union Regions in Our Pupils’ Eyes” εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, υλοποιείται για τη διετία 2013-2015 και χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης.
Το φυτολόγιο εκδόθηκε από το 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων με την υποστήριξη της Multi Progress και τη χορηγία της Περιφέρειας Κρήτης – Περιφερειακής Ενότητας Χανίων στην α’ έκδοσή του. Η β’ έκδοσή του χορηγήθηκε από το ΙΝΚΑ Χανίων. Είμαστε ευγνώμονες για αυτό στους χορηγούς μας.
Το φυτολόγιο εκδόθηκε από το 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων με την υποστήριξη της Multi Progress και τη χορηγία της Περιφέρειας Κρήτης – Περιφερειακής Ενότητας Χανίων στην α’ έκδοσή του. Η β’ έκδοσή του χορηγήθηκε από το ΙΝΚΑ Χανίων. Είμαστε ευγνώμονες για αυτό στους χορηγούς μας.
Οι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας,
της Ρουμανίας και της Τουρκίας.
(Από την Εισαγωγή του Φυτολογίου)
της Ρουμανίας και της Τουρκίας.
(Από την Εισαγωγή του Φυτολογίου)
Μαλοτήρα (Ελλάδα)
Επιστημονική ονομασία: Σιδερίτης συριάκα
Κοινή ονομασία: Μαλοτήρα ή Καλοκοιμηθιά
Η μαλοτήρα είναι ποώδες φυτό ή θάμνος με ύψος 10-15εκ. Είναι ενδημικό είδος της Κρήτης και η ονομασία syriaca (αντι cretica) πιθανότατα προέρχεται από σύγχυση του βοτανολόγου που έδωσε την ονομασία. Τα φύλλα είναι μικρά και χνουδωτά και το καλοκαίρι σχηματίζει κίτρινα άνθη. Δυστυχώς η μαλοτήρα έχει μειωθεί δραματικά από τα βουνά, κυρίως λόγω της υπερβολικής συλλογής της. Η επιστημονική της ονομασία Σιδερίτης, που στα ελληνικά σημαίνει αυτός που έχει ή είναι από σίδερο, οφείλεται στην ιδιότητα του βοτάνου να θεραπεύει πληγές που προκλήθηκαν από σιδερένια αντικείμενα, ενώ σύμφωνα με δεύτερη άποψη οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελεί φυσική πηγή σιδήρου, καθώς τα ροφήματα που παρασκευάζονται από αυτό περιέχουν πολύ σίδηρο.
Επιστημονική ονομασία: Σιδερίτης συριάκα
Κοινή ονομασία: Μαλοτήρα ή Καλοκοιμηθιά
Η μαλοτήρα είναι ποώδες φυτό ή θάμνος με ύψος 10-15εκ. Είναι ενδημικό είδος της Κρήτης και η ονομασία syriaca (αντι cretica) πιθανότατα προέρχεται από σύγχυση του βοτανολόγου που έδωσε την ονομασία. Τα φύλλα είναι μικρά και χνουδωτά και το καλοκαίρι σχηματίζει κίτρινα άνθη. Δυστυχώς η μαλοτήρα έχει μειωθεί δραματικά από τα βουνά, κυρίως λόγω της υπερβολικής συλλογής της. Η επιστημονική της ονομασία Σιδερίτης, που στα ελληνικά σημαίνει αυτός που έχει ή είναι από σίδερο, οφείλεται στην ιδιότητα του βοτάνου να θεραπεύει πληγές που προκλήθηκαν από σιδερένια αντικείμενα, ενώ σύμφωνα με δεύτερη άποψη οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελεί φυσική πηγή σιδήρου, καθώς τα ροφήματα που παρασκευάζονται από αυτό περιέχουν πολύ σίδηρο.
Πού το βρίσκουμε: στα ψηλά βουνά της δυτικής Κρήτης σε υψόμετρο πάνω από 900 μ.
Μέρη προς χρήση: Τα φύλλα
Μέρη προς χρήση: Τα φύλλα
Dandelion = Πικραλίδα (Βουλγαρία)
Επιστημονική ονομασία : Taraxacum officinale
Κοινή ονομασία : Πικραλίδα
Η πικραλίδα είναι πολυετές βότανο με γαλακτώδες υγρό, ανθίζει την Ανοιξη και στις αρχές του Καλοκαιριού όσο υπάρχει υγρασία. Χρησιμοποιούνται οι ρίζες ή μόνο τα εναέρια μέρη τους. Η συγκομιδή γίνεται πριν την ανθοφορία ή κατά τη διάρκειά της από Μάιο μέχρι Αύγουστο. Αποξηραίνεται σε σκιερό μέρος.
Οι ρίζες περισυλλέγονται την Ανοιξη πριν την ανθοφορία (Απρίλιος) και το Φθινόπωρο (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος). Οι ρίζες ή όλο το φυτό χρησιμοποιούνται για τη ρύθμιση της στομαχικής λειτουργίας, για στομαχικές και εντερικές διαταραχές, βήχα, έκζεμα. Στη Βουλγαρία η πικραλίδα συναντάται σε λιβάδια και χλοερά μέρη, αμμώδη και υγρά εδάφη.
Επιστημονική ονομασία : Taraxacum officinale
Κοινή ονομασία : Πικραλίδα
Η πικραλίδα είναι πολυετές βότανο με γαλακτώδες υγρό, ανθίζει την Ανοιξη και στις αρχές του Καλοκαιριού όσο υπάρχει υγρασία. Χρησιμοποιούνται οι ρίζες ή μόνο τα εναέρια μέρη τους. Η συγκομιδή γίνεται πριν την ανθοφορία ή κατά τη διάρκειά της από Μάιο μέχρι Αύγουστο. Αποξηραίνεται σε σκιερό μέρος.
Οι ρίζες περισυλλέγονται την Ανοιξη πριν την ανθοφορία (Απρίλιος) και το Φθινόπωρο (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος). Οι ρίζες ή όλο το φυτό χρησιμοποιούνται για τη ρύθμιση της στομαχικής λειτουργίας, για στομαχικές και εντερικές διαταραχές, βήχα, έκζεμα. Στη Βουλγαρία η πικραλίδα συναντάται σε λιβάδια και χλοερά μέρη, αμμώδη και υγρά εδάφη.
Πού το βρίσκουμε: Είναι διασκορπισμένο ανά την Ευρώπη και τη δυτική Ασία, διακινείται σε όλο τον κόσμο.
Purple basil = Πορφυρός Βασιλικός (Ουγγαρία)
Επιστημονική ονομασία: Ωκιμον το Βασιλικόν
Κοινή ονομασία: Πορφυρός Βασιλικός
Ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον δυόσμο. Με τη δυνατή εισβολή της διεθνούς κουζίνας στα Ουγγαρέζικα σπίτια, τα διάφορα είδη βασιλικού γίνονται όλο και πιο δημοφιλή ανάμεσα στις Ουγγαρέζες νοικοκυρές. Συνήθως τα φυτεύουν μέσα σε γλαστράκια μαζί με κάποια άλλα βότανα και τα διατηρούν μέσα στον χώρο της κουζίνας. Τα σκούρα κόκκινα φύλλα συνήθως τα χρησιμοποιούν ως γαρνιτούρα και συχνά ως διακόσμηση σε κυρίως γεύμα ή σαλάτες. Φτάνει σε ύψος τα 30 – 130 εκ. με φύλλα μήκους 3 – 11 εκ. και πλάτους 1 -6 εκ. Τα λουλούδια είναι μικρά, λευκού χρώματος, οργανωμένα σε ταξιανθίες.
Επιστημονική ονομασία: Ωκιμον το Βασιλικόν
Κοινή ονομασία: Πορφυρός Βασιλικός
Ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον δυόσμο. Με τη δυνατή εισβολή της διεθνούς κουζίνας στα Ουγγαρέζικα σπίτια, τα διάφορα είδη βασιλικού γίνονται όλο και πιο δημοφιλή ανάμεσα στις Ουγγαρέζες νοικοκυρές. Συνήθως τα φυτεύουν μέσα σε γλαστράκια μαζί με κάποια άλλα βότανα και τα διατηρούν μέσα στον χώρο της κουζίνας. Τα σκούρα κόκκινα φύλλα συνήθως τα χρησιμοποιούν ως γαρνιτούρα και συχνά ως διακόσμηση σε κυρίως γεύμα ή σαλάτες. Φτάνει σε ύψος τα 30 – 130 εκ. με φύλλα μήκους 3 – 11 εκ. και πλάτους 1 -6 εκ. Τα λουλούδια είναι μικρά, λευκού χρώματος, οργανωμένα σε ταξιανθίες.
Parsley = Μαϊντανός (Τουρκία)
Επιστημονική ονομασία: Πετροσέλινον το ούλον
Κοινή ονομασία: Μαϊντανός
Είναι διετές ποώδες φυτό, με ύψος 30-100 εκ. και λευκά άνθη που ανοίγουν
Αύγουστο – Σεπτέμβρη. Την πρώτη χρονιά δημιουργούνται τα φύλλα ανά ομάδες ενώ τη δεύτερη χρονιά αναπτύσσεται ο βλαστός και τα στελέχη. Θέλει χώμα δροσερό και υγρό για να αναπτυχθεί. Το στέλεχος έχει πολλές κλαδώσεις και τα φύλλα είναι συγκεντρωμένα σε στελέχη με σκούρο πράσινο χρώμα. Τα άνθη είναι συγκεντρωμένα σε σχηματισμό ομπρέλας. Τα φύλλα είναι λεία, έντονα πράσινα, σκούρα, τριγωνικά και με ιδιαίτερο άρωμα.
Πού το βρίσκουμε: Σε κήπους.
Μέρη προς χρήση: Το βότανο.
Επιστημονική ονομασία: Πετροσέλινον το ούλον
Κοινή ονομασία: Μαϊντανός
Είναι διετές ποώδες φυτό, με ύψος 30-100 εκ. και λευκά άνθη που ανοίγουν
Αύγουστο – Σεπτέμβρη. Την πρώτη χρονιά δημιουργούνται τα φύλλα ανά ομάδες ενώ τη δεύτερη χρονιά αναπτύσσεται ο βλαστός και τα στελέχη. Θέλει χώμα δροσερό και υγρό για να αναπτυχθεί. Το στέλεχος έχει πολλές κλαδώσεις και τα φύλλα είναι συγκεντρωμένα σε στελέχη με σκούρο πράσινο χρώμα. Τα άνθη είναι συγκεντρωμένα σε σχηματισμό ομπρέλας. Τα φύλλα είναι λεία, έντονα πράσινα, σκούρα, τριγωνικά και με ιδιαίτερο άρωμα.
Πού το βρίσκουμε: Σε κήπους.
Μέρη προς χρήση: Το βότανο.
Fennel = Μάραθο (Ισπανία)
Επιστημονική ονομασία: Mάραθον το κοινόν
Κοινή ονομασία: μάραθο
Είναι ποώδες ευθυτενές φυτό που φτάνει έως τα 2 μ. ύψος. Τα φύλλα του είναι σκούρα πράσινα, μακριά και λεπτά διαιρεμένα σε βελο-νοειδή τμήματα που το Καλοκαίρι σκληραίνουν για ν’ αποφύγουν την απώλεια νερού. Τα άνθη του μάραθου είναι οργανωμένα σε ταξιανθίες των 10-40 άνθεων με χρυσοκίτρινο χρώμα. Ο καρπός είναι σκούρος καφέ προς μαύρο, με σχήμα πεντάγωνο και μήκος περίπου 5χιλ. Η φαρμακευτική χρήση του μάραθου υπάρχει από παλιά και αποδεικνύεται από την παρουσία του σε μια αναφορά που εκδόθηκε από τον Καρλομάγνο και αναφέρεται στο πεδίο της καλλιέργειας κάποιων βοτάνων και μπαχαρικών και περιλαμβάνει το μάραθο, γενικά αναγνωρισμένο ως Μάραθον το κοινόν.
Πού το βρίσκουμε: Σε περιοχές με θερμό κλίμα ανά τον κόσμο, στη νότια Ευρώπη, ειδικά στις μεσογειακές άκτες όπου βρίσκεται αυτοφυές.
Μέρη προς χρήση: Τα φύλλα, οι μίσχοι, οι σπόροι και οι βολβοί.
Επιστημονική ονομασία: Mάραθον το κοινόν
Κοινή ονομασία: μάραθο
Είναι ποώδες ευθυτενές φυτό που φτάνει έως τα 2 μ. ύψος. Τα φύλλα του είναι σκούρα πράσινα, μακριά και λεπτά διαιρεμένα σε βελο-νοειδή τμήματα που το Καλοκαίρι σκληραίνουν για ν’ αποφύγουν την απώλεια νερού. Τα άνθη του μάραθου είναι οργανωμένα σε ταξιανθίες των 10-40 άνθεων με χρυσοκίτρινο χρώμα. Ο καρπός είναι σκούρος καφέ προς μαύρο, με σχήμα πεντάγωνο και μήκος περίπου 5χιλ. Η φαρμακευτική χρήση του μάραθου υπάρχει από παλιά και αποδεικνύεται από την παρουσία του σε μια αναφορά που εκδόθηκε από τον Καρλομάγνο και αναφέρεται στο πεδίο της καλλιέργειας κάποιων βοτάνων και μπαχαρικών και περιλαμβάνει το μάραθο, γενικά αναγνωρισμένο ως Μάραθον το κοινόν.
Πού το βρίσκουμε: Σε περιοχές με θερμό κλίμα ανά τον κόσμο, στη νότια Ευρώπη, ειδικά στις μεσογειακές άκτες όπου βρίσκεται αυτοφυές.
Μέρη προς χρήση: Τα φύλλα, οι μίσχοι, οι σπόροι και οι βολβοί.
Marjoram = Μαντζουράνα (Πολωνία)
Επιστημονική ονομασία: Ορίγανον η μαντζουράνα
Κοινή ονομασία: Μαντζουράνα
Τα φύλλα είναι απαλά, επιμήκη, ωοειδή με μήκος 0,5-1,5εκ. και πλάτος 0,2-0,8εκ. με συμμετρική λεπτή βάση και δικτυωτή φλέβωση. Η υφή του είναι πολύ απαλή εξαιτίας των πολυάριθμων τριχών. Ρυθμίζει τη χώνεψη, βοηθά στη γαστρίτιδα και τις γαστρεντερικές παθήσεις. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε ταννίνη (πάνω από 1% στο αποξηραμένο βότανο) προτείνεται για χρήση σε διαρροϊκές παθήσεις. Το αφέψημά του έχει ηρεμιστικές ιδιότητες, ενώ το έλαιο της μαντζουράνας χρησιμοποιείται για εισπνοές. Το κομμένο βότανο χρησιμοποιείται ως καρύκευμα. Προστίθεται σε σούπες, πιάτα με λιπαρά κρέατα και όσπρια και ως υλικό στην παρασκευή λουκάνικων και ξινής σούπας.
Πού το βρίσκουμε: Σε κήπους.
Μέρη προς χρήση: Το βότανο.
Επιστημονική ονομασία: Ορίγανον η μαντζουράνα
Κοινή ονομασία: Μαντζουράνα
Τα φύλλα είναι απαλά, επιμήκη, ωοειδή με μήκος 0,5-1,5εκ. και πλάτος 0,2-0,8εκ. με συμμετρική λεπτή βάση και δικτυωτή φλέβωση. Η υφή του είναι πολύ απαλή εξαιτίας των πολυάριθμων τριχών. Ρυθμίζει τη χώνεψη, βοηθά στη γαστρίτιδα και τις γαστρεντερικές παθήσεις. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε ταννίνη (πάνω από 1% στο αποξηραμένο βότανο) προτείνεται για χρήση σε διαρροϊκές παθήσεις. Το αφέψημά του έχει ηρεμιστικές ιδιότητες, ενώ το έλαιο της μαντζουράνας χρησιμοποιείται για εισπνοές. Το κομμένο βότανο χρησιμοποιείται ως καρύκευμα. Προστίθεται σε σούπες, πιάτα με λιπαρά κρέατα και όσπρια και ως υλικό στην παρασκευή λουκάνικων και ξινής σούπας.
Πού το βρίσκουμε: Σε κήπους.
Μέρη προς χρήση: Το βότανο.
Read more: http://www.haniotika-nea.gr/ap-to-fitologio-tou-schediou-e-u-r-o-p-e/#ixzz3URyCtHrv
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου