ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ, ΔΑΣΚΑΛΕ!*

Ένα απόσπασμα από την ομιλία μου για το Νίκο Πετρουλάκη στην εκδήλωση τιμής κι ευγνωμοσύνης που διοργάνωσε γι’ αυτόν ο Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών του Νομού μας, στις 8 Μαΐου 1994, στο Πολυκλαδικό Λύκειο Χανίων. Δυο ποιήματα του δασκάλου – ποιητή Κώστα Καλαπανίδα, “Ιδού αυτός” και “Είπε ο Δάσκαλος”, οι τίτλοι των, που νομίζει κάποιος ότι γράφτηκαν για Εκείνον. Και ο επίλογος της ομιλίας μου στην τιμητική εκδήλωση που διοργάνωσε για τον Δάσκαλο των δασκάλων ο Φιλολογικός Σύλλογος “Χρυσόστομος” της πόλης μας στις 11 Μαΐου 2016, στην αίθουσά του,(ΦΩΤΟ) παραλλαγμένος, εν είδει χαιρετισμού για το φευγιό του στο άλλο ημισφαίριο της ζωής.

Oντας πλήρης ημερών…

«Ο απόηχος της φωνής και η εικόνα του χαμόγελου. Ο απόηχος της φωνής και η εικόνα του χαμόγελου του Νίκου Πετρουλάκη, έτσι όπως έμειναν μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, σ’ ένα ανοιγοκλείσιμο των πετάλων του νου. Η εικόνα του χαμόγελου και ο απόηχος της φωνής του Δασκάλου σε ώρα διδασκαλίας. Πρόκειται ακριβώς για τη στιγμή σταθμό, που αφού έχει κόψει τον χρόνο στα πριν και στα μετά, τον σπρώχνει μπροστά και πίσω για να συναντήσει κι άλλες στιγμές απαραίτητες στην ολοκλήρωση της γνωριμίας. Είναι ένα αθηναϊκό απόγευμα του 1979, πρώτες Οκτωβρίου, στο Μαράσλειο Διδασκαλείο Αθηνών και ο Νίκος Πετρουλάκης βρίσκεται στην έδρα και παραδίδει στους μετεκπαιδευόμενους δασκάλους εκείνης της σειράς το πρώτο μάθημα από τα “Διδακτικά προβλήματα”. Εχει φύγει ήδη δύο χρόνια απ’ την υπηρεσία ύστερα από 37 συναπτά έτη υπηρεσίας στην Εκπαίδευση με τον βαθμό του ειδικού συμβούλου του ΚΕΜΕ και δεν μπορεί να συνηθίσει με τίποτα στην ιδέα ότι θ’ αφήσει την έδρα. Ο Δάσκαλος έχοντας μόνιμο, όπως πάντα, το χαμόγελο στο πρόσωπό του, μιλά απαλά, σχεδόν βελούδινα, κι εγώ δεν μπόρεσα ποτέ να εξηγήσω, γιατί ο απόηχος της φωνής του μου έφερε στο μυαλό κελάηδημα ποταμίδας, ούτε γιατί το χαμόγελό του με παρέπεμψε στην ιδέα ενός ολόγιομου φεγγαριού. Μπορώ όμως να θυμηθώ τη μαγεία της σιωπής που βασίλευε στην αίθουσα. Οπως και την ευωδία της, που έτσι όπως έβγαινε απ’ τ’ ανοιχτό παράθυρο, επέβαλε τη σιωπή στα σπουργίτια που ήταν καθισμένα στη μοναχική γριά λεύκα».

«Ιδού αυτός// Βουίζουν οι ιδέες γύρω απ’ το διάφανο μέτωπό του.// Ανασκάπτει τα θεμέλια των πραγμάτων/ κι υπομνηματίζει το μέλλον μ’ αρχαιότατο αλφάβητο./ Ξανακολλάει τις σπασμένες λέξεις σαν αγγεία παλιά/ και τις τοποθετεί πλάι στις καινούργιες./ Ενώνει τις γέφυρες που έκοψε η θύελλα/ κι η πίστη του βγάζει ξανά το ουράνιο τόξο./ Και το καλό και το κακό του ίδιου δέντρου είν’ οπώρες/ κι ως τα γυρίσματα των εποχών τα καρτερεί./ Είναι φτωχός και δεν επαναστατεί γνωρίζει!/ Κι όμως στην καρδιά του κυοφορούνται οι δίκαιοι πόλεμοι./ Στο φτωχικό του, σαν καλά κορίτσια υπάκουα/ μπαινοβγαίνουν η Ειρήνη, η Δικαιοσύνη κι η Ελευθερία./ Ζει με τους ανθρώπους και μόνος του.// Ποιητής είναι, σοφός, αυστηρός προφήτης ή άγιος;/ Είναι το φως του κόσμου και το άλας της γης./ Οι ορισμοί δεν τον χωρούν. Είναι Δάσκαλος». (Κώστας Καλαπανίδας).

«Είπε ο Δάσκαλος// Οι δάσκαλοι/ δεν είμαστε μόνο συνδικαλιστές του μισθού·/ είμαστε δημιουργοί και φορείς πολιτισμού./ Δεν είμαστε αγαθοί καταναλωτές ιδεολογιών·/ είμαστε ερευνητές της αλήθειας και παραγωγοί ιδεών./ Δεν είμαστε επαγγελματίες διδακτικοί εγχειριδίων·/ είμαστε οι αφουγκραστές της λαϊκής αγωνίας./ Δεν είμαστε ανατροπείς της ειρηνικής κοινωνίας·/ είμαστε οι θεμελιωτές της υπεύθυνης ελευθερίας./ Δεν είμαστε συμβασιούχοι της αρετής·/ είμαστε οι πρόμαχοι της αξιοπρέπειας και της τιμής./ Δεν είμαστε της εκπαίδευσης ρηχοί τεχνικοί./ Είμαστε των παιδιών του λαού δάσκαλοι». (Κώστας Καλαπανίδας).

Μυρίζουν οι βασιλικοί… Εχω την αίσθηση ότι ο Νίκος Πετρουλάκης είναι -σε ιστορικό ενεστώτα το ρήμα- Μεγάλος Δάσκαλος, γιατί υπήρξε σ’ όλη του τη ζωή καλός μαθητής. Ενας μαθητής που είχε «πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής του», όπως λέει ο ποιητής. Ενας μαθητής, ίδιος, ολόιδιος με το δεκάχρονο αγόρι, που εκεί γύρω στα 1930 αναζητούσε τις ρίζες του στη Σοχώρα του Παϊδοχωριού τραγουδώντας το ριζίτικο “Μυρίζουν οι βασιλικοί, μυρίζουν κι βαρσάμοι/ μα σα μυρίζει ο φρόνιμος βαρσάμια δε μυρίζουν”… Καλό ταξίδι στην αιωνιότητα Δάσκαλε! Και εκ μέρους των “Χανιώτικων νέων” της εφημερίδας που υπήρξες μια ζωή τακτικός συνεργάτης (δασκαλική έδρα και η δημοσιογραφική στήλη, για σένα), καλό σου ταξίδι

*Νίκος Πετρουλάκης (1920 – 2019) Πάνδημη στην Ευαγγελίστρια της Χαλέπας την περασμένη Τρίτη 10 Δεκεμβρίου η κηδεία του.

Χανιώτικα νέα (Παρασκευή, 13.12.2019)

http://www.haniotika-nea.gr/kalo-taxidi-stin-aioniotita-daskale/