«Είναι Κρητικός. Νέος με τοπική φορεσιά και το γιαταγάνι στο χέρι. Το βλέμμα του οξύ, αποφασιστικό, τα μαλλιά ξεχύνονται από το υφαντό κεφαλομάντηλο. Ανεμίζουν, φανερώνουν κι αυτά ετοιμότητα, κίνηση. Όπως ακριβώς και το βλέμμα. Το δεξί πόδι ανασηκωμένο. Ο πολεμιστής πατά στ’ ακροδάχτυλα. Λίγες στιγμές μετά θα βρίσκεται στη φούρια της μάχης». Τα που γράφει, εν είδει εισαγωγής, στο κείμενό του «Ο Κρητικός του 1821 -Με αφορμή τη Μεγάλη Έκθεση των Χανίων», η κορυφαία σήμερα για μένα Κρητική Πένα του Νίκου Ψιλάκη, στο πρώτο απ’ τα πολλά κείμενά του, που βρίσκονται στο τελευταίο, με αριθμό 97 τεύχος του περιοδικού των Super Market ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗ που διανέμεται δωρεάν. Για ένα έργο του Alexander Marie Colin (1795 -1875) φίλου και συνεργάτη του Delacroix, ο λόγος. Για ένα απ’ τα πολλά έργα που προέρχονται από τη συλλογή Τίνας και Μιχάλη Κρασάκη, που μαζί με άλλα τεκμήρια θα εκτεθούν σύντομα στην Πινακοθήκη Χανίων – «κορυφαία εκδήλωση για το νησί των αγώνων», η έκθεση, μας λέει στο ίδιο κείμενο ο Νίκος ψιλάκης.
«Η Κρήτη του Νίκου Ψιλάκη… Η Κρήτη του πιο σημαντικού σήμερα συγγραφέα της. Όπως την έχει απαθανατίσει στις δεκάδες των βιβλίων του, στις εκατοντάδες των άρθρων του, στις χιλιάδες των σελίδων που γέμισε γι’ αυτήν. […] Η Κρήτη της καρδιάς του. Η Κρήτη που σηκώνει σαν άλλος Ανταίος στους ώμους του, την “κρητική ματιά”, υπηρετώντας και ατενίζοντας το μέλλον της. Και όπως επιμένει να την παρουσιάζει χρόνια τώρα στο περιοδικό “ΥΠΕΡΧ”, που διανέμεται δωρεάν -και αν είναι άξια εύφημης μνείας τα Σούπερ Μάρκετ “Χαλκιαδάκη” γι’ αυτό!» Τα που είχα γράψει στη στήλη πριν από 6 μήνες (19.2.2021) παρουσιάζοντας το προ-προηγούμενο (96), επίσης 80 ιδιαίτερα επιμελημένων έγχρωμων σελίδων τεύχος του περί ου ο λόγος περιοδικού. Τα ξαναγράφω και σήμερα προσθέτοντας μια και μόνη λέξη με το σημείο στίξης του στο τέλος. Θαυμασμός!
«Ο Κρητικός του 1821», «Μαθήματα πλεκτικής στην Κρήτη του 20ου αιώνα», «Φωτογραφήματα» («Είναι το φως!»- «Το ξαναγεννημένο μοναστήρι»- «Η σοφία της λαϊκής αρχιτεκτονικής»- «Το απέριττο μεγαλείο της κρεβατίνας»- «Αύγουστε, καλέ μου μήνα…», «Ανασκαλεύω τη μνήμη και βρίσκω πάλι τον Αύγουστο», «Ιστορία γραμμένη επί του εδάφους!» «Γδυμνολαίμης!»), «Είναι μαγεία να ανακαλύπτεις τον τόπο σου», «Η γεύση του κρητικού καλοκαιριού», «Οι κόφες της Κρήτης», «Η γαλατσίδα, το γάλα της νεράιδας και το γάλα της βασιλοπούλας», «Τότε που γιορτάζαμε τα 100 χρόνια της Παλιγγενεσίας», «Ένας ύμνος στη χαρά της ζωής!», «Το λησμονημένο Ιερό της Μεγάλη Θεάς στο Γάζι», «Οι πρώτοι εμβολιασμοί για ευλογιά στην Κρήτη του 1817 και η οικογένεια Μελιδόνη», οι τίτλοι των κειμένων -τα περισσότερα τα υπογράφει ο Ν. Ψιλάκης. Αναζητήστε το τεύχος και αφεθείτε στη μαγεία της “ψιλάκειας” πένας, αλλά και της “ψιλάκειας” φωτογραφίας.
«Οσοι πιστοί της κρη(ι)τικής λογοτεχνίας, έτσι όπως και μεσώ των Σούπερ Μάρκετ ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ ο Νίκος Ψιλάκης την υπηρετεί, αναζητήστε την. Να τη διαβάζω σπουδάζοντας την η καλύτερη μου, στο Νίππος, στην αυλή του πατρικού μου σπιτιού, κάτω απ’ την κρεβατίνα, σκέφτομαι.
ΚΑΙ... ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
«Ο Αύγουστος μας χαιρετά και ο Σεπτέμβρης μπαίνει/ κι ο τζίτζικας να τραγουδεί ακόμη επιμένει», μας λέει στην πρώτη σημερινή της μαντινάδα η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. «Έρχεται ο Σεπτέμβριος, ο μήνας για τ’ αμπέλια, ο τρύγος είναι αφορμή και νιώθουμε κοπέλια», μας λέει στη δεύτερη. Στο καλό, Αύγουστε, με το καλό να μας έρθεις, Σεπτέμβριε. Δίχως πυρκαγιές, και όσο γίνεται λιγότερο κορωνοϊό, ε;
Η κατάθεση της Αγίας Ζώνης, της Ζώνης της Παναγίας, στον Βουβά Σφακίων και στον Βατουδιάρη Αποκορώνου δυο απ’ τα πανηγύρια της. Με τη γέννηση των παιδιών είναι συσχετισμένη η Χάρη της. Σ’ αυτόν τον Βατουδιάρη, ενός χωριού πάνω απ’ το Μπρόσνερο που βιγλίζει όλον τον Αποκόρωνα, μ’ είχε τάξει η μάνα μου, εκτός από τη Φρεδιανή Βαγγελίστρα και τον Άγιο Στυλιανό, για να μ’ αποκτήσει… Τι θυμάμαι τώρα!
Απού ζει μεταζώνεται… κι απού μεταζώνεται ζει… Ισχύουν και τα δυο… Σταθεροποίηση στους δείκτες του κορωνοϊού τις τελευταίες μέρες στην περιφερειακή ενότητα Χανίων. Τίποτα, ωστόσο, δεν τέλειωσε…
Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 31.8.2021)
https://www.haniotika-nea.gr/o-kritikos-toy-1821-kai-alla-kritika/
