Των Τριών Ιεραρχών, η Μεγάλη των Ελληνικών Γραμμάτων και της Ελληνικής Παιδείας εορτή σήμερα 30 Ιανουαρίου. Του Μεγάλου Βασιιλείου, του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Των Τριών μεγίστων φωστήρων της
τρισηλίου θεότητος, όπως μας λέει το
απολυτίκιό τους. Σ’ αυτούς είναι αφιερωμένος ο σημερινός Παιδότοπος που
περιλαμβάνει τρία ποιήματα δασκάλων ποιητών, του Αρη Κανδηλάπτη, του Γιάννη
Σμυρνιωτάκη και του Βασίλη Δημουλά, το απολυτίκιο τους και το ιστορικό της
εορτής...
Κι αν έχω να θυμηθώ γι’ αυτή την ημέρα
και ως μαθητής και ως δάσκαλος! Χρόνια πολλά σε όλους τους μαθητές και σε όλους
τους δασκάλους, όλων των βαθμίδων.
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους
Βαγγέλης
Θ. Κακατσάκης,
δάσκαλος
Στους προστάτες των γραμμάτων
Η παιδική μας σήμερα ψυχή σέ Σας,
σεβάσμιοι Διδάσκαλοι, Μεγάλοι, μιά ταπεινή θά απευθυνή προσευχή
στή φετεινή σας τήν γιορτή και πάλι.
Μ' ευγνωμοσύνη της Ελλάδας τά παιδιά,
στήν ιερή σημερινή ημέρα στρέφουν σε
Σας
καί σκέψη και καρδιά κι ευχαριστούνε
τόν θεό Πατέρα, Προστάτες των Γραμμάτων μας
σεις είστε καί της Ορθοδοξίας
στυλοβάτες.
Τά βήματα τού Εθνους οδηγήστε
στής δόξας καί τού θριάμβου τις
στράτες.
Σήμερα πού σ’ ολόκληρη τή γή περίσσεψε
τό μίσος
κι ή κακία, μιά νέα ν’ άνατείλη
χρυσαυγή άπ’ της Ελλάδας τήν Όρθοδοξία.
Μιά νέα ν' άνατείλη χρυσαυγή, νά φέρη
τήν Ειρήνη πού ποθούμε.
H χάρη τού θεού νά ’ρθει στή γή κι
αδερφικά οι άνθρωποι νά ζούμε.
Αρης
Κανδηλάπτης
Στους “Τρεις Μέγιστους Φωστήρες”
Μεγάλοι Ιεράρχες μας, Τρισμέγιστοι Φωστήρες,
Ούρανοφάντορες σεμνοί, κάθε καλού οι οδηγοί,
Σεις της ψυχής μας καί του νου γενείτε
οι Σωτήρες.
Σεις της Θρησκείας τού Χριστού οι
τηλευγείς oι φάροι,
πού ’ταν ό λόγος σας βροντή και η
ματιά σας αστραπή,
φωτίστε τόν καθένα μας τόν δρόμο Σας
νά πάρει .
Μέσ" στό σκοτάδι μας έσεις
χαρίστε μας το Φως Σας.
Αστέρι στείλτε από ψηλά νά μας φωτίσει
τήν καρδιά,
νά ξανανθίσει μέσα μας ό θεϊκός άνθος
σας.
Η οικουμένη να γενεί παραδεισένιος
κήπος,
να πλημμυρίσει η χαρά, ν’ απλώση θεία
ευωδιά,
νά σβήσει απ’ τόν κόσμο μας τής
αμαρτίας ο ρύπος.
Δώστε, Πατέρες, ν’ ακουστούν σ’
ολόκληρη τήν πλάση,
τά ρήματα σας τά σοφά, πού ’ταν γιά
Εκείνον «ωσαννά»
και η ζωή μας να ’ναι πιά ατέλειωτο
γιορτάσι.
Βασίλης
Δημουλάς
Στους Τρεις Ιεράρχες
Σ’ εσάς πού πάθος έγινε βαθύ ή
αγιοσύνη,
καί μές στην άγια σας καρδιά τόν κάθε
ξένο πόνο,
τόν νοιώθατε στα τρίσβαθα γεμάτοι
καλοσύνη,
καί ανοίγατε παντού χαράς καί αγάπης
θείας δρόμο.
Σ’ εσάς πού γίνηκε ή ζωή αδιάκοπος
αγώνας,
γιά τήν Ιδέα τού καλού, τού θείου, τού
ωραίου,
κι έγινε κάθε πραξη σας τής πίστης μας
κανόνας
καί στήσατε τό λάβαρο ψηλά τού
Ναζωραίου.
Σ’ εσάς πού μ’ άγια λούσατε φώτα τήν
οικουμένη,
καί γίνατε τά σύμβολα καί αιώνιοι
οδηγοί μας,
στίς Ιερές σας τίς σκιές μπροστά
γονατισμένοι,
κάνομε μιά παράκληση μέσα από τήν ψυχή
μας.
Ω μέγιστοι Ιεράρχες μας, τή σκέψη μας
φωτίστε,
τά βήματα μας φέρετε εις τού ΘΕΟΥ τό
δρόμο,
σύντροφοι κι οδηγοί έκεί παντοτεινοί
νά είστε
καί κάντε μας νά νιώσουμε βαθιά τόν
ξένο πόνο.
Γιάννης
Σμυρνιωτάκης
AΠΟΛΥΤΙΚΙΟ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
«Τους τρεις μεγίστους φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητος,τους την οικουμένην ακτίσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας τους μελιρρύτους ποταμούς της Σοφίας, τους την κτίσιν πάσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τον Μέγαν και τον Θεολόγον Γρηγόριον συν τον κλεινόν Ιωάννην τω την γλώτταν χρυσορρήμονι .Πάντες οι των λόγων αυτών ερασταί, συνελθόντες ύμνοις τιμήσωμεν˙ Αυτοί γαρ τη Τριάδι υπέρ ημών αεί πρεσβεύουσιν».
Απόδοση στην νεοελληνική:
Τους τρείς μέγιστους φωστήρες της
Τρισήλιας Θεότητας, αυτούς που
φωτοδότησαν με τις ακτίνες των θεϊκὠν
αληθειών την οικουμένη, αυτούς που σαν ποτάμια μελιστάλακτα σοφίας άρδευσαν όλη
την κτίση με αγιασμένα νάματα θεογνωσίας, τον μέγα Βασίλειο, τον Γρηγόριο τον
Θεολόγο, μαζί και με τον Ιωάννη τον ξακουστό, που είχε γλώσσα με χρυσαφένια
λόγια, όλοι εμείς οι θαυμαστές των λόγων τους ας μαζευτούμε να τους τιμήσουμε
με ύμνους. Γιατί αυτοί προς την Αγία
Τριάδα μεσολαβούν πάντα για μας.
Η ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ
H εορτή των Τριών
Ιεραρχών καθιερώθηκε στα μέσα του 11ου αιώνα και στα χρόνια του Κωνσταντίνου Θ΄
Μονομάχου ή του Αλέξιου Α΄ Κομνηνού από τον Μητροπολίτη Ευχαΐτων Ιωάννη
Μαυρόποδα ο οποίος συνέθεσε τμήμα της Ακολουθίας για τους Τρεις Αγίους της
Εκκλησίας... […] Οι διαδικασίες καθιέρωσης της εορτής ως εκπαιδευτικής
συνδέονται με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, όταν σε
συνεδρίαση του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου στις 9 Αυγούστου του 1841, η οποία
πραγματοποιήθηκε με αφορμή τον θάνατο του καθηγητή του ιδρύματος Δημήτριου
Μαυροκορδάτου και δωρεάς στο Πανεπιστήμιο Αθηνών της οικίας του θανόντος από
τον πατέρα του, θέλησαν να τον τιμήσουν. Τελικά προκρίθηκε η καθιέρωση
μνημοσύνου υπέρ των ευεργετών του Πανεπιστημίου κατά την Εκκλησιαστική Εορτή
των Τριών Ιεραρχών. Ο πρώτος Εορτασμός - μνημόσυνο πραγματοποιήθηκε στις 30
Ιανουαρίου 1842. (Από τη Βικιπαίδεια)
Χανιώτικα νέα (Σάββατο, 30.1. 2020)