ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

 ΜΑΡΙΑ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗ - ΝΤΟΥΖΑ

Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΓΙΟΡΤΗ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ

Καλοί μου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο! Καλή Παναγιά!

“Εορτή εορτών” και “πανήγυρις πανηγύρεων” για την πόλη των Χανίων, τα Εισόδια της Θεοτόκου που γιοργάζει η εκκλησία μας αύριο, 21 Νοεμβρίου. Προστάτις της πόλης μας η μικρούλα Παναγιά που “κατοικοεδρεύει” στο κεντρικό κλίτος της Τριμάρτυρης, του Καθεδρικού μας ναού, που είχε γίνει επί τουρκοκρατίας σαπουνοποιείο και έχει συνδεθεί άρρηκτα με την ιστορία της τα τελευταία 160 χρόνια. 

Στην Τριμάρτυρη ειδικότερα αλλά και στην μεγάλη των Εισοδίων γιορτή γενικότερα είναι αφιερωμένος ο σημερινός Παιδότοπος.

Να ’ναι καλά η ξεχωριστή πνευματική δημιουργός του τόπου μας, η φίλη φιλόλογος Μαρία Βογιατζάκη - Ντούζα, για το «ναι» της και σ’ αυτήν την πρότασή μου. Δικά της όλα τα σχετικά ποιήματα και εικονοποιήματα!

Χρόνια πολλά και καλά σε όλους και ξεχωριστά βέβαια στις εορτάζουσες Μαρίες και Δέσποινες!

Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

δάσκαλος

21 Νοέμβρίου, των Εισοδίων μέρα,

γιορτάζει η Πολιούχος μας, η ουράνια Μητέρα

Τριμάρτυρη την είπανε, κοντά 'ναι στο Λιμάνι

και θα τη βρεις στο δρόμο σου, σαν πας για Σαντριβάνι

Είν' ο Μητροπολιτικός Ναός της πόλης των Χανίων,

μια εκκλησιά μοναδική, ιστορικών στοιχείων

Απ' τον καιρό των Ενετών και την Τουρκοκρατία,

ένα κεράκι άναβε πάντα στην Παναγία,

δύναμη στους χριστιανούς να δίνει και στην πόλη

και ο πασάς επέδειξε την ανοχή του όλη

Σαπουναριό την είχανε οι Τούρκοι καμωμένη,

μα στις καρδιές των χριστιανών τόπος ιερός θα μένει

Στη θέση τη σημερινή χτίστηκε το '60(1860)

και δυο φορές επέρασε καταστροφές πολλές

Στην Κρητική Επανάσταση, μα και στην Κατοχή,

που οι Γερμανοί βομβάρδιζαν, χωρίς αναστολές

Μα οι πολίτες μπόρεσαν με χρήματα δικά τους,

να κάμουν την Τριμάρτυρη και πάλι κόσμημά τους

Το απολυτίκιο των Εισοδίων

Σήμερον της ευδοκίας Θεού το προοίμιον και της των ανθρώπων σωτηρίας η προκήρυξις. Εν Ναω του Θεού τρανώς η Παρθένος δείκνυται και τον Χριστόν τοις πάσι προκαταγγέλλεται. Αυτή και ημείς μεγαλοφώνως βοήσωμεν Χαίρε της οικονομίας του Κτιστού η εκπλήρωσις.

Τα Εισόδια της Θεοτόκου

Μεγάλη Θεομητορική Εορτή στη χριστιανοσύνη,

που είναι η βάση κι η αρχή, για τη μετέπειτα ζωή

Εκείνης, που επρόκειτο Μάνα Θεού να γίνει

Με σεβασμό κι ευλάβεια πιστοί του κάθε τόπου,

υμνούνε τα Εισόδια της Μάνας Θεοτόκου

Τριών χρονών η Μαριάμ ήταν, όταν την πήραν

οι γερασμένοι Της γονείς και στο Ναό Την πήγαν

Τάμα Την είχαν στο Θεό κι οι δυο να Τη χαρίσουν,

γιατί Αυτός τους άξιωσε παιδί να αποκτήσουν

Τις προσευχές τους άκουσε, που λέγαν κάθε μέρα

και στα βαθιά γεράματα κάμανε θυγατέρα

Κόρη όμορφη, ευγενική, με χάρες προικισμένη,

που για Μητέρα του Χριστού ήταν προορισμένη

Χρόνια Πολλά

21 Νοέμβριου

είναι μέρα δική Της,

γιατί εμπήκε στο Ναό

η Άγια Μορφή Της

Χρόνια Πολλά μας, φίλοι μου,

να 'ναι πάντα κοντά μας

Κι όπως εμπήκε στο Ναό,

να μπει στα σπιτικά μας

Ας Την παρακαλέσουμε

με όλη την καρδιά μας,

να βρίσκεται στους δρόμους μας,

στη λύπη, στη χαρά μας

Χρόνια Πολλά σου Δέσποινα,

Μάριε και Μαρία,

πλάι σας να 'ναι η Παναγιά,

σ΄όλη σας την πορεία

Tα Λαογραφικά των Εισοδίων

Μεσοσπορίτισσα τη λέν' της Παναγιάς τη Χάρη,

γιατί ο δρόμος της σποράς τη μέση του έχει πάρει

Μα και Πολυσπορίτισσα επίσης Τη γνωρίζουν,

γιατί να βράζουν σπορικά στη μέρα συνηθίζουν

Τα πάνε εις την εκκλησιά, να πάρουν ευλογία

και τα μοιράζουν ύστερα, μετά τη λειτουργία

Λένε, πως αποχαιρετά η Πούλια αυτή τη μέρα

κι άλλες σαράντα στη σειρά, παύει την καλημέρα

Τη μέρα αυτή μην ξεχαστείς, μια προσευχή να κάμεις,

στην εορτή της Παναγιάς, για να 'χουμε δυνάμεις

Ν' αντέχουμε τα δύσκολα, που η ζωή μας δίνει,

όσο είναι στο πλάι μας κάθε στιγμή Εκείνη

Θεοτοκωνύμια

Χίλια και δυο ονόματα κι αν έχει η Παναγία,

μία είναι η Χάρη Της, μία κι η ευλογία

Κάθε προσωνυμία Της έχει και μια ιστορία

και πλέκουν περιδέραιο στην Πάναγνη Μαρία

Αποκαλείται

Παλατιανή, Πανάχραντος, Πέτρα και Ψυχοσώστρα

και Πευκοβουνογιάτρισσα, Χρυσοπηγή και Σώστρα

Φιδούσα, Αχειροποίητος, Υψηλή, Υψηλοτέρα,

Μαυριώτισσα, Αθηνιώτισσα, του κόσμου Πλατυτέρα

Παλαιοκαστρίτσα, Μαλεβή, Πέτρα και Πελαγία,

Πολίτισσα, της Κορυφής, Προυσιώτισσα, Αγία

Και Τρυπητή και Σουμελά, μα και Φανερωμένη,

Φλεβαριανή, Χελιδονού, Χρυσοχεριά και Ξένη

Είναι και Χαζοβιώτισσα και Χρυσογαλατούσα

Και Τουρλιανή και Τριτιανή, Τρανή και Τριχερούσα

Είν’ η Χρυσοσκαλίτισσα και η Γλυκοφιλούσα,

Η Χρυσοσπηλαιώτισσα και η Βρεφοκρατούσα

Είναι η Σκουταριώτισσα κι η Πογυριστική,

Τροοδίτισσα, Τριμάρτυρη, Σεμνή, Τρανή, Αγνή

Είναι η Μυρτιδιώτισσα κι η Εκατονταπυλιανή,

Πελεκητή, Περίβλεπτος, αλλά και Υψενή

Πορταΐτισσα, Σκιαδενή, Παντάνασσα, Παρθένα,

Έχε στην Άγια Σκέπη Σου πρόσωπα αγαπημένα

Πάντιμη, Παμμακάριστη, Πανάχραντη, Μαρία,

Βοήθησε του κόσμου μας να έρθει η σωτηρία

Μαρία Βογιατζάκη Ντούζα

Φιλόλογος

Χανιώτικα νέα (Σάββατο,20.11.2021)