ΕΥΡΩΠΗ...! ΠΟΙΑ ΕΥΡΩΠΗ;
Γράφει ο Σταύρος Καλαιτζόγλου
«Η αποκαλούμενη βραδύτητα -ενεργειών- της Ευρώπης απογοητεύει τόσο τους πιστούς της όσο και τους πολέμιούς της. «Κάντε πιο γρήγορα», φωνάζουν οι πρώτοι. «Μα, πόσο κοιμισμένοι είναι», λένε ειρωνικά οι άλλοι. Σε όλους αυτούς τους δυσαρεστημένους πρέπει να απαντήσουμε, όπως ο Γαλιλαίος: «Κι όμως, κινείται»!
[Χέρμαν Βαν Ρομπάι, πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (2010-2014)]
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ, είμαστε περίεργος λαός: δημιουργήσαμε τη δημοκρατία αλλά τη μισούμε όταν δεν μας συμφέρει. Αγαπούμε την Ευρώπη αλλά δεν θέλουμε τις μεταρρυθμίσεις της. Συμμετέχουμε στις ευρωεκλογές με ελλιπή ενημέρωση για τα τεκταινόμενα στην ΕΕ. *
ΠΟΙΑ είναι η Ε.Ε. και τί θέλουμε από αυτήν; Στα μέσα της δεκαετίας 1960-1970, όντας φοιτητής, πρωτογνώρισα την Ευρώπη μέσω μιας υποτροφίας της γαλλικής κυβέρνησης. Το Παρίσι του στρατηγού De Gaulle, πριν απ΄ το Μάη του 1968, φάνταζε ονειρικό και παραμυθένιο: κτίσματα, μνημεία, ρυμοτομία, μετρό, ωραίες κοπέλες, γλυκόηχη γλώσσα, μουσεία, πράσινο… Να και η Σορβόννη, με τους ανήσυχους φοιτητές της (…) Ήδη είχε δημιουργηθεί το πρόπλασμα της ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Ένωση) με πρώτες χώρες τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τις χώρες της BE-NE-LUX (1958). Ο De Gaulle ονειρευόταν μια Ε.Ε. εκτεινόμενη από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια. Ζήλεψα. Είπα: «Αυτή θα είναι η Ευρώπη της σκέψης και του πολιτισμού, της τέχνης και της καινοτομίας, της ελευθερίας και της ευημερίας των λαών της».
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ της Ε.Ε. ξεκίνησε έχοντας ως πρότυπο τις αρχαίες ελληνικές αμφικτιονίες, τον συγκρητισμό και τις ΗΠΑ. Πολιτικοί, καλλιτέχνες και συγγραφείς ονειρεύτηκαν μια Ενωμένη Ευρώπη. Μίλησαν γι αυτή πριν απ΄αυτή! Τον 18ο αιώνα ο Ζαν-Ζακ Ρουσώ, τον 19ο ο Βίκτωρ Ουγκώ και φυσικά τον φοβερό 20ο αιώνα οι ένθερμοι ευρωπαϊστές (Αντενάουερ, Τσόρτσιλ, ντε Γκάσπερι, Ντε Γκολ, Κ. Καραμανλής, Μελίνα Μερκούρη, Ζαν Μονέ, Ρομπέρ Σουμάν, Πωλ-Ανρί Σπάακ, Σπινέλι, Σιμόν Βέιλ, Ζακ Ντελόρ κ.ά.) Και έπραξαν πολλά γι αυτήν. (…)
ΑΝ μελετήσει κανείς την Παγκόσμια Ιστορία, θα διαπιστώσει πως οι αγριότεροι πόλεμοι έγιναν στα ευρωπαϊκά εδάφη. Ειδικά ο 20ος αιώνας υπήρξε αιματηρότατος: αρκεί να φαντασθούμε πως οι απώλειες σε ανθρώπινα θύματα μόνο κατά τον 20ο αιώνα προσεγγίζουν τον πληθυσμό της σημερινής Γερμανίας! Αυτό το γεγονός ανάγκασε τους «αιώνιους» αντίπαλους (Γάλλους και Γερμανούς) «να τα βρουν» και να σκεφτούν την εξάλειψη του πολέμου από την Ευρώπη. Πώς; Με τη δημιουργία της ΕΟΚ (μετέπειτα Ε.Ε.). Ένα εγχείρημα αργό μεν στη μετεξέλιξή του, αναγκαίο δε για την ειρήνη: ήδη έχουμε 70 χρόνια συνεχούς «ευρωπαϊκής» ειρήνης!
ΗΜΑΣΤΑΝ και είμαστε θιασώτες της παραμονής της χώρας μας στην Ε.Ε. πιστεύοντας στο μέλλον της. Έστω κι αν η ιστορία μάς διέψευσε με την επιβολή της στρατιωτικής χούντας (1967), την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο (1974), το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας (1990), την οικονομική κρίση (2008-2019). Η οποία κρίση αποκάλυψε και ορισμένα κατάλοιπα εθνικιστικών στερεότυπων (Ελλάδα-Γερμανία). Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ αμφισβητήθηκαν έντονα από τα αντιμνημονιακά κόμματα, χωρίς ωστόσο να φτάσουμε στο σημείο να την εγκαταλείψουμε. Οι παλαιότεροι, είχαμε γνωρίσει τα… καλά των εθνικισμών με τους πολέμους και τον εμφύλιο!
ΒΕΒΑΙΑ, η στάση των Ευρωπαίων απέναντί μας, κατά την κρίση, υπήρξε υποτονική, αμήχανη, υποκριτική, ασυντόνιστη και φορές «εχθρική». Δεν είχε καν προβλεφθεί ένας μηχανισμός αντιμετώπισης παρόμοιων ακραίων οικονομικών καταστάσεων. Ακόμη και κατά το κρίσιμο 2015, η πρόθεση των Βρυξελών (κυρίως των Γερμανών του Σόιμπλε) ήταν να μας «πετάξουν έξω» από το ευρώ και την Ε.Ε., άσχετα από τις ανυπολόγιστες συνέπειες για μας. Πιθανόν και γι αυτούς. Άρκεσαν η υπομονή της Μέρκελ και των Γάλλων καθώς και οι “Kolotoumbes” της τότε κυβέρνησής μας, ώστε να υπάρξει μια εκ νέου ευρωπαϊκή «αναγκαστική» αλληλεγγύη για τη «διάσωσή» μας (ουσιαστικά όμως για τη μη κατάρρευση των ευρωπαϊκών τραπεζών). Το αν σωθήκαμε ή όχι το μέλλον θα το δείξει. Όμως, πιστεύουμε πως έγιναν αρκετές αλλαγές στη δομή της Ε.Ε.
… ΜΕ το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού να είναι σήμερα ευρωπαϊστές, από δω και πέρα χρειάζεται όχι μόνο περίσκεψη για το ευρωπαϊκό μέλλον μας, αλλά και προβληματισμός για το πώς. Έχουμε, άραγε ως Ε.Ε. ξεπεράσει την οικονομική κρίση; Τι θα γίνει με τη μεγάλη ψαλίδα Βορρά-Νότου; Πότε θα πραγματοποιηθεί το «πρώτα ο άνθρωπος»; Πώς να εμπιστευθεί κανείς τους θεσμούς μετά την ελληνική κρίση/καταστροφή μιας ολόκληρης γενιάς νέων; Πόση δημοκρατία ενυπάρχει στις αποφάσεις του Eurogroup που ουσιαστικά είναι ένα άτυπο όργανο της Ε.Ε.; Γιατί την τελευταία λέξη να έχουν άλλα «κέντρα» και όχι οι λαοί της; Για την κλιματική αλλαγή τι κάνει η Ε.Ε.; Πάμε για διεύρυνση, ομοσπονδοποίηση ή εμβάθυνση της Ένωσης; Ευρωστρατός ή μένουμε στους εθνικούς στρατούς; Πώς θα αντιδράσει η Ε.Ε. σε μια ενδεχόμενη στρατιωτική επίθεση της Τουρκίας σε Κύπρο και Ελλάδα, κράτη-μέλη της; Τι γίνεται με το προσφυγικό; Τι σημαίνει ευρωπαϊκός πολιτισμός και πώς διαχέεται; Τι έχει να αντιπαραβάλλει η Ε.Ε. στις οικονομικές επιθέσεις Κίνας, Ρωσίας, ΗΠΑ; Γιατί αυτή η θεοποίηση του ευρώ; Κυρίως τι πρόκειται να κάνει η Ε.Ε. με τους ακροδεξιούς, τους εθνικιστές και αριστερούς λαϊκιστές (Ουγγαρία, Γαλλία, Αυστρία, Ιταλία, Γερμανία, Ελλάδα);
Η ΕΥΡΩΠΗ σήμερα βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Η Αγγλία, βασικός συνεταίρος της, ψήφισε το Brexit (2016), χωρίς όμως να μπορεί να το… εφαρμόσει. Οι ανατολικές (πρώην κομμουνιστικές χώρες) της Ε.Ε. –και όχι μόνο- εγκλωβίζονται σε επικίνδυνους εθνικισμούς. Η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, το προσφυγικό αποτελεί «πονοκέφαλο». Επιπλέον, η ευρωπαϊκή ήπειρος καθίσταται ολοένα και περισσότερο πεδίο ανταγωνισμών Κίνας και ΗΠΑ που, εκμεταλλευόμενες τις υπάρχουσες διαιρέσεις της Ε.Ε., επιτίθενται στην αγορά, τις επιχειρήσεις και την οικονομία της.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ λοιπόν αρκετά «ευρωπαϊκά αμαρτήματα» που οι νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές οφείλουν να λάβουν υπόψη τους. Ας πούμε, ο θυμός για την «ευρωπαϊκή» δημοκρατία, οι λεγόμενοι «Ευρωκράτες» (γραφειοκράτες των Βρυξελών), η μη χαλιναγώγηση των προπαγανδιστικών fake news, η πληθώρα καταπιεστικών νομοθετημάτων που συνθλίβουν τους απλούς ευρωπαίους καταναλωτές, η αμφιλεγόμενη καθιέρωση της ευρωπαϊκής «ταυτότητας» και πολλά άλλα.
… ΑΝ η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει πραγματικά να επιβιώσει και να αντιπαλέψει τα μεγαθήρια που την απειλούν (Κίνα-ΗΠΑ), οφείλει να προσανατολιστεί σε ένα ριζικό μετασχηματισμό με πιο ανθρώπινο πρόσωπο και δημοκρατικότερες διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων. Όμως, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: γιατί μια τόσο κοντινή Ε.Ε. να είναι τόσο απόμακρη από ορισμένους λαούς της;
*Θα είναι μεγάλη παράλειψη, αν δεν αναφερθούμε στη σημαντικότατη, μεστή θέσεων και πολυδιάστατη από πλευράς απόψεων, ενημέρωση που μας πρόσφεραν τα “Χ.ν.” την περασμένη ΠΕΜΠΤΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23-25/5/19, τόσο για τις εκλογές της Περιφέρειας και την Τ.Α. όσο και για τις ευρωεκλογές! Ενας πραγματικός άθλος του δημοσιογραφικού team της εφημερίδας, του δ/ντή της και του υπόλοιπου προσωπικού της. Συγχαρητήρια…
Χανιώτικα νέα (Σάββατο, 25.5.2019)
Γράφει ο Σταύρος Καλαιτζόγλου
«Η αποκαλούμενη βραδύτητα -ενεργειών- της Ευρώπης απογοητεύει τόσο τους πιστούς της όσο και τους πολέμιούς της. «Κάντε πιο γρήγορα», φωνάζουν οι πρώτοι. «Μα, πόσο κοιμισμένοι είναι», λένε ειρωνικά οι άλλοι. Σε όλους αυτούς τους δυσαρεστημένους πρέπει να απαντήσουμε, όπως ο Γαλιλαίος: «Κι όμως, κινείται»!
[Χέρμαν Βαν Ρομπάι, πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (2010-2014)]
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ, είμαστε περίεργος λαός: δημιουργήσαμε τη δημοκρατία αλλά τη μισούμε όταν δεν μας συμφέρει. Αγαπούμε την Ευρώπη αλλά δεν θέλουμε τις μεταρρυθμίσεις της. Συμμετέχουμε στις ευρωεκλογές με ελλιπή ενημέρωση για τα τεκταινόμενα στην ΕΕ. *
ΠΟΙΑ είναι η Ε.Ε. και τί θέλουμε από αυτήν; Στα μέσα της δεκαετίας 1960-1970, όντας φοιτητής, πρωτογνώρισα την Ευρώπη μέσω μιας υποτροφίας της γαλλικής κυβέρνησης. Το Παρίσι του στρατηγού De Gaulle, πριν απ΄ το Μάη του 1968, φάνταζε ονειρικό και παραμυθένιο: κτίσματα, μνημεία, ρυμοτομία, μετρό, ωραίες κοπέλες, γλυκόηχη γλώσσα, μουσεία, πράσινο… Να και η Σορβόννη, με τους ανήσυχους φοιτητές της (…) Ήδη είχε δημιουργηθεί το πρόπλασμα της ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Ένωση) με πρώτες χώρες τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τις χώρες της BE-NE-LUX (1958). Ο De Gaulle ονειρευόταν μια Ε.Ε. εκτεινόμενη από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια. Ζήλεψα. Είπα: «Αυτή θα είναι η Ευρώπη της σκέψης και του πολιτισμού, της τέχνης και της καινοτομίας, της ελευθερίας και της ευημερίας των λαών της».
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ της Ε.Ε. ξεκίνησε έχοντας ως πρότυπο τις αρχαίες ελληνικές αμφικτιονίες, τον συγκρητισμό και τις ΗΠΑ. Πολιτικοί, καλλιτέχνες και συγγραφείς ονειρεύτηκαν μια Ενωμένη Ευρώπη. Μίλησαν γι αυτή πριν απ΄αυτή! Τον 18ο αιώνα ο Ζαν-Ζακ Ρουσώ, τον 19ο ο Βίκτωρ Ουγκώ και φυσικά τον φοβερό 20ο αιώνα οι ένθερμοι ευρωπαϊστές (Αντενάουερ, Τσόρτσιλ, ντε Γκάσπερι, Ντε Γκολ, Κ. Καραμανλής, Μελίνα Μερκούρη, Ζαν Μονέ, Ρομπέρ Σουμάν, Πωλ-Ανρί Σπάακ, Σπινέλι, Σιμόν Βέιλ, Ζακ Ντελόρ κ.ά.) Και έπραξαν πολλά γι αυτήν. (…)
ΑΝ μελετήσει κανείς την Παγκόσμια Ιστορία, θα διαπιστώσει πως οι αγριότεροι πόλεμοι έγιναν στα ευρωπαϊκά εδάφη. Ειδικά ο 20ος αιώνας υπήρξε αιματηρότατος: αρκεί να φαντασθούμε πως οι απώλειες σε ανθρώπινα θύματα μόνο κατά τον 20ο αιώνα προσεγγίζουν τον πληθυσμό της σημερινής Γερμανίας! Αυτό το γεγονός ανάγκασε τους «αιώνιους» αντίπαλους (Γάλλους και Γερμανούς) «να τα βρουν» και να σκεφτούν την εξάλειψη του πολέμου από την Ευρώπη. Πώς; Με τη δημιουργία της ΕΟΚ (μετέπειτα Ε.Ε.). Ένα εγχείρημα αργό μεν στη μετεξέλιξή του, αναγκαίο δε για την ειρήνη: ήδη έχουμε 70 χρόνια συνεχούς «ευρωπαϊκής» ειρήνης!
ΗΜΑΣΤΑΝ και είμαστε θιασώτες της παραμονής της χώρας μας στην Ε.Ε. πιστεύοντας στο μέλλον της. Έστω κι αν η ιστορία μάς διέψευσε με την επιβολή της στρατιωτικής χούντας (1967), την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο (1974), το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας (1990), την οικονομική κρίση (2008-2019). Η οποία κρίση αποκάλυψε και ορισμένα κατάλοιπα εθνικιστικών στερεότυπων (Ελλάδα-Γερμανία). Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ αμφισβητήθηκαν έντονα από τα αντιμνημονιακά κόμματα, χωρίς ωστόσο να φτάσουμε στο σημείο να την εγκαταλείψουμε. Οι παλαιότεροι, είχαμε γνωρίσει τα… καλά των εθνικισμών με τους πολέμους και τον εμφύλιο!
ΒΕΒΑΙΑ, η στάση των Ευρωπαίων απέναντί μας, κατά την κρίση, υπήρξε υποτονική, αμήχανη, υποκριτική, ασυντόνιστη και φορές «εχθρική». Δεν είχε καν προβλεφθεί ένας μηχανισμός αντιμετώπισης παρόμοιων ακραίων οικονομικών καταστάσεων. Ακόμη και κατά το κρίσιμο 2015, η πρόθεση των Βρυξελών (κυρίως των Γερμανών του Σόιμπλε) ήταν να μας «πετάξουν έξω» από το ευρώ και την Ε.Ε., άσχετα από τις ανυπολόγιστες συνέπειες για μας. Πιθανόν και γι αυτούς. Άρκεσαν η υπομονή της Μέρκελ και των Γάλλων καθώς και οι “Kolotoumbes” της τότε κυβέρνησής μας, ώστε να υπάρξει μια εκ νέου ευρωπαϊκή «αναγκαστική» αλληλεγγύη για τη «διάσωσή» μας (ουσιαστικά όμως για τη μη κατάρρευση των ευρωπαϊκών τραπεζών). Το αν σωθήκαμε ή όχι το μέλλον θα το δείξει. Όμως, πιστεύουμε πως έγιναν αρκετές αλλαγές στη δομή της Ε.Ε.
… ΜΕ το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού να είναι σήμερα ευρωπαϊστές, από δω και πέρα χρειάζεται όχι μόνο περίσκεψη για το ευρωπαϊκό μέλλον μας, αλλά και προβληματισμός για το πώς. Έχουμε, άραγε ως Ε.Ε. ξεπεράσει την οικονομική κρίση; Τι θα γίνει με τη μεγάλη ψαλίδα Βορρά-Νότου; Πότε θα πραγματοποιηθεί το «πρώτα ο άνθρωπος»; Πώς να εμπιστευθεί κανείς τους θεσμούς μετά την ελληνική κρίση/καταστροφή μιας ολόκληρης γενιάς νέων; Πόση δημοκρατία ενυπάρχει στις αποφάσεις του Eurogroup που ουσιαστικά είναι ένα άτυπο όργανο της Ε.Ε.; Γιατί την τελευταία λέξη να έχουν άλλα «κέντρα» και όχι οι λαοί της; Για την κλιματική αλλαγή τι κάνει η Ε.Ε.; Πάμε για διεύρυνση, ομοσπονδοποίηση ή εμβάθυνση της Ένωσης; Ευρωστρατός ή μένουμε στους εθνικούς στρατούς; Πώς θα αντιδράσει η Ε.Ε. σε μια ενδεχόμενη στρατιωτική επίθεση της Τουρκίας σε Κύπρο και Ελλάδα, κράτη-μέλη της; Τι γίνεται με το προσφυγικό; Τι σημαίνει ευρωπαϊκός πολιτισμός και πώς διαχέεται; Τι έχει να αντιπαραβάλλει η Ε.Ε. στις οικονομικές επιθέσεις Κίνας, Ρωσίας, ΗΠΑ; Γιατί αυτή η θεοποίηση του ευρώ; Κυρίως τι πρόκειται να κάνει η Ε.Ε. με τους ακροδεξιούς, τους εθνικιστές και αριστερούς λαϊκιστές (Ουγγαρία, Γαλλία, Αυστρία, Ιταλία, Γερμανία, Ελλάδα);
Η ΕΥΡΩΠΗ σήμερα βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Η Αγγλία, βασικός συνεταίρος της, ψήφισε το Brexit (2016), χωρίς όμως να μπορεί να το… εφαρμόσει. Οι ανατολικές (πρώην κομμουνιστικές χώρες) της Ε.Ε. –και όχι μόνο- εγκλωβίζονται σε επικίνδυνους εθνικισμούς. Η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, το προσφυγικό αποτελεί «πονοκέφαλο». Επιπλέον, η ευρωπαϊκή ήπειρος καθίσταται ολοένα και περισσότερο πεδίο ανταγωνισμών Κίνας και ΗΠΑ που, εκμεταλλευόμενες τις υπάρχουσες διαιρέσεις της Ε.Ε., επιτίθενται στην αγορά, τις επιχειρήσεις και την οικονομία της.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ λοιπόν αρκετά «ευρωπαϊκά αμαρτήματα» που οι νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές οφείλουν να λάβουν υπόψη τους. Ας πούμε, ο θυμός για την «ευρωπαϊκή» δημοκρατία, οι λεγόμενοι «Ευρωκράτες» (γραφειοκράτες των Βρυξελών), η μη χαλιναγώγηση των προπαγανδιστικών fake news, η πληθώρα καταπιεστικών νομοθετημάτων που συνθλίβουν τους απλούς ευρωπαίους καταναλωτές, η αμφιλεγόμενη καθιέρωση της ευρωπαϊκής «ταυτότητας» και πολλά άλλα.
… ΑΝ η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει πραγματικά να επιβιώσει και να αντιπαλέψει τα μεγαθήρια που την απειλούν (Κίνα-ΗΠΑ), οφείλει να προσανατολιστεί σε ένα ριζικό μετασχηματισμό με πιο ανθρώπινο πρόσωπο και δημοκρατικότερες διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων. Όμως, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: γιατί μια τόσο κοντινή Ε.Ε. να είναι τόσο απόμακρη από ορισμένους λαούς της;
*Θα είναι μεγάλη παράλειψη, αν δεν αναφερθούμε στη σημαντικότατη, μεστή θέσεων και πολυδιάστατη από πλευράς απόψεων, ενημέρωση που μας πρόσφεραν τα “Χ.ν.” την περασμένη ΠΕΜΠΤΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23-25/5/19, τόσο για τις εκλογές της Περιφέρειας και την Τ.Α. όσο και για τις ευρωεκλογές! Ενας πραγματικός άθλος του δημοσιογραφικού team της εφημερίδας, του δ/ντή της και του υπόλοιπου προσωπικού της. Συγχαρητήρια…
Χανιώτικα νέα (Σάββατο, 25.5.2019)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου