Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΑΝΑΡΓΥΡΟΥΣ ΤΟ 1821
Τη φετινή γιορτή για την επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821 τη γιορτάσαμε στην τάξη με μια προσεκτική ματιά στην τοπική ιστορία. Καλή η επανάσταση στο Μοριά αλλά και εδώ στα Χανιά δεν υστερούσαμε σε αντρειοσύνη. Μελέτησαν λοιπόν οι μαθητές μας τις συνθήκες που επικρατούσαν στο νησί την άνοιξη του 1821 , αλλά και τα περιστατικά που έλαβαν χώρα στα Χανιά από τον Απρίλη έως και το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου… έμαθαν για τον μαρτυρικό θάνατο του Μελχισεδέκ Δεσποτάκη στον πλάτανο της Σπλάντζιας, για τους Γερλήδες των Χανιών αλλά και τους λινοβάμβακους, τους κρυπτοχριστιανούς δηλαδή. Μέσα από τα παιδικά μάτια οι ιστορίες αποκτούν μια άλλη διάσταση όπως και οι ίδιοι θα διαβάσετε… Και μία ιστορία από όλες (πηγή μας το διήγημα του Βαγγέλη Κακατσάκη “Ανάσταση”) μας έκανε την πιο τρανή εντύπωση. Οι μαθητές θα σας πάρουν λοιπόν από το χέρι και θα σας πάνε στη Σπλάντζια, θα σας οδηγήσουν μέσα στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων για να ζήσετε μαζί τους ένα αλλόκοτο γεγονός. Ήμασταν κι εμείς εκεί τη νύχτα της Ανάστασης του 1821 με τη φαντασία μας, μας λένε το καθένα με τον δικό του τρόπο…
Ελένη Βορεινάκη
δασκάλα
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κατά τη δασκάλα και οι μαθητές της… Να τους χαίρεσαι Ελένη και να σε χαίρονται! Πολλά έχεις να τους μάθεις και πολλά έχουν να σου μάθουν. Συγχαρητήρια, παιδιά, και καλή πρόοδο! Καλό Σαββατοκύριακο και χρόνια πολλά για την εθνική μας γιορτή σε όλους!
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης,
δάσκαλος
Μεταστροφή
Το βράδυ της Ανάστασης του 1821 είχαμε μαζευτεί κάμποσοι στον ναό των Αγίων Αναργύρων στην Σπλάντζια. Είχε βγει ο παπάς στην Πύλη και ξαφνικά ανοίγει η πόρτα και βλέπουμε όλοι έναν Τούρκο ψηλό, μεγαλόσωμο. Μαζευτήκαμε όλοι σε μια μεριά και κλείσαμε τα μάτια. Νομίζαμε ότι ήρθε το τέλος. Εκείνος προχώρησε πέταξε κάτω τα άρματα του και πάτησε το φέσι του.
«Δε με λένε Χουσεΐν Αγά», φώναξε, «αλλά Μιχάλη» και μετά είπε σε όλους, «Χριστός Ανέστη». Η έκπληξη μας ήταν μεγάλη!!! Μερικοί έλεγαν πως έγινε θαύμα ενώ άλλοι κοιτούσαν με το στόμα ανοικτό. Ο Μιχαήλ όλη την υπόλοιπη μέρα πήγαινε από σπίτι σε σπίτι, έμπαινε μέσα στα σπίτια και μπροστά στα κατάπληκτα μάτια των ανθρώπων φώναζε «Χριστός Ανέστη» για να το μάθουν όλοι. Πολλοί άνθρωποι στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν σαν αυτόν. Κρυπτοχριστιανοί. Αυτοί βοηθούσαν τους Ελληνες κρυφά.
Φωτεινή Καραβιτάκη
Η διπλή ταυτότητα
Τώρα που πλησιάζει το Πάσχα θυμάμαι τότε που ήμουν στην εκκλησία στην Σπλάντζια και προσκυνούσα. Ξαφνικά, άνοιξε η πόρτα και ένας δίμετρος άντρας, οπλισμένος βαριά μπήκε μέσα. Ολοι φοβόμασταν μήπως μας σκοτώσει. Οσοι ήταν κοντά στην πόρτα μπόρεσαν να φύγουν. Τελικά είδα κάτι που δεν το ’χα ξαναδεί. Ο Τούρκος πέταξε τα όπλα του, έβγαλε το φέσι του, το πέταξε κάτω και είπε: «Δε με λένε Χουσεΐν Αγά αλλά Μιχάλη Κουρμούλη». Οταν το άκουσα τα έχασα στην αρχή. Μετά όμως κατάλαβα ότι είχε διπλή ταυτότητα και ένιωθα περήφανος που ένας άντρας βάζει τη ζωή του σε κίνδυνο για την πατρίδα του.
Μιχάλης Τσιλιμιγκάκης
Ενα αλλιώτικο βράδυ Ανάστασης
Ναι είναι ένα γεγονός που θυμάμαι πεντακάθαρα. Βράδυ της Ανάστασης ήταν το ’21. Ηταν μια από τις πρωτόγνωρες εμπειρίες της ζωής μου και αξίζει πιστεύω να σας την διηγηθώ. Οπως σας είπα ήταν βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου και οι περισσότεροι χριστιανοί βρίσκονταν στις εκκλησίες για την ανάσταση, μαζί τους ήμουν και εγώ. Ολοι στεκόμασταν όρθιοι στο Ναό των Αγίων Αναργύρων. Η λειτουργία ξεκίνησε όπως πάντα και όλοι νομίζαμε ότι θα ήταν ένα συνηθισμένο βράδυ. Ολα πήγαιναν καλά και λίγο πριν πει ο παπάς το «Χριστός Ανέστη», άνοιξε με ένα σπρώξιμο η πόρτα του ναού.
Ολοι ξαφνιάστηκαν!!! Μέσα μπήκε ένας δίμετρος Τούρκος σωστό γομάρι. Τότε όλοι κοκάλωσαν. Ο άντρας που εισέβαλε στο ναό φορούσε πλούσια ρούχα, σημάδι πως ήταν κάποιος υψηλός αξιωματούχος πιθανόν ένας αγάς. Ακόμα ήταν πάνοπλος, πράγμα που φανέρωνε ότι ήταν αρχηγός ομάδας οπλισμένων στρατιωτών που θα έκαναν επίθεση. Αυτή η σκέψη τους πάγωσε όλους. Φοβήθηκαν ότι ήρθε το τέλος τους. Οσοι βρίσκονταν κοντά στην πόρτα έτρεξαν να το σκάσουν. Οσοι δεν είχαν τρόπο διαφυγής, αγκάλιασαν τα παιδιά τους για να τα προστατέψουν. Εγώ ξαφνιάστηκα τόσο που έμεινα ακίνητη. Τότε τα πράγματα πήραν μια τροπή που κανείς δεν περίμενε. Ο Τούρκος έκανε κάτι αναπάντεχο. Εβγαλε το φέσι του που ήταν το σύμβολο της καταγωγής του και το άφησε στο πάτωμα. Επειτα έσκυψε το κεφάλι και έκανε με ευλάβεια το σταυρό του. όλοι έμειναν άφωνοι. Τέλος έγινε κάτι εξίσου αξιοσημείωτο. Ο επιβλητικός άντρας φώναξε με όλη του τη δύναμη «Από σήμερα δεν είμαι ο Χουσεΐν αγάς αλλά ο Μιχάλης Κουρμούλης». Μετά από αυτό η λειτουργία συνεχίστηκε κανονικά.Ε μαθα μετά κάτι που με έκανε πολύ χαρούμενη. Ο Μιχάλης Κουρμούλης πήγε στα βουνά και πολέμησε τους Τούρκους. Ηγήθηκε σε πολλές μάχες και έδωσε έναν αέρα λευτεριάς στο νησί μας…
Νεφέλη Φαντριδάκη
Κρητικός στην καρδιά και στην ψυχή
Ηταν Ανάσταση και ήμουν στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων. Ο παπάς έψελνε και είχαν μείνει μόλις λίγα λεπτά για να τελειὠσει. Ξαφνικά ακούσαμε βαριά βήματα. Ολοι είχαμε τρομοκρατηθεί και κυρίως εγώ, που παραλίγο να φύγω από την εκκλησία. Ενας ψηλός άντρας μπήκε μέσα. Με αργές κινήσεις έβγαλε το φέσι του το ποδοπάτησε και έβγαλε και δυο κουμπούρια, που τα ακούμπησε σε ένα τραπεζάκι που ήταν δίπλα του. Ηρεμος χωρίς καμιά ανησυχία, έκανε το σταυρό του και με σταθερά βήματα προχώρησε να μεταλάβει. Εγώ είχα κοντέψει να λιποθυμήσω. «Βρε μήπως το κάνει έτσι και μετά αρπάξει τα κουμπούρια και μας σκοτώσει όλους εδώ μέσα» σκέφτηκα. Ο άντρας, είχε ένα άγριο ύφος αλλά σιγά σιγά στα χείλη του άρχισε να σχηματίζεται ένα γλυκό χαμόγελο. «Χριστός Ανέστη, Χριστιανοί». Όλοι απορημένοι αλλά και μια μυστηριώδη ευτυχία κοιτούσαν το πρόσωπο του άντρα. «Δεν είμαι από σήμερα ο Χουσεΐν Αγάς αλλά ο Μιχάλης ο Κουρμούλης, Κρητικός στην καρδιά και στην ψυχή όπως και εσείς…».
Ιωάννα Μαλεκάκη
Επανάσταση το 1821 στην Κρήτη, ναι ή όχι;;;
Το 1821 υπήρχαν στο νησί περίπου 260.000 κάτοικοι. Από αυτούς ένα μεγάλο μέρος ήταν μουσουλμάνοι (περίπου 120.000) και μάλιστα από αυτούς οι 20.000 ήταν καλά οπλισμένοι. Αυτοί ήταν Τούρκοι ή Τουρκοκρητικοί που εξισλαμίστηκαν την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μάλιστα ήταν φανατικότεροι από τους ίδιους τους Τούρκους.
Ο χριστιανικός πληθυσμός ζούσε σε καθεστώς καταπίεσης και τρομοκρατίας. Οι τούρκικες διοικήσεις Χανίων, Ρεθύμνου και Μεγάλου Κάστρου, με δύο σώματα γενιτσάρων χειροτέρευαν την κατάσταση. Λόγω της καταπίεσης οι μυημένοι στην Φιλική εταιρεία ήταν ελάχιστοι με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ψυχολογική και ιδεολογική προετοιμασία για τον αγώνα της λευτεριάς. Το νησί της Κρήτης είναι απομακρυσμένο από την άλλη Ελλάδα, πράγμα που δυσκολεύε την επικοινωνία με την υπόλοιπη Ελλάδα και την αποστολή βοήθειας. Ακόμα γύρω από το νησί έπλεε ο στόλος της Αιγύπτου που έκλεινε σε κλοιό το νησί. Από όλα αυτά καταλαβαίνουμε ότι η επιτυχία μιας επανάστασης στο νησί θα ήταν αδύνατη. Παρόλα αυτά, ναι, οι Κρητικοί επαναστάτησαν μαζί με τους άλλους Έλληνες και το 1821.
Κάλλια Σταματάκη
Χανιώτικα νέα (25.03.2017)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου