ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ

«Το δε την Πόλιν σοι δούναι, ουτ’ εμόν, ούτ’ άλλου των κατοικούντων εν αυτή· κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών». Η απάντηση του Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου στον Μωάμεθ Β’, όταν του ζήτησε να του παραδώσει την Κωνσταντινούπολη. Σε μετάφραση: «Το να σου παραδώσουμε την Πόλη, δεν είναι δικαίωμα, ούτε δικό μου ούτε άλλου από τους κατοικούντες σ’ αυτή, γιατί απόφαση όλων μας είναι να πέσουμε αμυνόμενοι με τη θέλησή μας και δεν θα λυπηθούμε για τη ζωή μας». Ορθιος στην Πύλη του Ρωμανού πολέμησε μαζί με τους λίγους συμπολεμιστές του ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, μέχρι θανάτου. Οπως τον Αθανάσιο Διάκο στην Αλαμάνα, το 1821. Ου φεισόμενος της ζωής αυτού. Σαν προχθές, 29 Μαΐου 1453.

Επιστροφή για λίγο, Στάση, στην ημέρα εκείνη της Αλωσης. Και με αφορμή τις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής που έγιναν στον τόπο μας, προχθές. Στην “Κωνσταντινουπολειάδα” της Νέας Χώρας από την Ενορία των Αγίων Κων/νου και Ελένης και στην Κίσσαμο πόλη από τη Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου. Και σε άλλα μέρη της πατρίδας μας, όπως στο Ρέθυμνο για παράδειγμα, και συγκεκριμένα στον Ιερό Ναό των Τεσσάρων Μαρτύρων, από τη Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Με κεντρικούς ομιλητές, τον μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου Ανδρέα Νανάκη, τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκο Παπαδογιαννάκη και την πρόεδρο της Ενωσης Πνευματικών Δημιουργών Χανίων Ζαχαρένια Σημανδηράκη, αντίστοιχα. «Ητανε θέλημα Θεού η πόλη να τουρκέψει». Δίχως ερωτηματικό στο τέλος ο στίχος, στο γνωστό δημοτικό τραγούδι. Με ερωτηματικό, ωστόσο, επανέρχεται στο κεκλιμένο επίπεδο της μνήμης. Τίποτα δεν χάνεται αν δεν το αφήσουμε να χαθεί…

«Ενα πουλάκι ξέβγαινε ‘πο μέσα από την Πόλη./ Χρυσά ήταν τα φτερούδια του, χρυσά και κεντημένα. Κι ήταν και μένα από φωτιά και μπαρουτοκαπνισμένα./ Πες μας πες μας, πουλάκι μας, κάνα καλό χαμπάρι/ τι να σας πω, μαύρα παιδιά τι να σας μολογήσω/ Πήραν την Πόλιν η Τουρκιά, πήραν και το Φανάρι/ Πήραν και την Αγιά Σοφιά». Δημοτικό τραγούδι.

ΤΑ ΧΑΝΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΑΣ



«Και μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, ο Δήμος μας, η προκοπή του και η προκοπή των ανθρώπων του, εξακολουθεί να είναι η κορυφαία προτεραιότητά μου». Ευτύχης Δαμιανάκης. «Νομίζω ότι η κοινωνία είναι ώριμη να επιλέξει και τον καλύτερο επικεφαλής και τον καλύτερο συνδυασμό αλλά και τον καλύτερο προγραμματικό λόγο». Γρηγόρης Αρχοντάκης. «Θα σταθούμε δίπλα σε κάθε ενέργεια και δράση που θα συντελεί σ’ αυτόν τον σκοπό (εννοεί την προκοπή του Δήμου) χωρίς δεύτερες σκέψεις και τακτικισμούς». Τάσος Βάμβουκας. Εκ των ων ουκ άνευ ότι κάτω υπό ορισμένες προϋποθέσεις θα μπορούσε να είναι και ένας απ’ τους τρεις παραπάνω, επικεφαλής των συνδυασμών “Χανιά Κοιτάμε μπροστά”, “Μαζί για τα Χανιά της επόμενης μέρας” και “Δήμος Ενεργών Πολιτών” στη δεύτερη θέση, στη θέση του Παναγιώτη Σημανδηράκη (“Για τα Χανιά”) και να διεκδικούσαν τη θέση του δημάρχου Χανίων από τον Αρη Παπαδογιάννη (“Η απάντηση… Τα Χανιά μας”) μεθαύριο στον δεύτερο γύρο. Αυτό λένε τα ποσοστά που πήραν. Αν μη τι άλλο τους τιμούν και τους τρεις οι μετεκλογικές δηλώσεις τους, απ’ αυτές τα αποσπάσματα.

Ενα “παιχνίδι”, κατά μίαν έννοια, που πολλοί, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, αγαπούν και η “κάθοδος” στον εκλογικό στίβο, στον όποιο εκλογικό στίβο. Ενα παιχνίδι που υπόκειται σε κανόνες και “απαιτεί”, μεταξύ των άλλων, σεβασμό, πάνω απ’ όλα και πρώτα απ’ όλα, στον εαυτό μας και σε περίπτωση νίκης και σε περίπτωση ήττας. «Μην ντραπείς αν έπαιξες καλά και νικήθηκες, ντράψου αν έπαιξες κακά και νίκησες». Απόλυτος σ’ αυτήν του τη φράση ο Νίκος Καζαντζάκης.

«“Ορών ουν πολλήν μεν ολιγωρίαν ούσαν”,/ “ημίν προς τους θεούς” – λέγει με ύφος σοβαρόν./ Ολιγωρίαν. Μάτι περίμενε λοιπόν;/ Οσο ήθελεν ας έγραψε στον αρχιερέα Γαλατίας ή εις άλλους τοιούτους, παροτρύνων κι οδηγών./ Οι φίλοι του δεν ήσαν Χριστιανοί·/ αυτό ήταν θετικόν. Μα δεν μπορούσαν κιόλας/ να παίζουν σαν κι αυτόνα (τον Χριστιανομαθημένο)/ με σύστημα καινούριας εκκλησίας,/ αστείον και στην σύλληψη και στην εφαρμογή./ Ελληνες ήσαν επί τέλους. Μηδέν άγαν Αύγουστε». Το ποίημα “Ο Ιουλιανός ορών ολιγωρίαν” του Κ.Π. Καβάφη.

Χανιώτικα νέα (31.5.2019)

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΜΕ ΠΑΡΑΜΑΝΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΣΥΜΠΙΛΗΜΑΤΑ  ΩΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

ΔΡΑΣΗ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ  - Δ. ΣΑΡΙΔΑΚΗ  ΜΝΗΜΗ

Γράφει ο Γιάννης Μαρκαντωνάκης* 

Ανάσυρση επιλεγμένων στίχων του Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη (1) 

Από την τελευταία συλλογή του, «Όπως το ψωμί» που εμπεριέχουν το δίπολο όνειρο-φεγγάρι

Τα όρια  του ποιητή/ τα όνειρα  του ποιητή
Τα όρια των ονείρων./ Τα όνειρα των ορίων
Δίχως όρια/ τα όνειρα του ποιητή
…Στο φως του ονείρου
Έχουμε ανάψει εμείς το κερί μας
…επί τραχείας οδού μια ζωή,  η πορεία του
Συχνά θλιμμένος, πότε θλιβερός
Πάντα ορθοστατών και ορθοβαδίζων.
Με αναπεπταμένη τη σημαία της ευθύνης.
Επιμένοντας να καλημερίζει τον ήλιο
Και να καλημερίζει το φεγγάρι.
…Μάνα. Επίρρημα χρονικό
Σύνδεσμος συμπλεκτικός.
Πρόθεση που φανερώνει τρόπο
Επιφώνημα για όλες τις χρήσεις.

ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ – ΑΠΟΔΡΑΣΗ Δ. ΣΑΡΙΔΑΚΗ


Ολοκληρώθηκαν οι εκδηλώσεις  για την 78η επέτειο  της Μάχης της Κρήτης στο νομό, δυστυχώς σε μια φθίνουσα πορεία. Δράττω την ευκαιρία να παρουσιάσω στους Χανιώτες αναγνώστες μια ιστορική μορφή αγωνιστή της Μάχης και της ζωής σε μια εποχή που τα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά του άφησαν  ένα στίγμα δίπτυχης μνήμης με γραπτά  αλλά και εικαστικά. Θα αναφερθώ στο ζωγράφο Δημήτρη Σαριδάκη (γεν.1912 στην Κασταμίνιτσα  της επαρχίας Ηρακλείου που φυλακίστηκε στο στρατόπεδο Γαλατά τον Ιούνιο του 1941, έζησε τις ιδιαίτερες συνθήκες της κατοχικής αιχμαλωσίας τις οποίες  περιγράφει εκ των υστέρων με απλό αφηγηματικό τρόπο καθώς και την δραπέτευση του τον Ιανουάριο του 1942 και την περιπετειώδη πορεία του μέχρι το χωριό του. Τα κατοχικά αυτά γλαφυρά απομνημονεύματα του τα έγραψε μεταξύ 1947-1953 όταν  υπηρετούσε ως υπάλληλος στην υγειονομική υπηρεσία Στρατού, στην Αθήνα. Η έκδοση «χρονικό αιχμαλωσίας και απόδρασης» του Δ.Σ., παρουσιάστηκε στις  23/10/17 στο Ηράκλειο με εισαγωγικά κείμενα (2) που αναδεικνύουν την ιδιαίτερη συγγραφική μαρτυρία του ευαισθητοποιημένου   κρητικού. Μεταξύ άλλων ο γιος του, σημαντικός σύγχρονος ζωγράφος, ο Μανώλης Δ. Σαριδάκης (3) γράφει “…κάτω από τις διαρκείς επιθέσεις των γερμανικών αεροπλάνων, την αντίδραση των Κρητών  κατά τη ρίψη των Γερμανών αλεξιπτωτιστών στο ανάγλυφο του Κρητικού τοπίου, την όποια αντίδραση ο Σαριδάκης  αποτύπωσε αργότερα σε σχέδια δραματικά ,με μελάνι.”
…Στο ζωγραφικό του έργο, αποτυπώνεται η τροχιά του ιδίου ανάμεσα σε όλα αυτά που συνέβησαν γύρω του, το άπλωμα του δημιουργού τόσο στο εν  δυνάμει  γίγνεσθαι όσο και στις περιοχές που έχει κατατεθεί η συλλογική προσπάθεια και η κοινή  συνείδηση και  είναι αυτά που κάνουν το έργο του, όπως καθετί το άξιο λόγου  άλλωστε, να έχει μια διαρκή και αμφίδρομη  σχέση με τα πράγματα…»

Η ΕΠΙΤΑΦΙΑ ΜΝΗΜΗ ΩΣ ΤΟΥ ΕΡΑΣΤΗ…


Στις 19/04 στο Ίδρυμα Ε. Βενιζέλου, παρουσιάστηκε μια λιτή παράσταση  του «Επιταφίου» του Θουκυδίδη ( μετάφραση Ε. Βενιζέλου),  σε καθαρά λογοκεντρική σκηνοθεσία του Δήμου Αβδελιώδη –χωρίς σκηνικά και εφετζίδικες υφολογικές φιοριτούρες με κοφτή αφηγηματική απόδοση  και εξαιρετική ερμηνεία από την Ιωάννα Σπανού. Ο Επιτάφιος διαρκώς αφυπνιστικό κείμενο γι αυτούς που ασχολούνται με τα κοινά αλλά ιδιαίτερα στη σύγχρονη επίκαιρη προεκλογική εποχή. Επιλέγω από το 43 εδάφιο «πιο πολύ τη δύναμη της πόλης –μας θωρείτε-την  κάθε μέρα στα έργα –της κι αγαπήστε-την σαν εραστές και όταν σας φανεί μεγάλη, στοχαστείτε ότι αυτά τα απόχτησαν άντρες που τολμούσαν και ήξεραν το σωστό και ένιωθαν ντροπή μέσα –τους, όταν ήταν να ενεργήσουν και αν καμία φορά δοκιμάζοντας κάτι τύχαινε να μην πετύχουν, όμως είχαν την αξίωση να μη στερήσουν γι’ αυτό την πόλη από την παλικαριά-τους με κανένα τρόπο απεναντίας την ξόδευαν σαν την πιο ωραία κοινή εισφορά-τους  σ’ αυτή…» και μετάφραση από τον  αείμνηστο σπουδαίο φιλόλογο Ι. Θ. Κακριδή.
Μέσα σε αυτή τη θεώρηση της αγάπης για έργα ποιότητας από τους σαν εραστές πολιτικούς αυτοδιοικητικούς, θα΄ πρεπε να είναι  και έργα  που συμβάλουν στην αισθητική της πόλης  και δίνουν στους πολίτες αγαλλίαση, αγάλματα δηλαδή, και ερωτώ, ποιος από τους υποψηφίους όλες αυτές τις μέρες μίλησε στις χιλιάδες υποσχέσεις τους για αναπλάσεις  με σύγχρονα γλυπτά, υποδεικνύοντας  με έμπρακτη  διάθεση ότι σέβεται και τιμά την εθνική μας Τέχνη που τείνει να  εκλείψει ; Θα  μου πείτε, «παρανυχίδα» στο τερατογενές μόρφωμα της παγκοσμιοποίησης…

ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΑΓΑΛΜΑ-ΣΤΑΣΗ Θ. ΣΤΑΘΑΚΗ


Εξαίρεση σε αυτό το πνεύμα, η προγραμματισμένη απόδοση τιμής, στον αλησμόνητο σπουδαίο μακαριστό ιεράρχη Ειρηναίο Γαλανάκη. Η Ιερά Μητρόπολη Κισσάμου και Σελίνου, χρηματοδότησε τον ανδριάντα για το αναπλασμένο προαύλιου χώρο (κεντρικό) του δημαρχείου Καστελίου, που την ευθύνη είχε φυσικά ο δήμαρχος Θοδωρής Σταθάκης. Επιλεκτικά, μεταξύ συναδέλφων (καλύτερη τιμή για ένα γλυπτό ορειχάλκινο, ύψους 2.00 μέτρων, η δική μου πρόταση αρχικά ήταν στα 2,40 μ. και μετά με δική μου οικονομική-καλλιτεχνική συνεισφορά, στα 2,67 αφού πέραν της προσωπικής πεποίθησης-γνώσης, ότι έργα σε δημόσιο χώρο  πρέπει να είναι μεγεθυμένα σε σχέση με το φυσικό μέγεθος ανθρώπου). Υπάρχει και η γνωριμία μου και ο θαυμασμός για τον μακαριστό «παππούλη». Το έργο, προγραμματισμένο να αποκαλυφθεί μερικούς μήνες πριν, πρέπει να είμαι απόλυτα ειλικρινής, με δυσκόλεψε αφάνταστα αφού, στην πορεία άλλαξα τόσο τη στάση-κίνηση που αντί για 700-800 ώρες δουλειάς, αφιέρωσα 1350 εργατοώρες, αφού η τελική στάση διαμορφώθηκε, όχι σε ένα ενσταντανέ ποζαρίσματος, αλλά σε μια ρεαλιστική απόδοση γνωστή σε όλους, σε ορεινό μέρος (4) στον Ομαλό, με το αριστερό του χέρι να σκιάζει στο κούτελο του τα μάτια του, που αγναντεύουν. Καθυστερούσα με ευθύνη δική μου, να αναδείξω τα καλλιτεχνικά δεδομένα που προέκυψαν. Η δουλειά έχει πολλαπλά στάδια εργασίας, στο πηλό, καλούπια, στο γύψο, διαδοχικά στάδια, κι άλλα καλούπια, μετά το κερί, πέρασμα στο πυρόχωμα στο χυτήριο, χύτευση, κολλήματα στα επί μέρους, αμμοβολή, πατινάρισμα. Εδώ, πρέπει να επισημάνω τη στάση του Κυρίου (μ΄όλη τη σημασία της λέξης) Θοδωρή Σταθάκη. Ο δήμαρχος Κισσάμου αν και για λόγους προφανείς επιθυμούσε τα αποκαλυπτήρια να γίνουν εγκαίρως στη θητεία του, παρακολουθούσε συστηματικά τα στάδια, αλλά δε με πίεσε καθόλου βλέποντας τις δυσκολίες στην εξέλιξη του έργου και αποφάσισε να μην το αποκαλύψει τις τελευταίες προεκλογικές μέρες, ( παρόλο που το έργο ήταν έτοιμο στο χυτήριο της Αθήνας), με το κόστος που συνεπάγεται, αλλά άφησε το γεγονός των αποκαλυπτηρίων για μετά τις εκλογές. Μια απόφαση, που αποδεικνύει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του, και που οφείλω προσωπικά να αναγνωρίσω, ιδιαίτερα τώρα, που έχασε  στις Δημοτικές εκλογές. Προφανώς τα αποκαλυπτήρια θα γίνουν το επόμενο διάστημα…

ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΜΕ ΓΡΑΦΗ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗ


Σήμερα παραθέτω ένα ανέκδοτο ποίημά μου, με  τα προσωπικά χαρακτηριστικά της ομοιοκαταληξίας που συνθέτουν τον σουρεαλιστικό τίτλο. Εμπεριέχει: α) τη θέαση του συμμαχικού κοιμητηρίου στη Σούδα με τις 77 εικοσάδες τάφων β) το  απόσπασμα της Τ΄ ραψωδίας  της οδύσσειας και το λόγο του πολύγνωμου Οδυσσέα «αφότου ξενιτεύτηκα μ’ ένα μακρόκουπο καράβι αφήνοντας την Κρήτη με τα χιονισμένα βουνά…» (προφανώς αναφέρεται στα Λευκά ορη ο Όμηρος), μετάφραση του Δ. Μαρωνίτη γ) την  άποψη του Ν. Κάλας (1907-1988) παρμένη από έναν σελιδοδείκτη των εκδόσεων «Άγρα» δ) μια μια φωτογραφική αποτύπωση από το Μουσείο Τυπογραφίας Γ. και Ε. Γαρεδάκη στις 18 Μαΐου και τη μουσική βραδιά της Μαρως Θεοδωράκη μαζί με τη Γεωργία Μητροπούλου ε) στίχους του Β. Κακατσάκη αναπλασμένους στο δίπολο: όνειρο-φεγγάρι

Μάνα Κημη
Μουσείων ημέρα ηλιοβασίλεμα               δεκαοκτώ, μαγιάτικη
αύρα στα προγραμματισμένα                      επίσκεψη γνώριμη
σε Σουδιανά εδάφη θαύμα                    γαλήνη μυστηριακή
απόλυτα αριθμημένα                 εβδομηκοστή έβδομη
εικοσάδα τάφων άπλωμα                   διάσταση επιβλητική
Κενοτάφια δεδομένα                                δόξα και τιμή
Υπέροχο συναίσθημα                      φωνή προστακτική
τριαντάφυλλα μυρωμένα                                σε γη γόνιμη
ραψωδία ταυ ενθύμημα            Οδυσσέα όψη παραλιακή
Κρητη με τα χιονισμένα              της βουνά σκέψη γόνιμη
μέγιστο εγχείρημα                     ιστορία με ποιητική
κορύφωση στα πεπραγμένα               πέρα από την επιστήμη
στο Μουσείο πρόγραμμα                συναυλία συνδυαστική
από τη Μάρω τραγουδισμένα                  μ ΄εκείνη τη γνώριμη
μουσική με αίσθημα             θυμηθήκαμε Μάνο, Μίκη
μπροστά από το ταυ και να                       εμπειρία πολύτιμη
του ποιητή το πόνημα                     με όρια τα διαρκή
τέρμινα, ονειρεμένα                          φεγγάρια ως τιμή

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
(1) η ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Κακατσάκη «όπως το ψωμί» εκδ. «πυξίδα» 2018 με εξώφυλλο εικονογράφηση της Αγγέλας Μάλμου, είναι μια συλλογή που είχε έντονη αναγνωσιμότητα
-για ποίηση- χάριν της έντεχνης λαϊκότητας με άμεση γλαφυρή γραφή (προσιτή για τον καθένα) του υποδόριου συναισθήματος στις ρίζες του ποιητή  και την εμβάθυνση στη μεταφυσική-θρησκευτική διάσταση, πίστης του  ποιητή
(2) έκδοση της Λίζας Σκλάβου, και του Δημήτρη Δασκαλάκη, φιλόλογων, και επίλογο του γιου του, Μανώλη Σαριδάκη.
(3) ο Μανώλης Σαριδάκης είναι ενας εκ των κορυφαίων σύγχρονων ζωγράφων και προφανώς  θα μας ξανααπασχολήσει
(4) η γνωστή φωτογραφία  του Σταμάτη Αποστολάκη στο Σελινιωτικο γύρο του Ομαλού, στο μουσείο που έφτιαξε ο Ειρηναίος και δυστυχώς δε λειτούργησε ποτέ. Πίσω από τον αείμνηστο σπουδαίο δεσπότη, διακρίνεται το τυροκομείο του πατέρα μου Πέτρου, που συνεχώς μου απελευθερώνει στοιχειωμένες μνήμες.

Χανιώτικα νέα  (Πέμπτη, 30 Μαΐου 2019)

* Γλύπτης, ζωγράφος, ποιητής 

http://www.haniotika-nea.gr/me-paramana-sin-optika-simpilimata-os-diastasi-5/

ΧΡΥΣΑ

ΑΤΑΚΤΩΣ ΕΡΡΙΜΜΕΝΑ * 

Γράφει η Χρύσα Κακατσάκη    

Λυσσάξατε με το επταήμερο του Κούλη. Εμένα καλό μου ακούγεται. Αν δουλεύω κάθε μέρα, δεν θα έχω νεύρα τις Δευτέρες.
***
Το ΔΝΤ παραδέχτηκε ότι έκανε λάθη στο ελληνικό πρόγραμμα. Σε ένδειξη μεταμέλειας θα δώσει αναδρομικά και υπερωρίες στους δημοσιογράφους του ΣΚΑΙ
***
Τύπωσα φυλλάδιο με τη φράση «Μη με ψηφίσετε, δεν είμαι υποψήφια» και έγινε ανάρπαστο.
***
Το ΚΙΝΑΛ θέλοντας να τα αλλάξει όλα και να έρθει κοντά στον λαό αντικατέστησε τα κουλτουριάρικα Carmina Burana με το «πάρε ό,τι θέλεις παλιατζή».
***
O Ψαριανός πήγε στη ΝΔ επειδή του υποσχέθηκαν το υπουργείο Τσογλανι-σμού
***
Κόμμα καινούριο ο Μπαλτάκος, ο Φαήλος, ο Δ. Καμμενος, ο Ψινάκης, η Παπακώστα, ο Βελόπουλος και ο Τσιτουρίδης. Με λίγη αποχή, τα κόμματα θα είναι περισσότερα από τους ψηφοφόρους.
***
Τελικά, μεθαύριο εκλέγουμε ευρωβουλευτές ή πατεράδες πολιτικών αρχηγών; Μπερδεύτηκα.
***
Αυτό που εκτιμώ στον Σταύρο Θεοδωράκη είναι η συνέπειά του. Με σακίδιο εμφανίστηκε στην ελληνική πολιτική σκηνή με σακίδιο φιλοδοξεί να πάει και στην ευρωπαϊκή.
***
Σύσσωμη η Αντιπολίτευση κατηγόρησε την κυβέρνηση για την 13η σύνταξη, αλλά όλοι την ψήφισαν. Λέτε να πάσχουν από διχασμό προσωπικότητας;
***
Ευκλείδη, ξέρω ότι δεν τα έδωσες όλα αλλά κράτησες και κάτι για να βγάλεις έξω τη Σκάρλετ Γιόχανσον. Σε πληροφορώ όμως ότι η Σκάρλετ αρραβωνιάστηκε. Άρα, δώσε κάτι ακόμα..
***
Αν εκλεγεί ο Ζαγοράκης θα πάει στις Βρυξέλλες και θα αγορεύει σε άπταιστη ποδοσφαιρική «you foul ,me penalty».
***
Το πιο πρωτότυπο σύνθημα πάντως είναι των ΑΝΕΛ. «Είμαστε Πολλοί, είμαστε Ανεξάρτητοι, Είμαστε Καμμένοι» ( από χέρι).
***
Κάποιος να πει στη Δούρου ότι η επίθεση δεν είναι πάντα η καλύτερη άμυνα. Ενίοτε είναι και η μούγγα.
***
Τα περισσότερα κόμματα, μικρά και μεγάλα, ισχυρίζονται ότι θα διαψεύσουν τις εταιρείες δημοσκοπήσεων. Αν όντως συμβεί, να ξέρετε ότι θα φταίνε οι Λαρισαίοι που αντί για τσίπουρα λένε Τσίπρα και τις μπερδεύουν.
***
Αν μου έδιναν εμένα ένα εκατομμύριο οι Ισραηλινοί, θα έκανα μαθήματα φωνητικής και θα τραγουδούσα καλύτερα από τη Μαντόνα
***
Το ΚΚΕ περνάει απέναντι με φρέσκιες ιδέες. Να το φωνάξεις για διακόσμηση στο σπίτι και να σου το γεμίσει με σεμέν.
***
Στον Σύριζα σκέφτεται να πάει ο Αρης Σπηλιωτόπουλος. Μη δει κότερο αυτό το παιδί… αμέσως να τρέξει.
***
Θα αυξηθεί ο ΦΠΑ στον καφέ λόγω μεγάλης ζήτησης, το βράδυ της Κυριακής. Αρκετοί θα παραγγείλουν έναν της παρηγοριάς.
***
Μου ήρθε ο λογαριασμός της ΔΕΗ. Καλά σε μένα την πούλησαν; Την επόμενη φορά πάντως θα ζητήσω να είναι αναλυτικός για να δω τι αμαρτίες πληρώνω.
***
Τα νεύρα μου, τα χάπια μου κι ένα ταξί να φύγω. Να είναι όμως του Θύμιου για να το χρησιμοποιήσω και σαν εκλογικό κέντρο και να μη στηθώ στις ουρές.
***
Πιο ξενέρωτα προεκλογικά σποτάκια δεν έχω ματαδεί. Ούτε τρενάκια, ούτε περιστρεφόμενα κεφάλια, ούτε καν λαγοί με πετραχήλια.
Επιμύθιο: Μελαγχολική Δημοκρατία- Αστειευόμενη Δημοκρατία=1-0

* Το γεγονός ότι δημοσιεύθηκε πριν από τις εκλογές της Κυριακής. 26 Μαίου, δεν σημαίνει ότι έχασε την επικαιρότητά του


http://www.pancreta.gr/voices.php?p=17936

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ, ΠΑΙΔΙΑ! 

Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης 

[«…κ’ ίντα δεν κάνει ο Έρωτας σε μια καρδιά π’ ορίζει…»]*

…Φιλιούνται…
Ωρα πεπερασμένη! Παρακείμενος του ρήματος περνώ! Περνούν τα χρόνια, κι εγώ τώρα περνώ, όχι από δίπλα τους! Εχω αλλάξει πορεία, πεζοδρόμιο!
Οι δυο τους δεν με κοιτούν, απαρατήρητος(!) τους προσπερνώ αφήνοντάς τους πίσω να εξακολουθούν πλεγμένα τα χέρια να έχουν, τα όνειρά, τις χάρες, τα νιάτα τους!
Τους προσπερνώ… χαμογελώντας· είναι η γαληνεμένη νύχτα, η απαλή ομορφιά της νεότητας που απλώνεται σ’ όλο τον ανηφορικό δρόμο στο κέντρο της πόλης μας, Κορνάρου και Σφακίων περίπου!
Χαμογελάει το σύμπαν, μια στιγμιαία ανάταση ψυχής, ο απόλυτος προσδιορισμός της αισιοδοξίας· ένας ολόκληρος κόσμος νιώθω πως βρίσκεται εκεί στα σπιθίσματα των ματιών τους και στα ψηλά ο… μικρός θεός που όλους μας θωρεί, κρυμμένος πίσω από το βαθύ σκούρο μπλε του μαγιάτικου ουρανού!
…Δεκαεπτά Απριλομάηδες τα χρόνια τους, είναι δεν είναι!
Σφιχτά τα χέρια τους μπλέκονται, «κ’ ίντα δεν κάνει ο Έρωτας σε μια καρδιά π’ ορίζει…*»!
…Στο κατώφλι ενός σπιτιού αφημένα τα βιβλία, τα τετράδια ώρα, λίγο πριν τα μεσάνυχτα! Τα φώτα του φροντιστηρίου έχουν πια σβήσει…
Τα μάτια τους, ολόκληρα τα… ολογράμματά τους φωτισμένα, κρατούν τις ανάσες τους και φιλιούνται… παραμονές πανελληνίων εισαγωγικών εξετάσεων, παρόντος του έρωτα που ανακρατά τούτες τις στιγμές τα μολύβια, τα στυλό, τσάντες και βιβλία!
Μιας τελευταίας καληνύχτας τα φιλιά…;
Πόσες καληνύχτες τέτοιες χωρούν σε λίγα λεπτά της ώρας; Απειρες…
…Κι αύριο;
Πάλι, σχολείο πρωινό, διαβάσματα, προετοιμασία για τις πρώτες εξετάσεις· τις πρώτες από μια σειρά από τις πολλές που θα έχουν στις ζωές τους!
Καλή επιτυχία παιδιά στις εξετάσεις σας, καλή επιτυχία σε όλα όσα ονειρεύεστε, μην πάψετε ποτέ να ονειρεύεστε πως τούτος ο κόσμος σας ανήκει, πως τούτος ο κόσμος το θέλει και μπορεί με εσάς να γίνει καλύτερος!
Ναι, ’σείς θα τον κάνετε!

*Από τον “Ερωτόκριτο” του Βιτσέντζου Κορνάρου!

Χανιώτικα νέα , Τετἀρτη, 29.05.2019

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΜΕΤΕΚΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΩΝ...  

Τω όντι ψηφίζαμε, ψηφίζαμε, όσοι τελοσπάντων ψηφίσαμε (υψηλά τα ποσοστά αποχής), όπως ψηφίσαμε κι αποψηφισμούς δεν είχαμε, προχθές. Απλούστερα, τα πράγματα την επόμενη Κυριακή, καθώς ξεμπερδέψαμε, όπως ξεμπερδέψαμε, με τις ευρωεκλογές και τις περιφερειακές εκλογές, όπως και με την εκλογή των κοινοτικών και δημοτικών συμβούλων και πάμε, όσοι πάμε, αν πάμε, μόνο για την εκλογή δημάρχου. Θέμα δύο λεπτών η όλη διαδικασία. Μπαίνεις στο παραβάν, σταυρώνεις τον δήμαρχο που επιθυμείς να έχεις την επόμενη τετραετία, τελειώνεις. Κατά το ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε. Αν μη τι άλλο, μη μετρήσιμη η ταλαιπωρία…

Κι όμως ο ήλιος ξαναβγήκε και χθες απ’ την ανατολή και ξαναπήγε το βράδυ ν’ αναπαυτεί στη δύση τις προκαθορισμένες χρονικές στιγμές. Οποια κι αν ήταν τα αποτελέσματα των εκλογών, ακόμα κι αν (λέμε τώρα!) ο ΣΥΡΙΖΑ που πήρε με διαφορά την πρωτιά από τη Νέα Δημοκρατία στις ευρωεκλογές έπιανε ταβάνι στα ποσοστά του, ο ήλιος δεν θα ακύρωνε σε καμία περίπτωση τα προκαθορισμένα ραντεβού τους… Τα που έγραψα “Στα Πεταχτά” (“Χ.Ν.”, 27.5.2014) δυο μέρες μετά τις προηγούμενες ευρωεκλογές. Αν αντί “ΣΥΡΙΖΑ”, διαβάσουμε “Νέα Δημοκρατία” και αντί “Νέα Δημοκρατία”, διαβάσουμε “ΣΥΡΙΖΑ”, θα μπορούσα να το υπογράψω πάλι. Ποτέ ο ήλιος δεν αλλάζει τα προκαθορισμένα ραντεβού του, το μόνο σίγουρο. Ακόμα και τώρα που πάμε, όπως λέμε, για εθνικές εκλογές,… καρφάκι δεν του κάηκε του ήλιου!

«Οι άνθρωποι γνωρίζουν τα γινόμενα./ Τα μέλλοντα γνωρίζουν οι θεοί,/ πλήρεις και μόνοι κάτοχοι πάντων των φώτων./ Εκ των μελλόντων οι σοφοί τα προσερχόμενα/ αντιλαμβάνονται. Η ακοή/ αυτών κάποτ’ εν ώραις σοβαρών σπουδών/ ταράττεται. Η μυστική βοή/ τους έρχεται των πλησιαζόντων γεγονότων./ Και την προσέχουν ευλαβείς. Ενώ εις την οδόν/ έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί». Το ποίημα “Σοφοί δε προσιόντων” του Κ.Π. Καβάφη.

"ΤΟ ΧΑΡΤΙΝΟ ΚΑΡΑΒΑΚΙ" ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΝΙΤΣΑΚΗ

”Το χάρτινο καραβάκι” τής, με όλη τη σημασία της λέξης, κυρίας Αθηνάς Κανιτσάκη… Ενα καραβάκι που ταξιδεύει. Μ’ όλους τους καιρούς, μ’ όλους τους ανέμους. Εντός εκτός και επί τα αυτά. Σε βάθος χρόνου. Ξεκινώντας απ’ το λιμάνι της καρδιάς της. Με προορισμούς τις δικές μας καρδιές, τις καρδιές των αναγνωστών της… Για το τελευταίο, το 15ο(!) βιβλίο της συμπολίτισσάς μας συγγραφέα, ένα βιβλίο που περιλαμβάνει 100 επί παντός επιστητού χρονογραφήματά της (τα περισσότερα απ’ αυτά έχουν δημοσιευθεί στα “Χανιώτικα νέα”) ο λόγος. Ενα βιβλίο αφιερωμένο στη μνήμη του συζύγου της, του υποστρατήγου ε.α. Εμμανουήλ Ν. Κανιτσάκη, που έφυγε πριν από δύο χρόνια στη χώρα των Μακάρων. «Για τη γενναιότητα, την καρτερία, την θέληση και την πίστη του», όπως σημειώνει η ίδια. Εν είδει Χαιρετισμού. Η ζωή συνεχίζεται… Με ωσεί παρόντες τους “φευγάτους” αγαπημένους μας, το μήνυμά της.

«Ναυπηγός και πλοηγός σε Καραβάκι Χάρτινο, βαριά φορτωμένο με αναμνήσεις, ανιστορήσεις, νοσταλγίες, το εμπιστεύεται στη νερένια απλωσιά του στοχασμού και το αφήνει να πλεύσει, να ανοιχτεί στον κυκλοτερή ορίζοντα», γράφει για την Αθηνά Κανιτσάκη, μεταξύ των άλλων, προλογίζοντας αγαπητικά το περί ου ο λόγος βιβλίο της, ο γνωστός Χανιώτης γεωπόνος – συγγραφέας δρ Γιάννης Θ. Πολυράκης. Ζει για να γράφει και γράφει για να ζει η κυρία Αθηνά, το είχα γράψει και παλιότερα, παρουσιάζοντας ένα προηγούμενο βιβλίο της, αυτό. Η επικοινωνία ο στόχος της. Στο πλαίσιο αυτό οι φιλολογικές συναντήσεις που διοργανώνει στην πόλη των Χανίων, κι όχι μόνο, στις οποίες χαρίζει τα βιβλία της. Δωρεάν έλαβε, δωρεάν δίδει…

“Ενας πίνακας”, “Ο ένας για τον άλλο”, “Οταν τα είδωλα γερνούν”, “Ηττημένος νικητής”, “Τα χρυσάφια και τ’ ασήμια μας”, “Η πρώτη φιλολογική βραδιά”, “Συνοδοιπόροι στο ίδιο σύμπαν”, “Η Κατερίνα της Θαλπωρής”, “Η τελευταία πανσέληνος”, Μια αγκαλιά”… οι τίτλοι 10 απ’ τα 100 κείμενα του “Χάρτινου Καραβακιού” της κυρίας Αθηνάς. Για να λειτουργήσουν εν είδει προσκλήσεων για ανάγνωση…

Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 28.05.2019) 

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΕΥΡΩΠΗ...! ΠΟΙΑ ΕΥΡΩΠΗ;




Γράφει ο Σταύρος Καλαιτζόγλου

«Η αποκαλούμενη βραδύτητα -ενεργειών- της Ευρώπης απογοητεύει τόσο τους πιστούς της όσο και τους πολέμιούς της. «Κάντε πιο γρήγορα», φωνάζουν οι πρώτοι. «Μα, πόσο κοιμισμένοι είναι», λένε ειρωνικά οι άλλοι. Σε όλους αυτούς τους δυσαρεστημένους πρέπει να απαντήσουμε, όπως ο Γαλιλαίος: «Κι όμως, κινείται»!
[Χέρμαν Βαν Ρομπάι, πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (2010-2014)]

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ, είμαστε περίεργος λαός: δημιουργήσαμε τη δημοκρατία αλλά τη μισούμε όταν δεν μας συμφέρει. Αγαπούμε την Ευρώπη αλλά δεν θέλουμε τις μεταρρυθμίσεις της. Συμμετέχουμε στις ευρωεκλογές με ελλιπή ενημέρωση για τα τεκταινόμενα στην ΕΕ. *
ΠΟΙΑ είναι η  Ε.Ε. και τί θέλουμε από αυτήν; Στα μέσα της δεκαετίας 1960-1970, όντας φοιτητής, πρωτογνώρισα την Ευρώπη μέσω μιας υποτροφίας της γαλλικής κυβέρνησης. Το Παρίσι του στρατηγού De Gaulle, πριν απ΄ το Μάη του 1968, φάνταζε ονειρικό και παραμυθένιο: κτίσματα, μνημεία, ρυμοτομία, μετρό, ωραίες κοπέλες, γλυκόηχη γλώσσα, μουσεία, πράσινο… Να και η Σορβόννη, με τους ανήσυχους φοιτητές της (…) Ήδη είχε δημιουργηθεί το πρόπλασμα της ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Ένωση) με πρώτες χώρες τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τις χώρες της BE-NE-LUX (1958). Ο De Gaulle ονειρευόταν μια Ε.Ε. εκτεινόμενη από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια. Ζήλεψα. Είπα:  «Αυτή θα είναι η Ευρώπη της σκέψης και του πολιτισμού, της τέχνης και της καινοτομίας, της ελευθερίας και της ευημερίας των λαών της».
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ της Ε.Ε. ξεκίνησε έχοντας ως πρότυπο τις αρχαίες ελληνικές αμφικτιονίες, τον συγκρητισμό και τις ΗΠΑ. Πολιτικοί, καλλιτέχνες και συγγραφείς ονειρεύτηκαν μια Ενωμένη Ευρώπη. Μίλησαν γι αυτή πριν απ΄αυτή! Τον 18ο αιώνα ο Ζαν-Ζακ Ρουσώ, τον 19ο ο Βίκτωρ Ουγκώ και φυσικά τον φοβερό 20ο αιώνα οι ένθερμοι ευρωπαϊστές (Αντενάουερ, Τσόρτσιλ, ντε Γκάσπερι, Ντε Γκολ, Κ. Καραμανλής, Μελίνα Μερκούρη, Ζαν Μονέ, Ρομπέρ Σουμάν, Πωλ-Ανρί Σπάακ, Σπινέλι, Σιμόν Βέιλ, Ζακ Ντελόρ κ.ά.) Και έπραξαν πολλά γι αυτήν. (…)
ΑΝ μελετήσει κανείς την Παγκόσμια Ιστορία, θα διαπιστώσει πως οι αγριότεροι πόλεμοι έγιναν στα ευρωπαϊκά εδάφη. Ειδικά ο 20ος αιώνας υπήρξε αιματηρότατος: αρκεί να φαντασθούμε  πως οι απώλειες σε ανθρώπινα θύματα μόνο κατά τον 20ο αιώνα προσεγγίζουν τον πληθυσμό της σημερινής Γερμανίας! Αυτό το γεγονός ανάγκασε τους «αιώνιους» αντίπαλους (Γάλλους και Γερμανούς) «να τα βρουν» και να σκεφτούν την εξάλειψη του πολέμου από την Ευρώπη. Πώς; Με τη δημιουργία της ΕΟΚ (μετέπειτα Ε.Ε.). Ένα εγχείρημα αργό μεν στη μετεξέλιξή του, αναγκαίο δε για την ειρήνη: ήδη έχουμε 70 χρόνια συνεχούς «ευρωπαϊκής» ειρήνης!
ΗΜΑΣΤΑΝ και είμαστε θιασώτες της παραμονής της χώρας μας στην Ε.Ε. πιστεύοντας στο μέλλον της. Έστω κι αν η ιστορία μάς διέψευσε με την επιβολή της στρατιωτικής χούντας (1967), την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο (1974), το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας (1990), την οικονομική κρίση (2008-2019). Η οποία κρίση αποκάλυψε και ορισμένα κατάλοιπα εθνικιστικών στερεότυπων (Ελλάδα-Γερμανία). Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ αμφισβητήθηκαν έντονα από τα αντιμνημονιακά κόμματα, χωρίς ωστόσο να φτάσουμε στο σημείο να την εγκαταλείψουμε. Οι παλαιότεροι, είχαμε γνωρίσει τα… καλά των εθνικισμών με τους πολέμους και τον εμφύλιο!
ΒΕΒΑΙΑ, η στάση των Ευρωπαίων απέναντί μας, κατά την κρίση, υπήρξε υποτονική, αμήχανη, υποκριτική, ασυντόνιστη και φορές «εχθρική». Δεν είχε καν προβλεφθεί ένας μηχανισμός αντιμετώπισης παρόμοιων ακραίων οικονομικών καταστάσεων. Ακόμη και κατά το κρίσιμο 2015, η πρόθεση των Βρυξελών   (κυρίως των Γερμανών του Σόιμπλε) ήταν να μας «πετάξουν έξω» από το ευρώ και την Ε.Ε., άσχετα από τις ανυπολόγιστες συνέπειες για μας. Πιθανόν και γι αυτούς. Άρκεσαν η υπομονή της  Μέρκελ και των Γάλλων καθώς και οι “Kolotoumbes” της τότε κυβέρνησής μας, ώστε να υπάρξει μια εκ νέου ευρωπαϊκή «αναγκαστική» αλληλεγγύη για τη «διάσωσή» μας (ουσιαστικά όμως για τη μη κατάρρευση των ευρωπαϊκών τραπεζών). Το αν σωθήκαμε ή όχι το μέλλον θα το δείξει. Όμως, πιστεύουμε πως έγιναν αρκετές αλλαγές στη δομή της Ε.Ε.
… ΜΕ το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού να είναι σήμερα ευρωπαϊστές, από δω και πέρα χρειάζεται όχι μόνο  περίσκεψη για το ευρωπαϊκό μέλλον μας, αλλά και προβληματισμός για το πώς. Έχουμε, άραγε ως Ε.Ε. ξεπεράσει την οικονομική κρίση; Τι θα γίνει με τη μεγάλη ψαλίδα Βορρά-Νότου; Πότε θα πραγματοποιηθεί το «πρώτα ο άνθρωπος»; Πώς να εμπιστευθεί κανείς τους θεσμούς μετά την ελληνική κρίση/καταστροφή μιας ολόκληρης γενιάς νέων; Πόση δημοκρατία ενυπάρχει στις αποφάσεις του Eurogroup που ουσιαστικά είναι ένα άτυπο όργανο της Ε.Ε.; Γιατί την τελευταία λέξη να έχουν άλλα «κέντρα» και όχι οι λαοί της; Για την κλιματική αλλαγή τι κάνει η Ε.Ε.; Πάμε για διεύρυνση, ομοσπονδοποίηση ή εμβάθυνση της Ένωσης; Ευρωστρατός ή μένουμε στους εθνικούς στρατούς; Πώς θα αντιδράσει η Ε.Ε. σε μια ενδεχόμενη στρατιωτική επίθεση της Τουρκίας σε Κύπρο και Ελλάδα, κράτη-μέλη της; Τι γίνεται με το προσφυγικό; Τι σημαίνει ευρωπαϊκός πολιτισμός και πώς διαχέεται; Τι έχει να αντιπαραβάλλει η Ε.Ε. στις οικονομικές επιθέσεις Κίνας, Ρωσίας, ΗΠΑ; Γιατί αυτή η θεοποίηση του ευρώ; Κυρίως τι πρόκειται να κάνει η Ε.Ε. με τους ακροδεξιούς, τους εθνικιστές και αριστερούς λαϊκιστές (Ουγγαρία, Γαλλία, Αυστρία, Ιταλία, Γερμανία, Ελλάδα);
Η ΕΥΡΩΠΗ σήμερα βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Η Αγγλία, βασικός συνεταίρος της, ψήφισε το Brexit (2016), χωρίς όμως να μπορεί να το… εφαρμόσει. Οι ανατολικές (πρώην κομμουνιστικές χώρες) της Ε.Ε. –και όχι μόνο- εγκλωβίζονται σε επικίνδυνους εθνικισμούς. Η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, το προσφυγικό αποτελεί «πονοκέφαλο». Επιπλέον, η ευρωπαϊκή ήπειρος καθίσταται ολοένα και περισσότερο πεδίο ανταγωνισμών Κίνας και ΗΠΑ  που, εκμεταλλευόμενες τις υπάρχουσες διαιρέσεις της Ε.Ε., επιτίθενται στην αγορά, τις επιχειρήσεις και την οικονομία της.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ λοιπόν αρκετά «ευρωπαϊκά αμαρτήματα» που οι νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές οφείλουν να λάβουν υπόψη τους. Ας πούμε, ο θυμός για την «ευρωπαϊκή» δημοκρατία, οι λεγόμενοι «Ευρωκράτες» (γραφειοκράτες των Βρυξελών), η μη χαλιναγώγηση των προπαγανδιστικών fake news, η πληθώρα καταπιεστικών νομοθετημάτων που συνθλίβουν τους απλούς ευρωπαίους καταναλωτές, η αμφιλεγόμενη καθιέρωση της ευρωπαϊκής «ταυτότητας» και πολλά άλλα.
… ΑΝ η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει πραγματικά να επιβιώσει και να αντιπαλέψει τα μεγαθήρια που την απειλούν (Κίνα-ΗΠΑ), οφείλει να προσανατολιστεί σε ένα ριζικό μετασχηματισμό με πιο ανθρώπινο πρόσωπο και δημοκρατικότερες διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων. Όμως, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: γιατί μια τόσο κοντινή Ε.Ε. να είναι τόσο απόμακρη από ορισμένους λαούς της;

*Θα είναι μεγάλη παράλειψη, αν δεν αναφερθούμε στη σημαντικότατη, μεστή θέσεων και πολυδιάστατη από πλευράς απόψεων, ενημέρωση που μας πρόσφεραν τα “Χ.ν.” την περασμένη ΠΕΜΠΤΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23-25/5/19, τόσο για τις εκλογές της Περιφέρειας και την Τ.Α. όσο και για τις ευρωεκλογές! Ενας πραγματικός άθλος του δημοσιογραφικού team της εφημερίδας, του δ/ντή της και του υπόλοιπου προσωπικού της. Συγχαρητήρια…

Χανιώτικα νέα (Σάββατο, 25.5.2019)

ΠΟΙΗΣΗ

ΑΘΑΝΑΣΙΑ (1941)

Αντί για ψωμί τις μέρες αυτές
δείπνησαν την λεβεντιά.
Ήπιαν το κρασί της δόξας.
Έτσι χορτάτους τους βρήκε ο θάνατος.
Η Κρήτη φόρεσε το μαύρο τσεμπέρι της
κι έψαλε το "Χριστός Ανέστη".

Ο θάνατος αυτός ονομάστηκε
Αθανασία.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ
("ΚΑΖΟΒΑΡ", Γ'Έκδοση, 2014)

ΧΡΥΣΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΠΗ ΣΤΗΝ ΟΘΟΝΗ

Γράφει η Χρύσα Κακατσάκη
Σαν να μην πέρασε μια μέρα. Ό,τι αποτύπωσαν με πικρό χιούμορ οι παλιές ελληνικές κωμωδίες,  με θέμα τις βουλευτικές ή δημοτικές εκλογές είναι ένα Déjà vu με διαφορετικό ίσως περιτύλιγμα, αλλά με σχεδόν ίδιο περιεχόμενο. Γιατί μπορεί οι τοπικοί παράγοντες να μην δίνουν σήμερα προίκα στην κόρη τους 900 «κουκιά», όπως στους 900 της Μαρίνας, υπάρχουν όμως ακόμα τα τζάκια που μεταβιβάζουν στους απογόνους τους  εν είδει brand name την εκλογική τους πελατεία. Μπορεί τα συνθήματα στους ασβεστωμένους μαντρότοιχους των χωριών να έχουν αντικατασταθεί από τα τηλεοπτικά σποτάκια, αμφότερα όμως έχουν αποστολή την πειθώ. Ταινίες χιλιοπαιγμένες που μας έκαναν να γελάσουμε, να ρίξουμε πολλά φάσκελα σε ένδειξη της δικής μας λανθάνουσας ή φανερής δυσαρέσκειας, αλλά και να συνειδητοποιήσουμε πως, πίσω από την επίπλαστη ελαφρότητά τους,  οι ανέξοδες ρητορείες, οι πελατειακές σχέσεις και οι θιασώτες του «θα» ακόμα ζουν και βασιλεύουν.  Από τη μεγάλη οθόνη παρελαύνουν δημαγωγία και ρουσφέτια, απρόβλεπτες ρουφιανιές, γλοιώδεις και διεφθαρμένοι παρατρεχάμενοι, προσωπικές φιλοδοξίες, φιέστες υποδοχής και στημένες συγκεντρώσεις, εξαγορά ψήφων και συνειδήσεων, αλλαγή στρατοπέδων και ανίερες συμμαχίες, όλα όσα δηλαδή συνθέτουν το ψηφιδωτό της διαχρονικής παθογένειας του πολιτικού συστήματος. Στην Κυρία Δήμαρχο η Βασιλειάδου επιστρατεύει τα κάλλη των γυναικών για να προσελκύσει το αντρικό κοινό, αλλά ο Αυλωνίτης, ως πιο πρακτικό μυαλό, «θα διορίσει 4 άτομα να διώχνουν με τα καλάμια τα χελιδόνια για να μην κουτσουλάνε τις αυλές». 
Τα πολιτικά ψέματα δεν είναι σύγχρονη εφεύρεση. Το ιδεολογικό τους μανιφέστο το διατυπώνει η Ρένα Βλαχοπούλου στη Βουλευτίνα: «Ε, τι άλλο χρειάζεται ένας βουλευτής παρά ψευτιά!» Εκείνος βέβαια που τα τελειοποιεί σε επαγγελματικό επίπεδο είναι ο Ντίνος Ηλιόπουλος στο Ζητείται ψεύτης, προσφέροντας τις υπηρεσίες του στον Παντελή Ζερβό τον οποίο τελικά παρασύρει αμαυρώνοντας το προφίλ του άμεμπτου οικογενειάρχη. Αλλά και οι περιοδείες ανά τη επικράτεια αποτελούν σταθερή αξία, αφού δημιουργούν στον ψηφοφόρο την ψευδαίσθηση της άμεσης επαφής. «Πρέπει να επισκέπτεσαι την περιφέρειά σου, γιατί όταν θα΄ρθουν εκλογές, υπάρχει περίπτωση η περιφέρειά σου να σε γράψει στη περιφέρειά της». Κάποιος επικοινωνιολόγος της εποχής  θα είχε συμβουλεύσει τον Καλοχαιρέτα από τη Στουρνάρα 288 με ένα «ετελείωσεν» και μια χειραψία να διεκπεραιώνει όλες τις υποθέσεις. Σάμπως και οι σημερινοί υποψήφιοι δεν είναι στα πρόθυρα της τενοντίτιδας; Το μικρόβιο της πολιτικής σαγηνεύει τον Γκιωνάκη στον Αχόρταγο και τον Βύρωνα Πάλλη στον Θανασάκη τον πολιτευόμενο ο οποίος γεμάτος αυτοπεποίθηση δηλώνει:« Εγώ αν θέλω νομαρχία την έχω εδώ» δείχνοντας την χούφτα του ενώ ο Ηλιόπουλος σατιρίζοντας τη ματαιοδοξία και την ανικανότητα των επηρμένων του απαντά: «Στην χούφτα και την Νομαρχία. Ε, λοιπόν εγώ αυτό που θαυμάζω σε εσένα, είναι η χούφτα σου». Ρεμούλες, μίζες και υπερτιμολογήσεις συνοψίζονται σε μια ατάκα των δυσαρεστημένων κατοίκων της Πλατανιάς προς τον ανίδεο Μαυρογιαλούρο: «Φάγανε απ’ τα τσιμέντα, φάγαν’ απ’ τα πλακάκια, φάγανε, φάγανε …» 

Το βράδυ της Κυριακής δεν θα ανακοινώσει τα αποτελέσματα ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος λέγοντάς μας τι έλαβεν ο Γκόρτσος στην Άνω και τη Δώθε Παναγιά. Κάποιοι ωστόσο θα πανηγυρίσουν και κάποιοι θα κρεμάσουν έστω και στα κρυφά τα μαύρα κρέπια. Οι πιο απαισιόδοξοι ίσως και να πενθήσουν, εφόσον το ηθικό στοιχείο που διαφαίνεται στον τίτλο της ταινίας Υπάρχει και φιλότιμο μάλλον έχει χαθεί. Και πηγαίνοντας προς την κάλπη μπορεί και να θυμηθούν τα λόγια του Πασκάλ Μπρικνέρ: «Μας μένει ακόμα να μάθουμε ότι η δημοκρατία μπορεί να πεθάνει από την επιτυχία, να βουλιάξει φορώντας τη χαμογελαστή μάσκα της πραγμάτωσης. Για να μην συμπέσει η υλοποίηση της με τη χρεοκοπία της δεν έχουμε παρά να της ευχηθούμε πολλούς κινδύνους που θα την αναζωογονήσουν». 

http://www.pancreta.gr/voices.php?p=17940

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Ο ΕΜΜ. ΡΟΙΔΗΣ ΠΕΡΙ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΤΙΝΩΝ

ΣΚΙΤΣΟ: (Αρκάς/ARKAS -The Original Page/Facebook)

«Οπως όλοι οι Εσκιμώοι αλιείς, όλοι οι Αραβες ιππείς, και όλοι οι αρχαίοι Πάρθοι τοξόται, ούτως και όλοι οι σημερινοί Ελληνες είναι πολιτευταί, όλοι ψηφοθήραι, όλοι κομματάρχαι και εκ τούτου και κάπως ρήτορες εξ’ ανάγκης».

«Κόμμα: Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν’ αναγιγνώσκωσι και να αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπό ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι να αναβιβάσωσιν αυτόν διά παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι».

«Η θέσις των παρ’ ημίν πολιτευομένων πολύ ομοιάζει την των αυτοκρατόρων της Βυζαντινής Ρώμης, οίτινες προς κατάληψιν του θρόνου συνεμάχουν μετά Φράγκων, Τούρκων και Βουλγάρων, εις ους αυτοί τε και οι υπήκοοι αυτών επλήρωνον έπειτα λύτρα».

«Ως οι Ινδοί εις φυλάς, ούτω και οι Ελληνες διαιρούνται εις τρεις κατηγορίας: α) Εις συμπολιτευομένους, ήτοι έχοντας κοχλιάριον να βυθίζωσιν εις την χύτραν του προϋπολογισμού. β) Εις αντιπολιτευομένους, ήτοι μη έχοντας κοχλιάριον και ζητούντας εν παντί τρόπω να λάβωσιν τοιούτον. γ) Εις εργαζομένους, ήτοι ούτε έχοντας κοχλιάριον ούτε ζητούντας, αλλ’ επιφορτισμένους να γεμίζωσι την χύτραν διά του ιδρώτος των».

“Και, βεβαίως, δεν αποδεχόμεθα… αμασητί(!) τας περί εκλογών και άλλων τινών σκέψεις (πηγή: https://www.gnomikologikon.gr) ας διετύπωσεν ο Εμμανουήλ Ροΐδης (1836-1904). Εκ των ων ουκ άνευ, πάντως, οι δόσεις των αληθειών που εμπεριέχουν. Σ’ αυτές η πρώτη εκλογική στάση σήμερα, πριν από κάποιες άλλες προεκλογικές σκέψεις του γράφοντος…

ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

Μία σήμερα, άλλη μία αύριο και καμία! Οι εκλογές εφτάσανε κι οι κάλπες περιμένουν να δεχτούν τις ψήφους των ψηφοφόρων. Ωστόσο μεγάλη προβλέπεται να είναι η αποχή. Εν πάση περιπτώσει και εν περιπτώσει πάση, καλό βόλι σ’ όλους όσοι σκεφτόμαστε να πάμε, ορεξάτα ή ανόρεξά μας, να ψηφίσουμε. Καλά βόλια, σπεύδω να διορθώσω, καθώς τέσσερις οι κάλπες που μας περιμένουν. Μια για τις Δημοτικές, μια για τις Κοινοτικές, μια για τις Περιφερειακές κι άλλη μια για τις Ευρωεκλογές. Θα ψηφίζουμε, θα ψηφίζουμε κι… αποψηφισμούς (τι λέξη!) δεν θα ’χουμε!

«Σαν έτοιμος από καιρό σαν θαρραλέος», για να χρησιμοποιήσω έναν στίχο του Κ.Π. Καβάφη, όπως πάντα, είναι και σ’ αυτές τις εκλογές ο γνωστός απ’ τη στήλη μου “Στα Πεταχτά” Γερω – Δάσκαλος. Ξέρει πολύ καλά ποιους θα ψηφίσει και γιατί θα τους ψηφίσει. Μακριά απ’ αυτόν κάθε σκέψη για αποχή. Εκ των ων ουκ άνευ, ωστόσο, ότι προβληματίστηκε αρκετά, όπως μου είπε τις προάλλες που συναντηθήκαμε και… “εμνήσθημεν ημερών αρχαίων”, πριν καταλήξει. Ιερή η ψήφος, όπως ο καθένας εννοεί την ιερότητα, η άποψή του.

«Στις επόμενες Δημοτικές Εκλογές, αν θέλει ο Θεός και ζω, θα είμαι κι εγώ υποψήφιος», μου είπε με άκρα σοβαρότητα ένας άλλος καλός φίλος, που είχα καιρό να τον δω. Οχι δεν θέλω να εκλεγώ, απλώς να μη με ενοχλούν, ζητώντας την ψήφο μου, ο όποιος γνωστός και ο κάθε γνωστός του γνωστού, ο στόχος μου, συμπλήρωσε κι άρχισε να μου εξιστορεί τα όσα τραβά αυτές τις μέρες και δεν τα μαρτυρά… Μακάρι να ήταν μόνος του!

«Σαν έξαφνα ώρα μεσάνυχτ’ ακουσθεί/ αόρατος θίασος να περνά/ με μουσικές εξαίσιες, με φωνές-/ την τύχη σου που ενδίδει πια, τα έργα σου/ που απέτυχαν, τα σχέδια της ζωής σου/ που βγήκαν όλα πλάνες, μη ανοφέλητα θρηνήσεις./ Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος,/ αποχαιρέτα την την Αλεξάνδρεια που φεύγει./ Προ πάντων να μη γελασθείς, μην πεις πως ήταν/ ένα όνειρο, πως απατήθηκεν η ακοή σου·/ μάταιες ελπίδες τέτοιες μην καταδεχτείς./ Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος,/ σαν που ταιριάζει σε που αξιώθηκες μια τέτοια πόλη,/ πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο,/ κι άκουσε με συγκίνησιν, αλλ’ όχι/ με των δειλών τα παρακάλια και παράπονα,/ ως τελευταία απόλαυση τους ήχους,/ τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου,/ κι αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που χάνεις».
Το ποίημα “Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον” του Κ.Π. Καβάφη.

Χανιώτικα νέα (Πἂρασκευή, 24 5. 2019)

εκλογές

ΣΤΑΣΕΙΣ (ΒΙΒΛΙΟ)

ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΟΙ "ΣΤΑΣΕΙΣ"... 

Γράφει ο Στ. Γ. Κλώρης* 

Χορταστικό από κάθε άποψη, πλούσια σε θεματογραφία και υπερπλήρες από την αγαπημένη σου ποίηση.

Εκτός από τα άλλα προτερήματά σου, έχεις και την ικανότητα να ρουφάς σαν τη μέλισσα το νέκταρ της ημέρας. 

Παίρνεις ένα θέμα και το μετατρέπεις, άλλοτε σε μια υπέροχη ζωγραφιά κι άλλοτε σε ένα ποίημα.

"Χρονογραφείς" τα γεγονότα της πόλης, του νομού, της χώρας, όπως άλλοτε οι χρονικογράφοι.

 "Ζωγραφίζεις" μια απέραντη τοιχογραφία, με πινελιές της καθημερινότητας, αλλά με ωραία χρώματα.

Η ποίηση δεν λέιπε, κι όσο υπάρχει αυτή, αισιοδοξούμε ότι "η ομορφιά του κόσμου θα νικήσει την ασχήμια του".

Σ. Σ. :  Aπόσπασμα από επιστολή  του 

* Φιλολογικό ψευδώνυμο του συγγραφέα και αρθρογράφου της εφ. Χανιώτικα νέα" Σταύρου Καλαιτζόγλου

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

ΜΑΥΡΟ ΑΛΛΑ... ΟΧΙ ΣΤΟΥΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΛΟΥΡΟΥΣ

Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης
Υπάρχει φιλότιμο σήμερα; Μέγα το ερώτημα κι ίσως εύκολη η απάντηση! Πολλοί ισχυρίζονται ότι αυτό έχει χαθεί προ πολλού!
Δεν είναι όλα “άσπρο ή μαύρο” όμως!
Χαίρομαι όταν συναντώ τις εξαιρέσεις σε αυτό που πιστεύεται ότι είναι πια ο κανόνας!
Χαίρομαι όταν διαπιστώνω ότι ακόμη και αυτή η λέξη -για την οποία έχω ξαναγράψει πριν από πολύ καιρό- και η οποία απαντάται μόνο στην ελληνική γλώσσα (δίχως να μπορεί να ερμηνευθεί σε άλλη) αποτελεί μέρος της ζωής ανθρώπων αυτού του τόπου!
Από την άλλη όταν μιλούμε για τη νέα πολιτική κατάσταση που βιώνουμε στον τόπο μας, και για τους πολιτικούς μας, έχουμε ακράδαντα παραδείγματα ότι αυτό το φιλότιμο του Μαυρογυαλούρου έχει εκλείψει! O tempora o mores!
Ωστόσο δεν είναι κριτήριο μόνο το φιλότιμο και οι καλές προθέσεις για να είναι κάποιος ο εκλεκτός της ψήφου μας!
Από τους 8 συνδυασμούς και τους εκατοντάδες υποψηφίους που κατέρχονται στις δημοτικές εκλογές την ερχόμενη Κυριακή, σίγουρα υπάρχουν εκείνοι που φέρουν χαρακτηριστικά που ψάχνουμε σε ανθρώπους που θεωρούμε ότι μπορούν να μας αντιπροσωπεύσουν και θα μπορέσουν να παράξουν έργο για τούτη την πόλη!
Αυτοί θα είναι η επιλογή μας· μια όχι και τόσο εύκολη διαδικασία…
Ευτυχείς πρέπει να νιώθουν εκείνοι που έχουν επιλέξει, που γνωρίζουν τι θα κάνουν μέσα στο παραβάν την Κυριακή!
Είθε το αποτέλεσμα να δικαιώσει τα Χανιά!

Χανιώτικα νέα (Τετάρτη, 22.5.2019)

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΠΟΥ ΠΕΣΑΝΕ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

«Την ημέρα που πέσανε οι Γερμανοί έτυχε να ‘μαι στο Θέρισο. Ημουνα σε μια κορφή απάνω, πήγαινα φαγητό στους μπαρμπάδες μου, που ήτανε τσομπάνηδες. Μια στιγμή βλέπω ένα αεροπλάνο που ερχότανε χαμηλά – χαμηλά από τη μεριά του Μάλεμε. Ηρθε μέχρι τον Κλαδισό και γύρισε πίσω. Ηταν ανιχνευτικό. (Εμάς μας είχε καλέσει πρωτύτερα, όλα τα νέα παιδιά, ο διοικητής της Αστυνομίας στον Αλικιανό και μας είχε πει ότι σε κανένα – δυο μήνες θα πέσουν με τα αλεξίπτωτα οι Γερμανοί στην Κρήτη και να ψάξουμε να βρούμε ό,τι όπλα έχουμε από πατεράδες ή παππούδες). Υστερα από λίγη ώρα θωρώ κι έρχονται μαζωμένα πέντ’ έξι αεροπλάνα, τα πρώτα, και ρίχνανε αλεξιπτωτιστές και λέω “Ω! Πέφτουνε με τ’ αλεξίπτωτα οι Γερμανοί”». Χαράλαμπος Νικ. Βιδάκης (Από Θέρισο Κυδωνίας – Ετος Γεννήσεως 1923).

«Το Μάη του ’41 ήμουν 21 χρονών. Με βρήκε η Μάχη στο Κουστογέρακο. Μας πήραν μέσω Καντάνου τηλέφωνο να ειδοποιήσουμε όλα τα χωριά να συγκεντρωθούν εκεί οι άνδρες με τα όπλα. Θυμάμαι τον ενθουσιασμό του κόσμου. Στο κάλεσμα του συνταγματάρχη Χαράλαμπου Σειραδάκη, που του είχε ανατεθεί από την Κυβέρνηση η πολιτική επιστράτευση, όλοι οι κάτοικοι του Ανατολικού Σελίνου που είχαν τουφέκια, ακόμα και κυνηγετικά έτρεξαν στην Κάντανο». Θεόδωρος Ιωάν. Γεωργακάκης (Από Κουστογέρακο Σελίνου – Ετος Γεννήσεως 1920).

«Τη μέρα που έπεσαν οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές η μητέρα μου βρισκόταν στο Μούλετε (Χρυσαυγή Κισσάμου). Τα γυναικόπαιδα έφυγαν για τις Μέσα Βουκολιές. Ηταν η μαμά μου, ο αδελφός της ο μικρότερος, ο Βασίλης, και οι νύφες της οικογένειας. Στον δρόμο θυμήθηκαν ότι ίσως είχαν αφήσει ανοιχτή μια αποθήκη και γύρισαν πίσω. Πρωτοέτρεξε η μαμά μου, όταν ξαφνικά ακούει μια γυναίκα να φωνάζει: “Μαρία, Μαρία, επήραν τον Βασίλη να τονε σκοτώσουνε!” Πάλευε με τον Γερμανό ο Βασίλης, τον αφόπλισε, εν τω μεταξύ τρέχει η μητέρα μου, παίρνει το όπλο του Γερμανού και του δίνει μια με τον υποκόπανο. Στο Μούλετε είχαν πέσει πολλοί αλεξιπτωτιστές, οι χωριανοί τους εσκότωσαν όλους. Πολλοί από αυτούς εθάφτηκαν στα αμπέλια». Μαρία Γλυμιδάκη – Μανωλαράκη (Από Χαραυγή Κισάμου – Ετος γεννήσεως: 1926).

«Τη μέρα που έπεσαν οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές στην Κρήτη βρισκόμουν στους Λάκκους. Ημουν 19 χρονών. Είδαμε τ’ αεροπλάνα, ήταν Τρίτη νομίζω. Την Κυριακή είχαμε κατεβεί στον Φουρνέ μια συντροφιά κι ήτανε τόσα πολλά τα αεροπλάνα που φοβηθήκαμε και γυρίσαμε πίσω. Κάνανε κύκλους και βομβαρδίζανε τη Σούδα. Χαμός! Οι άνδρες κατεβήκανε στον κάμπο, όσοι είχαν όπλα. Τις πρώτες μέρες είχαμε πάει σ’ ένα σπήλιο κάτω από του Αχιλλέα του Σκουλά το σπίτι». Γεώργιος Ιωαν. Πλατσιδάκης (Από Λάκκους Κυδωνίας- Ετος γεννήσεως: 1922)

«Τη μέρα που πέσανε οι Γερμανοί είχαμε πάει λίαν πρωί με τη μητέρα μου να βγάλουμε βίκο στη λαγκαδιά. Ακούσαμε τη βοή των αεροπλάνων, μια στιγμή ακούμε τις γυναίκες στην πέρα μεριά της λαγκαδιάς, που ήτανε ύψωμα: “Μωρέ ομπρέλες στον κάμπο, τι γίνεται;”. Ρίχνανε τις βόμβες στον κάμπο τα αεροπλάνα, ακούγαμε τον βόμβο χωρίς να τα βλέπουμε. Πήγαμε από τον δρόμο για τη Ζούρβα και είδαμε τον κάμπο με τ’ αεροπλάνα να πετούν από πάνω και να πέφτουν συνέχεια αλεξίπτωτα. Φτάσαμε στο χωριό, είχαν εν τω μεταξύ πλακώσει οι Μεσκλιανοί. Οι αδελφές μου, η μητέρα μου, εγώ, όλοι τρέξαμε να πάμε σε μια σπηλιά που ήταν σε μια χαράδρα. Το σπήλιο λέγεται Κορακιά. Είχαμε πάρει ψωμί και ξεκινούσαμε όταν βλέπουμε τον πατέρα μου (που ήταν κτηνοτρόφος στα Λευκά Ορη, 55 χρονών τότε) και κατέβαινε με άλλους τρεις και μου φωνάζει: “Πήγαινε φέρε τη σκάλα”. Πήρα τη σκάλα, και αυτός την έθεσε στον τοίχο της κρεβατοκάμαρας. Είχε κόψει το ταβάνι και είχε κρυμμένο εκεί ένα τούρκικο “μάουζερ”». Γεώργιος Φρ. Σταματάκης (Από Ζούρβα Κυδωνίας – Ετος Γεννήσεως: 1925).

Σαν χθες, 20 Μαΐου 1941, έφτασαν στον ουρανό μας, στον ωραίο Κρητικό ουρανό, τα πουλιά του θανάτου. Οι “φτερουγάρηδες”, όπως ονόμασαν κάποιοι απ’ τους παππούδες μας τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές. Αυτή την ημέρα αναθυμούνται στα παραπάνω κείμενα οι : Χαράλαμπος Νικ. Βιδάκης, Θεόδωρος Ιωάν. Γεωργακάκης, Μαρία Γλυμιδάκη – Μανωλαράκη και Γεώργιος Ιωάν. Πλατσιδάκης και Γεώργιος Φρ. Σταματάκης. Για τις πρώτες αράδες από αφηγήσεις τους, που μαζί με άλλες έχει καταγράψει στον πρώτο απ’ τους εφτά τόμους της μνημειώδους σειράς “Μνήμη της Στάχτης – Από τη Μάχη της Κρήτης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Αυστρίας και Γερμανίας” Χανιά, Μάιος 2004) η ξεχωριστή Χανιώτισσα πνευματική δημιουργός, γιατρός, συγγραφέας και ποιήτρια Πηνελόπη Ντουντουλάκη. Εις μνήμην…

Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 21.5.2019)

http://www.haniotika-nea.gr/tin-imera-pou-pesane-i-germani-stin-kriti/

ΟΠΩΣ ΤΟ ΨΩΜΙ

Το ψωμί, που είναι “ποίημα” (δημιούργημα) της μάνας του, έχει γερές βάσεις. Η μάνα, σύμβολο της «έγνοιας», το νοιάζεται με αγάπη, ώστε να ολοκληρωθεί η προετοιμασία του και το αποτέλεσμα να είναι “καλό”. Ως άρτον τον επιούσιον “που  καρδίαν ανθρώπου στηρίζει” επιθυμεί και ο ποιητής να είναι και το δικό του “ποίημα”. Έτσι, στο ξεκίνημα ο Β.Κ. μας προϊδεάζει τον στόχο της δικής του δημιουργίας και μας προειδοποιεί ότι θα μας ξεκουράζει πολύ συχνά, “παίζοντας” με τη χρήση της Ελληνικής Γλώσσας, την οποία γνωρίζει πολύ καλά, εις βάθος και πλάτος.
                                                                                                    Αλεξάνδρα Μποτονάκη

Η ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗ
ΑΡΤΟΣ ΠΟΥ ΚΑΡΔΙΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΕΙ
Γράφει η Αλεξάνδρα Μποτονάκη*

Ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης  είναι σύζυγος της αγαπημένης συμπατριώτισσας Ευδοκίας Σκορδαλά-Κακατσάκη, επιτυχημένης συγγραφέως παιδικών βιβλίων (έτος αποφοίτησής της  από το Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης το 1968).

Είναι η τέταρτη ποιητική συλλογή του.

Ψωμί από καλό προζύμι

ψωμί ζυμωμένο με έγνοια

καλοψημένο ψωμί

το ποίημα της μάνας μου

Ποίημα όπως το δικό της,

άρτον “που καρδίαν ανθρώπου στηρίζει”,

θέλω το ποίημα που γράφω

Αποτελείται από 56 μικρά ποιήματα, για τα οποία δίνεται άπλετος χώρος στο καθένα από τον εκδότη ολόκληρη σελίδα, ώστε να απλωθεί και να προκαλέσει τη φαντασία του αναγνώστη…

Η μορφή τους μας θυμίζει το σονέττο των Παρνασσικών με τους δύο-τρεις τελευταίους στίχους να κλείνουν το βασικό μήνυμα του ποιήματος. 

Τα 56 μικρά ποιήματα διαιρούνται σε τρεις ενότητες, χωρίς αυτές να χαρακτηρίζονται από τον ποιητή. Εξάλλου ,όλα τα μικρά αυτά πονήματα διαπνέονται από την αναζήτηση της ελευθερίας, της γνησιότητας, της αλήθειας μέσα από την παράδοση,την αρχαιοελληνική ή χριστιανική, της αγωνίας για τη ζωή και το θάνατο αλλά και της ελπίδας.

Το ψωμί, που είναι “ποίημα” (δημιούργημα) της μάνας του, έχει γερές βάσεις. Η μάνα, σύμβολο της «έγνοιας», το νοιάζεται με αγάπη, ώστε να ολοκληρωθεί η προετοιμασία του και το αποτέλεσμα να είναι “καλό”. Ως άρτον τον επιούσιον “που  καρδίαν ανθρώπου στηρίζει” επιθυμεί και ο ποιητής να είναι και το δικό του “ποίημα”. Έτσι, στο ξεκίνημα ο Β.Κ. μας προϊδεάζει τον στόχο της δικής του δημιουργίας και μας προειδοποιεί ότι θα μας ξεκουράζει πολύ συχνά, “παίζοντας” με τη χρήση της Ελληνικής Γλώσσας, την οποία γνωρίζει πολύ καλά, εις βάθος και πλάτος.

Στο πρώτο δωδεκάστιχο ο ποιητής εικονογραφεί τον εαυτό του σε πρόσωπο της Καινής Διαθήκης, στον Σίμωνα τον Κυρηναίο, ο οποίος διετάχθη “ίνα άρη τον σταυρόν” του κουρασμένου Θε-ανθρώπου και να υποδηλώσει τον ρόλο της ποίησης στον σημερινό άνθρωπο. Θαυμάσια σύλληψη! Στους 9 πρώτους στίχους δίνονται 5 χαρακτηρισμοί του σημερινού Σίμωνος που αναλαμβάνει να άρη “την οδύνη του σύμπαντος κόσμου” αλιεύοντας εικόνες από την ελληνική πραγματικότητα.

Ο ποιητής και δάσκαλος, στα 21 ολιγόστιχα της πρώτης ενότητας, ρίχνεται στην αποστολή του με σεμνή αυτοπεποίθηση... Στήριγμά του η ελληνική γλώσσα και οι δυνατότητές της. Στη γραφίδα του, η πανέξυπνη ελληνική γλώσσα ζωντανεύει και μας χλευάζει με τα καπρίτσια της, παίζοντας διαφορετικό ρόλο σε κάθε στίχο, παίρνοντας διαφορετική θέση στον λόγο, δημιουργώντας αντιθέσεις, που ανατρέπουν τα προηγούμενα. Και δεν είναι μόνο αυτά…

Πέντε-έξι λέξεις αρκούν, για να προετοιμασθεί με την εναλλαγή της σιωπής και της κραυγής, ώστε να συγκλονισθεί ο αναγνώστης από το τελευταίο δίστιχο:

Κραυγάζει

η σιωπή του θανάτου!  (σελ.12)

Οι αντιθέσεις είναι συνήθης ποιητικός τρόπος ίσως και εύκολος και χρησιμοποιείται και στην κλασική ποίηση και στον ελεύθερο στίχο. Χρειάζεται όμως  αυτός που τις χειρίζεται να έχει βιώσει το βάθος και πλάτος των εννοιών, πράγμα που φαίνεται ότι χαρακτηρίζει τον Β.Κ.

Αυτό ισχύει όχι μόνο για τις αντίθετες έννοιες αλλά για κάθε λέξη, εικόνα, σύμβολο. Ίσως γι`αυτό τον λόγο η πρώτη ενότητα κλείνει με ένα δεκατετράστιχο απολογητικό, για τη δυσκολία του ποιητή και της γραφίδας του να “διαχειρισθεί το βάρος των λέξεων”.

Με απογοήτευση ή ταπεινοσύνη διαπιστώνει απαξιωτικά ότι... κάποια “καρακάξα” αδειάζει το βάρος τους, τις μεταλλάσσει σε “καινές” αλλά “κενές”, οπότε και το επιμύθιο:

δίχως βάρος οι λέξεις

πεθαμένο σπουργίτι το μολύβι

στο χέρι του ποιητή

Σε αυτήν την ενότητα των 32 ποιημάτων συναντούμε ποικιλία χώρων έμπνευσης του δημιουργού, από την ελληνική κοινωνική παράδοση, από τη θρησκευτική παράδοση,από τη σημερινή σκληρή πραγματικότητα, που αφορά στον σκεπτόμενο και ευαίσθητο άνθρωπο, την οποία είτε τη βιώνει, είτε την αντικρίζει και τρομάζει. Ο Β.Κ. αποδομεί το ασήκωτο βάρος τους με τη γραφίδα του. Χρησιμοποιεί εύστοχα τις αντιθέσεις των εννοιών, τις ρητορικές ερωτήσεις, τις αναπάντητες ερωτήσεις και με ιδιαίτερη επιτυχία τα υγρά σύμφωνα ως ήχο.

Το υγρό αλλοπρόσαλλο λάμδα (σελ.28)

Μερικά από τα ποιήματά του είναι αφιερωμένα σε συγκεκριμένα πρόσωπα με ένα επιμύθιο, που αφορά σε όλους μας:

...οι δαίμονες που επιμένουν

να κυκλοφορούν στις φλέβες μας (σελ. 17)

Για την απάτη, το ψέμα και την υποκρισία εμπνέεται από σύμβολα και γεγονότα της γραφής και πέφτουν ως καταπέλτης στις εικόνες που ζωγραφίζει. (σελ.21,22,23)

Η τεχνική του ποιητή είναι ίδια και στη δεύτερη ενότητα. Το περιεχόμενο, κατά την εκτίμηση της γράφουσας, αποπνέει αισιοδοξία και σαν να φαίνεται ότι ο ποιητής ανακαλύπτει κάποιες διεξόδους.

Και απολογείται. Με σύμβολο τη στέρεη έννοια της πατρίδας και τις αξίες που τη χαρακτηρίζουν, σε απλές ελληνικές εικόνες αποκαλύπτει την πηγή της έμπνευσής του:

    Πατρίδες του ποιητή οι αισθήσεις του

    Πατρίδα του ποιητή η καρδιά του.

Σταματούμε πάλι στα παιχνίδια με τις λέξεις. Τέσσερις λέξεις, όνειρα, όρια, οδός, ωδή και τρία ...σύμφωνα, το ν, το ρ, και το δ. Αποτέλεσμα: (ο ποιητής) Αναζητώντας την οδό των ουρανίων ωδών (σελ. 36).

(Άντε να το μεταφράσεις σε άλλη γλώσσα!)

Στο επόμενο οκτάστιχο ορθώνει την ποιητική του γραφίδα σε εντολοδόχους του σκότους και προειδοποιεί:

    στο φως του ονείρου

    έχουμε ανάψει εμείς το κερί μας!

Ακολουθούν ποιήματα εμπνευσμένα από φράσεις,εικόνες από το θείο Δράμα και με το προσωπικό του ύφος  οδηγεί τον αναγνώστη σε μακρύτερους δρόμους.

Εξακολουθεί να βρίσκεται στο χώρο της θρησκείας από την οποία διαφαίνεται ότι αντλεί αισιοδοξία και ελπίδα, χωρίς κηρυκτικό και διδακτικό λόγο. Η προσευχή του γίνεται:

    βραδιά των αστεριών,

    των αηδονιών και των γιασεμιών

    η βραδιά των υψωμένων χεριών  (σελ. 44)

Αφού αφιερώσει δύο ποιήματα σε ξεχωριστά άτομα επισημαίνοντας μία αρετή ή κάτι ιδιαίτερο που είχε συγκινήσει τον ποιητή, στρέφεται σε φράσεις μεγάλων Ελλήνων ποιητών και πεζογράφων που, ως “τιτιβίσματα χελιδονιών”, στέλνουν το αισιόδοξο μήνυμα:

    “έχει μέλλον το έθνος μας”.

Τελειώνοντας την ενότητα δεν συγκρατείται, βουτάει τη γραφίδα του σαν μαχαίρι κρητικό, προσβεβλημένος, στην σημερινή πραγματικότητα και προτρέπει:

    Στον ίσκιο της  σημαίας του ανθρώπου

    χρησιμοποιώντας ο καθείς το όπλο του,

    ν`αντισταθούμε  (σελ.49)

Συνέρχεται και, στο τελευταίο δεκάστιχο της ενότητας,  κλείνει με το δυνατό τρίστιχο:

    Αγιοκέρι στο μανουάλι

    της παρεξηγημένης Αγίας Λιτότητας

    ο άρτος ημών ο επιούσιος

Στην τρίτη ενότητα ο Β.Κ. προσπαθεί να απαντήσει και πάλι στο ερώτημα “γιατί γράφει”: Είναι το ταξίδι, είναι η φυγή, είναι η Ιθάκη;

Τον ανησυχεί η απάντηση και με τη βοήθεια του Ανδρέα Κάλβου εύχεται:

    Ας μη μου δώσει η μοίρα μου

    εις ξένην γην τον τάφον”

    Το καλύτερο ποίημα

    δεν το έχω γράψει ακόμα.

Συνεχίζει με τα παιχνίδια των λέξεων. Τέσσερις λέξεις  χαριεντίζονται μεταξύ τους, για να καταλήξουν στον θριαμβικό Παιάνα:

    Καλώς ήρθες, άνοιξη της ποίησης!

Με ποιητική λιτότητα και με τη βοήθεια της γραμματικής αναδεικνύει τη σπουδαιότητα  της μεγαλύτερης αρετής, της αγάπης και κλείνει:

    Σε πρώτο ενικό

    κρίνονται όλα

Συνεχίζει να πρωτοτυπεί με το να προσωποποιεί τις ιδέες του με τις αντιθέσεις, ενώ συναρμολογεί ζωντανές εικόνες, σχεδόν καθημερινές αλλά τόσο βασανιστικές στον καθένα μας. Και τότε βρίσκει καταφύγιο στο Θεό και στην αποδοχή του. Στη Μεγάλη Παρασκευή, την ημέρα των νεκρών, συναντά τις ψυχές:

    ζώσες και λάμπουσες

    θα συνεχίσουνε και φέτος-

    μέχρι να χαράξει η μέρα-

    να βεγγερίζουνε πάνω στα μνήματα

    λέγοντας ιστορίες από τα παλιά…

Ακολουθούν τέσσερα ποιήματα, αφιερωμένα σε τέσσερα πρόσωπα. Στο πρώτο, εξάστιχο και εντελώς αφαιρετικό, χρησιμοποιεί την τεχνική που συναντήσαμε και σε προηγούμενα στιχουργήματα, αφιερωμένα σε πρόσωπα που “κάτι” από την προσωπικότητα ή το έργο τους συγκλόνισε τα αισθήματά του.

Εκπληκτικά τα επόμενα τρία... Στο “Μάνα”, ο ποιητής ανεβάζει στα ύψη τη ψυχρή Γραμματική και μας προσφέρει την πιο πρωτότυπη περιγραφή της μάνας,οποιασδήποτε μάνας και του ρήματος “αγαπώ”. Και με γραμματικούς παραλογισμούς  καταλήγει:

     Μάνα

     Επίρρημα χρονικό

     Σύνδεσμος συμπλεκτικός.

     Πρόθεση που φανερώνει τρόπο

     Επιφώνημα για όλες τις χρήσεις (σελ.63)

Ακολουθεί “εκ βαθέων” ύμνος στην αγάπη του, μέχρι θανάτου, στο γαλανό της θάλασσας και της Ευδοκίας και εύχεται στο τέλος του ταξιδιού του:

    κι ας είναι (σ)κουρ(ι)ασμένη

    η πυξίδα του “σ’ αγαπώ”

    ………………………........…

    Ωραίος τόπος τα μάτια σου

    για το “ενθάδε κείται”  (σελ.64)

Τέλος το τρίτο αφιερώνεται σε ένα μαθητή του που στα 22 του χρόνια πνίγεται...

...

ντυμένος με το βαθύ γαλάζιο της θάλασσας:

... Τον υποδέχεται το βαθύ γαλάζιο του ουρανού

    και ο Θεός τον διορίζει φύλακα άγγελο

    του μέλλοντος διαρκείας

    Για όλα τα παιδιά του κόσμου

    που τα μάτια τους κυβερνά η σοροκάδα. (σελ. 65)

Ο Βαγγέλης  Κακατσάκης δεν άντεξε τον πειρασμό…Τα δύο από τα τελευταία του στιχουργήματα βροντοφωνούν ότι ο δημιουργός τους είναι Κρητικός και γνωρίζει τη λυρική «λαλιά» του τόπου του, τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο, όπως παράλληλα γνωρίζει και να φτιάχνει μαντινάδες με ομοιοκαταληξία. Με αυτόν τον παραδοσιακό τρόπο “από καρδιάς” εξομολογείται ότι η ποίησή του βγήκε από την καρδιά του σαν καμπάνα, σαν φωτιά, σαν βρύση, σαν ρόδο και:

Χέρι την κάνω την καρδιά και λέω της να δώσει

όρκο τιμής στον ουρανό πως δε θα με προδώσει. (σελ.67)

Το... καλύτερο στο τέλος έχει τίτλο: «Στον ίσκιο του κυπαρισσιού μου» και είναι αφιερωμένο σε υπαρκτό πρόσωπο. Εικόνες, σύμβολα σε όλο τους το μεγαλείο για την αδυναμία της ανθρώπινης ύπαρξης και το αναπόφευκτο του θανάτου.

    Επιστρέφω στον ίσκιο του

    Στον ίσκιο του κυπαρισσιού μου

    Και για να προετοιμάζω,

    την αναχώρησή μου,

    επιστρέφω στον ίσκιο του.  (σελ.68)

Με αυτούς του στίχους κλείνει ο Β.Κ. “σταυροδένοντας τις μνήμες με τις ρίζες”. Το “ποίημά του”, κατά την ταπεινή γνώμη της γράφουσας, είχε τα χαρακτηριστικά του καλού “ποιήματος” όπως του καλού ψωμιού της μάνας του. Πέτυχε να γίνει “άρτος που καρδίαν ανθρώπου στηρίζει”. Αξίζει η συλλογή αυτή να στολίσει το πρώτο ράφι της βιβλιοθήκης σας.

Σημ.: Πολλά από τα ποιήματα της συλλογής αυτής έχουν ήδη μελοποιηθεί. Το “Ενθάδε κείται” μελοποίησε ο γνωστός μουσικοσυνθέτης Σταμάτης Κραουνάκης.

(Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ , Τεύχος 69, Ιαν, Φεβρ. Μάρτ. 2019)

* φιλόλογος - Μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού "Ο ΦΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ"