ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

 Ο  Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ   Τ Ο Υ    Ν Α Ζ Ι Σ Μ Ο Υ ΣΤΑ ΑΝΩΓΕΙΑ

ΟΠΩΣ ΤΟΝ ΕΖΗΣΕ ΕΝΑ ΔΕΚΑΧΡΟΝΟ ΠΑΙΔΙ

 Ξημερώνοντας η 22 Αυγούστου ειδοποιηθήκαμε, οι γυναίκες και τα παιδιά  των Σισάρχων,(που μας είχαν αφήσει να μένομε, μαζί με τα οικόσιτα ζώα, στα ανήλιαγα κατώγεια των σπιτιών μας ) να κλειστούμε μέσα   και να μην βγει κανείς αν δεν δώσουν διαταγή. Αναγκαστικά υπακούσαμε. [...]

   Κάποια στιγμή μια ομάδα Γερμανών άνοιξε την πόρτα της Αγίας Παρασκευής και πήρε έναν από τους ομήρους. Ύστερ’  από λίγο ακούστηκε ριπή πολυβόλου. Αυτό επαναλήφθηκε δεύτερη, τρίτη και πολλοστή φορά και τότε όλοι με τρόμο συνειδητοποιήσαμε  ότι δεν τους απελευθέρωναν αλλά τους εκτελούσαν!

Βασίλης Γ. Χαρωνίτης

Δείτε περισσότερα... ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΡΙΧΤΕΡ

           Ο  Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ   Τ Ο Υ    Ν Α Ζ Ι Σ Μ Ο Υ

 

                                         Γράφει ο Βασίλης Γ. Χαρωνίτης

Σημείωση: Στο άρθρο του κ. Αυγερινού Ανδρέου « Το Ολοκαύτωμα των Ανωγείων» ( Χανιώτικα Νέα 19. 02. 2016) έχω να προσθέσω  τα παρακάτω:

   Δεκάχρονο παιδί έζησα τα φοβερά γεγονότα του ολοκαυτώματος των Ανωγείων, (του χωριού μου δηλαδή) και της δολοφονίας τριάντα δύο (32) αθώων συμπατριωτών μας και δεν μπορώ να ξεχάσω ότι,

    Στις 13 Αυγούστου 1944, οι Γερμανοί μπήκαν σ’ όλες τις γειτονιές του χωριού,  συγκέντρωσαν τα γυναικόπαιδα, βίαια τα εξανάγκασαν σε φυγή κι άρχισαν τη λεηλασία και την καταστροφή.

   Για να βοηθηθούν στη διαρπαγή χρησιμοποίησαν  ομήρους τους οποίους απόσπασαν βίαια από τα ειρηνικά τους έργα και από τα χωριά τους, τους έφεραν στ’ Ανώγεια και τους υποχρέωσαν να κατεβάζουν στα Σίσαρχα ( οικισμό του Δήμου μας  που χρησιμοποίησαν ως βάση), τα πολύτιμα υφαντά, τα κεντήματα και όλα όσα οι Ανωγειανοί και οι Ανωγειανές με κόπους και προσπάθεια χρόνων είχαν αποθησαυρίσει. Εκεί τα φόρτωναν σε μεγάλα φορτηγά και τα’ στελναν προς το Ηράκλειο. Μπορεί κάποια απ’ αυτά να στολίζουν σπίτια της σημερινής Γερμανίας.

   Κάθε βράδυ έκλειναν τους ομήρους στη μονόχωρη μικρή εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, κάτω από αθλιότατες συνθήκες. Στην πόρτα φύλαγε σκοπός.

   Ένα βράδυ τους ανακοινώθηκε ότι το έργο τους είχε τελειώσει και ότι την επομένη θα τους άφηναν ελεύθερους.

   Ήταν τόσο απρόσμενη η ανακοίνωση της απελευθέρωσης που η καρδιά τους γέμισε από χαρά και άρχισαν να τραγουδούν.

   Δυστυχώς αυτή η χαρά κράτησε μόνο για ένα βράδυ. Την άλλη μέρα τη διαδέχτηκε ο θάνατος.

   Ξημερώνοντας η 22 Αυγούστου ειδοποιηθήκαμε, οι γυναίκες και τα παιδιά  των Σισάρχων,(που μας είχαν αφήσει να μένομε, μαζί με τα οικόσιτα ζώα, στα ανήλιαγα κατώγεια των σπιτιών μας ) να κλειστούμε μέσα   και να μην βγει κανείς αν δεν δώσουν διαταγή.

   Αναγκαστικά υπακούσαμε. Με αγωνία παρακολουθούσαμε, άλλοι με τη φαντασία  και άλλοι από τις χαραμάδες που είχαν οι πόρτες και τα παράθυρα,  την  απελευθέρωση  των ομήρων.

   Κάποια στιγμή μια ομάδα Γερμανών άνοιξε την πόρτα της Αγίας Παρασκευής και πήρε έναν από τους ομήρους. Ύστερ’  από λίγο ακούστηκε ριπή πολυβόλου. Αυτό επαναλήφθηκε δεύτερη, τρίτη και πολλοστή φορά και τότε όλοι με τρόμο συνειδητοποιήσαμε  ότι δεν τους απελευθέρωναν αλλά τους εκτελούσαν!

   Όταν τέλειωσαν οι κρατούμενοι, ανακοινώθηκε ότι μπορούσαμε  να βγούμε  από τα σπίτια μας.

   Χωρίς καθυστέρηση τα παιδιά ανακαλύψαμε  τον τόπο της εκτέλεσης. Τριάντα δύο αθώοι άνθρωποι ( 15 από το Σάρχο, 7 από τα Ανώγεια, 4 από του Δαμαβόλου, 2 από τον Αείμονα, 2 από το Πενταμόδι, 1 από τον Καμαριώτη και 1 από την απάνω Ελλάδα) κείτονταν σωρός στην άκρη  ενός μικρού δέτη, μέσα σ’ ένα ρυάκι.

   Ήταν η πληρωμή από το πολιτισμένο Γ΄Ράιχ για την πολυήμερη και κοπιαστική εργασία που είχαν προσφέρει.  

   Ίσως όμως ( και αυτό είναι το πιθανότερο) θέλησαν να τους κλείσουν το στόμα για να μη μαρτυρήσουν τα εγκλήματα, τις αρπαγές, τις λεηλασίες, και το λαφυραγώγημα που διέπραξαν.

   Μπορεί βέβαια  και να τρόμαξαν όταν διαπίστωσαν ότι δεν είχαν να κάμουν με άβουλα όντα, με υποζύγια ή με σκλάβους, αλλά με ελεύθερους ανθρώπους, με υπερήφανους Κρητικούς  κι επειδή δεν μπορούσαν να κάμουν τίποτε άλλο, τους αφαίρεσαν τη ζωή!   

   Οι γυναίκες των Σισάρχων ( όλοι οι άντρες ήσαν στο βουνό), με πόνο ψυχής, ζήτησαν από τους Ναζί την άδεια να τους θάψουν.

   Μα οι εκτελεστές, οι απόγονοι των Ούννων,  τις έδιωξαν βίαια, ανακοινώνοντάς τους ταυτόχρονα ότι απόφασή τους ήταν να μείνουν άταφοι οι νεκροί!

   Κι έμειναν! Οι γυναίκες και οι αδερφές των δολοφονημένων  που θα μπορούσαν να επαναλάβουν το κατόρθωμα της αρχαίας Αντιγόνης βρίσκονταν χιλιόμετρα μακριά και οι δικές μας γυναίκες, τρομοκρατημένες, υπάκουσαν! Άλλωστε ποια γυναίκα θα μπορούσε να παρακούσει την προσταγή των όπλων; 

   Εμείς τα παιδιά πηγαίναμε κάθε μέρα και τους παρατηρούσαμε. Στην αρχή από κοντά κι ύστερα όλο κι από μακρύτερα, γιατί δεν αντέχαμε.

   Οι χιτλερικοί βέβαια δεν ένιωθαν καμιά ενόχληση από το φριχτό θέαμα που αντικρίζαμε…

   Ύστερ’ από κάμποσες ημέρες, ευτυχώς έβρεξε πολύ και το ορμητικό νερό του ρυακιού παράσυρε τα αλλοιωμένα πτώματα εκατοντάδες μέτρα και τα’ ριξε δεξιά κι αριστερά κατά μήκος του ρυακιού.

   Τότε υποβλήθηκε,  πάλι από τις γυναίκες, το αίτημα ταφής και οι δολοφόνοι- επιτέλους!- τις άφησαν κι άνοιξαν πρόχειρους λάκκους στα σημεία που είχαν αφεθεί και, χωρίς τελετουργικό και χωρίς την παρουσία των δικών τους, τούς έθαψαν…

   Σήμερα στην πλατεία των Σισάρχων ένα απέριττο μνημείο με τα ονόματα των αθώων  που ύψωσεν ο Δήμος Ανωγείων, υπενθυμίζει όλα τα παραπάνω.

   Στην προμετωπίδα  του μνημείου είναι γραμμένη η μαντινάδα

          « Στη θύελλα του φασισμού που τη φωτιά σκορπίζει

             μόνο με αίμα το δεντρό της λευτεριάς ανθίζει»

ΠΟΙΗΣΗ

Γεωργίου και Ευανθίας των νηπίων

Το Γιωργάκι μας έζησε,

πάνω  κάτω, τρεις μήνες

και το Βαθιάκι μας

λιγότερο από τρεις εβδομάδες.

«Τα ’πνιξε και τα δυο

η νεράιδα του πατέρα»,

αποφάνθηκε η μάγισσα, το Αθηνιώ.

«Είναι αγγελάκια στον ουρανό»,

έκλεισε τη συζήτηση η μάνα μας,

όταν την ανοίξαμε με τον Αντώνη

-έξι χρονών εγώ, τεσσάρων αυτός.

Το πιστεύω ακόμη.

Κάποτε, ωστόσο,

πενήντα πέντε -συν ένα, πλην ένα- χρόνια μετά,

πρόσθεσα τα ονόματά τους,

στο χαρτί που δίνω στον παπά,

«υπέρ συγχωρήσεως και αφέσεως των αμαρτιών»,

κάτω απ’ αυτά των γονέων μου:

«Γεωργίου και Ευανθίας των νηπίων».

Σαν να ’χαν προλάβει να κάμουν αμαρτίες!

Είναι που τα λογάριασα

με τους προαπελθόντας…

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

(Όταν γίνεις ποίημα", Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης Πυξίδα τηςΠόλης, Χανιά, 2013)

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Μια απ’ τις πολλές και καλά σχεδιασμένες δράσεις που έχουν μέχρι τώρα οργανώσει οι δασκάλες του 11ου Νηπιαγωγείου Χανίων, η Μαρία Σκορδύλη, η Ελένη Βλησίδη και η Μαρία Φωτάκη, με επίκεντρο τον σχολικό κήπο (τι σπουδαία δημιουργία!) κι αυτή που γλαφυρά μας περιγράφουν στον σημερινό Παιδότοπο. Κάνοντας γι’ άλλη μια φορά πράξη την “οικολογική φιλοσοφία” κατά δήλωσή τους. Περί τοπικών προϊόντων και υγιεινής διατροφής ο λόγος, λοιπόν… διά στόματος νηπίων...

Δείτε περισσότερα... ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης. 

 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων
Υγιεινή Διατροφή και τοπικά προιόντα

Καλοί μου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο!

Μια απ’ τις πολλές και καλά σχεδιασμένες δράσεις που έχουν μέχρι τώρα οργανώσει οι δασκάλες του 11ου Νηπιαγωγείου Χανίων, η Μαρία Σκορδύλη, η Ελένη Βλησίδη και η Μαρία Φωτάκη, με επίκεντρο τον σχολικό κήπο (τι σπουδαία δημιουργία!) κι αυτή που γλαφυρά μας περιγράφουν στον σημερινό Παιδότοπο. Κάνοντας γι’ άλλη μια φορά πράξη την “οικολογική φιλοσοφία” κατά δήλωσή τους. Περί τοπικών προϊόντων και υγιεινής διατροφής ο λόγος, λοιπόν… διά στόματος νηπίων. Των συγκεκριμένων νηπίων με… διερμηνείς τις δασκάλες τους, που επιβεβαιώνουν με τον καλύτερο τρόπο την φράση του Ρόμπερτ Φούλγκμαν ότι «τα πιο σημαντικά πράγματα τα μαθαίνουμε στο νηπιαγωγείο».
Πάντα άξιες, πάντα στις επάλξεις της προσφοράς και της πρωτοπορίας, καλές μου συναδέλφισσες! Και, βέβαια, πάντα ανοιχτός ο Παιδότοπος να φιλοξενεί τις δράσεις που χάριν των παιδιών, πάντα “με λογισμό και μ’ όνειρο”, για να χρησιμοποιήσω την φράση του Ποιητή, οργανώνετε!
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!

Βαγγέλης Θ. κακατσάκης

δάσκαλος

Αναζητώντας τη χαρά αντί της αγωνίας, το άρωμα του κόσμου και της ύπαρξής μας, συνδέοντας τη λογική με τις αισθήσεις, απελευθερώνοντας τη συμπαντική μας ιδιαιτερότητα, όλοι εμείς, στο 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων, κάνοντας πράξη τα τελευταία χρόνια την οικολογική φιλοσοφία, συμμετείχαμε στην Ημέρα Δράσης για την Υγιεινή Διατροφή και τα Τοπικά Προϊόντα την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2016. Η συγκεκριμένη δράση οργανώθηκε από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου και εντάσσεται στις “Δράσεις Διά Βίου Μάθησης για το Περιβάλλον και την Αειφορία” στην Περιφέρεια Κρήτης, σε συνεργασία με την Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων. Ως στόχο είχε να γνωρίσουν τα νήπιά μας και οι γονείς τους μα και η τοπική κοινωνία ευρύτερα, τη δυνατότητα μέσα από το σχολικό μας κήπο, να προωθηθεί η αλλαγή και η βελτίωση του σχολικού περιβάλλοντος και η υγιεινή διατροφή με προϊόντα των σχολικών κήπων.
O σχολικός μας κήπος έχει δημιουργηθεί το 2014, όταν το 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων εγκρίθηκε από το ΙΚΥ και συμμετείχε σε πολυμερή Σχολική Σύμπραξη Comenius 2013-2015, με το σχέδιο E.U.R.O.P.E. – European Union Regions in Our Pupils’ Eyes. Με την υποστήριξη μαθητών, γονέων, πολιτών και των εθελοντών γεωπόνων του “Πράσινου Σχολείου” και ως υπέρμαχοι της περιβαλλοντικής θεώρησης ότι η δημιουργία και ιδιαίτερα η συντήρηση ενός κήπου στον χώρο του σχολείου παρέχει αισθητική απόλαυση, προκαλεί την αλλαγή του μικροκλίματος, δίνει τη δυνατότητα για φυσική δραστηριότητα, συμβάλλει στην καλή υγεία, δίνει τη δυνατότητα για επαφή των παιδιών με τη φύση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολύ καλά αποτελέσματα στην εκπαιδευτική διαδικασία για την επίτευξη των στόχων για συμμετοχή και ενδιαφέρον των μαθητών για τα κοινά, δημιουργήσαμε το δικό μας σχολικό κήπο.

Στα χρόνια που πέρασαν διαπιστώσαμε ότι ο κήπος αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την εκπαίδευση για την αειφορία και την εκπλήρωση των στόχων του αειφόρου σχολείου σε όλους τους πυλώνες αειφορίας. Είναι ένα έργο μέσα από το οποίο δίνονται ευκαιρία στους μαθητές για συμμετοχή, για δράση, για ενημέρωση και για απόκτηση γνώσεων για πολλά θέματα που συνδέονται με την αειφορία, για ανάπτυξη ενδιαφέροντος για τα κοινά θέματα. Ακόμα μπορεί να γνωρίσουν τα τοπικά προϊόντας και να ασχοληθούν με τη διάθεση των προϊόντων αυτών και τη σύνδεση με την διατροφή και την υγεία.
Η εργασία των μαθητών για την επίτευξη του “κοινού στόχου”, δηλαδή της δημιουργίας και της συντήρησης του σχολικού κήπου, λειτουργεί στην ανάπτυξη συνεργατικών σχέσεων μέσα στη σχολική κοινότητα σε πολλαπλά επίπεδα. Ως προϊόν των προηγούμενων ετών υπήρξε το συνεργατικό φυτολόγιό μας, οδηγός για τα καινούργια μας νήπια.
Τις ημέρες αυτές προ της δράσης μας τα παιδιά είχαν επεξεργαστεί τη θεματική ενότητα “Τα προϊόντα του τόπου μας”. Με ερευνητικές διαδικασίες είχαν εντοπίσει τη χλωρίδα των Χανίων και γνώριζαν ότι τα πορτοκάλια και το λάδι είναι ποιοτικά, υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντα του τόπου μας. Με κατάλληλες στρατηγικές οδηγηθήκαν στην απόφαση να κάνουν χρήση των προϊόντων αυτών και να δημιουργήσουν αρωματικά λάδια από βότανα του κήπου μας.
Στις 29 Ιανουαρίου 2016, τα νήπιά μας με διάθεση δημιουργίας, ακολουθώντας το άρωμα των βοτάνων μας, το άρωμα του κόσμου και της ύπαρξής τους οδηγήθηκαν στο βοτανικό μας κήπο, έκοψαν βότανα και τα έβαλαν σε μπουκάλια με λάδι. Τα προσέφεραν στους γονείς τους με τις οδηγίες ωρίμασης και χρήσης τους.
Πώς λοιπόν θα μπορούσε να κλείσει ωραιότερα αυτή η δράση; Πολύ διψασμένα από την προσπάθεια στον κήπο και με δεδομένο τη μεγάλη ποσότητα τέτοιων προϊόντων στον χώρο του 11ου Νηπιαγωγείου μας  τις ημέρες αυτές, οι μαθητές μας έστυψαν πορτοκάλια που είχαν φέρει οι ίδιοι από τις καλλιέργειες των γονιών τους και που είχαν οι ίδιοι μαζέψει.
Η δράση μας έκλεισε με την αποτύπωση της εμπειρίας τους στο χαρτί ως ανάμνηση όσων ζήσαμε την ημέρα εκείνη.
Το Τοπικό Δίκτυο “Ενας κήπος στο σχολείο μου” που είναι ενταγμένο το 11ο Νηπιαγωγείο, προωθεί ανάλογες δράσεις για την τοπική χλωρίδα, την ευαισθησία για τη σημασία της βιοποικιλότητας και παρέχει γνώσεις καλλιέργειας.
Παράλληλα προωθεί την υγιεινή διατροφή, ενθαρρύνοντας την κατανάλωση τοπικών προϊόντων βιολογικής-οικολογικής καλλιέργειας με μείωση του οικολογικού αποτυπώματος.
Το 11ο Νηπιαγωγείο Χανίων συνεχίζει τις δράσεις του με επίκεντρο τον σχολικό κήπο και πολύ σύντομα θα οργανώσει την επόμενη δράση του με πρωταγωνιστές τους μικρούς μαθητές μας και τους γονείς τους.
Μαρία Σκορδύλη, Ελένη Βλησίδη, Μαρία Φωτάκη.

Χανιώτικα νέα (27.02.2016)

Read more: http://www.haniotika-nea.gr/igiini-diatrofi-ke-topika-proionta/#ixzz41N4fSwkE 
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial 
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Και του χρόνου στσι προφώνησες

Εδώ Ανώγεια!

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

«Προφωνούμαι σοι πτωχέ, το σακίν σου πώλησον, την εορτήν διάβασον». Αυτήν την παροιμιακή προτροπή χρησιμοποιούσαν οι Βυζαντινοί για να πούνε στους φτωχούς να πουλήσουν ακόμα και το σακάκι τους με το που άρχιζε το Τριώδιο για να διασκεδάσουν. «Προφωνεύω σε, φτωχέ, κι αν δεν έχεις ν’ αγοράσεις, κλέψε», έλεγαν μέχρι τελευταία στη Νάξο (βλ. Αικατερίνης Τσοτάκου – Καρβέλη “Λαογραφικό Ημερολόγιο”, εκδ. Πατάκη).

Προφωνή η Απολυτή (και Αμολητή) το όνομα της πρώτης εβδομάδας του Τριωδίου την οποία διανύουμε. Ακριβώς γιατί προφωνούσαν (διαλαλούσαν) την αρχή της Αποκριάς, που θα κρατούσε τρεις βδομάδες κι όλοι είχαν δικαίωμα στη διασκέδαση. Βεβαίως και οι φτωχοί. Η φτώχεια, άλλωστε (κατά που επιμένει να λέει η παροιμία) θέλει καλοπέραση. Να κλέβει κι αυτή μέρες του Χάρου…

“Πρωτοβδόμαδα” και “συγκόκαλη” έλεγαν αυτήν την εβδομάδα στην Κρήτη, επειδή δεν νήστευαν ούτε την Τετάρτη ούτε την Παρασκευή. Η ανάμνηση της “προσφωνήσιμης” εποχής, ωστόσο, κρατούσε μέχρι τελευταία. “Καλές προφωνές”, “Με το καλό και στσι προφωνές”, “Και του χρόνου στσι προφώνησες”, ήταν οι ευχές που ακουγόταν παντού. (βλ. Νίκου Ψιλάκη: “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη”, εκδ. “Καρμάνωρ”).

Σαν εισαγωγή, εν είδει… χαιρετισμού, στην περίοδο της Αποκριάς που άρχισε και που θα γιορταστεί, όπως γιορταστεί, την επόμενη και τη μεθεπόμενη, την “Κρέτινη” και την “Τύρινη” εβδομάδα, τα παραπάνω. Στον απόηχο του όποιου εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας για τη Μητρική Γλώσσα, στις 21 Φεβρουαρίου. Και για να λειτουργηθούν και να λειτουργήσουν κάποιες λέξεις και κάποιες φράσεις που η… μαρμάγκα τις θέλει στα αζήτητα. Και του χρόνου στσι προφώνησες!

Εδώ Ανώγεια!

«Λουλούδια, μην ανθίζετε, πουλιά μην κελαηδείτε,/ τ’ Ανώγεια μας εκάψανε και να τα λυπηθείτε./ Μια Κυριακή, μια ταχινή, ώρα που λειτουργούσι,/ μπήκαν στ’ Ανώγεια Γερμανοί τσ’ αντάρτες και ζητούσι./ Αντάρτες δεν ευρήκανε και κάμανε το κόμμα/ γέρους και γυναικόπαιδα κάτω τα κάμαν, όλα»… Οι πρώτοι στίχοι ενός τραγουδιού, που συνέθεσε μια πονεμένη αγράμματη γυναίκα για το ολοκαύτωμα των Ανωγείων από τους Γερμανούς (1944) και το οποίο μαζί μ’ ένα  άλλο σχετικό, το χρησιμοποίησε σαν πρόλογο ο και καλός μου φίλος, πρώην πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, συγγραφέας και ποιητής Αυγερινός Ανδρέου σε δημοσίευμά του με τίτλο “Το ολοκαύτωμα των Ανωγείων” (βλ. “Χανιώτικα νέα”, 19.2.2016). Με αφορμή την υπόθεση Ρίχτερ.

«Καίγαμε και σκοτώναμε/ Στ’ Ανώγεια, στην Κρήτη./ Βρέθηκα μπροστά σ’ ένα παιδί./ Εντρομο./ “Τι ποιείτε;” είπε απορώντας./ Γνώριζα τον τρόμο, ήμουν ένοπλος./ Γνώριζα τον ήχο της απορίας,/ είναι ίδιος σ’ όλες τις γλώσσες./ Γνώριζα το ελληνικό ρήμα ποιώ,/ απ’ τα μαθήματά μου στο σχολείο./  Πέταξα το όπλο κι αγκάλιασα το παιδί./ Και σωθήκαμε./ (Ομως/ ανάμεσα στα καμένα σπίτια/ τριάντα δύο άνθρωποι ήταν νεκροί)». Οι στίχοι ενός ποιήματος (αδημοσίευτου) με τίτλο “Το ρήμα ποιώ” που έγραψε και μου έστειλε πριν από τρεις περίπου μήνες, ο επίσης καλός φίλος δάσκαλος ποιητής Κώστας Καλαπανίδας. Με την υποσημείωση: «Το περιστατικό διασώζει ο Λουδοβίκος των Ανωγείων. Του το επιστρέφω με συγκίνηση». Ανεξάρτητα με την υπόθεση Ρίχτερ.

Εδώ Ανώγεια! Εδώ Κάντανος! Εδώ Μαλάθυρος! Εδώ Κοντομαρί! Εδώ Σκινές! Εδώ Αλικιανός! Εδώ Πατελάρι! Εδώ Αγιά! Εδώ Φλώρια! Εδώ Βιάννος! Εδώ Καλάβρυτα! Εδώ Κομμένο Αρτας! Εδώ Δίστομο! Εδώ Χορτιάτης Θεσσαλονίκης! Εδώ Μονοδένδρι Λακωνίας. Εδώ Καισαριανή! Εδώ Χαϊδάρι! Εδώ Κοκκινιά! Και οι λίθοι, μαζί με τους ποιητές μας, κεκράζονται για τις θηριωδίες που διέπραξαν οι Ναζήδες. Και με αφορμή την υπόθεση Ρίχτερ. Και ανεξάρτητα με την υπόθεση Ρίχτερ. Δεν εξυπηρετούν συγκεκριμένες πολιτικές σκοπιμότητες αυτοί.

Χανιώτικα νέα (26.02.2016)

Read more: http://www.haniotika-nea.gr/ke-tou-chronou-stsi-profonises/#ixzz41GiGBO2k 
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial 
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΜΕ ΑΦΟΜΗ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΡΙΧΤΕΡ
ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΩΓΕΙΩΝ

Τα Ανώγεια πυρπολήθηκαν τρεις φορές (1822, 1867, 1944). Το καλοκαίρι του 1944 οι Γερμανοί έχαναν τον πόλεμο. Οπως στη φύση το άγριο θηρίο όταν ξεψυχάει είναι πιο επικίνδυνο, έτσι και οι κατακτητές Γερμανοί άφησαν την εκδικητική τους μανία να εκδηλωθεί και να κορυφωθεί
Αυγερινός Ανδρέου
Δείτε περισσότερα... ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΜΕ ΑΦΟΜΗ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΡΙΧΤΕΡ
ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΩΓΕΙΩΝ
Γράφει ο Αυγερινός Ανδρέου


«Λουλούδια μην ανθίζετε, πουλιά μην κελαηδείτε,/ τ’ Ανώγεια μας εκάψανε και να τα λυπηθείτε./ Μια Κυριακή, μια ταχινή, ώρα που λειτουργούσι,/ μπήκαν στ’ Ανώγεια Γερμανοί τσ’ αντάρτες και ζητούσι./
Αντάρτες δεν ευρήκανε και κάμανε το κόμμα*,/ γέρους και γυναικόπαιδα κάτω τα κάμαν όλα./ Μαύρα φορούνε τα βουνά κι ο γερο-Ψηλορείτης,/ πενθούν τ’ Ανώγεια το χωριό και τσ’ ήρωες τση Κρήτης./
Κι ήρθαν τσ’ Αίγυπτος τα πουλιά για να παραθερίσουν,/ στ’ Ανώγεια δεν ευρήκανε τοίχους φωλιές να χτίσουν./ Τα σπίθια σου τα ρίξανε και τσι θροφές σου πήραν,/ τα ρούχα σου τα πλουμιστά στη Γερμανία πήγαν./
Για την πατρίδα πέσανε, για τον ηρωισμό μας,/ του Κράιπε η απαγωγή το ’καψε το χωριό μας./ Τ’ Αυγούστου εις τις δεκατρείς, καταραμένη ώρα,/ μια συμφορά μας πλάκωσε και μια μεγάλη μπόρα./
Πέντε χιλιάδες Γερμανοί μας είχα ’γκυκλωμένους,/ τσοι άντρες μας γυρεύγανε ωσάν τσοι λυσσασμένους./ Μάνα μου, αυτό το θέαμα ποτές να μην το δείτε,/ καλύτερα στα μνήματα αζωντανοί να μπείτε./
Γυναίκες, γέρους και παιδιά όλους μας κυνηγούνε/ και στο σκολειό μάς μάζεψαν, με λύσσα μάς ρωτούνε:/ – Τι κάμετε τσοι Γερμανούς, τον Κράιπε, το Σήφη;/ Σκυλιά, η προπαγάνδα σας και θα μας αφανίσει./ Γι’ αυτό τώρα, παλιόσκυλα, τ’ Ανώγεια θα καούνε,/ σταυρούς στ’ Αρμί* θα στήσουμε να σας το μαρτυρούνε».
(κόμμα= κόψιμο, σφαγή.
Αρμί= η πλατεία του χωριού).
Το τραγούδι αυτό αποτελεί ενιαίο όλο δύο επιμέρους τραγουδιών, τα οποία συνέθεσαν η κάθε μία χωριστά δύο πονεμένες αγράμματες γυναίκες για τ’ Ανώγεια της Κρήτης.
Οι Γερμανοί ναζιστές συμπεριφέρθηκαν κατά την Κατοχή (1941 – 1944) απέναντι των Ελλήνων με απύθμενη κακότητα και κακουργία, με ανήκουστη δολιότητα και εκδικητική διάθεση, με έλλειψη στοιχειώδους ανδρείας και ευψυχίας, ως γνησιότατοι συνεχιστές των Ούνων. Δολοφόνησαν αθώους (άνδρες, γυναίκες και μικρά παιδιά), πυρπόλησαν σπίτια, καταστήματα και εγκαταστάσεις, λεηλάτησαν, έκλεψαν, βίασαν, χλεύασαν τους πατριώτες. Καλάβρυτα (1.300 νεκροί), Κομμένο Αρτας (316 νεκροί), Δίστομο (223 νεκροί), Χορτιάτης Θεσσαλονίκης (εκατοντάδες νεκροί, καμένοι στους φούρνους), Μονοδένδρι Λακωνίας (εκατοντάδες νεκροί), Μουσιωτίτσα Ιωαννίνων (δεκάδες νεκροί), Καισαριανή, Χαϊδάρι, Κοκκινιά (χιλιάδες εκτελεσμένοι).
Οι τόποι μαρτυρίου ατελείωτοι. Τα κλάματα των Ελλήνων έγιναν βρύσες, ρυάκια, ποταμοί, θάλασσες, ωκεανοί… Στην ανδρογέννα Κρήτη, η οποία αντιστάθηκε με πείσμα και λύσσα στις ορδές του Χίτλερ, οι Ναζιστές επεφύλαξαν ιδιαίτερη μεταχείριση. Τα γερμανικά αντίποινα κάλυψαν όλη τη Μεγαλόνησο [περιοχή Αλικιανού Κυδωνίας, Γαλατάς Χανίων, Ροδάκινο Χανίων, Παλαιοχώρα Σελίνου, φυλακές Αγιάς, Κάντανος (καταστροφή ολοκληρωτική), περιοχή Βιάννου, περιοχή Κάμπων, περιοχές Σελίνου και Κισάμου και άλλες].
Το τρίτο ολοκαύτωμα των Ανωγείων


Τα Ανώγεια πυρπολήθηκαν τρεις φορές (1822, 1867, 1944). Το καλοκαίρι του 1944 οι Γερμανοί έχαναν τον πόλεμο. Οπως στη φύση το άγριο θηρίο όταν ξεψυχάει είναι πιο επικίνδυνο, έτσι και οι κατακτητές Γερμανοί άφησαν την εκδικητική τους μανία να εκδηλωθεί και να κορυφωθεί. Οι Κρητικοί αντιστασιακοί σε συνεργασία με Αγγλους αξιωματικούς στις 26 Απριλίου 1944 απήγαγαν τον Γερμανό στρατηγό Κράιπε και ευτέλισαν το γόητρο του Αξονα. Κατά των Ανωγείων, τα οποία ήταν το συμμαχικό στρατηγείο υπό τον Συνταγματάρχη Τομ, επέλασαν, στις 13 Αυγούστου 1944, 7.000 Γερμανοί με πυροβολικό και αεροπορία, από τέσσερα σημεία.
Το μεδούλι της σύγχρονης βαρβαρότητος, οι έμποροι του παγκόσμιου τρόμου, οι δήθεν άνθρωποι με τα ακατάληπτα ονόματα, το βλοσυρό ύφος και τα αγέλαστα πρόσωπα, πάτησαν τα ηρωικά Ανώγεια με σκοπό την εκδίκηση.
Στο Αρμί, στην κεντρική πλατεία των Ανωγείων, βρίσκεται εγχάρακτη η διαταγή καταστροφής και ισοπέδωσης του χωριού, του Γερμανού Στρατηγού Φρουράρχου Κρήτης: «…Επειδή η πόλις των Ανωγείων είναι κέντρον της αγγλικής κατασκοπίας εν Κρήτη και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν το φόνο του λοχία φρουράρχου Γενί-Γκαβέ και της υπ’ αυτόν φρουράς και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν το σαμποτάζ της Δαμάστας, επειδή εις Ανώγεια ευρίσκουν άσυλον και προστασίαν οι αντάρται των διαφόρων ομάδων αντιστάσεως και επειδή εκ των Ανωγείων διήλθον και οι απαγωγείς με τον στρατηγόν Φον Κράιπε χρησιμοποιήσαντες ως σταθμόν διακομιδής τα Ανώγεια, διατάσσομεν την ΙΣΟΠΕΔΩΣΙΝ τούτων και την εκτέλεσιν παντός άρρενος Ανωγειανού όστις ήθελεν ευρεθεί εντός του χωρίου και πέριξ αυτού εις απόστασιν ενός χιλιομέτρου».
Χανιά 13-8-44 Ο Στρατηγός Διοικητής Φρουρίου Κρήτης X. ΜΙΛΛΕΡ.
Η αντίσταση των Ανωγείων 6 μήνες νωρίτερα είχε χάσει τον άξιο αρχηγό της, τον Στεφανογιάννη, τον οποίο συνέλαβαν στο χωριό οι Γερμανοί με κυκλωτική κίνηση, τον δίκασαν σε έκτακτο στρατοδικείο και τον εκτέλεσαν.
(Σ.Σ.: Ο αξιωματικός που διέταξε την εκτέλεση αυτή, όταν γύρισε στο γραφείο του, βρήκε τηλεγράφημα, σύμφωνα με το οποίο από βομβαρδισμό κατέρρευσε το σπίτι του στη Γερμανία και σκοτώθηκε η μοναχοκόρη του, 16 ετών).
Νέος αρχηγός ορίζεται ο Χριστομάλης Ξυλούρης, ο οποίος διαχειρίστηκε επιτυχώς δύσκολες επιχειρήσεις (απαγωγή του Κράιπε, απαγωγή του Συμεωνίδη, παγκρήτιο σαμποτάζ της 23ης Ιουλίου 1944, σαμποτάζ της Δαμάστας, μάχη Μύθιας και των Αξιπέτρων, μάχη Φοινικιάς κ.λπ.).
Οι κάτοικοι των Ανωγείων, οι οποίοι επί μήνες είχαν υποστεί τις ταπεινώσεις του Γερμανού λοχία Γιόζεφ Ολενχάουερ, βρέθηκαν τώρα αντιμέτωποι με τον θάνατο. Οι άνδρες ειδοποιήθηκαν κι έφυγαν στα βουνά. 24 μερόνυχτα οι Γερμανοί έκαιγαν, γκρέμιζαν και εκτελούσαν ανήμπορους και ανάπηρους. 2.500 γυναίκες και παιδιά πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς.

Ο Νίκος Καζαντζάκης στα Ανώγεια έναν χρόνο μετά



Το μέγεθος της καταστροφής καλύτερα να το παρακολουθήσουμε από τη γραφίδα του Νίκου Καζαντζάκη.
Τον Ιούλιο του 1945, έναν σχεδόν χρόνο μετά την καταστροφή των Ανωγείων από τους Γερμανούς Ναζιστές, ο Νίκος Καζαντζάκης θα επισκεφθεί τ’ Ανώγεια, ως υπεύθυνος της Κεντρικής Επιτροπής για τη διαπίστωση των Γερμανικών ωμοτήτων κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Κρήτη.
Μετά από εντολή της κυβέρνησης και με τη βοήθεια των I. Κακριδή, I. Καλιτσουνάκη και Κ. Κουτουλάκη κατέγραψε το χρονικό της καταστροφής.
Στη σχετική έκθεσή του μεταξύ άλλων αναφέρει: «Την 13ην οι Γερμανοί συμπληρώσαντες την κύκλωσιν, εισήλθον εις τα Ανώγεια και διέταξαν τους υπολειφθέντας κατοίκους (θα ήσαν περί τα 1.500 γυναικόπαιδα) να αναχωρήσουν εντός ημισείας ώρας προς την κατεύθυνσιν του Γενή-Καβέ, οπόθεν να διασκορπισθούν εις τα διάφορα χωρία της Ρεθύμνης. Μετά ταύτα, προέβησαν εις Ολοκαύτωμα, γενικήν λεηλασίαν του χωρίου, πλουσιωτάτου εις κτηνοτροφικά και εριουργικά προϊόντα. Μετά την δήλωσιν εκάστη οικία εκαίετο πρώτον και έπειτα ανετινάσσετο διά δυναμίτιδος. Κάθε νύκτα οι Γερμανοί απεσύροντο εις τα Σείσαρχα και την πρωΐαν επανήρχοντο. Το μέγεθος της λεηλασίας θα κατανόηση κανείς, όταν λάβη υπ’ όψιν ότι αυτή διήρκεσεν από της 13 Αυγούστου μέχρι της 5 Σεπτεμβρίου. Κατά την διάρκειαν της διαρπαγής οι Γερμανοί εφόνευσαν εντός του χωρίου τον Γ. Σπιθούρην, μη δυνηθέντα ν’ αποχωρήση μετά των άλλων κατοίκων, επίσης τους παραλύτους εξαδέλφους Κωνστ. και I. Ξυλούρην (ή Κίτρη), και τον υπέργηρον Νικ. Αεράκην, εις τας αγκάλας του οποίου έθεσαν, μετά την εκτέλεσιν, δεξιά και αριστερά τα πτώματα δύο χοίρων προς χλευασμόν. Δύο αδελφαί, η χήρα Εμμ. Καλλέργη και η χήρα Εμμ. Καβλέντη, η χωλή Ειρήνη Καραΐσκου και η Ευαγγ. Ιω. Πασπαράκη, αρνηθείσαι ν’ αποχωρήσουν και προτιμήσασαι τον θάνατον απέθανον καείσαι και καταχωθείσαι έπειτα υπό τα ερείπια των ανατιναχθεισών οικιών των.
Επίσης οι Γερμανοί εφόνευσαν τον εκ τραύματος της κεφαλής παράφρονα Εμμ. I. Σαλούστρον. Πολλοί άλλοι εφονεύθησαν εις τα πέριξ. Οι Γερμανοί κατέστρεψαν και τα 4 τυροκομεία της περιοχής και απήγαγον τα ποίμνια των κατοίκων όσα δεν ηδυνήθησαν να συμπαραλάβουν, τα εφόνευσαν.
Σήμερον από τας 940 οικίας των Ανωγείων δεν έχει απομείνει ούτε μία, το νεόδμητον σχολείον ανετινάχθη, αι 3 εκκλησίαι, τας οποίας οι Γερμανοί είχον μεταβάλει εις σταύλους, έχουν επίσης υποστή ζημίας εκ των πέριξ ανατινάξεων. Η επίσημος κατάστασις της Νομαρχίας Ρεθύμνης αναφέρει 117 Ανωγειανούς εκτελεσθέντας κατά την περίοδον της κατοχής»…

Χανιώτικα νέα (19.02.2016)

Read more: http://www.haniotika-nea.gr/to-olokaftoma-ton-anogion/#ixzz41BTAay6y
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

Ο οχλός εμαζεύτηκε περιμένοντας ένα σύνθημα. Ενα νεύμα του διοργανωτή. Οι κάμερες πάντοτε στο ON. Tα φώτα, πάντα ανοιχτά, οθόνες, οθονάκια κι οθονίσκοι κι αυτά τριγύρω αντανακλώντας τις οθόνες των μες στις οθόνες τους. Το πλήθος αλαλάζον…
Οι γραφιάδες μίλησαν για πλήθος· όποιοι από αυτούς ήταν με τον διοργανωτή. Κάποιοι άλλοι πάλι γραφιάδες μίλησαν για κόσμο κι οι ποιητές σημείωναν εντός τους τα σημάδια και σιωπούσαν από συνήθεια… Συνηθισμένοι από την στοχοποιημένη απομάκρυνσή τους.
«Ισως καλύτερα έτσι» είπε ένας

Δείτε περισσότερα... ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης

Των ημερών...  της εποχής...  αφηγηματική αδεία

Ο οχλός χειροκροτούσε -το “οχλός” τονισμένο στη λήγουσα- και κάπου-κάπου  θύμωνε και κάπου φωνασκούσε. Και κάποτε-κάποτε ορυόταν κι έβριζε… Κι άλλοτε “κυλιόταν στα πατώματα”, άναβε αναπτήρες, γελούσε με την καρδιά του στα τσιτάτα του γελωτοποιού και κάπου-κάπου σιγομουρμούριζε ο γεις στον άλλο -μέρος όλοι του ίδιου “οχλού”- «πόσο ωραία περνάμε ρε παιδί μου».
Κι όταν έσβηναν τα “φώτα” -λίγες στιγμές πριν το κάθε παραλήρημα- οι πόρτες ήταν ανοιχτές να μπορέσει να μπει κι “άλλος οχλός”, να στριμωχθεί μέσα στο “μαγαζί” όπου κι ο κόσμος ο πολύς γινόταν όλο και περισσότερος.
Τόσος κόσμος!… Ηταν κι η “βρώμα” πού ’χε κυκλοφορήσει -και οι οθόνες όπου κοιτούσες το ’γραφαν ξακάθαρα- «ίσως κάποιοι τυχεροί κερδίσουν το ΜΕΓΑ δώρο». “Δώρο” και “τσάμπα” έστω κι αν είναι “ίσως”…, μια ελπίδα πάντοτε ελλοχεύει. Κι ας είχε χαθεί κι εκείνη η μεγάλη ελπίδα, ο “οχλός” πάντοτε ελπίζει. Ελπίζει πως κάποτε θα γελάσει το χειλάκι του. Τούτη η ελπίδα δεν πρόκειται να χαθεί κι ας φαντάζει για κάποιους “λίγη”.
Ο οχλός εμαζεύτηκε περιμένοντας ένα σύνθημα. Ενα νεύμα του διοργανωτή. Οι κάμερες πάντοτε στο ON. Tα φώτα, πάντα ανοιχτά, οθόνες, οθονάκια κι οθονίσκοι κι αυτά τριγύρω αντανακλώντας τις οθόνες των μες στις οθόνες τους.
Το πλήθος αλαλάζον…
Οι γραφιάδες μίλησαν για πλήθος· όποιοι από αυτούς ήταν με τον διοργανωτή. Κάποιοι άλλοι πάλι γραφιάδες μίλησαν για κόσμο κι οι ποιητές σημείωναν εντός τους τα σημάδια και σιωπούσαν από συνήθεια… Συνηθισμένοι από την στοχοποιημένη απομάκρυνσή τους.
«Ισως καλύτερα έτσι» είπε ένας από αυτούς ως “διάνος” και “διανοούμενος”. «Είναι καλύτερα έτσι, δεν το μπορώ να είμαι ένας από αυτούς, ένας μες στον όχλο».
«Ενας μέσα στον οχλό;» ρώτησε κάποιος που εξακολούθησε να τραντάζεται στους ήχους της δυνατής συγκίνησης…
Ξεπουπουλιάστηκε ο “διάνος” ακούγοντας τον συμπατριώτη του και μη γυρίζοντας να τονε δει, σήκωσε αψηλά το κούτελό του κι αποχώρησε να πάει να γράψει τ’ απωθημένα του…
Οι άλλοι δεν του δώσαν σημασία και συνέχισαν να χασκογελούνε, να χοροπηδούν και να θωρούν το “πλήθος”
-που έμοιαζε με το δικό τους πλήθος- εντός των οθονών που ήτανε τριγύρω…
Κι ο γελωτοποιός αίφνης σήκωσε το χέρι:
«Στοοοπ» τους φώναξε κι εκείνοι ως διά μαγείας εσιώπησαν…
«Είναι ώρα τώρα να μιλήσουμε για το παρόν και το μέλλον σας», τους είπε…
«Ακούτε με»…

(Χανιώτικα νέα, 25.02.2017)

Read more: http://www.haniotika-nea.gr/ton-imeron-tis-epochis-afigimatiki-adia/#ixzz415SDFgJd 
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial 
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Τα Χανιά των γιασεμιών και των ποιητών

Οι αμυγδαλιές ξανάνθισαν κι εφέτος

Η αλληλογραφία μας (Μητροπολίτη Προικονήσου Ιωσήφ Χαρκιολάκι, Πειραιάς)

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Τα Χανιά των γιασεμιών και των ποιητών

«Σε τούτη την πόλη γεννήθηκα./ Φλέβες μου οι δρόμοι της κι η ιστορία της αέρας που αναπνέω./ Κάθε γωνιά της κι ένα φάσμα μνήμης./ Πόλη σε μέτρα ανθρώπινα./ Εδώ θα μείνω -τ’ αποφάσισα ολοζωής/ κάτω απ’ τα φτερά της θα ονειρεύομαι. […] Σιγά κι αθόρυβα γλιστρά και φεύγει η πόλη./ Εκείνοι που την κατοικούσαν στρέψαν οριστικά την όψη προς το Μέγα Σκότος./ Στη θέση της ορθώθηκε μία πόλη/ σκληρή κι αγέλαστη, ύπουλη και φαντασμένη./ Σε ξένη πόλη σέρνω τώρα τη ζωή μου». Από το ποίημα “Αμετακίνητος μετανάστης” του Γιώργη Μανουσάκη.

«Αχ της ζωής μου ο καημός!.. Χανιώτικες· μου ρούγες/ που μέσα στην απλοϊκή, ξένοιαστη πολιτεία/ απλώνεστε αρχοντικά σαν αετού φτερούγες/ να σας περνώ, να σας θωρώ και να μη σας χορταίνω/ και τη χαρά με θαμασμό μέσα μου να πληθαίνω». «Των αστεριών την ξεγνοιασιά πόσο ’χω λαχταρήσει/ του φεγγαριού το άσκιαχτο περπάτημα στη νύχτα/ που όλο ξωθιές τρομάζουν την και φαντασμάτων μίση./ Κι αυτό το φως κει ψηλά, στο Φάρο, έτσι ώρες/ μένει γαλήνιο, ξάστερο, και κάτω κι απ’ τις μπόρες». Δύο απ’ τις “νοσταλγικές ρίμες” του Μιχάλη Γρηγοράκη.

Και πόλη των γιασεμιών, μα και πόλη των ποιητών τα Χανιά. Κι αν ευωδιάζουν ακόμη τα γιασεμιά της. Κι αν την έχουν τραγουδήσει οι ποιητές της! Δύο απ’ αυτούς, που σημαδεύτηκαν απ’ την ευωδία της και οι Νεοχωρίτες (Καινουργιοχωρίτες) Γιώργης Μανουσάκης και Μιχάλης Γρηγοράκης, που μετακόμισαν για πάντα στον επουράνιο Παρνασσό πριν από οχτώ χρόνια, 9 Φλεβάρη ο πρώτος, 5 Μάη ο δεύτερος. Οχι, δεν αξιωθήκαμε ακόμη να δώσουμε σε δύο δρόμους της Νέας (Καινούργιας κατά Μιχάλη Γρηγοράκη) Χώρας τα ονόματά τους, όπως έγραψα και την περασμένη Παρασκευή, με αφορμή το κόψιμο τη πίτας της Ενωσης Πνευματικών Δημιουργών του Νομού μας. Επανέρχομαι…

Οι αμυγδαλιές ξανάνθισαν κι εφέτος

Και βέβαια οι αμυγδαλιές ξανάνθισαν τον φετινό χειμώνα. Όπως επιμένουν ν’ ανθίζουν κάθε χρόνο στον τόπο μας. Ανεξάρτητα απ’ την όποια θαλπωρή μιας παρατεταμένης καλοκαιρίας. Μόνες αυτές απ’ όλα τα φυλλοβόλα κι απ’ όλα τα αειθαλή. Σε ρόλο πρόδρομο της φωτιάς των κοιμωμένων ανθέων. Στο μυστικό κάλεσμα των πουλιών που θα γεννηθούν τον Απριλομάη, υπακούοντας. Εντολοδόχοι της, σε χειμέρια νάρκης κρυμμένης ρίζας του καλοκαιριού. Κόντρα στο κατεστημένο των εποχών. Ενάντια στην καθεστηκυία τάξη των φυσικών νόμων. Εν όψει των επερχόμενων καρπών που θα διατηρήσουν το είδος τούτο της χλωρίδας. Σαν σήμα κατατεθέν της ελπίδας σε καιρούς χαλεπούς…

Σύμβολο αντίστασης, αλλά και αισιοδοξίας η αμυγδαλιά που επιμένει ν’ ανθίζει τον χειμώνα, μ’ όσα κρύα κι όσες παγωνιές κι αν κάνει και να προμηνύει την άνοιξη. Μα και αγαπημένο θέμα έκθεσης για τους παλιούς δασκάλους. Αλήθεια τι θα μας έλεγε σήμερα μια ανθισμένη αμυγδαλιά, αν πιάναμε κουβέντα μαζί της;

«Ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά με τα χεράκια της/ κι εγέμισ’ απ’ άνθη η πλάτη/ η αγκαλιά και τα μαλλάκια της»… Τι εικόνα κι αυτή που μας περιγράφει στο γνωστό ποίημά του ο Γεώργιος Δροσίνης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Ραμπαγάς” το 1882!

Η αλληλογραφία μας

Μητροπολίτη Προικονήσου Ιωσήφ Χαρκιολάκι, Πειραιάς:  “Αντίδωρο στοργής” στους “σεβαστούς” γονείς σας Αντώνιο και Αικατερίνη και την προσφιλή αδελφή σας Μαρίνα, η διδακτορική σας διατριβή με τίτλο “Λαϊκή και Θρησκευτική παράδοση στο έργο του Φώτη Κόντογλου”. Ευλογία η έκδοσή της σε βιβλίο, ένα ιδιαίτερα επιμελημένο βιβλίο 286 σελίδων μεγάλου σχήματος. Και γιατί παρουσιάζετε, έτσι, όπως με τον δικό σας μοναδικό τρόπο, παρουσιάζετε, τον πλούτο της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας και των λαϊκών παραδόσεων της Ρωμιοσύνης, που θησαυρίζεται στο έργο του Κόντογλου. Και βέβαια πολύτιμο δώρο! Κατάπολλα τα ευχαριστώ μου!

Read more: http://www.haniotika-nea.gr/ta-chania-ton-giasemion-ke-ton-piiton/#ixzz40zaUgSKq 
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial 
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook

Ο ΤΟΠΟΣ- ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

“Μη θαρρείς πως αγωνιζόμαστε γιατί πιστεύουμε πως εμείς θα νικήσουμε κιόλας; Η νίκη για μας είναι ο αγώνας. Αλλοι μπορούν να πετύχουν το καλό αποτέλεσμα”». Παπα-Γιώργης Χιωτάκης 

Θλιψη για το φευγιό του Σφακιανου, καπεταν-αντάρτη παπα-Γιώργη Χιωτάκη.

 «Αυτοί οι παπάδες είναι ικανοί να μας ανάψουν “φωτιές”»,έλεγαν οι υπηρεσιακοί παράγοντες, ενώ από την πλευρά του ο κόσμος έλεγε «”αυτοί οι παπάδες είναι μέσα στην καρδιά μας”».

Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης

Δείτε περισσότερα... Ο ΤΟΠΟΣ- ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ 

Θλίψη για τον θἀνατο του παπα-Γιώργη Χιωτάκη

Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης

Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών, ο παπα Γιώργης Χιωτάκης, που ήταν γνωστός για και την αγωνιστικότητά του, τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδος ενώ παράλληλα «τιμούσε την ιεροσύνη όσο λίγοι» όπως αναφέρονταν σε αυτόν άνθρωποιπου τον είχαν γνωρίσει..

Η  είδηση του θανάτου του σκόρπισε θλίψη σε όλους καθώς το όνομά του είχε γίνει συνώνυμο της Σφακιανής καταγωγής του ενώ όσοι τον είχαν γνωρίσει από κοντά τον χαρακτήριζαν ως επαναστάτη, ασυμβίβαστο ιερέα. Η κηδεία του θα γίνει σήμερα Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου στις 2 μ.μ. στα Νομικιανά Σφακίων, τόπο καταγωγής του.

ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΩΝ “ΧΑΝΙΩΤΙΚΩΝ ΝΕΩΝ”
Ανατρέχοντας στο Αρχείο των “Χανιώτικων Νέων” ανασύραμε κάποια χαρακτηριστικά δημοσιεύματα για τον π. Γιώργη Χιωτάκη.
Τον Νοέμβριο του 1976 ο ιδρυτής των “Χ.Ν.” Γιάννης Γαρεδάκης ως ανταποκριτής τότε της εφημερίδας “Τα Νέα”, τον είχε συναντήσει καθώς και άλλους τρεις από τους πέντε συνολικά παπάδες των Σφακίων που εκείνη την εποχή έγιναν γνωστοί στο πανελλήνιο έχοντας εκφράσει την άποψή τους με μία “επαναστατική ανακοίνωση” έπειτα από την παραβίαση των χωρικών μας υδάτων από το “Χόρα” που είχε οδηγήσει σε εληνοτουρκική κρίση. Οι Σφακιανοί ιερείς μιλούσαν τότε για θέματα όπως το ΝΑΤΟ, την Αμερική, τις βάσεις αλλά και εκκλησιαστικά προβλήματα του τόπου.
Για να καταλάβουμε σήμερα το μέγεθος της είδησης απλά αναφέρουμε ότι στο ρεπορτάζ του ο Γ. Γαρεδάκης ανέφερε την ομολογία υπηρεσιακού παράγοντα του τόπου ότι: «Αυτοί οι παπάδες είναι ικανοί να μας ανάψουν “φωτιές”», ενώ από την πλευρά του ο κόσμος έλεγε «”αυτοί οι παπάδες είναι μέσα στην καρδιά μας”».
Στον Βουβά ο δημοσιογράφος συνάντησε τον παπα – Γιώργη, «μέσα σ’ ένα γιαπί να σβήνει ασβέστη[…] πριν ακόμα με χαιρετήσει, μου λέει:

Μαστόροι και τσανάκια
πύργο θεμέλιωναν
κι’ όνειρα εκάναν
άκου τί έλεγαν:

Σ’ Ανατολή και Δύση
σε Νότο και Βορρά
θα κτίσουμενε κάστρα
φρούρια δυνατά.

Εμείς καλοί μαστόροι
κι ηλίθιος λαός
όλο αυτοί στον πάτο
κι εμείς εις τον αφρό.

Δεν ξέρει πώς αυτή τη φορά πήγα για να γράψω κάτι… Οταν του το λέω, μ’ απαντά: “Να ξέρεις, εμείς κάνουμε αυτό που πιστεύουμε πώς είναι σωστό. Δεν φτάνουμε όμως. Ο κόσμος θέλει κουράγιο. Την πιο πολλή ευθύνη την έχουν οι καλά γραμματισμένοι. Αυτοί πρέπει να λένε την αλήθεια στο λαό για ούλα τούτανα τα μασκαραλίκια, βάσεις κ.λπ. Μόνο έτσα θα τον έχουνε μαζί τους κι έτοιμο για κάθε δυσκολία που θα παρουσιασθεί στον τόπο μας».
Εξάλλου η συζήτηση και με τους υπόλοιπους Σφακιανούς παπάδες (Κώστας Χομπίλης, Νίκος Γιαννουλάκης, Μιχάλης Δαμανάκης) πραγματοποιήθηκε στο χωριό Αγιος Νεκτάριος των Σφακίων όπου ο παπά Γιώργης σημείωνε «πως οι έξη Σφακιανοί παπάδες έχουν 40 κοπέλλια. Γράφε και πρόσεχε μη χάσεις το λογαριασμό. Δέκα (10) του λόγου μου. Εφτά (7) ο παπά Δαμανάκης, έξη (6) ο παπά Γιαννούλης, εφτά (7) ο παπά Χομπίτης, οκτώ (8) ο αδελφός μου, πούναι παπάς στ’ Ασκύφου και δυό (2) ο παπά Παπαδόσηφος. Μα αυτός είναι νέος κι έχει καιρό… Αυτά τα παιδιά, όπως και των αλλων χωριανών μας, πρέπει να ζήσουν λέφτερα όταν θα μεγαλώσουν. Να γιατί φωνάζουμε πως “είναι μωρία όταν συνεχίζουμε να εναποθέτουμε την τύχη του Εθνους στην Ουάσιγκτον και το ΝΑΤΟ, σ’ εκείνους ακριβώς που είναι υπεύθυνοι για την εθνική μας συμφορά στην Κύπρο”. Δεν έχουν πολύ να μας κάνουν αύριο τα ίδια».
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις παρεμβάσεις του παπα Γιώργη με ριζίτικα και όχι μόνο, ενώ το κείμενο κλείνει με αναφορά στον π. Γιώργη: «Γελά ο παπά Γιώργης τελειώνοντας το τελευταίο από τα πολλά μ’ αλληγορική έννοια ριζίτικα που άκουσα. Και συμπληρώνει:
“Μη θαρρείς πως αγωνιζόμαστε γιατί πιστεύουμε πως εμείς θα νικήσουμε κιόλας; Η νίκη για μας είναι ο αγώνας. Αλλοι μπορούν να πετύχουν το καλό αποτέλεσμα”».

Συνέντευξη σε Γαλλικό περιοδικό
Εξάλλου τον Ιούλιο του 1996 ο συνεργάτης των Χανιώτικων Νέων Βαγγέλης Μπούρμπος είχε αναφερθεί σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο που είχε δημοσιευθεί στο γαλλικό περιβαλλοντικό περιοδικό “Επιστήμη και Φύση” όπου ένα ζευγάρι τουριστών έγραφαν τις εντυπώσεις τους από την επίσκεψή τους στα Σφακιά όπου ήρθαν σε επαφή με τη φύση, τους ανθρώπους, τα ήθη και τα έθιμά των ενώ είχαν συναντήσει και τον παπα Γιώργη που τους μίλησε φυσικά για για τα Σφακιά, την ιστορία τους, τους Σφακιανούς, για τους βοσκούς, τις Μαδάρες, για τον τουρισμό αλλά και για τους… κινδύνους που τότε καραδοκούσαν. Ελεγε τότε ο παπα-Γιώργης: «“…θα ήθελα να δώσω κουράγιο στους βοσκούς μας να συνεχίσουν τη δουλειά τους στα βουνά.[…] Γιατί σήμερα πολλοί κίνδυνοι καραδοκούν… Μερικοί θα ήθελαν να μετατρέψουν τα Λευκά Ορη σε τουριστικό τόπο, φτιάχνοντας δρόμους. Οπως έχουν ήδη αρχίσει. Η σκέψη μου ας ευαισθητοποιήσει τους ανθρώπους στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Εκεί στις Βρυξέλλες, δεν γνωρίζουν τίποτα για τούτα τα μέρη, δεν γνωρίζουν τα βουνά μας. Θα ήθελα να τους προσκαλέσω όλους τους ευρωπαίους, επιστήμονες, πολιτικούς, να έρθουν να τους δείξω την υπέροχη φύση μας, τα άγρια ζώα και προπαντός να τους εξηγήσω πώς ζούμε δώ και να τους πω: “Καλό είναι να μας δώσετε χρήματα. Οχι όμως να γίνει ό,τι του καπνίσει τον καθενός. Δεν χρειάζονται μεγάλοι δρόμοι που θα κατακρεουργήσουν τα βουνά μας. Θα ήταν καλύτερο, για παράδειγμα, να γίνουν εκείνοι οι αγροτικοί δρόμοι παν θα βοηθήσουν τους βοσκούς στη μεταφορά ζωοτροφών και θα ξαναζωντάνευαν τη ζωή στα χωριά. Ετσι δεν θα είναι μόνοι τους για πολλούς μήνες το χρόνο, όπως συμβαίνει σήμερα. Είμαι έτοιμος να πάω στις Βρυξέλλες και να τους εξηγήσω όλα αυτά”».

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟ 2004
Τον Μάιο του 2004 μετά από πρωτοβουλία του Ορειβατικού Συλλόγου Χανίων στην ιστορική εκκλησία της Θυμιανής Παναγίας είχε τιμηθεί ο π. Γιώργης Χιωτάκης.
Με αφορμή την εκδήλωση ο Αντώνης Πλυμάκης είχε αναφερθεί σε χαρακτηριστικά γεγονότα και προσωπικά δικά του βιώματα με τον «πλέον γνωστό ιερωμένο στην περιοχή των Χανίων, και πέρα από αυτήν» όπως χαρακτήριζε τον π. Γιώργη, κάτι το οποίο οφειλόταν όπως σημείωνε «στον αυθόρμητο χαρακτήρα του και στην προσπάθεια του να είναι πάντα παρών στα πάντα».
Εγραφε ο Α. Πλυμάκης: «Μπορεί να μην έμαθε πολλά γράμματα αλλά η διακονία του κοντά στους απλούς ανθρώπους και η αγάπη του για τα Σφακιά, και ο αγώνας στη βιοπάλη για να μεγαλώσει τα ένδεκα εν ζωή παιδιά του, του πρόσφεραν πολλά που ίσως δεν μαθαίνονται στα όποια σχολεία. Ποιος δεν θυμάται τις απλές ομιλίες του κατά τις οποίες πηγαίος και ειλικρινής, έστω και απλοϊκά, μιλούσε στις καρδιές των πιστών πολλές φορές με συγκίνηση και πόνο που τον έκαναν να δακρύζει. Αεικίνητος παπάς λειτούργησε σε παραλίες, σε κάμπους, σε φαράγγια, σε βουνοκορφές. Για πολλά χρόνια στο πανηγύρι της Οσίας Μαρίας στη Σαμάρια. Έφερνε το φως της Αναστάσεως σε δυο και τρία Σφακιανά χωριά πεζοπορώντας για ώρες. Στο Λουτρό, στην Αγιά Ρούμελη ή και στην Ανώπολη. Στον Προφήτη Ηλία στην κορφή της Τρυπητής και στον Άη Γιώργη στα έρημα πλέον Λιβανιανά».
Εκτός άλλων ο Αντώνης Πλυμάκης αναφέρεται και σε ένα περιστατικό από την αναβίωση του πανηγυριού στη Σαμαριά όπου παρών ήταν φυσικά ο παπα Γιώργης.
«Στο πρώτο πανηγύρι στη Σαμάρια, όταν το αναβιώσαμε, το οργανώσαμε κανονικά την 1η Απρίλη και τα νερά ήταν στο φαράγγι πάρα πολλά. Πολύ συχνά στο τμήμα του από το χωριό και κάτω μπαίναμε στα ορμητικά νερά ως τη μέση αφού βγάζαμε τα άρβυλα. Ο παπάς μας πού να βγάνει τα στιβάνια, που δεν τα αποχωρίζεται ποτέ. Βουτούσε μέσα και μετά κάθιζε σε κάποιο βράχο και σήκωνε ένα – ένα τα πόδια του για ν’ αδειάζουν τα νερά από τα στιβάνια. Είχε πάντα την επιθυμία να συμμετέχει στις διάφορες συζητήσεις ή εκδηλώσεις και να παίρνει τον λόγο έστω και αν προκαλούσε τη δυσαρέσκεια των οργανωτών γιατί πάντα είχε να πει μια κουβέντα απλή ή ίσως απλοϊκή φαινομενικά που όμως είχε βαθύ το νόημα και επροβλημάτιζε. Αγωνίστηκε για κάθε θέμα που αφορούσε καταπιεζόμενους ή αδικούμενους ανθρώπους όπου γης και δεν είναι λίγες οι φορές που μοίραζε έντυπα κηρύγματος ή προβληματισμού γραμμένα από τον ίδιο ή φωτοτυπημένα από κάποια βιβλία ή δημοσιεύσεις. Αγωνίστηκε για τους πολύτεκνους, μιας και γνώριζε και ο ίδιος πόσο δύσκολα μεγαλώνουν τα πολλά παιδιά σε μια οικογένεια.
Ποτέ, με όποιες δυσκολίες και αντιξοότητες, δεν έκανε πίσω. Μια χρονιά ξέσπασε την νύχτα καταιγίδα στη Σαμάρια και το πρωί ήταν δύσκολο να φτάσουμε ως το εκκλησάκι της Οσίας. Λειτούργησε μέσα στο δασικό φυλάκιο. Κι ακόμη, πάντα λεβέντης και μπρο-στάρης στο κρητικό γλέντι, στο ριζίτικο τραγούδι».

Χανιώτικα νέα (22.02.2016)

Read more: http://www.haniotika-nea.gr/thlipsi-gia-ton-thanato-tou-papa-giorgi-chiotaki/#ixzz40tNEeoMj 
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial 
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook

ΠΟΙΗΣΗ

Πολλά βράδια

Πολλά βράδια,

λίγο πριν κλείσω τα μάτια,

πιάνω την ψυχή μου απ’ το χεράκι

-«στράτα στρατούλα», της λέω-

και τη βγάζω βόλτα

στα παιδικά λημέρια:

στην αυλή των βασιλικών και του ασβέστη,

στην τζανεριά του Αγίου Πνεύματος,

στα φτερά ενός μικρού σπουργίτη,

στο βολβό ενός κρίνου…

Κάπου εκεί με βρίσκει

το κουδούνισμα της άλλης μέρας.

Πρέπει να ξαναγίνω μεγάλος.

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

"΄Οταν γίνεις ποίημα", Πολιτστική Εταιρεία Κρήτης Πυξίδα της Πόλης, Χανιά 2013

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Eτος σκαντζόχοιρου(!) ανακήρυξαν ομόφωνα και τα 6 παιδιά της Β’ τάξης του Δημ. Σχ. Καντάνου, το 2016, ύστερα από πρόταση του δασκάλου τους. Ασχολήθηκαν, λοιπόν, αρκετά με το θέμα κι έμαθαν πολλά και διάφορα. Κι αν συμπάθησαν το άκακο, μα και τόσο χρήσιμο αυτό ζωάκι, που τρώει όλα τα “φαγητά”! Κι αν λυπήθηκαν γιατί δεν φρενάρουν οι οδηγοί όταν το συναντούν! Κι αν ευχαριστήθηκαν με την έγχρωμη χειρόγραφη σκαντζοχοιρο-εφημερίδα τους που είχαν και την καλοσύνη να μου στείλουν!

Δείτε περισσότερα... ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Καλοί μου φίλοι,

καλό Σαββατοκύριακο!
Eτος σκαντζόχοιρου(!) ανακήρυξαν ομόφωνα και τα 6 παιδιά της Β’ τάξης του Δημ. Σχ. Καντάνου, το 2016, ύστερα από πρόταση του δασκάλου τους, του γνωστού στον Παιδότοπο και από άλλες εργασίες μαθητών του, Μύρωνα Παναγιωτάκη. Ασχολήθηκαν, λοιπόν, αρκετά με το θέμα κι έμαθαν πολλά και διάφορα. Κι αν συμπάθησαν το άκακο, μα και τόσο χρήσιμο αυτό ζωάκι, που τρώει όλα τα “φαγητά”! Κι αν λυπήθηκαν γιατί δεν φρενάρουν οι οδηγοί όταν το συναντούν! Κι αν ευχαριστήθηκαν με την έγχρωμη χειρόγραφη σκαντζοχοιρο-εφημερίδα τους που είχαν και την καλοσύνη να μου στείλουν!
Σ’ ευχαριστώ πολύ, Μύρων! Σας ευχαριστώ, Ανδρέα, Γεράσιμε, Ελένη Ελευθερία, Μαρία και Στεφανία! Είμαι σίγουρος ότι θα αρέσει η σημερινή σκαντζοχοιρο-σελίδα του Παιδότοπου, όπως άρεσε και η μανιταρο-σελίδα που έγινε επίσης με δικές σας εργασίες!
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, δάσκαλος


Ο σκαντζόχοιρος αγαπάει την υγιεινή διατροφή. Τρώει σχεδόν τα πάντα, όπως λαχανικά, φρούτα, κρέας, γάλα. Είναι ζώο παμφάγο. Αγαπημένη του λιχουδιά είναι οι φράουλες, τα σκαθάρια, τα μυρμήγκια και διάφορα άλλα.
*** * *** *
Ο σκαντζόχοιρος είναι ένα ζώο που φοβάται το νερό.
*** * *** *
Αγαπάει τους ανθρώπους και πολλές φορές τους επισκέπτεται στα σπίτια τους όχι μόνο στα χωριά αλλά και στις πόλεις.
*** * *** *





Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για το ζωάκι αυτό είναι τα φυτοφάρμακα των γεωργών αλλά και αυτοκίνητα. Γι’ αυτό όλοι οι οδηγοί πρέπει να… φρενάρουμε για τους… σκαντζόχοιρους.
*** * *** *
Προτείνουμε στην τροχαία τοποθέτηση σημάτων υπενθύμισης της ύπαρξης και προστασίας σκαντζόχοιρων από τους οδηγούς.
Β’ τάξη
Ο σκαντζόχοιρος έχει αγκάθια. Οταν κινδυνεύει γίνεται μπαλόνι.
Γεράσιμος
Κασσελάκης

Ο σκαντζόχοιρος λέγεται και ακανθόχοιρος και εχίνος ο χερσαίος. Προσέξετε να δείτε πώς μοιάζει με ένα μικρό γουρουνάκι με αγκάθια. Το μάκρος του φτάνει τους 25 πόντους και τ’ αγκάθια του τους 2-3 πόντους. Το κεφαλάκι του καταλήγει σε οξύ ρύγχος και στο κάθε του πόδι έχει πέντε δάκτυλα εξοπλισμένα με ισχυρά νύχια.
Τ’ αγκάθια του τα χρησιμοποιεί σαν επιθετικό και σαν αμυντικό όπλο, κουλουριάζεται όταν νοιώθει τον κίνδυνο. Τ’ αγκάθια του τον προστατεύουν από τις επιθέσεις των άλλων ζώων. Στην κοιλιά δεν έχει αγκάθια, ούτε στα πόδια του, αλλά και στο ρύγχος του.
Φοβάται το νερό. Κυνηγά τα φίδια κι όπου τα συναντήσει τα πιάνει από το κεφάλι. Τρώει διάφορα έντομα βλαβερά, ποντικούς, φίδια και άλλα ερπετά γι’ αυτό είναι ωφέλιμο ζωάκι. Βέβαια τρώει και καρπούς και του αρέσουν τα σταφύλια, αλλά δεν κάνει και τόσο ζημιά. Η ωφελιμότητα που προσφέρει στον άνθρωπο τρώγοντας διάφορα βλαβερά όντα τον αποζημιώνει για τα λίγα σταφυλάκια που γεύεται ο σκαντζόχοιρος.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΝΤΑΝΟΥ






Ο σκαντζόχοιρος αγαπάει οοοόλα τα φαγητά. Φρούτα, λαχανικά, γάλα, κρέας, σποράκια και δεν λέει όχι σε τίποτα!
Ανδρέας Σφηναρολάκης

Ο σκαντζόχοιρος έχει αγκάθια. Τα αγκάθια πονάνε όταν τα ακουμπάμε. Οι οδηγοί δεν πρέπει να πατάνε τους σκαντζόχοιρους, γιατί θα τρυπήσουν τα λάστιχα.
Ελευθερία Κανδαράκη

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας σκαντζόχοιρος. Είχα δει έναν σκαντζόχοιρο και τον ακούμπησα. Τα αγκάθια του μπήκαν στα χέρια μου. Όταν πήγα σπίτι μου η μαμά μου έβγαλε τα αγκάθια του σκαντζόχοιρου.
Στεφανία Πάτα

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας μικρός σκαντζόχοιρος που πήγε βόλτα. Μετά ήρθε ένα φίδι και πήγε να τον φάει, αλλά ο σκαντζόχοιρος έγινε μπάλα και το φίδι έφυγε. Την άλλη μέρα ο σκαντζόχοιρος πήγε για να ψάξει για τροφή και μετά πήγε για να βρει νερό. Μετά πήγε στα μωρά του για να δώσει τροφή και νερό. Ήρθε πάλι το φίδι, αλλά έγιναν μπάλα τα παιδιά και η μαμάκα τους ξαναέφυγε. Ύστερα  βρήκε άντρα, και ζήσαν αυτοί καλά και ‘μεις καλύτερα.
Ελένη Κανδανολέων

Οι σκαντζόχοιροι είναι κάτι χαριτωμένα πλασματάκια. Είναι καφέ και έχουν αγκάθια στην πλάτη τους. Τα σκαντζοχοιράκια ζουνε στα δάση και στα βουνά. Ο δάσκαλός μου έχει δει αληθινό σκαντζόχοιρο, ενώ εγώ δεν έχω δει. Ξέρω όμως ότι τρώνε φράουλες, σκουλήκια, ακρίδες και διάφορα άλλα. Επίσης οι σκαντζόχοιροι κινδυνεύουν από τους ασβούς και τα αυτοκίνητα. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε καλοί οδηγοί. Παρόλο που δεν μπορούμε να τους χαϊδεύουμε, τους αγαπάμε.
Μαρία Γαλανάκη


Read more: http://www.haniotika-nea.gr/etos-skantzochirou-to-2016/#ixzz40iZ3O9XB
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook