ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

'ΗΧΗΣΤΕ ΟΙ σάλπιγγες Καμπάνες βροντερές,/ δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα.../ Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές/ σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
Φίλες και φίλοι, καλημέρα!

'ΗΧΗΣΤΕ ΟΙ σάλπιγγες Καμπάνες βροντερές,/ δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα.../ Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές/ σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!/ Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα'. Οι πρώτοι στίχοι του ποιήματος που απήγγειλε με τη βροντερή του φωνή ο Αγγελος Σικελιανός στην κηδεία του ξεχασμένου σήμερα μεγάλου εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά. Ηταν 28 Φεβρουαρίου 1943, μια μέρα μετά το φευγιό του Ποιητή των 'Πατρίδων', του 'Δωδεκάλογου του Γύφτου', της 'Φλογέρας του βασιλιά' και πολλών άλλων σπουδαίων έργων για τον Επουράνιο Παρνασσό. Μέσα στη μαύρη μαυρίλα της Κατοχής.

'ΑΥΤΟ ΤΟ λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλο κανένα/ μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα'. Αυτή ήταν η παραγγελία του Ποιητή στους Ελληνες τον Οκτώβρη του 1940. Του Ποιητή, που όπως έχει πει ο Μίκης Θεοδωράκης, είχε μεγαλύτερη επιρροή από δέκα πρωθυπουργούς. Ποια θα ήταν, αλήθεια, η παραγγελιά του Ποιητή, αν ζούσε σήμερα; Και κατά πόσο είμαστε έτοιμοι, για ν’ ακούσουμε την παραγγελιά του;

ΔΥΣΚΟΛΑ τα πράγματα στην πατρίδα μας σήμερα. Οι εχθροί υφέρπουν, στην κυριολεξία στις φλέβες του έθνους και επιβουλεύονται τον αφανισμό του. Η οικονομική κρίση δεν είναι παρά μόνο η κορφή του παγόβουνου.

Η ΕΛΛΑΔΑ το απόγευμα της Κυριακής στα γήπεδα αναστενάζει. Παλιό αυτό. Τώρα η Ελλάδα κάθε βράδυ μπροστά στην τηλεόραση, βλέποντας τούρκικα σίριαλ, αναστενάζει. Τι φαινόμενο κι αυτό!

'ΟΙ ΤΣΕΠΕΣ μας αδειάσανε με τα σκληρά τα μέτρα/ τση τρόικας ποιος θα βρεθεί να τση πετάξει πέτρα;'. Να ρωτήσω κι εγώ με τη σειρά μου. Ρητορικό το ερώτημα που κάνεις στον δεύτερο στίχο της σημερινής μαντινάδας σου, Ηλία Σταματάκη;

ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ και με πολύ πάθος υπερασπιζόμαστε τη λήψη της ιθαγένειας για τα παιδιά μεταναστών που γεννιούνται, μεγαλώνουν, πάνε σχολείο στην Ελλάδα. Το να λες ότι αυτά τα παιδιά δεν δικαιούνται την ελληνική ιθαγένεια είναι σαν να τους στερείς την πατρίδα τους. 'Βάρβαρο και απάνθρωπο'. Από τον 'βοριά' στη στήλη του '9 μποφόρ' (Βλ. εφ. 'Χριστιανική', Πέμπτη 14.2.2013) το σχόλιο.

ΣΟΚ ΚΑΙ μετεκλογικό δέος στην Ιταλία καθώς ήρθαν τα πάνω κάτω και τα κάτω πάνω. Ο Νότος της Ευρώπης συνεχίζει να κραυγάζει εντάξει. Δεν μπορεί, ωστόσο, παρά να γίνει κάποια στιγμή λόγος τούτη η κραυγή. Αισιόδοξος πάντα ο φίλος μου γερω - δάσκαλος.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ αφιέρωμα για τα 70 χρόνια από τον θάνατο του Κωστή Παλαμά απόψε στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης μας. Αναφορά στα παιδικά του χρόνια με βάση το αφήγημα της Μαρινέλλας Βλαχάκη 'Μουτζουρωτής χαρτιών'. Οσοι πιστοί...

ΔΥΟ ΑΠΟ τους τριακόσιους Σπαρτιάτες που βρίσκονταν στις Θερμοπύλες, ο Εύρυτος και ο Αριστόδημος, υπέφεραν από πόνο στα μάτια και ο Λεωνίδας τους επέτρεψε, αν ήθελαν, να φύγουν. Ο Εύρυτος αποφάσισε να μείνει και σκοτώθηκε, πολεμώντας ηρωικά. Αντίθετα,ο Αριστόδημος γύρισε στη Σπάρτη, όπου, όμως, αντιμετώπιζε την περιφρόνηση από τους συμπολίτες του. Κανείς δεν του μιλούσε και όλοι τον αποκαλούσαν άνανδρο. Το στίγμα αυτό που συνόδευε τον Αριστόδημο το εξάλειψε ο ίδιος, πολεμώντας ηρωικά και πέφτοντας στη μάχη των Πλαταιών. (Από το βιβλίο 'Η άλλη όψη της ιστορίας', εκδ. 'Σαββάλας').

'Καβάλα πάει ο Χάροντας τον Διγενή στον Αδη,/ κι άλλους μαζί... Κλαίει, δέρνεται τ’ ανθρώπινο κοπάδι./ Και τους κρατεί στου αλόγου του δεμένους τα καπούλια,/ της λεβεντιάς τον άνεμο, της ομορφιάς την Πούλια./ Και σα να μην την πάτησε του Χάρου το ποδάρι/ ο Ακρίτας μόνο ατάραχα κοιτάει τον καβαλάρη./ «Ο Ακρίτας είμαι, Χάροντα, δεν περνώ με τα χρόνια. Μ’ άγγιξες και δε μ’ ένοιωσες στα μαρμαρένια αλώνια;/ Εγώ είμαι η ακατάλυτη ψυχή των Σαλαμίνων,/ στην Εφτάλοφην έφερα το σπαθί των Ελλήνων./ Δε χάνομαι στα Τάρταρα, μονάχα ξαποσταίνω,/ στη ζωή ξαναφαίνομαι και λαούς ανασταίνω!»'.
Το ποίημα 'Ο Διγενής κι ο Χάροντας' του Κωστή Παλαμά.
ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (27.02.2013)

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ...

..Αφήνω και πάλι το στυλό! Μυρίζω χαρτί, γεύομαι τον καφέ κι ακουμπώ τη σκέψη σε κείνες τις ξαφνικές ή προγραμματισμένες συναντήσεις, στους "καφέδες" που ήπιαμε και... άξιζαν!

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ...
Γράφει ο Νεκτάριος  Ευ. Κακατσάκης

Μια αίσθηση "ευ ζην"

Τρίτη πρωί! Χαρτί, στυλό και ανακατωμένα αρώματα φρεσκοφτιαγμένου καφέ και εφημερίδας, απλωμένης στο τραπέζι.
Πρωτοσέλιδο "Απομακρύνεται η χρεοκοπία" αλλά "είναι υπαρκτός ο κίνδυνος παρεκτροπής!
Αυτό το "ναι μεν αλλά" που… παίζει εδώ και 3 χρόνια τις ζωές μας πέρα - δώθε μοιάζει να μην έχει τελειωμό!
Τρία ολόκληρα χρόνια. Περνά ο καιρός…
Γουλιά από καφέ, το στυλό ανάμεσα στα δάκτυλα...
Ναι, τόσο απλά, έτσι γρήγορα, ανεπαίσθητα στις περισσότερες των περιπτώσεων περνά ο καιρός!
Μα κάποιες φορές "αιχμαλωτίζεται", όταν ανάμεσα στις συναντήσεις, στα "χάθηκες", "πού είσαι" και "τι κάνεις" χαμογελούμε!
...Αφήνω και πάλι το στυλό! Μυρίζω χαρτί, γεύομαι τον καφέ κι ακουμπώ τη σκέψη σε κείνες τις ξαφνικές ή προγραμματισμένες συναντήσεις, στους "καφέδες" που ήπιαμε και... άξιζαν! Στους σύντομους, τους ξαφνικούς οι οποίοι επανέρχονται με όλες τις λεπτομέρειές τους στη μνήμη κι ας έχουν περάσει "χρόνια και καιροί" από τότε!
Εμμένω πεισματικά σε αυτές της συναντήσεις με ανθρώπους, φίλους, γνωστούς, τα λόγια, οι πράξεις δένουν με αρμό δυνατό τις θύμησες και τις εμπειρίες που μας ακολουθούν.
Συνάμα αναθιβάλω και τις φορές που η ψυχή "πληρώθηκε" με γέλιο δυνατό, τρανταχτό, ελεύθερο, αβίαστο!
Ολες αυτές είναι κάποιες από τις ανεκτίμητες στιγμές που συντροφεύουν τη ζήση σου... Ευτυχία είναι να μην μετριούνται τούτες οι στιγμές· και πώς να μπει σε ζύγι αυτή η αίσθηση του "ευ ζην", τούτος ο μικρός άνεμος που κρύβεται εντός σου!
…Το στυλό αφήνει πίσω του σημάδια, λέξεις, φράσεις! Πίσω όλα τα κόμματα, οι τελείες, τα θαυμαστικά που όλα μαζί πασχίζουν να φτάσουν το δεξί μου χέρι που τρέχει - τρέχει ασταμάτητα πάνω στη λευκή σελίδα.
Σταματώ προς στιγμή! Ψάχνω νά βρω ερωτηματικά μες στο κείμενο, δεν βλέπω πουθενά κι ας υπάρχουν ακόμη χιλιάδες ερωτήματα εντός μου…
Νιώθω πως όλα δεν επιζητούν απάντηση! Ισως επειδή αισθάνομαι -τώρα τούτη τη στιγμή- πως στα βασικότερα έχω λάβει απαντήσεις που ικανοποιούν την ψυχή μου!

Χανιώτικα Νέα (27.02.2013)

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

ΝΑ ΝΤΥΝΟΜΑΣΤΕ μασκαράδες τις Απόκριες; ρώτησαν μια φορά τον Παππού, τον μεγάλο Ειρηναίο Γαλανάκη, όταν ήταν δεσπότης στην Κίσαμο κάποιες κοπελιές του Οικοτροφείου Θηλέων. Να ντύνεστε, παιδιά μου, να ντύνεστε. Να ντύνεστε όμως μόνο τις Απόκριες κι όχι ολοχρονίς του χρόνου. Σοφός ο Παππούς!

Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
ΟΠΩΣ ΔΕ ΛΕΙΠΕΙ ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή, έτσι δεν λείπει και ο Φλεβάρης απ’ τις Απόκριες, που ξεκινούν ως γνωστό απ’ την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου και κρατούν τρεις εβδομάδες. Περίοδος Αποκριάς, λοιπόν, από προχθές που άνοιξε το Τριώδιο.

ΑΝΟΙΓΩ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ: Τριώδιο λέμε το λειτουργικό βιβλίο της εκκλησίας μας που περιλαμβάνει τους ύμνους που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο. Λέγεται Τριώδιο γιατί περιλαμβάνει τρεις μόνο ωδές. Κατά συνεκδοχή λέμε Τριώδιο τις τρεις εβδομάδες της Αποκριάς. Κλείνω την παρένθεση.

ΣΟΦΟΙ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ της εκκλησίας. Είδαν και αποείδαν ότι θα μπορέσουν να ξεκόψουν τους χριστιανούς από τα ειδωλολατρικά έθιμα και το αποφάσισαν. Συγκέντρωσαν όλα τα έθιμα που τελούνταν τέλη χειμώνα - αρχές άνοιξης στις τρεις εβδομάδες της Αποκριάς. Ετσι και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος!

ΠΡΟΦΩΝΗ ή Απολυτή, αλλά και Αμολητή, λέγεται η εβδομάδα που διανύουμε, γιατί την προφωνούσαν, τη διαλαλούσαν, ώστε ο κάθε Χριστιανός να προμηθευτεί τα χρειαζούμενα. 'Προφωνούμαι σοι, πτωχέ, το σακίν σου πώλησον, την εορτήν διάβασον', λέει μια βυζαντινή παροιμία. Ακόμα και το σακάκι του, μας λέει, έπρεπε να πουλήσει ο φτωχός για να περάσει κι αυτός τη γιορτή. Πώς λέμε, ας πάει και το παλιάμπελο; Κάπως έτσι...

ΝΑ ΝΤΥΝΟΜΑΣΤΕ μασκαράδες τις Απόκριες; ρώτησαν μια φορά τον Παππού, τον μεγάλο Ειρηναίο Γαλανάκη, όταν ήταν δεσπότης στην Κίσαμο κάποιες κοπελιές του Οικοτροφείου Θηλέων. Να ντύνεστε, παιδιά μου, να ντύνεστε. Να ντύνεστε όμως μόνο τις Απόκριες κι όχι ολοχρονίς του χρόνου. Σοφός ο Παππούς! Πάμε παρακάτω.

ΤΗΝ ΤΡΟΪΚΑ έχει περιλάβει τελευταία ο Ηλίας ο Σταματάκης και δεν την αφήνει σε χλωρό κλαρί. Η τελευταία του μαντινάδα για την αφεντιά της. 'Την τρόικα την αγαπώ, Χριστέ μου, πώς μ’ αρέσει/ απού μας έκαμε κομψούς με δαχτυλίδι μέση'. Για να δούμε τι θα γράψει ακόμη!

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ, χρυσάφι στη Θράκη, τι έχουμε να φοβούμαστε; Μεταξύ σοβαρού και αστείου η ερώτηση που έκανα στον φίλο μου τον γερω-δάσκαλο. Τους λύκους που έρχονται ντυμένοι πρόβατα, αυτούς να φοβόμαστε. Στα σοβαρά η απάντησή του.

'ΤΑ ΚΑΝΑΜΕ ΘΑΛΑΣΣΑ στην Ελλάδα αρκετές φορές', είπε 'την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενος' ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, κατά την έναρξη των διαλέξεών του στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια. Μετά το... 'παγκάλειον' 'μαζί τα φάγαμε' το... γιωργοπαπανδρεϊκόν 'μαζί τα κάναμε θάλασσα'. Λες και βγαίνει το μερίδιο της ευθύνης του καθενός απ’ τον πρωθυπουργό που χειρίστηκε εξουσία μέχρι τον άνεργο σουβατζή γείτονά μου, κατά μέσο όρο!

ΔΕΝ ΤΑ ’ΒΑΨΕ και μαύρα ο φ(θ)ανατικός Αεκτζής γείτονάς μου επειδή νίκησε ο Πλατανιάς προχθές την ομάδα μας. Ουδέν κακόν αμιγές καλού, μου είπε. Αν νικούσε η ΑΕΚ, ο Πλατανιάς δύσκολα θα γλύτωνε τον υποβιβασμό, λέει, κι έτσι του χρόνου δε θα ’χαμε στα Χανιά να παρακολουθούμε παιχνίδια Α’ Εθνικής...

'MH ΘΑΥΜΑΖΕΙΣ τον ταώ· έχει χρυσάς πτέρυγας, αλλά μυαουρίζει ως η γάτα· προτίμησε την γάταν, η οποία δεν μιμείται κανέν άλλο ζώον'. Από τη 'Χρυσή Διαθήκη' του Πολύβιου Δημητρακόπουλου.

ΕΝΑ ΘΡΑΚΙΚΟ φύλο, οι Τραυσοί, είχαν περίεργα έθιμα για τη γέννηση και τον θάνατο. Οταν γεννιόταν ένα παιδί, συγκεντρωνόταν όλη η οικογένεια και θρηνούσαν για όσα επρόκειτο να πάθει στη ζωή του, αναφέροντας μάλιστα όλες τις συμφορές που μπορούσαν να βρουν έναν άνθρωπο. Οταν αντίθετα, πέθαινε, κάποιος, τον έθαβαν με χαρές και γέλια, γιατί πίστευαν ότι στο εξής θα ήταν ευτυχής, αφού θα γλύτωνε από όλα τα βάσανα. (Από το βιβλίο 'Η αλλη όψη της Ιστορίας', εκδ. Σαββάλας).

'Ρύζι έχει κει κάτω κοντά στο ποτάμι./ Εκεί ψηλά στο βουνό χρειάζονται ρύζι./ Αν το ρύζι το κρύψουμε στις αποθήκες,/ θ’ ακριβήνει το ρύζι γι’ αυτούς εκεί πάνω·/ οι μαούνες του ρυζιού θα ’χουν λιγότερο ρύζι/ και το ρύζι φτηνότερο θα ’ναι για μένα./ Τι είναι στ’ αλήθεια το ρύζι;/ Πού να ξέρω το ρύζι τι είναι!/ Ποιος να το ξέρει τάχα;/ Δεν ξέρω το ρύζι τι είναι./ Ξέρω την τιμή του μονάχα'.
Από το 'Τραγούδι του έμπορα' του Μπέρτολτ Μπρεχτ
(μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης).
ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (26.02.2013)

ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

Πατρίδα μας, τα παιδικά μας χρόνια!
Ενα βιβλίο για τους Μύθους Ιεράπετρας κι ένα για για το Παιδοχώρι Αποκορώνου

ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Πατρίδα μας, τα παιδικά μας χρόνια(1)

'Η γενέθλια γη χαράζει αδρά την πορεία του καθενός μας μέσα στον χρόνο, υφαίνοντας έτσι το νήμα της ζωής μας. Γι’ αυτό οφείλομε να την έχομε συνεχώς στα κατάβαθα του νου, της καρδιάς και της ψυχής μας γιατί αυτή μας ανάστησε στη ζωή και αυτή μας ‘εξέθρεψε’ εξ απαλών ονύχων και μας απέδωσε στην κοινωνία'.
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα κινούμενος, κατά δήλωσή του, ο επιτ. σχολικός σύμβουλος, καταξιωμένος συγγραφέας Γιάννης Χρηστάκης, γνωστός στους αναγνώστες της εφημερίδας μας απ’ τις συνεργασίες του και ειδικότερα στη δασκαλική οικογένεια του Νομού μας (υπηρέτησε για μια τετραετία ως σχολικός σύμβουλος) δεν έκαμε τίποτε άλλο απ’ το να εκπληρώσει το χρέος του γράφοντας ένα ξεχωριστό, ιδιαίτερα επιμελημένο, 256 σελίδων, μεγάλου σχήματος βιβλίο για το χωριό του τους Μύθους (τη Μίνθη) Ιεράπετρας. Δεν είναι, βέβαια, ο πρώτος και σίγουρα ούτε ο τελευταίος που βγάζει βιβλίο για την πατρίδα των παιδικών του χρόνων, ο Γιάννης Χρηστάκης. Πολλοί πάμπολλοι είναι εκείνοι που έχουν νιώσει αυτή την ανάγκη και την έχουν ικανοποιήσει, ο καθένας κατά δύναμη. Αλλη η χρειαζούμενη αρματωσιά του ενός, άλλη του άλλου, άλλη του παράλλου. Κι αλλιώς αντιλαμβάνεται το χρέος του ο καθένας.
Το περί ου ο λόγος βιβλίο του Γιάννη Χρηστάκη, το 23ο κατά σειρά βιβλίο του, είναι απ’ αυτά που ξεχωρίζουν. Απ’ αυτά που διαβάζονται με ενδιαφέρον όχι μόνο από εκείνους που κατ’ αρχήν απευθύνονται στους Μυθιανούς στη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά από όλους. Σαν ένα ταξίδι στη μη με 'λησμόνει ηλικία' των παιδικών χρόνων, σαν μια γνωριμία ενός  μικρού, μα και μεγάλου τόπου ταυτόχρονα, σε βάθος χρόνου, σαν ένα μυθιστόρημα με πρωταγωνιστές τα πρόσωπα των πραγμάτων και τα πράγματα των προσώπων, όταν δεν πρωταγωνιστούν τα ίδια τα πρόσωπα και τα ίδια τα πράγματα... 'Αισθάνομαι τώρα τη συνείδησή μου ελαφρά, που έβγαλα μια υποχρέωση από πάνω μου, αλλά και ικανοποιημένος, που άφησα στους σημερινούς και κληροδότησα στους ερχόμενους συγχωριανούς μου τα ιστορικά και κοινωνικά δρώμενα του τόπου, όσα δηλαδή συνέβηκαν τον καιρό που θυμούμαι και όσα θυμούνταν εκείνοι που με τις εμπειρίες τους μ’ έκαμαν κοινωνό των δικών τους βιωμάτων, αλλά και όσα βρήκα και αποθησαύρισα μέσα από τις πηγές, τα οποία καταχωρίσθηκαν σ’ αυτή την εργασία', γράφει, μεταξύ των άλλων, στον επίλογο του βιβλίου του ο συγγραφέας. Δεν έγραψες το βιβλίο αυτό μόνο για τους συγχωριανούς σου, Γιάννη, για όλους μας το έγραψες! Και για να μας θυμίζεις τη δική μας υποχρέωση...


Πατρίδα μας, τα παιδικά μας χρόνια(2)

Στην πατρίδα των παιδικών της χρόνων επιστρέφει, μέσα απ’ τις σελίδες του επίσης ξεχωριστού και ιδιαίτερα επιμελημένου βιβλίου της, ενός βιβλίου 300 σελίδων, μεγάλου σχήματος, 'Το Παϊδοχώρι: το χωριό της ρίζας μας', η συντ. δασκάλα Ειρήνη Ηρ. Χαβρεδάκη - Μαστοράκη. Στη μεγάλη οικογένεια των Χαβρέδων, που έχουν τη ρίζα τους στο Παϊδοχώρι, αναφέρεται η συγγραφέας. 'Η ιστορία και η καθημερινότητα μιας οικογένειας του Αποκορώνου Χανίων' ο υπότιτλος του βιβλίου που εκδόθηκε το 2011 και είναι αφιερωμένο στη μνήμη των γονιών της Ηρακλή και Ευαγγελίας. Εκ των ων ουκ άνευ ότι η συγγραφέας, όπως σημειώνει ο συγχωριανός της δρ Νίκος Β. Πετρουλάκης στον πρόλογό του, 'βρίσκει ευκαιρία να επεκταθεί σε όλους τους χωριανούς και να παρουσιάσει την καθημερινότητά τους με τα πράγματα και τα γεγονότα που συνδέονται με αυτούς, στις χαρές και στις λύπες τους'.
'Ενα ταξίδι στο χθες, μ’ ένα θαυμάσιο άρωμα του παρελθόντος' χαρακτηρίζει η ίδια η Ειρήνη Χαβρεδάκη το βιβλίο της, που το έγραψε ύστερα από προτροπή του αδελφού της, του αξέχαστου εκδότη της εφ. 'Φωνή του Αποκορώνου' Γιώργη Χαβρεδάκη. Γνώριζε σε όλο το βάθος και σε όλο το πλάτος τις τεράστιες δυνατότητες, όπως και τις επιμέρους ικανότητες, αλλά και την ευαισθησία της αδελφής του, ο ξεχωριστός αυτός Αποκορωνιώτης και υπέροχος άνθρωπος. Τι κι αν δεν είχε καταπιαστεί ποτέ της με τη συγγραφή; Πώς η Μαρία Ιορδανίδου, για παράδειγμα ή συγγραφέας της 'Λωξάνδρας' άρχισε να γράφει σε μεγάλη ηλικία; Γιατί όχι και η Ειρήνη; Η συντ. δασκάλα πήρε μπρος. Καλός οδηγός η νοσταλγία! Πολύτιμος σύμβουλος η μνήμη! Χρήσιμες οι θύμησες των άλλων!
'Τοποθετημένα όλα τούτα τα βιώματα στην αποθήκη των αναμνήσεών μου και καταλαγιασμένα μέσα στο μυαλό μου παραπάνω από εφτά (7) δεκαετίες ησύχαζαν μέσα στη σιωπή', γράφει μεταξύ των άλλων στον επίλογό της. Για να συνεχίσει: 'Τόσα χρόνια μέσα στη γλύκα της νοσταλγίας κάποια στιγμή οι μνήμες πλημμύρισαν το μυαλό μου και αισθάνθηκα την ανάγκη να τις καταγράψω. Ζωντάνεψαν οι θύμησες από τον πόθο, που έχει κάθε ξεριζωμένος να επιστρέψει στον τόπο που γεννήθηκε, στα προγονικά του χώματα'...
Το ξέρουμε κυρία Ειρήνη. Το λένε τα ψηλά βουνά το λένε και τα όρη/ απ’ τα καλύτερα χωριά είναι το Παϊδοχώρι!

Χανιώτικα νέα(25.02.2013)

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

ΔΗΜ. ΣΧ. ΒΟΥΚΟΛΙΩΝ
Το φετινό μας ημερολόγιο
Επιμέλεια: Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Kαλοί μου φίλοι! Οπως κάθε χρόνο έτσι κι εφέτος… χρόνια τώρα οι δάσκαλοι και οι μαθητές του Δημ. Σχ. Βουκολιών βγάζουν στο λιακωτό της δημοσιότητας, έχοντας χορηγούς τους καταστηματάρχες της περιοχής, με την έναρξη του νέου έτους κι από ένα ημερολόγιο τοίχου. Σαν δείγμα της δουλειάς που γίνεται για σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν, μα και σαν τρόπος για να ικανοποιηθούν κάποιες απ' τις ανάγκες του σχολείου που πάντα υπάρχουν απ' την πώλησή του.
Δεκάδες οι φωτογραφίες, μαυρόασπρες σχεδόν όλες, που φιλοξενούνται στις σελίδες του φετινού ημερολογίου. Φωτογραφίες από σχολικές γιορτές, από παρελάσεις, από γυμναστικές επιδείξεις, από θεατρικές παραστάσεις, από εκδρομές, απ' την καθημερινότητα. Φωτογραφίες που καλύπτουν τρεις και πλέον δεκαετίες από το 1947 μέχρι το 1982!
Φωτογραφίες απ' το Δημ. Σχ. Βουκολιών, αλλά και από άλλα σχολεία της περιοχής που δεν λειτουργούν πια… Ζήτησα απ' τον φίλο δ/ντή του σχολείου Γιάννη Γιακουμάκη, που είχε την καλοσύνη να μου στείλει κι εφέτος το ημερολόγιο, να βρει κάποιους απ' τους παλιούς μαθητές ή δασκάλους και να γράψουν δυο λόγια για την κάθε μια απ' τις φωτογραφίες που είναι ειδικά για τον «Παιδότοπο». Το έκανε ευχαρίστως! Τον ευχαριστώ πολύ και γι' αυτό. Πολλά τα ευχαριστώ μου όμως και σε όλη τη σχολική κοινότητα (δασκάλους, μαθητές, γονείς) και ολόθερμα τα συγχαρητήριά μου. Είναι σπουδαίο ότι η παράδοση συνεχίζεται… Και του χρόνου με υγεία!
 Σας χαιρετώ όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Το ημερολόγιο του σχολείου μας - 2013
Ένα από τα πιο όμορφα ημερολόγια του σχολείου μας είναι αυτό που δημιουργήθηκε τη φετινή χρονιά. Η ιδέα και η πραγματοποίησή του οφείλεται στους δασκάλους μας, αλλά και στους μαθητές, που βοήθησαν στη συγκέντρωση των φωτογραφιών και τη διάθεσή του.
Το θέμα του είναι φωτογραφίες από τη σχολική ζωή των γονιών μας, των παππούδων και των γιαγιάδων μας. Είναι εκπληκτικό, η πιο παλιά φωτογραφία... είναι λίγο μετά τον πόλεμο. Ξεθωριασμένες εικόνες μιας άλλης εποχής, με τόσες πολλές δυσκολίες κι όμως η προσπάθεια για μάθηση είναι φανερή.
Όταν το δείξαμε στους γονείς μας, διακρίναμε τη συγκίνηση στα πρόσωπά τους, γι’ αυτό και η ανταπόκριση των ανθρώπων της περιοχής μας ήταν μεγάλη. Η προσπάθεια στέφθηκε με επιτυχία. Με τα χρήματα από την πώλησή του και με τη βοήθεια του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, καταφέραμε να αγοράσουμε έναν ακόμη διαδραστικό πίνακα, ο οποίος τοποθετήθηκε στην Ε' Τάξη.
Θέλουμε να ευχαριστήσουμε από καρδιάς όσους βοήθησαν την προσπάθειά μας, τους κατοίκους των χωριών μας, τον Σύλλογο Γονέων & Κηδεμόνων και ιδιαίτερα τους καταστηματάρχες και επιχειρηματίες της περιοχής μας που μας στήριξαν με τις χορηγίες τους.

Οι μαθητές της Ε' Τάξης του 7θέσιου Δημ. Σχολείου Βουκολιών
Ιφιγένεια Μαζαράκη, Γεωργία Κουβαριτάκη, Αθανασία Κουτουλάκη,
Νίκος Καραμουσαδάκης

Παρέλαση 25ης Μαρτίου στις Βουκολιές
Εγώ, μαθητής της Γ' Γυμνασίου. Με πολλή υπερηφάνεια, έστω και με δανεικό ποδήλατο (του συχωρεμένου Μάρκου Μαυρογένη).
Ο δρόμος μεταξύ Συριλίου - Βουκολιών μόλις έχει ανοιχτεί.
Χωμάτινος, αλλά φαρδύς. Από το Γυμνάσιο καμιά δεκαριά αγόρια ξεκινάμε όλο καμάρι για την πλατεία με τα ποδήλατά μας. Λίγο πριν την πλατεία μπερδεύουμε τις ποδηλατορόδες μας και πέφτουμε φαρδιά πλατιά χάμω. Τα άσπρα «μονάκριβα» ζιβάγκο μας μες στο χώμα, η υπερηφάνειά μας στο μηδέν και το τι γέλιο έπεσε δεν λέγεται.

Παναγιώτης Κουβαριτάκης


Αγιασμός στο Δημοτικό Σχολείο Συριλίου
Ιερέας ο μακαριστός Εμμανουήλ Κανδαράκης.
Σε μια μόνο αίθουσα 45 μαθητές ο ένας πάνω στον άλλο κάνοντας μάθημα και το Σάββατο. Ξυπόλυτοι οι πιο πολλοί με τρόμο στη βέργα του δασκάλου από (λιγιά) και αηδία για το κατσικίσιο γάλα που έπρεπε να πιούμε κάθε πρωί.

Παναγιώτης Κουβαριτάκης

Το ποίημα στην πλατεία
Ήταν μια ωραία μέρα του Οκτώβρη το 1979 στο Δημοτικό Σχολείο Βουκολιών. Πήγαμε στην εκκλησία και μετά με σημαιοφόρο τον Μπενάκη τον Γιώργο ξεκινήσαμε για την πλατεία. Εγώ μ' έναν συμμαθητή μου, καταθέσαμε το στεφάνι του σχολείου μας κι είπαμε ο καθένας κι από ένα ποίημα. Μετά την κατάθεση των στεφανιών ακολούθησε γλέντι και κρητικοί χοροί.
Μαζαράκης Γιώργος

Το σχολείο
του Ντερέ!
Τότε το σχολειό του Ντερέ ήταν μονοθέσιο και φοιτούσαν σ' αυτό 70 μαθητές. Είχαμε μόνο μια δασκάλα η οποία είχε στο σχολειό πέντε δικά της παιδιά!. Κάθε πρωί πηγαίναμε στο σχολειό, εγώ και τα αδέρφια μου περπατώντας, όσο κρύο κι αν είχε, ένα χιλιόμετρο ως το κέντρο του χωριού που βρισκόταν το σχολείο. Για να ζεσταθούμε το σχολείο είχε μια σόμπα στη μέση της τάξης και για να την ανάψουμε κάθε παιδί έφερνε ένα ξύλο απ' το σπίτι του. Πάνω στη σόμπα υπήρχε ένα κατσαρολάκι με γάλα, που το πίναμε το πρωί μαζί με ψωμί και βούτυρο που φέρναμε απ' το σπίτι μας. Θυμάμαι μάλιστα μια φορά που δυο συμμαθήτριές μου τσακώθηκαν και πέταξε η μια το παπούτσι της στην άλλη, αλλά για κακή τους τύχη το παπούτσι μπήκε μέσα στο κατσαρόλι, η δασκάλα όμως δεν το κατάλαβε και ήπιε ένα ποτήρι!
Το μεσημέρι που το σχολείο έκλεινε για τρεις ώρες κι άνοιγε πάλι το απόγευμα, όλα τα παιδιά κάτω απ' τις ελιές που βρίσκονταν στην αυλή, τρώγαμε το φαγητό που είχε φτιάξει η μητέρα μας από το σπίτι.
Αντωνία Κατσιγαράκη - Ντουντουλάκη

Αγροτικός Αύγουστος!
Τον Αύγουστο του 1962 έγινε στις Βουκολιές η πρώτη γεωργοκτηνοτροφική Έκθεση στον Νομό Χανίων. Έλαβαν μέρος αγρότες και κτηνοτρόφοι με Παραδοσιακά προϊόντα και γυναίκες με υφαντά και εργόχειρα. Η έκθεση κράτησε πέντε μέρες περίπου και είχε μεγάλη επιτυχία.
Την επισκέφτηκε πολύς κόσμος και παραβρέθηκαν πολλοί αξιωματούχοι του Νομού. Την τελευταία μέρα δόθηκαν βραβεία στα καλύτερα προϊόντα.

Βαγιωνάκη Γεωργία

Χανιώτικα νέα (23.02.2013)

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

ΑΝ ΑΚΟΥΓΕ Ο ΘΕΟΣ  των κοράκων δε θα άφηνε γαϊδάρους. Εντάξει αυτό, σωστό είναι. Γιατί όμως να μην ακούει ο Θεός τα κοτόπουλα και τ? αφήνει στα νύχια των κοράκων; Σ

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
ΟΔΕΥΕΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ, δίχως να το καταλάβουμε, ο Φλεβάρης. Απόλυτα ευχαριστημένοι μένουμε απ? τη συμπεριφορά του, όπως μείναμε και από τους άλλους δύο χειμωνιάτικους μήνες, τον Δεκέμβρη και τον Γενάρη. Λίγα, πολύ λίγα τα κρυώματα που έκανε. Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά. Καμιά, μα καμιά εμπιστοσύνη στον Μάρτη που έρχεται σε λίγες μέρες.

ΚΑΙ ΚΑΛΑ Ο ΜΑΡΤΗΣ! Με την τρόικα που καταφτάνει φορτωμένη με καινούργια 'δώρα', τι γίνεται! 'Η τρόικα! Η τρόικα! έρχεται και με δώρα/ ω Θε μου φώτισέ τηνε να πάει σ? άλλη χώρα'. Ευσεβείς πόθους εκφράζει ο Ηλίας ο Σταματάκης με τη μαντινάδα που μου έστειλε.

ΑΝ ΑΚΟΥΓΕ Ο ΘΕΟΣ  των κοράκων δε θα άφηνε γαϊδάρους. Εντάξει αυτό, σωστό είναι. Γιατί όμως να μην ακούει ο Θεός τα κοτόπουλα και τ? αφήνει στα νύχια των κοράκων; Σχετικά άσχετο, πλην όμως κάπως σχετικό πεταχτό.

ΕΚΑΤΟ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΜΕΡΙΔΕΣ φαγητού πρόσφεραν μέσα σ? έναν μόνο χρόνο τα Συσσίτια της Σπλάντζιας. Χώρια τις χιλιάδες μερίδες που πρόσφεραν τα Συσσίτια της Μητρόπολης, πολλών Ενοριών και άλλων Φορέων. Ελλάδα η χώρα των συσσιτίων. Δεν είναι ό,τι καλύτερο. Ενα πιάτο φαγητό γι? αυτόν που πεινά, είναι, ωστόσο, ένα πιάτο φαγητό. Τουλάχιστον το καταφέραμε αυτό ως κοινωνία. Να μην αφήνουμε κανένα να πεινά.

ΤΕΛΟΣ ΤΟ ΜΠΛΟΚΟ στα Μεγάλα Χωράφια από τους αγρότες στον Νομό μας. Τέλος δεν μπήκε, ωστόσο, στα προβλήματά τους. Ποιος θα βρεθεί να ξανοίξει τον κακομοίρη τον αγρότη, έλεγε ο πατέρας μου. Και δεν ξέρω αν έβαζε ερωτηματικό απορίας ή θαυμαστικό απόγνωσης στο τέλος.

ΣΤΙΣ 29.1.2013 και σε ηλικία 91 ετών έφυγε από τον κόσμο ως κρατούμενος, ο εκ των πρωταιτίων του Απριλιανού πραξικοπήματος Νικόλαος Ντερτιλής, θέτοντας ως όρο για να ζητήσει χάρη για αποφυλάκισή του, να 'ζητήσει συγγνώμη από εμέ επισήμως η ελληνική πολιτεία'. 'Ο σεβασμός στους νεκρούς είναι πάντα δεδομένο για μας. Αλλο, όμως, ο σεβασμός και άλλο να εξυμνείται, όχι μόνο από τη Χρυσή Αυγή, αλλά και από ορθόδοξο Ιεράρχη η αμετανοησία ως αρετή και παλληκαριά!'. Από τον 'βοριά' στη στήλη του '9 μποφόρ' (βλ. εφ. 'Χριστιανική' (Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2013) το σχόλιο.

'Η ΤΡΟΪΚΑ είναι μια τράπεζα από την οποία δανειζόμαστε χρήματα για να ξεπληρώσουμε το χρέος. Η τρόικα δεν ανήκει στην Ευρώπη. Είναι υπεύθυνη για τις εξωτερικές σχέσεις της Ε.Ε. και παρεμβαίνει μόνο όταν υπάρχει ανάγκη. Μόνο τότε'. Η απάντηση ενός φοιτητή στην ερώτηση 'Τι είναι τρόικα', που έθεσε ο καθηγητής Δημόσιας Διοίκησης Δονάτος Παπαγιάννης.

ΤΑ ΔΥΟ ΤΡΙΤΑ της καρδιάς μου θα ?ναι αύριο με την ΑΕΚ και το ένα τρίτο με τον Πλατανιά στον μεταξύ τους αγώνα. Πάντως δε θα πανηγυρίσω όποιος κι αν βάλει γκολ. Ειλικρινής ο εκ Κωνσταντινουπόλεως ορμώμενος Αεκτζής γείτονάς μου.

ΔΕΝ ΤΟΝ ΓΝΩΡΙΖΩ προσωπικά, αν και πολλά χρόνια συντροφεύει με τη στήλη του 'στα πεταχτά' στην 3η σελίδα των 'Χανιώτικων νέων', έγραψε μεταξύ των άλλων στις προάλλες διαδικτυακός φίλος στη σελίδα του, στο βιβλίο των προσώπων (φέισμπουκ) παρουσιάζοντας την ποιητική μου συλλογή 'Οταν γίνεις ποίημα'. Τον ευχαριστώ από καρδιάς κι αυτόν όπως και όλους τους άλλους που εκφράζουν με διάφορους τρόπους την αγάπη τους στο πρόσωπό μου.

ΛΕΝΕ ΟΤΙ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ της Αίγινας αρχικά ονομάζονταν Μυρμιδόνες. Την ονομασία αυτή την πήραν γιατί το έδαφος του νησιού ήταν πετρώδες και ακατάλληλο για καλλιέργεια. Ετσι αυτοί, σαν μυρμήγκια, έσκαβαν και έφερναν στην επιφάνεια το χώμα, για να το καλλιεργήσουν. Και ως τόπος κατοικίας είχαν ορύγματα κάτω από το έδαφος, γιατί έτσι έκαναν οικονομία στις πλίνθους. (Από το βιβλίο 'Η άλλη όψη της ιστορίας', εκδ. Σαββάλας).

'Από ?δω θα περνούσε το περιστέρι/ είχαν ανάψει δαδιά γύρω στους δρόμους/ άλλοι άνθρωποι φυλάγαν στις δεντροστοιχίες/ παιδιά κρατούσαν στα χέρια σημαιούλες/ περνούσαν οι ώρες κι άρχισε να βρέχει/ έπειτα σκοτείνιασε όλος ο ουρανός/ μια αστραπή ψιθύρισε κάτι φοβισμένα/ και άνοιξε η κραυγή στο στόμα του ανθρώπου/ τότε το άσπρο περιστέρι μ? άγρια δόντια/ σα σκύλος ούρλιαξε μέσα στη νύχτα'.
Το ποίημα 'Το περιστέρι' του Μίλτου Σαχτούρη.

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανι'ωτικα νέα (23.02.2013)

ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΜΑ 4

Το 'Οταν γίνεις ποίημα' πήρε τον δρόμο του. Η συλλογή  θα διαβαστεί, θα επαινεθεί, θα τη χαρούν οι αναγνώστες της, γιατί τ? αξίζει ...
Σταμ. Α. Αποστολάκης

ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΜΑ 4
Γράφει ο Σταμ. Α. Αποστολάκης

Και πάμε τώρα στους μαγικούς χώρους της Ποίησης: Κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες η τρίτη ποιητική συλλογή του αγαπητού απ? τα παλιά συναδέλφου και φίλου δόκιμου ποιητή και λογοτέχνη Βαγγέλη Κακατσάκη με τον τίτλο:
'Οταν γίνεις ποίημα'.
Εκδοση Πολιτιστικής Εταιρείας Κρήτης - Πυξίδα της Πόλης - Χανιά 2013.
Διαβάσαμε ένα -  ένα τα 57 ποιήματα της νέας συλλογής σου Βαγγέλη και μαζί τις χρησιμότατες σημειώσεις σου (σ. 75 - 76).
Μ? επηρέασαν τόσο θετικά οι θαυμάσιες παρουσιάσεις της συλλογής σου, από τον φωτισμένο επιστήμονα, άνθρωπο και λογοτέχνη, χαρισματικό πρύτανη του Πολυτεχνείου μας κ. Φίλη καθώς και οι πριν απ? αυτόν εκλεκτοί συνεργάτες της εφημερίδας, όπως η κα Νανώ Κουτσάκη - Σπανουδάκη κ.ά., που ό,τι και να ξεκινώ να γράψω το βρίσκω στο ξαναδιάβασμά του λειψό και ειπωμένο...
Δεν σ? επαινώ από σκοπιμότητα, δεν έχω εξάλλου λόγο, όμως σε καμαρώνω και σε θαυμάζω - όπως σε θαύμαζα και τα ?γραφα πάντα. Εδώ, απ? όταν γνωριστήκαμε κι ας έχουν περάσει σαράντα - και χρόνοι!...
Μα, στα τρυφερά ερωτικά σου σταθώ, μα, στις ιερές μνήμες των γονιών και του σπιθιού σας, νοσταλγικά βρω τα παράλληλα, μα, στα σχολικά, διδασκαλικά σου βιώματα εντρυφήσω, όπου και να καταλαγιάσω, η γνώριμή μου σκέψη σου, με καθηλώνει με ?κείνα σου τα βιώματα τ? ανεξίτηλα: ('Παραμονή Βαγγελίστρας' σ. 26 - 27) ή η συγκλονιστική 'φωτογραφία' (σ. 35) καθώς και πολλά άλλα ανάλογα. Κι ύστερα, τα υψίφωνα Κρητικά σου: 'Στον Σπύρο Καγιαλέ' (σ. 49), στην '1η Δεκεμβρίου 1913' (σ. 50), 'Της Κρήτης' (σ. 51) κ.ά., αλλά και τους μια ζωή εθνικού μέλλοντος προβληματισμούς όλων μας, με τ? 'Ακρωτήρι' σου (σ. 53 - 54). Δεν αφήνω απαρατήρητο το 'Ειρηναίου Γαλανάκη πλατεία' (της σ. 55) με την παραπομπή του σ. 76.
Το χαίρομαι και πάλι από καρδιάς κι ας το ?χω χαρεί από πρόπερσι στα 'Χανιώτικα νέα' (α.φ. 13.386/27-6-2011 σ. 3) καθώς και πιο πριν, κάποια χρόνια, καλλιγραφημένο και κορνιζομένο σε πλακέτα (0,35Χ0,30) τοποθετημένη αμέσως μετά την κεντρική είσοδο του μουσειακού χώρου 'Προβολής του Εργου του Πολυσέβαστου Παππού της Εκκλησίας Κρήτης, του Ειρηναίου μας', στην Ιερή Μητρόπολη Κισάμου - Σελίνου (Καστέλι) κι είναι, προπάντων εκεί η θέση του!
Βαγγέλη μας αγαπητέ, μη δηλώνεις επιφυλακτικός -πίσω στο εσω-εξώφυλλο- για τίποτε! Το 'Οταν γίνεις ποίημα' πήρε τον δρόμο του. Η συλλογή σου θα διαβαστεί, θα επαινεθεί, θα τη χαρούν οι αναγνώστες της, γιατί τ? αξίζει και να το κατέχεις μόνο: Καλή συνέχεια!
Κι όσο για τον Φορέα έκδοσής της είσαι τυχερός. Γιατί η ζωντάνια, η μεθοδικότητα και η απαιτούμενη προβολή της είναι δεδομένα γιατί είναι οι στόχοι της 'Πολιτιστικής Εταιρείας Κρήτης - Πυξίδα της Πόλης'.
Εξάλλου η καλλιτεχνική και τυπογραφική εμφάνιση της συλλογής σου είναι αψεγάδιαστα. Εχουν προσεχτεί αγαπητικά, σελίδα τη σελίδα κι ο επιμελητής των φρόντισε τα πάντα θαυμάσια. Ολα καλά!

Χανιώτικα νέα (22.02.2013)
*

ΣΤΑ ΠΕΤAΧΤΑ

ΠΕΜΠΤΗ 21 Φεβρουαρίου 1963! Πριν από 50 χρόνια! Μαθητής στην Γ’ τάξη του Γυμνασίου Βάμου. Ναι, ήταν κι εκείνη τη χρονιά Πέμπτη στις 21 Φεβρουαρίου! 'Καρατσεκαρισμένο', όπως θα έλεγε και η αξέχαστη Μαλβίνα! Το ’ψαξα και το βρήκα στο Διαδίκτυο. Τι σύμπτωση κι αυτή!

ΣΤΑ ΠΕΤAΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
ΠΩΣ ΝΑ κρυφτείς απ’ τα παιδιά/ έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα... Κατοχή είχαν κάμει στο μυαλό μου οι στίχοι αυτοί απ’ το τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου, χθες πηγαίνοντας για τον Βάμο, για το πάλαι ποτέ, αλλά και νυν και αεί, ένδοξο Γυμνάσιο Βάμου, συγκεκριμένα. 'Υστερα από 50 χρόνια: Λογοτεχνία, Δημοσιογραφία', το θέμα για το οποίο έπρεπε να μιλήσω στα παιδιά της Γ’ τάξης, καλεσμένος απ’ τον Σύλλογο Διδασκόντων του Σχολείου, στο πλαίσιο μιας σειράς ομιλιών που διοργάνωσε (καλεσμένη και η Ευδοκία που μίλησε στα παιδιά της Α’ τάξης με θέμα 'Πλάθοντας βιβλία για παιδιά'). Οποία συγκίνησις!

ΗΘΕΛΑ να ’χω μείνει το βράδυ της Τετάρτης στο Νίππος! Να σηκωθώ λίαν πρωί την Πέμπτη, χωρίς να ’χει ακόμα διαφωτίσει η μέρα και να πάρω με τα πόδια τον δρόμο, όπως τότε, πριν από 50 χρόνια για τον Βάμο. Να περάσω την Πλατέα, να κατεβώ τον Κοντελέ, ν’ ανεβώ τις Σκάλες, να κατηφορίσω απ’ τα Μουριά, να φτάσω στη Δεμοσιά, ν’ ανηφορίσω για το Μετόχι του Ψύρρη, να προσπεράσω του Γετίμη το Μετόχι, να πάρω το πλάι της Βαμιανής Χαλέπας, να φτάσω στον Πόρο του Βάμου, να μπω στο χωριό, να περάσω την πόρτα του σχολειού... Μόνος μου!

ΑΝ ΖΟΥΣΕ η μάνα μου, αλήθεια το λέω, θα το έκανα! Οπως τότε που μ’ ένα σακούλι γεμάτο βιβλία, όνειρα και φασκόμηλα στην πλάτη, πηγαίναμε δύο ώρες δρόμο με τα πόδια, περνώντας τρεις ποταμούς και τρία βουνά μέχρι να φτάσομε στον Βάμο. Ηθελα την ευχή της. Εχουν γεμίσει πια με βάτους και ασπαλάθους οι δρόμοι. Εχουν περάσει και τα χρόνια...

ΤΙ ΜΕΡΑ έχουμε σήμερα; Η πρώτη ερώτηση που έκανα στα παιδιά, αφού τους συστήθηκα. Πέμπτη, μου είπαν, Πέμπτη έγραψα στον πίνακα. Πόσες έχει ο μήνας; 21 μου είπαν, 21 έγραψα. Φεβρουάριο μου είπαν πως έχουμε, Φεβρουαρίου έγραψα. Αντί να γράψω 2013 ωστόσο 1963 έγραψα! Το ’χα προσχεδιάσει, το ομολογώ και τους το εξομολογήθηκα.

ΠΕΜΠΤΗ 21 Φεβρουαρίου 1963! Πριν από 50 χρόνια! Μαθητής στην Γ’ τάξη του Γυμνασίου Βάμου. Ναι, ήταν κι εκείνη τη χρονιά Πέμπτη στις 21 Φεβρουαρίου! 'Καρατσεκαρισμένο', όπως θα έλεγε και η αξέχαστη Μαλβίνα! Το ’ψαξα και το βρήκα στο Διαδίκτυο. Τι σύμπτωση κι αυτή!

ΠΗΓΑ αρματωμένος μ’ ένα αντίτυπο (δίχως εξώφυλλο) της δακτυλογραφημένης εφημεριδούλας που βγάζαμε με την καθηγήτριά μας των Ελληνικών, Αικατερίνη Μαρκουλάκη τη λέγανε, 'Η μαθητική ζωή της Γ’ τάξης', ο τίτλος της, μ’ ένα τετράδιο αναμνήσεων, εν είδει λευκώματος, της συμμαθήτριάς μου Βασιλικής Παπουτσάκη απ’ το Γαβαλοχώρι και μ’ ένα δάσος από θύμησες στο μυαλό μου που ήθελαν να γίνουν λόγια και να βγουν στο φως. Τι να πρωτοπώ!

ΑΝ ΚΑΠΟΤΕ στη μνήμη σου το όνομά μου σβήσει/ τούτο το άψυχο χαρτί θα σου το ενθυμήσει. Η μαντινάδα που έγραψε στο Λεύκωμα της Βασιλικής η συμμαθήτριά μας Ειρήνη Μποτωνάκη απ’ τα Πεμόνια. Με τη Βασιλική βλεπόμαστε αραιά και που, την Ειρήνη δεν την ξανάδα από τότε... Τι θύμησες κι αυτές!

ΗΤΑΝ ΜΙΑ ανεπανάληπτη εμπειρία για μένα η συνάντησή μου αυτή με τα παιδιά. Εκ βαθέων το ευχαριστώ μου στον διευθυντή του Γυμνασίου Περικλή Μαχαιρά και στους συνεργάτες του για την πρόσκληση. Για την ευκαιρία που μου έδωσαν να... ξαναγίνω μαθητής της Γ’ Γυμνασίου, ένα αγόρι με κουρεμένο κεφάλι και πολλά ακούρευτα όνειρα...

ΤΑ ΘΩΡΕΙΤΕ μωρέ τα χιόνια στις Μαδάρες; Η ερώτηση που μας έκανε μια μέρα του Φλεβάρη, όταν πηγαίναμε στη Γ’ Γυμνασίου ένας καθηγητής μας. Τα θωρούμε κύριε του απαντήσαμε. Ε, άμα δεν τα θωρείτε, θα κλείσουμε για καλοκαίρι, αποφάνθηκε...

'Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά/ στην αγορά, στο Λαύριο./ Είμαι μεγάλος, με τιράντες και γυαλιά/ κι όλο φοβάμαι το αύριο./ Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά;/ Ετσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα./ Και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά/ όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα./ Ζούμε μέσα σ’ ένα όνειρο που τρίζει/ σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας,/ μα ο χρόνος ο αληθινός/ σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος,/ μα ο χρόνος ο αληθινός/ είναι ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός'.
Από το τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου
'Τι έπαιξα στο Λαύριο'.
ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (22.02.2012)

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

ΜΟΥ ΜΗΝΥΣΕ πως δε θα ?ρθει φέτος το χελιδόνι/ γιατί θαρρεί για τη φωλιά φόρο πως θα πληρώνει. Από τον πρώτο κατά τα πρεσβεία μαντιναδολόγο μας, Ηλία τον Σταματάκη, η μαντινάδα. Εντάξει, τα χελιδόνια θα ?ρθουν κι εφέτος, όμως μη μου πείτε ότι δεν είναι τέλεια και αυτή η μαντινάδα του Ηλία.

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
'Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ Βεατρίκη της Ολλανδίας από του θρόνου εκούσα απαλλάξεται νεωστί μεν ο της βασιλείας φερέφωνος είπεν ότι αυτή τοις πολίταις αγορεύειν βούλοιτο, τη δε ραδιοφωνία και τη τηλεοράσει χρωμένη είπεν προχθές η βασίλεια ότι, ήδη τριάκοντα και τρία έτη βασιλεύσασα, από του θρόνου απαλλάξεσθαι μέλλοι, είπε δε και ότι νυν αγαθός καιρός έστι τον θρόνον τω υιώ παραδούναι'.

ΣΤ?... ΑΛΑΜΠΟΥΡΝΕΖΙΚΑ το πρώτο σημερινό 'πεταχτό'; Οχι βέβαια! Στ? αρχαία ελληνικά και με ημερομηνία 29 Ιανουαρίου 2013 τ.ε. μας δίδεται και μάλιστα με τόνους και με πνεύματα (!) η είδηση για την παραίτηση της βασίλισσας Ολλανδίας Βεατρίκης απ? τον θρόνο υπέρ του γιου της! Απίστευτο θα πείτε το ξέρω κι όμως! Υπάρχει, βλέπετε, ένα σάιτ στο Διαδίκτυο (www.akwn.net, με τίτλο 'Akropolis World News' και υπότιτλο 'Τα νέα ελληνιστί γεγραμμένα') όπου μπορεί κανείς να διαβάσει τις ειδήσεις στα αρχαία ελληνικά!

ΝΑ ?ΝΑΙ ΚΑΛΑ ο φίλος πρόεδρος της Ενωσης Πνευματικών Δημιουργών Δημήτρης Νικολακάκης που με πληροφόρησε σχετικά με αυτά που γράφω παραπάνω. Εψαξα... γκουγκλάροντας και το βρήκα: Ο Juan Conderch, Ισπανός καθηγητής ελληνικών και λατινικών σε ένα βρετανικό Πανεπιστήμιο ο δημιουργός του! Κατά τα άλλα, εμείς, επιμένουμε να χρησιμοποιούμε τα greeklish, για να μην προχωρήσω παραπέρα και 'φάω' όλο τον χώρο. Πάμε παρακάτω.

ΜΑΥΡΟ ΧΙΟΥΜΟΡ. Και βέβαια δεν θα πειραχθεί ο κατώτατος μισθός. Απλώς θα μετονομαστεί σε ανώτατο. Σιγά το πράγμα δηλαδή.

ΜΟΥ ΜΗΝΥΣΕ πως δε θα ?ρθει φέτος το χελιδόνι/ γιατί θαρρεί για τη φωλιά φόρο πως θα πληρώνει. Από τον πρώτο κατά τα πρεσβεία μαντιναδολόγο μας, Ηλία τον Σταματάκη, η μαντινάδα. Εντάξει, τα χελιδόνια θα ?ρθουν κι εφέτος, όμως μη μου πείτε ότι δεν είναι τέλεια και αυτή η μαντινάδα του Ηλία.

ΓΙ? ΑΛΛΗ μια φορά είχαν ραντεβού στους δρόμους και στις πλατείες χθες οι εργαζόμενοι τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Γι? άλλη μια φορά η χώρα κατέβασε ρολά. Γι? άλλη μια φορά παρέλυσαν τα πάντα. Στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα;

ΕΛΛΑΣ - Γαλλία συμμαχία... Μετά τον Ζισκάρ Ντ? Εσταίν, τον Φρανσουά Μιτεράν, τον Νικολά Σαρκοζί, για να σταθώ μόνο σε τρεις απ? τους Γάλλους προέδρους, απ? αυτούς που επισκέφτηκαν τη χώρα μας, να και ο Φρανσουά Ολάντ. Τη δουλειά του κάνει ο άνθρωπος, όπως έκαναν και οι προηγούμενοι συνάδελφοί του βεβαίως. Ας κάνουμε κι εμείς τη δουλειά μας. Στις διεθνείς σχέσεις (και όχι μόνο βεβαίως - βεβαίως) υπάρχουν μόνο συμφέροντα.

'ΟΤΑΝ ΣΕ πάρει ο κατήφορος, και εις τον Παράδεισον αν ταξιδεύσης, θ? ακούσης περισσοτέρας κακολογίας επανερχόμενος, παρ? όσας θα ήκουες εάν εταξίδευες εις αυτήν την Κόλασιν'. Από τη 'Χρυσή Διαθήκη' του Πολύβιου Δημητρακόπουλου.

Ο ΧΑΡΩΝΔΑΣ, που έκανε τους νόμους των Θουρίων στην Κάτω Ιταλία, όρισε ως ποινή των ανδρών που παντρεύονταν για δεύτερη φορά και έφερναν στα παιδιά από τον πρώτο τους γάμο μητριά να μη μετέχουν στα διάφορα συμβούλια της πόλης. Η αιτιολογία της θέσπισης του νόμου αυτού ήταν ότι οι άνθρωποι που πήραν τόσο κακή απόφαση για τα παιδιά τους θα έδιναν κακές συμβουλές και στην πατρίδα τους. Με άλλα λόγια, σύμφωνα με τον Χαρώνδα, οι άνθρωποι που απέτυχαν στον γάμο τους και επανέλαβαν το ίδιο σφάλμα 'προχωρώντας σε δεύτερο, ήταν ανόητοι'. (Από το βιβλίο 'Η άλλη όψη της Ιστορίας' εκδ. 'Σαββάλας').
'Σε τέτοιες νύχτες, οι πολιτείες είναι όλες ίδιες/ σημαιοστολισμένες./ Κ? η θύελλα τις σημαίες τους αρπάζει,/ και σαν να τις τραβούν απ? τα μαλλιά,/ σ? όποια χώρα κι αν είναι, μ? αβέβαια/ σύνορα και μ? αβέβαια ποτάμια./ Σ? όλους τους κήπους, τότε, είναι μια στέρνα,/ σε κάθε σπίτι, το ίδιο φως·/ κ? έχουν την ίδια όψη οι άνθρωποι όλοι,/ κ? έχουν τα χέρια μπρος στο πρόσωπό τους'.
Το πρώτο απ? τα οκτώ κομμάτια του ποιήματος
του Ράινερ Μαρία Ρίλκε 'Από μια νύχτα καταιγίδας'.
(Μετάφραση: Αρης Δικταίος)

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (21.02.2013)

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

Αλίμονο, ποιος δεν θα επιθυμούσε να απολαμβάνει μόνο την ομορφιά του Ενετικού Λιμανιού μας κι όχι τα τελευταία μοντέλα της αυτοκίνησης και σε ορισμένες περιπτώσεις τη μανιώδη επιδειξιομανία των οδηγών τους;

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ
Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατασάκης

Διαβάζοντας την ανακοίνωση της Ενωσης Ξενοδόχων Νομού Χανίων με την οποία φανερά, συντάσσονται με την απόφαση του νέου προέδρου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου για «οριστική απαγόρευση της στάθμευσης αυτοκινήτων σε όλη τη χερσαία λιμενική ζώνη και ενετικού λιμανιού των Χανίων» το πρώτο που... ανεφώνησα ήταν ένα αυθόρμητο 'Αμήν'!
Διότι με αφορμή αυτή την ανακοίνωση, σκέφτηκα όλες τις περιπτώσεις -και δεν είναι καθόλου λίγες- που εμείς εν έτει 2013, συζητάμε ακόμη για τα αυτονόητα, είτε αυτά έχουν να κάνουν με συμπεριφορές, είτε με νόμους, είτε με παρόμοια θέματα που σε προηγμένες χώρες τα έχουν λύσει και δεν ασχολούνται καν.
[Εδώ όμως εμείς ακόμη ψαχνόμαστε να βρούμε τα πατήματά μας στον χώρο και στον χρόνο, ο οποίος περνά και μας ξεπερνά, αφήνοντάς μας να ψάχνουμε τρόπους να ξεγελάσουμε τους εαυτούς μας και τους άλλους...]
Είπα λοιπόν αυτό το εκ βαθέων 'Αμήν', αφού θεωρώ πως ένα από αυτά τα αυτονόητα είναι και το ότι... βεβαίως και δεν θα ?πρεπε να κυκλοφορούν αυτοκίνητα μέσα σ? ένα πολιτιστικό μνημείο όπως το Ενετικό λιμάνι μας, ειδικά από τη στιγμή που θέλουμε να το εντάξουμε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO!
Ομως δεν θα σταθώ περισσότερο στην ανακοίνωση της Ενώσης Ξενοδόχων η οποία με βρίσκει σύμφωνο, θεωρώ εξάλλου, πως όποιος Χανιώτης πραγματικά νοιάζεται για το ίδιο του το σπίτι, θα συμφωνούσε με αυτό το αυτονόητο μέτρο!
Αλίμονο, ποιος δεν θα επιθυμούσε να απολαμβάνει μόνο την ομορφιά του Ενετικού Λιμανιού μας κι όχι τα τελευταία μοντέλα της αυτοκίνησης και σε ορισμένες περιπτώσεις τη μανιώδη επιδειξιομανία των οδηγών τους;
...Ωστόσο, πέρα απ? τα παραπάνω, θα ?θελα μια επιμέρους διευκρίνιση από το Λιμενικό Ταμείο: αν η απαγόρευση κυκλοφορίας και στάθμευσης εκτός από τα αυτοκίνητα, περιλαμβάνει και τα μηχανάκια! Διότι θεωρώ πως αν πραγματικά θέλουμε να βοηθήσουμε στην «ανάπτυξη της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας» και «στην τουριστική αναβάθμιση του τόπου μας» τότε θα πρέπει να κάνουμε ολοκληρωμένες... τομές!
Οπως και να ?χει, ελπίζω κι εύχομαι και το συγκεκριμένο μέτρο να γίνει σεβαστό και να τηρηθεί πρωτίστως από όλους εμάς που ζούμε εδώ, δίχως να ξεχνάμε πως αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό, αφού το παλιό λιμάνι χρήζει ακόμη περισσότερης προσοχής, κυρίως από τους υπεύθυνους φορείς που οφείλουν επιτέλους να προχωρήσουν και σε άλλες παρεμβάσεις για να το... αναδείξουν όπως ακριβώς του αξίζει...
Κι είναι αλήθεια ότι η αξία του Λιμανιού μας είναι ανεκτίμητη και δεν υπολογίζεται βάσει μικροσυμφερόντων και μικροπολιτικών...

Χανιώτικα νέα (20.02.2013)

ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΜΑ

Η ποίηση του Κακατσάκη είναι πλήρης: απλή, συμπυκνωμένη, ειλικρινής. Τιμά τη γλώσσα και τιμά τον κόσμο καθώς αφηγείται μικρές ιστορίες που μπορεί να είναι οι ιστορίες του καθένα από εμάς.
Γιάννης Α. Φίλης

ΒΑΓΓΕΛΗ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗ
"Οταν γίνεις ποίημα"
Γράφει ο Γιάννης Α. ΦΙλης*


Αυτή είναι η τρίτη ποιητική συλλογή του Κακατσάκη μετά 'Τα άλογα του χρόνου' (1973) και 'ΚΑΖΟΒΑΡ' (1987). Δεν βιάζεται όπως δεν βιάζεται η ωριμότητα. Η ποίηση του Κακατσάκη είναι πλήρης: απλή, συμπυκνωμένη, ειλικρινής. Τιμά τη γλώσσα και τιμά τον κόσμο καθώς αφηγείται μικρές ιστορίες που μπορεί να είναι οι ιστορίες του καθένα από εμάς.
«Μάζεψα όλα όσα ήταν στις γωνίες/ κι αποχώρησα/ χωρίς να κοιτάξω πίσω./ Μέσα σ’ αυτά:/ το κλάμα μιας καλής μαθήτριας,/ όταν δεν ήξερε κάποια φορά ορθογραφία·/ το χαμόγελο ενός πατέρα μεροκαματιάρη,/ όταν έμαθε ότι ο γιος του θα ’ναι σημαιοφόρος».
Τυχεροί εκείνοι που τον είχαν δάσκαλο, συλλογίζομαι, καθώς θυμάμαι κάποιους από τους μέτριους και βίαιους δικούς μου δασκάλους.
Με οικονομία και αγάπη αποδίδει τιμή στους φευγάτους γονείς. Γράφει για τον πατέρα του: «όταν κατάλαβε πώς έφτανε το τέλος του/ μια ήταν η χάρη που μου ζήτησε/ - με ανάσα από φιάλη οξυγόνου./ Να βρω τον τρόπο,/ να τον πάω μέχρι το χωράφι,/για ν’ αποχαιρετήσει τα δέντρα·/τα τελευταία απ’ τα πολλά που φύτεψε».
Και για την επίσης φευγάτη μάνα του: «Κάποτε το τηλέφωνο θ’ απαντήσει,/ θα το ακούσει όπου κι αν βρίσκεται,/ και θα τρέξει να το σηκώσει./ Η ίδια./ Την ξέρω εγώ καλά τη μάνα μου!».
Ο στίχος του Κακατσάκη είναι ευθύς, αλλά ταυτόχρονα συναισθηματικά φορτισμένος και λιτός. Οποιαδήποτε στολίδια θα μείωναν τη δραματικότητά του. Το γράψιμο είναι αβίαστο και φυσικό, σχεδόν καβαφικό, αλλά παντού θυμίζει το ιδίωμα του ποιητή. Να πώς το περιγράφει ο ίδιος: «Απροετοίμαστος/ στα υπονοούμενα των αποσιωπητικών./ Ανασφαλής/στον ερχομό της παύλας./ Ερωτευμένος/ με το ερωτηματικό./ Το σημείο στίξης μου».
Δεν υπάρχει καλλιτέχνης αντάξιος της τέχνης του αλλά και επιστήμονας αντάξιος της επιστήμης που δεν έχει κυρίως ερωτηματικά. Αυτό όμως δεν τον εμποδίζει να απολαμβάνει το θαύμα. Στο ερωτικό ποίημα 'Το γυμνό καλοκαίρι' περιγράφει μια φαντασίωση που ανεβαίνει βαθμιαία σαν κρεσέντο μουσικού κομματιού, καθώς ο παρατηρητής «σπουδάζοντας/ τη γεωγραφία του κορμιού της,/ έτσι όπως έκανε ηλιοθεραπεία/ φαντάστηκε το καλοκαίρι γυμνό». Στο τέλος όμως γενικεύει πέρα από το παροδικό πάθος: «Το τσουλούφι της αθωότητας,/ που ανέμιζε στο καθάριο μέτωπο,/ έκανε, ωστόσο, λόγο/ για μια παντοτινή άνοιξη». Το δράμα λύεται με την αυταπάτη της παντοτινής άνοιξης.
Απήλαυσα έντονα την ποιητική συλλογή 'Όταν γίνεις ποίημα' του Βαγγέλη Κακατσάκη. Ο Βαγγέλης έχει εμπειρίες και ειλικρίνεια και την ικανότητα του ποιητή να ξεδιπλώνει τις εμπειρίες του με τέχνη σε λίγες γραμμές. Η γραφή του δεν παρασύρεται, η λέξη έχει τη μελετημένη θέση της. Κάποιος είχε πει ότι όλη η ποίηση συνοψίζεται σε λίγες λέξεις: θάνατος, απογοήτευση, έρωτας. Ίσως αυτά να είναι κοινά θέματα αλλά η τέχνη στην ποίηση έγκειται στο να δώσει μια νέα σκοπιά, να δώσει στον αναγνώστη μιαν άκρη να πιαστεί. Και αυτό κάνει ο Κακατσάκης με απόλυτη επιτυχία.
Όταν διαβάζω λογοτεχνία σκέπτομαι συχνά πώς θα έγραφα εγώ τα ίδια πράγματα. Διαβάζοντας τον Κακατσάκη, ξεχάστηκα, όχι γιατί δεν θα έγραφα διαφορετικά, αλλά γιατί ο τρόπος του είναι τόσο ευθύς και έντονος που δεν αφήνει χώρο για άλλες σκέψεις. Είναι χαρά να γνωρίζει κανείς έναν ακόμη μάστορα του λόγου.

* Πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης
Χανιώτικα νέα (19.02.2013)

Κεντρική Διάθεση - Διανομή
Εκδόσεις Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης – Πυξίδα της Πόλης
ΤΘ 53  ΤΚ 73135 Χανιά Κρήτης , Τηλ. 28210 74104 , 6974739122
Φαξ.2821036364
info@pe-kritis.gr  
www.pe-kritis.gr
Διανομή-Διάθεση για την Κρήτη
Τσιντάρης Α. & ΣΙΑ ΟΕ "Εκδόσεις Μύστης"
Μεν. Παρλαμά 108, Εσταυρωμένος, 71500 - Ηράκλειο
τηλ.2810344610,2810 226518
φαξ. 2810221908
info@mystis.gr
www.mystis.gr
 Και με αντικαταβολή Σπίτι σας
 Όλες οι εκδόσεις μας φτάνουν σε εσάς μέσω αντικαταβολής.
Για λεπτομέρειες επικοινωνήστε μαζί μας .

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

Ο ΔΙΚΟΣ ΜΟΥ χαρταετός/ έσπασε το λεπτό σπάγκο,/ που τον είχα δέσει/ κι έμεινε ελεύθερος./ Ετσι έπαψε πια/ να μου ανήκει./ Τώρα τον αγαπώ περισσότερο!

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
'Ο ΔΙΚΟΣ ΜΟΥ χαρταετός/ έσπασε το λεπτό σπάγκο,/ που τον είχα δέσει/ κι έμεινε ελεύθερος./ Ετσι έπαψε πια/ να μου ανήκει./ Τώρα τον αγαπώ περισσότερο!'.

ΣΤΟΝ ΡΥΘΜΟ της κυκλοφορίας, απ’ τις εκδόσεις 'Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης - Πυξίδα της Πόλης', της ποιητικής μου συλλογής 'Οταν γίνεις ποίημα', είμαι αυτές τις μέρες. Το ξέρω ότι τώρα πια τα 57 ποιήματα, που συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτήν, δε μου ανήκουν. Γι’ αυτό, όμως, τα αγαπώ περισσότερο! Ενας χαρταετός που σπάζει το λεπτό σπάγκο είναι και το ποίημα, απ’ τη στιγμή που το βγάζεις στο φως της δημοσιότητας. Πάμε παρακάτω.

'ΟΤΑΝ ΒΛΕΠΗΣ, ότι ο βασιλεύς κάμνει τον ένα μόνον να μειδιά, έσο βέβαιος, ότι πέριξ χίλιοι κλαίουν'. Κάτι τέτοια μαργαριτάρια βρίσκω στη 'Χρυσή Διαθήκη' του Πολύβιου Δημητρακόπουλου και καληνωρίζω την καλή δασκάλα Δανάη Σπαντιδάκη, που μου το χάρισε. Και γιατί, εκτός των άλλων, μου έχουν καλύψει... τρύπες και 'τρύπες'.

'ΑΦΗΣΤΕ τους ηλικιωμένους να πεθάνουν, για να μην είναι επί μακρόν εμπόδιο στο θησαυροφυλάκιο της Κυβέρνησης'. Τάδε έφη, κατά τον αρθρογράφο της 'Natural news' JD Heyes (βλ. εφ. 'Χριστιανική', 31.1.2013), ο αρμόδιος υπουργός Οικονομίας της Ιαπωνίας προκειμένου να κερδίσει χρήματα η εξαθλιωμένη οικονομία του κράτους. Οχι στην Ελλάδα δεν είπαν, τουλάχιστον ακόμα, κάτι τέτοιο. Αλλη υπόθεση αν το κάνουν πράξη.

ΟΥΤΕ ΟΙ ΝΕΟΙ άνθρωποι δεν πρέπει να παντρεύονται, επειδή είναι πολλοί φτωχοί και τα χρήματα που θα κερδίσουν θα είναι λίγα και έτσι, δεν θα τύχουν εκτίμησης των συντρόφων τους. Κι αυτά ο ίδιος υπουργός, Ταρό Ασο, τον λένε, τα είπε. Ούτε κάτι τέτοιο ειπώθηκε επίσης στην Ελλάδα. Δεν παντρεύονται στην πατρίδα μας οι νέοι άλλωστε.

ΚΙ ΟΜΩΣ πρέπει να παντρεύονται οι νέοι, όταν πραγματικά αγαπιούνται. Την κατάσταση, όσο δύσκολη κι αν είναι, την παλεύουν καλύτερα και οι δύο μαζί. Αυτό ήταν περίπου το συμπέρασμα μιας μεγάλης κουβέντας που κάναμε με τον φίλο μου τον γερω-δάσκαλο, με αφορμή τα που είπε ο Γιαπωνέζος.

ΕΙΣ ΤΗ ΡΩΣΙΑ πέσανε κάποιοι μετεωρίτες/ κι εδώ κάτι Μνημόνια τα φάγαμε... σαν πίτες. Μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Σιγά που θα ξεχνούσε να γράψει για τα Μνημόνια στη μαντινάδα του ο Ηλίας ο Σταματάκης επειδή ασχολήθηκε σ’ αυτήν με τους μετεωρίτες!

ΗΡΑΚΛΕΙΩΤΕΣ φίλαθλοι στα Χανιά και Χανιώτες φίλαθλοι στο Ηράκλειο στους εκτός έδρας αγώνες των ομάδων τους. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από ένα παιχνίδι δεν είναι ένας αγώνας ποδοσφαίρου...

'ΤΟ 1953 είχα διάφορες σκέψεις, αμφιβολίες, ερωτηματικά, προβληματισμούς, ιδέες που δεν μπορούσαν να γίνουν ποιήματα. Ετσι έγραψα μια πρώτη σειρά διηγημάτων που τα συγκέντρωσα στο πρώτο μου βιβλίο «Ζητείται ελπίς». Το τύπωσα μόνος μου με χίλια βάσανα, με τα δικά μου βέβαια έξοδα, με υπερωρίες και ξενύχτια. Τύπωσα 50 αντίτυπα και γυρνούσα από βιβλιοπωλείο σε βιβλιοπωλείο, όχι για να το αγοράσουν. Δωρεάν τους το έδινα, να το βάλουν στην αποθήκη τους. Πλήρης αδιαφορία! Ημουν ένας άγνωστος, φτωχοντυμένος δημόσιος υπάλληλος της δεκάρας. Φτάνω στο Σύνταγμα και κάθομαι σ’ ένα καφενεδάκι. Δίπλα μου εργάτες, άνθρωποι της δουλειάς και του πόνου. Μ’ έπιασαν λυγμοί! Εκλαιγα σαν μικρό παιδί. Με κοιτούσαν με αγάπη και ενδιαφέρον, όπως οι απλοί άνθρωποι του λαού ξέρουν και όχι βέβαια οι διανοούμενοι, οι πολυπράγμονες. Τότε, χωρίς να μπορώ να εξηγήσω πώς, πήρα το αντίτυπο του βιβλίου και το αφιέρωσα στον εαυτό μου. «Στον Αντώνη. Κουράγιο. Αντώνης» και έβαλα τη χρονολογία'.
Από τη συνέντευξη του Αντώνη Σαμαράκη (πηγή: www.xfe.nfe)
'Δηλώνω:/ Επιφυλακτικός/ μπροστά στην τελεία./ Καχύποπτος/ στην εμφάνιση του κόμματος./ Ανήσυχος/ στη θέα του θαυμαστικού./ Ξένος/ μέσα στις παρενθέσεις./ Απροετοίμαστος/ στα υπονοούμενα των αποσιωπητικών./ Ανασφαλής/ στον ερχομό της παύλας/ ερωτευμένος/ με το ερωτηματικό./ Το σημείο στίξης μου'.
Από την ποιητική συλλογή του ιδίου
'Οταν γίνεις ποίημα'.
ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (19.02.2013)

ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΜΑ

Ερωτευμένος με το ερωτηματικό
«Όταν γίνεις ποίημα,/ μικρό ερωτηματικό/ της τωρινής ανησυχίας,/
      θα πάψω να ’χω συντροφιά/ την αποψινή αγρύπνια.»
Γράφει η Νανώ  Σπανουδάκη  Κουτσάκη

Υπάρχουν άνθρωποι, ανάμεσά μας, που έχουν χάρισμα. Εύκολο να τους αναγνωρίσεις, δύσκολο να μην τους ζηλέψεις γι’ αυτό. Εκτός αν κουβαλάνε μαζί με το χάρισμα και το μεγάλο απωθητικό της ζήλιας: την ικανότητα να δημιουργούν συγκίνηση.  
• Να, όπως ο Βαγγέλης Κακατσάκης ας πούμε, ο αγαπημένος συνάδελφος στα 'Χανιώτικα Νέα'. Που μου έστειλε πριν λίγες μέρες την καινούργια του ποιητική συλλογή με τίτλο 'Oταν γίνεις ποίημα' (Εκδόσεις 'Πυξίδα της Πόλης').

Προφητικός
                                         
• Την πρώτη του ποιητική συλλογή 'Τα άλογα του χρόνου' (1973) δεν την είχα βρει πουθενά. Ούτε και τη δεύτερη άλλωστε με τίτλο 'Κάζοβαρ'. Ανάρπαστα και συλλεκτικά έχουν γίνει. Πολλές οι κρούσεις επανέκδοσης. Δεν έγινε ακόμα. Όμως, ψάχνοντας μανιωδώς είχα καταφέρει να βρω και να διαβάσω τα περισσότερα ποιήματα από αυτήν τη δεύτερη συλλογή 'πολιτικο-κοινωνικής' ποίησης του Κακατσάκη που εκδόθηκε το 1987(εκδόσεις Φιλιππότη). Η πόλη-χώρα 'Κάζοβαρ' είναι μία μυθική πόλη στην οποία κατοικούν αδύνατοι, χυδαίοι και Φαέθοντες. Προφητικός ο λόγος του ποιητή σ’ αυτήν την συλλογή. Αφού, από τότε, προέβλεψε και κατήγγειλε με Στεντόρεια φωνή, ως άλλος Μιχάλης Κατσαρός, τη σημερινή μας πολιτικο-κοινωνική κατρακύλα αξιών. Η πόλη 'Κάζοβαρ' ήταν και είναι μια αποκάλυψη του ποιητικού χαρίσματος του Κακατσάκη. Αλλά και μια αφετηρία που συνεχίζει να επηρεάζει και τον πεζό δημοσιολογικό του λόγο δημιουργώντας τη σημερινή δωρική και -πάντα- 'ποιητική' γραφή του.

Δάσκαλος

• 'Ποιητική' αφού το χάρισμα του 'ποιητικού οράσθαι' του, είναι παρόν σε όλα του τα δημοσιεύματα (ποιήματα, επιφυλλίδες, διηγήματα, χρονογραφήματα, άρθρα, μελέτες) και σε όλες τις στήλες που υπογράφει στα 'Χανιώτικα Νέα' με τα οποία συνεργάζεται από τα μέσα της δεκαετίας του 1970.
• Είτε πρόκειται (παλιότερα) για την εβδομαδιαία δισέλιδη στήλη 'Αυτός ο κόσμος ο Μικρός ο Μέγας' που έγραφε μαζί με την αγαπημένη του σύντροφο κι αγαπημένη 'παραμυθού' των παιδιών και εγγονιών μας Ευδοκία Σκορδαλά-Κακατσάκη, είτε για τις Δευτεριάτικες 'Εύφημες Μνείες' του, είτε τις σελίδες του Παιδότοπου. Διάφανο, εξ άλλου, είναι το 'ποιητικό οράσθαι' του Βαγγέλη Κακατσάκη και στην καθημερινή στήλη -σύντροφο του πρωινού καφέ των χιλιάδων αναγνωστών της εφημερίδας, 'Στα πεταχτά'. Κυριολεκτικά και μεταφορικά ποιητική ματιά. Καθώς καθημερινά ζω-γραφίζει την επικαιρότητα με ποιητική θυμοσοφία και με θυμόσοφη και όχι μόνο ποίηση. Έτσι που η ανάγνωσή της να αποτελεί ταυτόχρονα επίκαιρη πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική ενημέρωση. Και ασφαλώς, να αποτελεί μάθημα δημοσιογραφίας. Μια φορά δάσκαλος, πάντα δάσκαλος για όλα και όλους μας ο Βαγγέλης Κακατσάκης.
• Και δεν είναι τυχαίο που όλα αυτά τα χαρίσματα μαζί και καθ’ ένα ξεχωριστά ήταν η αιτία που σε μια ανεπανάληπτη σε συμμετοχή και συγκίνηση εκδήλωση φόρου τιμής που του έγινε από όλους τους πολιτικοαυτοδιοικητικούς φορείς, τους συναδέλφους του εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς φορείς και απλούς πολίτες, το 2005, του απονεμήθηκε, εκ των πραγμάτων «Με καθολική ομοφωνία ο τίτλος Ιδανικός Ελλην δάσκαλος, Υπέρτατος τίτλος για ένα ιππότη της δασκαλοσύνης, έναν ποιητή, ένα δημοσιογράφο, έναν Άνθρωπο», όπως είχα γράψει στην ίδια τούτη στήλη 'Πολιτισμικοί Σφυγμοί' των 'Χ.Ν.' στις 1-12-2005.

«Το σημείο στίξης μου»

• Βλέποντας, λοιπόν, τα χρόνια να περνάνε, απορούσα γιατί ένας άνθρωπος με τέτοιο χάρισμα δεν γράφει συχνότερα, ώστε να μας κάνει να νοιώθουμε συχνότερα ερωτευμένοι με την ποίηση των 'ερωτηματικών' του που δηλώνει πως είναι το αγαπημένο 'Σημείο στίξης' του:
• «Δηλώνω:/ Επιφυλακτικός μπροστά στην τελεία./ Καχύποπτος/ στην εμφάνιση του κόμματος./ Ανήσυχος/ στη θέα του θαυμαστικού./ Ξένος/ μέσα στις παρενθέσεις./ Απροετοίμαστος/ στα υπονοούμενα των αποσιωπητικών./ Ανασφαλής/ στον ερχομό της παύλας./ Ερωτευμένος/με το ερωτηματικό./ Το σημείο στίξης μου».
                         
Eγιναν ποίημα
   
• Η καινούργια συλλογή του Βαγγέλη είναι πολύ διαφορετική σε ύφος από την 'Κάζοβαρ'. Δεν θα σας πω πόσο σπουδαία είναι γιατί δεν το έχει ανάγκη ούτε εκείνος ούτε το βιβλίο του. Θα σας πω μόνο πως, ανάμεσα στα ποιήματά του που τόσο με άγγιξαν, εκείνα που ξεχώρισα περισσότερο ήταν αυτά που κουβαλούσαν σε κάθε τους συλλαβή τις μεγάλες αγάπες και ανάγκες του.  Όπως :
• Την Ευδοκία 'Μετάληψη': «Βάφτισα την καρδιά μου/ στην κολυμπήθρα των ματιών σου./ Γι’ αυτό, τώρα που θα στη μοιράσω/ για αντίδωρο, να ξέρεις πως μεταλαβαίνεις/ το σώμα και το αίμα της Αγάπης!»
• Την προσφορά στα παιδιά: «Μάζεψα όλα όσα ήταν στις γωνίες/ κι αποχώρησα, χωρίς να κοιτάξω πίσω./ Μέσα σ’ αυτά:/κλάμα μιας καλής μαθήτριας,/ που δεν ήξερε κάποια φορά ορθογραφία/ το χαμόγελο ενός πατέρα μεροκαματιάρη,/ όταν έμαθε ότι ο γιος του θα ’ναι σημαιοφόρος/ τη συγκίνηση μιας νεοδιόριστης δασκάλας,/ όταν πρώτη φορά μπήκε στην τάξη…/ Και βέβαια το… 'Κύριος Διευθυντάς',/ όπως με αποκαλούσε,/ καλός γείτονας του σχολείου.»
• Την ύπαρξη του μέτρου 'Στο περιθώριο': «Του άρεσε να γράφει πάντα/ και στο περιθώριο του τετραδίου./ Κάποτε, μάλιστα, μόνο στο περιθώριο./ 'Τα τετράδια έχουν τα περιθώρια/ για να μην τα περνάμε',/ του έλεγε ο δάσκαλος./ 'Γιατί να μην τα περνάμε, αφού μπορούμε',/ σκεφτόταν αυτός./ Βαρέθηκε κάποια στιγμή ο δάσκαλος/ και τον άφησε στην τύχη του./ Άλλος ένας στο περιθώριο…
• Τον ηρωισμό της Κρήτης. Αποσπάσματα από το ποίημα  « Στο Σπύρο Καγιαλέ». Ένα ποίημα που το... φαντάζομαι μελοποιημένο για να γίνει άσμα ασμάτων στη θυσία των αγωνιστών του Ακρωτηρίου:
• «Στο Ακρωτήρι!/ Στα φρύδια των βράχων,/ όπου η αιμάτινη σφραγίδα/ των προγονικών βημάτων/ έχει σημαδευτεί και σημαδεύει/… Στο Ακρωτήρι!/ Στο Άγιο Όρος της Κρήτης./ Στο Άγριο Όριο/ των Κρητών Μεγαλοσύνης…»
• Τη βοήθεια στους εξαθλιωμένους μετανάστες χωρίς πατρίδα στο ποίημα 'Τα βάσανά τους τελειωμό δεν έχουν'.
• Toν κοινωνικό-πολιτικό προβληματισμό και την αγωνία του στο ποίημα 'Στις προσταγές τους;'
• Άφησα τελευταία την ιερή αγάπη για τους γονείς του και ιδιαίτερα για τη μάνα του, για την οποία είναι γραμμένα αρκετά από τα ποιήματα της συλλογής. Επιτρέψτε μου να τελειώσω με μια πρόκληση, που αφορά σε ένα από αυτά τα ποιήματα: προκαλώ κάθε αναγνώστη να διαβάσει 'Το βουβό τηλέφωνο' και να μην δακρύσει, καθώς ο νους του θα ταξιδεύει στους δικούς του γονείς.    
                         
Να ξαναγίνουν

• Ο Κακατσάκης, παραμένει δωρικός, Καβαφικός πολλές φορές. Με οίστρο πιο φιλοσοφικό, πιο ώριμο. Και ίσως γι’ αυτό, ερωτευμένος με τα… ερωτηματικά, όπως παραδέχεται. Αυτά τα ερωτηματικά… έγιναν ποίημα όπως τους ζητά ο ποιητής στο ομότιτλο του βιβλίου ποίημα.
• Βαγγέλη, σ’ ευχαριστούμε που μας γεμίζεις συγκίνηση κι έτσι δεν μας αφήνεις να σε ζηλέψουμε. Α, και, σε παρακαλώ μην κάνεις τόσα πολλά χρόνια μέχρι να εκδώσεις την επόμενη συλλογή σου. Μεγαλώνω, και όσο να ’ναι η υπομονή μου μειώνεται. Αλλωστε είναι βέβαιο ότι -πρωτίστως- τα δικά σου ερωτηματικά αδημονούν να ξαναγίνουν τα ποιήματα της επόμενης συλλογής σου.


Στις προσταγές τους;

• «Στέρεψε το λάλον ύδωρ;/ Ενα κι ένα κάνουν πάντα δύο;/ Οι μέρες δεν ξαναβγαίνουν περίπατο;/ Δεν ανοίγουν με τίποτα οι κλειστές πόρτες;/ Ολα τα κλαδιά είναι ψηλά για τα καλάθια μας;/ Το φεγγάρι σταμάτησε να πίνει νερό απ’ τα πηγάδια;/ Δίχως ερωτηματικά τα τσουλούφια των παιδιών;/ Δίχως ποίηση τα ποιήματα των ποιητών;/ Στις προσταγές τους;»

Χανιώτικα νέα (18.02,2013)

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ
Ε2 ΤΑΞΗ 8ου ΔΗΜ. ΣΧ. ΧΑΝΙΩΝ
Οταν συναντήσαμε τον... Γουτεμβέργιο



Kαλοί μου φίλοι!
«Εντυπωσιαστήκαμε», «μάθαμε», «τυπώσαμε», «οραματιστήκαμε», «ονειρευτήκαμε», «νιώσαμε ευλογημένοι»... Τα βασικά ρήματα που χρησιμοποίησαν, ο δάσκαλος της Ε2 τάξης του 8ου Δημ. Σχ. Χανίων Ευάγγελος Παγωνίδης και οι μαθητές του στο κείμενο που έγραψαν, ύστερα απ’ την επίσκεψή τους στο Μουσείο Τυπογραφίας της εφημερίδας μας. Τα λένε τόσο παραστατικά και τόσο... δημοσιογραφικά τα Πεμπτάκια του Ογδόου και ο καλός, με όλη τη σημασία που έχει η λέξη, δάσκαλός τους, στο κείμενο αυτό, όπως και στις άλλες, ωστόσο, ατομικές εργασίες που μας έστειλαν. Διάχυτη και σ’ αυτές η χαρά, για την ευκαιρία που είχαν να συναντήσουν (μέσω της Ελιας Κουμή και του Γιώργου Μαρουλοσηφάκη, μην ξεχνιόμαστε) τον... Ιωάννη Γουτεμβέργιο. Τι να προσθέσω εγώ; Τίποτε άλλο απ’ το να εκφράσω, συνοδεύοντας τα συγχαρητήριά μου, τον θαυμασμό μου για τον τρόπο που τους έμαθε ο δάσκαλός τους να εκφράζονται. Α, και να τους ζητήσω συγγνώμη που δεν χωρούν όλες οι εργασίες τους...
Σας χαιρετώ όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Οι ώρες κύλησαν και η μεγάλη μέρα έφτασε. Συγκεντρωθήκαμε όλοι, ανεβήκαμε στο πούλμαν και ξεκινήσαμε τη διαδρομή για το μουσείο.
Μόλις φτάσαμε, μια ευγενική κυρία μας καλωσόρισε και μας μίλησε για την ιστορία του τυπογραφείου. Πιο συγκεκριμένα, μας είπε για την ανακάλυψη της τυπογραφίας από τον Γουτεμβέργιο καθώς και για τον τρόπο με τον οποίο τυπογραφούσαν παλαιότερα. Αναφέρθηκε στα παλιά μηχανήματα και στον τρόπο λειτουργίας τους και απάντησε πρόθυμα σε κάθε απορία μας.
Στη συνέχεια, ένας άλλος πολύ ευδιάθετος κύριος ανέλαβε την ξενάγησή μας στους χώρους του μουσείου. Μας έδειξε πράγματα που είδα για πρώτη φορά και δεν φανταζόμουν ότι υπήρχαν. Ενθουσιάστηκα που είδα τόσο πολλά και διαφορετικά μηχανήματα. Το καθένα είχε μια ξεχωριστή και απαραίτητη λειτουργία για την τύπωση της εφημερίδας.
Αυτή η επίσκεψη στο Τυπογραφικό Μουσείο Χανίων θα μου μείνει αξέχαστη γιατί γνώρισα πολλά καινούργια για μένα πράγματα. Μακάρι, στην πορεία της μαθητικής μου ζωής να έχω την τύχη να επισκεφτώ και άλλα τόσο μοναδικά ιδιαίτερα και ιστορικά μέρη.
Ναταλία Παντιέρα

Είχα αγωνία γιατί ήθελα να δω τα μηχανήματα της παλιάς εποχής.
Μόλις αποβιβαστήκαμε από το λεωφορείο και μπήκαμε στο μουσείο εντυπωσιάστηκα από τη θερμή υποδοχή και την καλοσύνη των ξεναγών. Εκεί μάθαμε και είδαμε πάρα πολλά πράγματα για τον τρόπο τυπογραφίας στα παλιά χρόνια. Τα όσα μας περιέγραψαν έγιναν πράξη όταν εκτυπώσαμε μια μικρή δική μας εφημερίδα. Αυτό ήταν το πιο συναρπαστικό. Μας περίμενε μια έκπληξη όταν ο ξεναγός μας έγραψε με μια σφραγίδα με μελάνι, σαν εκείνης της εποχής, το αρχικό γράμμα του ονόματός μας στο χέρι κάθε παιδιού.
Εύχομαι να ξαναπάω με το σχολείο μου στο μουσείο της Τυπογραφίας και να περάσουμε υπέροχα και μια μέρα όλο εκπλήξεις.

Κώστας Μαυράκης

Ηταν μια χειμωνιάτικη Τετάρτη του 2013, όταν οι μαθητές και οι μαθήτριες του Ε2 του 8ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων, τα παιδιά του 21ου αιώνα, τα παιδιά του Internet και του ηλεκτρονικού βιβλίου, των διαδραστικών πινάκων και της σύγχρονης τεχνολογίας, πραγματοποίησαν εκπαιδευτική εκδρομή στο Μουσείο Τυπογραφίας της εφημερίδας «Χανιώτικα νέα» στο Βιοτεχνικό Πάρκο Χανίων. Ολα ήταν υπέροχα, βγαλμένα από την Ιστορία. Είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε, να τυπώσουμε, να οραματιστούμε και να ονειρευτούμε.
Εκεί στο Μουσείο, συναντήσαμε και τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο. Εντυπωσιαστήκαμε με το πιστό του αντίγραφο του ξύλινου πιεστηρίου που βρίσκεται στο Μουσείο, στην πόλη μας, στα μικρά Χανιά κι είναι μόλις ένα από τα τρία που υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη.
Διαπιστώσαμε ότι στο Μουσείο υπάρχει και μια ανεκτίμητη βιβλιοθήκη με σπάνιες εκδόσεις από τον 16ο αιώνα και μετά ό,τι καλύτερο, δηλαδή για το μάθημα της Γλώσσας και το κεφάλαιο 'βιβλία - βιβλιοθήκες' στο οποίο βρισκόμαστε αυτή την περίοδο. Παράλληλα δουλέψαμε κι όλους τους χρόνους ρημάτων, από τους παρελθοντικούς (μιας και είχαμε μπροστά μας όλη την ιστορία της Τυπογραφίας από τον 16ο αι.) μέχρι και τους μελλοντικούς, αφού στο Μουσείο αυτό μάθαμε και για το μέλλον της Τυπογραφίας, στα επόμενα χρόνια. Αλλωστε η Τυπογραφία όπως κάθετι που έχει διάρκεια, εξελίσσεται, αλλάζει και προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της κάθε εποχής.
Τυπώσαμε κι εμείς οι ίδιοι ένα εξώφυλλο εφημερίδας, το δικό μας εξώφυλλο, για το οποίο νιώθουμε ξεχωριστή ικανοποίηση και περηφάνια.
Διαπιστώσαμε ότι όταν η εκπαίδευση γίνεται βίωμα -μέσα από τέτοιου είδους εκδρομές- τότε μπορούμε να μάθουμε διαθεματικά και να κάνουμε καλύτερα πάρα πολλά σε σύντομο χρονικό διάστημα και να αποτελέσουμε έτσι εγγύηση για το μέλλον του τόπου μας.
Νιώσαμε τέλος, ευλογημένοι και ξεχωριστοί που έχουμε στην περιοχή μας ένα τόσο σπάνιο και παράλληλα χρηστικό Μουσείο το οποίο συνδέει με έναν παιδαγωγικό - βιωματικό τρόπο το χθες με το σήμερα και το αύριο στον τομέα της Τυπογραφίας και του έντυπου λόγου.
Εμείς πάντως οι μαθητές της Ε’ τάξης του 8ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων, ανανεώσαμε το ραντεβού μας με το Μουσείο και τον Ι. Γουτεμβέργιο και... πού ξέρετε, ίσως στο μέλλον και οι δικές μας φωτογραφίες από αυτή την επίσκεψη να κοσμούν τους τοίχους του Μουσείου δίπλα στις ήδη ασπρόμαυρες.
Αγαπητό Μουσείο Τυπογραφίας σ’ ευχαριστούμε πολύ.
Οι μαθητές του Ε2
Αμπντουραμάνι Εργιόλα, Αρχάκης Γεώργιος, Βροχάρης Αντώνιος,
Καπαράκης Μιχάλης, Κελαϊδής Αρτέμιος, Κοπάση Νίκη, Κουκάκης Ευτύχης, Λυραντζάκης Δημήτριος, Μαυράκης Κωνσταντίνος,
Μαυροματάκης Εμμανουήλ, Μπαϊλάκη Μαρία, Μπαϊλάκη Παυλίνα,
Νικάκη Αργυρώ, Παντιέρα Ναταλία, Τερζής Ευάγγελος, Τσεπέτη Μάγια,
Τσίτσα Κατερίνα, Φραγγεδάκης Σταύρος, Χειλαδάκη Μυρτώ

Δάσκαλος - συνοδός: Ευάγγελος Παγωνίδης


Αγαπητό μου μουσείο,
με αυτό το γράμμα, θέλω να σε ευχαριστήσω που μας έδωσες τη δυνατότητα να σε επισκεφτούμε. Ξεναγηθήκαμε στους χώρους σου και γίναμε έστω και για λίγο, 'μικροί τυπογράφοι'. Θαυμάσαμε τον τρόπο που ενώνονται τα χρωματιστά μελάνια, τα γράμματα, τα χαρτιά και δημιουργούν τις εφημερίδες και τα βιβλία που διαβάζουμε. Είδαμε παλιές εκτυπωτικές μηχανές και μάθαμε την ιστορία της τυπογραφίας. Γνωρίσαμε πως βγαίνει σήμερα μια εφημερίδα.
Ολα αυτά έκαναν την επίσκεψή μας ιδιαίτερη και ξεχωριστή.
Σ’ ευχαριστούμε για αυτό το μαγευτικό ταξίδι στον κόσμο της τυπογραφίας.

Με εκτίμηση
Ευτύχης Κουκάκης

Οταν φτάσαμε εκεί όλοι μας υποδέχτηκαν θερμά. Η κυρία που ήταν εκεί μας είπε πολλά πράγματα για τα παλιά, αλλά και για τα σύγχρονα χρόνια.
Μας είπε ότι ο Γουτεμβέργιος ήταν ο πρώτος που σκέφτηκε να κατασκευάσει ένα τυπογραφικό πιεστήριο. Υπήρχαν τρία είδη τυπογραφικού πιεστηρίου.
Ηταν το χειροκίνητο που δούλευε με το χέρι, το ποδοκίνητο που δούλευε με το πόδι και το αυτόματο, το οποίο για να δουλέψει πατούσες κουμπιά. Μετά πήγαμε σε μια διπλανή αίθουσα στην οποία ένας κύριος μας έδειξε ανάγλυφα τυπογραφικά στοιχεία και κινητά τυπογραφικά στοιχεία.
Ο κύριος μου άρεσε επειδή μας έκανε δώρο. Πάτησε πάνω στο χέρι μας το αρχικό γράμμα του ονόματός μας. Ηταν υπέροχα και θα ήθελα πολύ να ξαναπάω.

Αρτέμης Κελαϊδής

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

ΛΑΘΟΣ; Ποιο λάθος; Γράψτε λάθος! Κανένα λάθος δεν έγινε στους πολλαπλασιαστές, λέει ο πολύς Ολι Ρεν, υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα του Μνημονίου, που μας επεβλήθη, έτσι όπως μας επεβλήθη, είναι σωστό. Κατραπακιά! Αλλη μια κατραπακιά! Για να δούμε μέχρι πότε θα τις δεχόμαστε.

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
'ΚΑΘΕ ΩΡΑ έχει το άμεσο καθήκον της, το πρόσταγμά της πάνω στις άλλες'. Μια φράση της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (σε μετάφραση Ιωάννας Χατζηνικολή) που τη χρησιμοποιεί και σαν τίτλο σ’ ένα ποίημα της η Αγγελική Σιδηρά. Το εντυπωσιακό και βέβαια πρωτότυπο, είναι ότι όλα τα ποιήματα της άγνωστής μου προσωπικά καλής αυτής ποιήτριας, που περιλαμβάνονται στην ποιητική της συλλογή 'Αμείλικτα γαλάζιο', έχουν τίτλους φράσεις της Γιουρσενάρ, παρμένες από τα βιβλία της.

ΑΝΟΙΓΩ αγκύλη: Η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (1903 - 1987) ήταν Γαλλίδα συγγραφέας και ποιήτρια, μια απ’ τις κορυφαίες λογοτεχνικές μορφές του 20ού αιώνα. Η σημασία της συνεισφοράς της στη λογοτεχνία αναγνωρίστηκε μέσα από πολυάριθμες διακρίσεις, με κυριότερη την αναγόρευσή της το 1980 ως μέλους της Γαλλικής Ακαδημίας. Ηταν η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε παρόμοια θέση. Ιδιαίτερα στενή ήταν η σχέση της με την Ελλάδα και η αγάπη της για τον ελληνικό πολιτισμό (Πηγή: el.wikipedia.org). Κλείνω την αγκύλη.

ΑΠΟΡΩ πού τα βρίσκεις και τα γράφεις, όλα αυτά που γράφεις κάθε μέρα! Πάντα την ίδια απορία μου εκφράζει ο και συνεργάτης της εφημερίδας μας ιστορικός ερευνητής Χαράλαμπος Μπουρνάζος, όταν μιλήσουμε στο τηλέφωνο. Εγώ τα βρίσκω; Αυτά με βρίσκουν, Χαράλαμπε. Οπως καληώρα! Πάμε παρακάτω.

ΤΗ ΓΝΩΣΤΗ δήλωση (ανεκδιήγητη τη χαρακτηρίζει) του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργου Μέργου για τον κατώτατο μισθό, παίρνει σαν αφορμή η μαντιναδολόγος μας Νεκταρία Θεοδωρογλάκη και γράφει: 'Χρυσά κουτάλια παίρνουνε οι βουλευτές να φάνε/ δεν νοιάζονται, αδιαφορούν οι άλλοι αν πεινάνε'. Καταλαβαίνω τον θυμό σου (είναι και δικός μου) μην τους βάνεις όμως, όλους στο ίδιο τσουβάλι, Νεκταρία!

ΛΑΘΟΣ; Ποιο λάθος; Γράψτε λάθος! Κανένα λάθος δεν έγινε στους πολλαπλασιαστές, λέει ο πολύς Ολι Ρεν, υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα του Μνημονίου, που μας επεβλήθη, έτσι όπως μας επεβλήθη, είναι σωστό. Κατραπακιά! Αλλη μια κατραπακιά! Για να δούμε μέχρι πότε θα τις δεχόμαστε.

ΑΠΟ ΝΙΚΗ σε νίκη πάει η ομάδα μας, γείτονα, ωστόσο, τη σημαία με τον Δικέφαλο δεν την είδα ακόμα να ανεμίζει στην ταράτσα σου. Ηθελα να ’ξερα τι περιμένεις! Μήπως την έξοδο της ΑΕΚΑΡΑΣ μας στην Ευρώπη;

ΑΓΓΕΛΙΚΗ Σιδηρά, ποιήτρια, Αθήνα: Πολλά απ’ τα ποιήματα που περιλαμβάνονται στις δύο ποιητικές σας συλλογές 'Αμείλικτα γαλάζιο' (εκδόσεις Καστανιώτη) και 'Αμφίδρομη Ελξη' (εκδόσεις Καστανιώτη και Διάττων) που είχατε την καλοσύνη να μου στείλετε θα βρουν τη θέση τους στο τέλος της στήλης. 'Στάζει ποίηση' έγραψα για τη συλλογή σας 'Ο πιο μικρός περίπατος', που μου έστειλε η κοινή μας φίλη, δασκάλα - ποιήτρια Πόπη Γαβριλάκη. Ξαναϋπογράφω με μεγαλύτερο ενθουσιασμό τη φράση μου. Σας ευχαριστώ από καρδιάς.

'ΕΝΑΣ από τους Ιουδαίους, που αναγκαστικά ακολουθούσαν τον στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ήταν και ο Μοσσόλαμος, που τον θεωρούσαν ως τον καλύτερο σκοπευτή. Κάποτε καθώς βάδιζε μαζί με τους άλλους προς την Ερυθρά θάλασσα τούς σταμάτησε ένας μάντης που παρατηρώντας ένα πουλί τούς είπε: 'Συμφέρον όλων μας είναι να κοιτάξουμε το πουλί τι θα κάνει. Αν πάει μπροστά, να πάμε κι εμείς. Αν πάλι πάει πίσω, να γυρίσουμε κι εμείς πίσω'. Ο Μοσσόλαμος τότε, τέντωσε το τόξο του και κάρφωσε ένα βέλος στο πουλί, που έπεσε νεκρό στα πόδια τους. Σ’ αυτούς που θυμωμένοι έτρεξαν εναντίον του τούς είπε: 'Τι είναι αυτό που σας έπιασε, δυστυχισμένοι; Πως αυτό το πουλί που δεν πρόβλεψε τον δικό του χαμό θα μπορούσε να προβλέψει για σας τον σωστό δρόμο;' (Από το βιβλίο 'Η άλλη όψη της Ιστορίας', εκδ. 'Σαββάλας')

[...] 'Μια εβδομάδα περιμένει αδυσώπητη/ μπροστά μας./ Μπορούμε να υποκύψουμε/ ξανά στους εαυτούς μας/ τα πάθη μας να επαναλάβουμε·/ οι Κυριακές μάς περιμένουν/ πάντα γενναιόδωρες/ να εξαγνισθούμε/ Σάπια τα δόντια μας/ έχουμε ντύσει με χρυσές κορώνες/ και να τα επιτέλους τα χρυσά δοντάκια/ που μάταια γυρεύαμε από παιδιά'.
Από το ποίημα 'Κάθε ώρα έχει το άμεσο καθήκον της, το πρόσταγμά της πάνω στις άλλες' της Αγγελικής Σιδηρά.

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα(16.02.2013)

ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΜΑ

Μόλις κυκλοφόρησε

ΒΑΓΓΕΛΗ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗ
Όταν γίνεις ποίημα

Προϊόν πάλης με τις λέξεις και το ρυθμό, πάνω απ’ όλα ωστόσο, μια απροκάλυπτη κατάθεση ψυχής που την εναποθέτει στην κρίση του αναγνώστη, είναι η ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη «Όταν γίνεις ποίημα», που κυκλοφορήθηκε στις αρχές του 2013 από την «Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης - Πυξίδα της Πόλης» και περιλαμβάνει ποιήματα που γράφτηκαν την τελευταία 25ετία.
Σημείο στίξης του ποιητή το ερωτηματικό, ως βίωμα, ως σκέψη και ως όραμα, που πασχίζει να βγει στο φως, να γίνει ποίημα. «Όταν γίνεις ποίημα,/ μικρό ερωτηματικό/ της τωρινής ανησυχίας, /θα πάψω να ’χω συντροφιά/ την αποψινή αγρύπνια», λέει στο πρώτο του ποίημα.
Στην πρώτη ενότητα της συλλογής (24 ποιήματα) ο ποιητής κινείται βασικά στον «ιδιωτικό» του χώρο. Αποκαλύπτει μύχιες σκέψεις του, καταθέτει τα συναισθήματά του γι’ αγαπημένα πρόσωπα και ανασυνθέτει κομμάτια απ’ τη ζωή του, κυρίως αυτήν των παιδικών του χρόνων. «Πολλά βράδια,/ λίγο πριν κλείσω τα μάτια,/ πιάνω την ψυχή μου απ’ το χεράκι/ -«στράτα στρατούλα», της λέω-/ και τη βγάζω βόλτα/ στα παιδικά λημέρια», γράφει…
Στη δεύτερη ενότητα (32 ποιήματα) ο ποιητής βγαίνει «Εις την οδόν». Ακολουθεί κάποια απ’ τα μονοπάτια της Ιστορίας, πηγαίνει στην «αγορά των μεταπρατών» όπου «διατιμώνται τα αδιατίμητα», για να σχολιάσει κάποιες απ’ τις ανθρώπινες συμπεριφορές και κατασκηνώνει στις πλατείες των αγώνων για ένα καλύτερο αύριο. Εκεί που τα δάχτυλα σφίγγονται σε γροθιά κι αντροκαλούνε τον ουρανό. «Όχι για ν’ ανοίξουνε τρύπες,/ αλλά για να τον ταρακουνήσουνε/ συθέμελα!». Αυτό ωστόσο δε σημαίνει ότι δεν ατενίζει την ενυπάρχουσα ομορφιά της ζωής και ότι δε χάνεται κάποιες φορές ρεμβάζοντας…
Η στατικότητα και ο εφησυχασμός δεν έχουν θέση στην ποίηση -όπως και στη ζωή- του Βαγγέλη Κακατσάκη. Ένας «χαρταετός» που απελευθερώνεται απ’ το σπάγκο του oι ανησυχίες, οι σκέψεις και οι προβληματισμοί του. Ένας χαρταετός που τελικά δεν του ανήκει και γι’ αυτό, κατά δήλωσή του, τον αγαπά περισσότερο…

Ο Βαγγέλης Κακατσάκης γεννήθηκε στο Νίππος Χανίων από γονείς αγρότες το 1948. Είναι απόφοιτος της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας, σπούδασε στην Πάντειο Σχολή (σημερινό Πάντειο Πανεπιστήμιο) και μετεκπαιδεύτηκε στις Επιστήμες της Αγωγής. Εργάστηκε για 36 χρόνια ως δάσκαλος. Έχει ασχοληθεί ενεργά, για μια 20ετία περίπου, με το συνδικαλισμό και συνεχίζει ν’ ασχολείται εδώ και 40 χρόνια με τον πολιτισμό και την παράδοση. Είναι συνεργάτης, απ’ τα μέσα της 10ετίας του 1970, της εφημερίδας «Χανιώτικα νέα». Εκτός των άλλων δημοσιευμάτων του (ποιήματα, διηγήματα, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα, άρθρα, μελέτες κ.λπ.) έχουν κυκλοφορηθεί σε βιβλία άλλες δύο ποιητικές του συλλογές: «Τα άλογα του χρόνου» (1973) και «ΚΑΖΟΒΑΡ» (εκδ. «Φιλιππότη», 1987).

Εκδόσεις Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης – Πυξίδα της Πόλης
ΤΘ 53 ΤΚ 73135 Χανιά Κρήτης , Τηλ. 28210 74104
Web: www.pe-kritis.gr mail: info@pe-kritis.gr
http://ekdoseis-pek.blogspot.gr/

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
'ΚΑΘΕ ΩΡΑ έχει το άμεσο καθήκον της, το πρόσταγμά της πάνω στις άλλες'. Μια φράση της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (σε μετάφραση Ιωάννας Χατζηνικολή) που τη χρησιμοποιεί και σαν τίτλο σ’ ένα ποίημα της η Αγγελική Σιδηρά. Το εντυπωσιακό και βέβαια πρωτότυπο, είναι ότι όλα τα ποιήματα της άγνωστής μου προσωπικά καλής αυτής ποιήτριας, που περιλαμβάνονται στην ποιητική της συλλογή 'Αμείλικτα γαλάζιο', έχουν τίτλους φράσεις της Γιουρσενάρ, παρμένες από τα βιβλία της.

ΑΝΟΙΓΩ αγκύλη: Η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (1903 - 1987) ήταν Γαλλίδα συγγραφέας και ποιήτρια, μια απ’ τις κορυφαίες λογοτεχνικές μορφές του 20ού αιώνα. Η σημασία της συνεισφοράς της στη λογοτεχνία αναγνωρίστηκε μέσα από πολυάριθμες διακρίσεις, με κυριότερη την αναγόρευσή της το 1980 ως μέλους της Γαλλικής Ακαδημίας. Ηταν η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε παρόμοια θέση. Ιδιαίτερα στενή ήταν η σχέση της με την Ελλάδα και η αγάπη της για τον ελληνικό πολιτισμό (Πηγή: el.wikipedia.org). Κλείνω την αγκύλη.

ΑΠΟΡΩ πού τα βρίσκεις και τα γράφεις, όλα αυτά που γράφεις κάθε μέρα! Πάντα την ίδια απορία μου εκφράζει ο και συνεργάτης της εφημερίδας μας ιστορικός ερευνητής Χαράλαμπος Μπουρνάζος, όταν μιλήσουμε στο τηλέφωνο. Εγώ τα βρίσκω; Αυτά με βρίσκουν, Χαράλαμπε. Οπως καληώρα! Πάμε παρακάτω.

ΤΗ ΓΝΩΣΤΗ δήλωση (ανεκδιήγητη τη χαρακτηρίζει) του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργου Μέργου για τον κατώτατο μισθό, παίρνει σαν αφορμή η μαντιναδολόγος μας Νεκταρία Θεοδωρογλάκη και γράφει: 'Χρυσά κουτάλια παίρνουνε οι βουλευτές να φάνε/ δεν νοιάζονται, αδιαφορούν οι άλλοι αν πεινάνε'. Καταλαβαίνω τον θυμό σου (είναι και δικός μου) μην τους βάνεις όμως, όλους στο ίδιο τσουβάλι, Νεκταρία!

ΛΑΘΟΣ; Ποιο λάθος; Γράψτε λάθος! Κανένα λάθος δεν έγινε στους πολλαπλασιαστές, λέει ο πολύς Ολι Ρεν, υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα του Μνημονίου, που μας επεβλήθη, έτσι όπως μας επεβλήθη, είναι σωστό. Κατραπακιά! Αλλη μια κατραπακιά! Για να δούμε μέχρι πότε θα τις δεχόμαστε.

ΑΠΟ ΝΙΚΗ σε νίκη πάει η ομάδα μας, γείτονα, ωστόσο, τη σημαία με τον Δικέφαλο δεν την είδα ακόμα να ανεμίζει στην ταράτσα σου. Ηθελα να ’ξερα τι περιμένεις! Μήπως την έξοδο της ΑΕΚΑΡΑΣ μας στην Ευρώπη;

ΑΓΓΕΛΙΚΗ Σιδηρά, ποιήτρια, Αθήνα: Πολλά απ’ τα ποιήματα που περιλαμβάνονται στις δύο ποιητικές σας συλλογές 'Αμείλικτα γαλάζιο' (εκδόσεις Καστανιώτη) και 'Αμφίδρομη Ελξη' (εκδόσεις Καστανιώτη και Διάττων) που είχατε την καλοσύνη να μου στείλετε θα βρουν τη θέση τους στο τέλος της στήλης. 'Στάζει ποίηση' έγραψα για τη συλλογή σας 'Ο πιο μικρός περίπατος', που μου έστειλε η κοινή μας φίλη, δασκάλα - ποιήτρια Πόπη Γαβριλάκη. Ξαναϋπογράφω με μεγαλύτερο ενθουσιασμό τη φράση μου. Σας ευχαριστώ από καρδιάς.

'ΕΝΑΣ από τους Ιουδαίους, που αναγκαστικά ακολουθούσαν τον στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ήταν και ο Μοσσόλαμος, που τον θεωρούσαν ως τον καλύτερο σκοπευτή. Κάποτε καθώς βάδιζε μαζί με τους άλλους προς την Ερυθρά θάλασσα τούς σταμάτησε ένας μάντης που παρατηρώντας ένα πουλί τούς είπε: 'Συμφέρον όλων μας είναι να κοιτάξουμε το πουλί τι θα κάνει. Αν πάει μπροστά, να πάμε κι εμείς. Αν πάλι πάει πίσω, να γυρίσουμε κι εμείς πίσω'. Ο Μοσσόλαμος τότε, τέντωσε το τόξο του και κάρφωσε ένα βέλος στο πουλί, που έπεσε νεκρό στα πόδια τους. Σ’ αυτούς που θυμωμένοι έτρεξαν εναντίον του τούς είπε: 'Τι είναι αυτό που σας έπιασε, δυστυχισμένοι; Πως αυτό το πουλί που δεν πρόβλεψε τον δικό του χαμό θα μπορούσε να προβλέψει για σας τον σωστό δρόμο;' (Από το βιβλίο 'Η άλλη όψη της Ιστορίας', εκδ. 'Σαββάλας')

[...] 'Μια εβδομάδα περιμένει αδυσώπητη/ μπροστά μας./ Μπορούμε να υποκύψουμε/ ξανά στους εαυτούς μας/ τα πάθη μας να επαναλάβουμε·/ οι Κυριακές μάς περιμένουν/ πάντα γενναιόδωρες/ να εξαγνισθούμε/ Σάπια τα δόντια μας/ έχουμε ντύσει με χρυσές κορώνες/ και να τα επιτέλους τα χρυσά δοντάκια/ που μάταια γυρεύαμε από παιδιά'.
Από το ποίημα 'Κάθε ώρα έχει το άμεσο καθήκον της, το πρόσταγμά της πάνω στις άλλες' της Αγγελικής Σιδηρά.

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (15.02.2013)

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
'Η ΚΥΠΡΟΣ νιώθει αυτή τη στιγμή κατατρεγμένη', δήλωσε, μεταξύ των άλλων, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, κατά τη διάρκεια των πρόσφατων επαφών του με την ελληνική πολιτική ηγεσία και εξέφρασε την πικρία του για τη στάση ορισμένων Ευρωπαίων προς την Κύπρο. 'Οταν σε βρουν σε αδύναμη θέση, σε βαράνε κι από πάνω', υπογράμμισε.

'ΜΟΝΑΧΗ τον δρόμο επήρες/ και ξανάρθες μοναχή/ Δεν είν’ εύκολες οι θύρες,/ αν η χρεία ταις κουρταλεί'. Πώς να μην θυμηθεί κανείς, με αφορμή τα παραπάνω, τους στίχους από τον 'Υμνο εις την Ελευθερία' του Διονυσίου Σολωμού; Σοφά τα λόγια του εθνικού μας Ποιητή και θα ’πρεπε να τα έχουν υπόψη τους όλοι όσοι διαχρονικά διαχειρίστηκαν ή διαχειρίζονται τις τύχες της χώρας, στις Βρυξέλλες, τα Βερολίνα και όπου αλλού. Αλίμονός του που δεν έχει νύχια να ξυστεί και περιμένει να τον ξύσουνε οι άλλοι!

ΝΑ ΞΕΡΙΖΩΣΕΤΕ τις ελιές και να βάλετε αμπέλια... Μάλιστα! Να ξεριζώστε τα αμπέλια και να βάλετε πορτοκαλιές... Μάλιστα! Να ξεριζώσετε τις πορτοκαλιές και να βάλετε ακτινίδια... Μάλιστα! Να ξεριζώσετε τα ακτινίδια και να βάλετε ρογδιές... Μάλιστα! Πάμε απ’ την αρχή.

Ο ΑΓΩΝΑΣ τώρα δικαιώνεται! Μπορούμε να το πούμε αυτό, ύστερα από την κατάληξη που είχε το χρόνιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας. Στα 'χέρια' του Δήμου Χανίων και των δημοτών του επίσημα από προχθές η περιοχή των Αγίων Αποστόλων. Ενας άλλος αγώνας, ωστόσο, μόλις αρχίζει. Ο αγώνας για τη σωστή διαχείριση της περιοχής.

ΚΑΠΝΟΣ οι δηλώσεις του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργου Μέργου, περί νέας μείωσης του κατώτατου μισθού, για τον φίλο μου τον γερω - δάσκαλο. Και καπνός χωρίς φωτιά δεν υπάρχει. Εκτός κι αν έχει γενικώς το ακαταλόγιστο ο Γενικός...

'ΟΙ ΑΔΑΜΑΝΤΕΣ της γης είναι το πρώτον ερωτικόν δάκρυ των πρωτοπλάστων· δύναται τις να είπη, ότι εις το δάκρυ τούτο ρευστοποιείται η ψυχή ολόκληρος, όπως συνελκύση ασφαλέστερον την ύλην προς την ύλην, όπως εμφυσήση αληθή ζωήν και σφρίγος εις το τέως αυτόματον, του ανοίξη, ως διά μαγείας, την χρυσήν πύλην του ναού της φύσεως και φέρη αυτό γονυπετές προ του βωμού του αιωνίου'. Από τη Χρυσή Διαθήκη' του Πολύβιου Δημητρακόπουλου.

ΠΕΣ ΤΟ μ’ ένα λουλούδι! Πες το μ’ ένα τραγούδι! Πες το μ’ ένα βιβλίο! Πες το, όπως θέλεις, συνοδεύοντάς το μ’ ένα εγκάρδιο χαμόγελο, αλλά πες το! Πες το 'σ’ αγαπώ!'. Μην το πεις, όμως, μόνο σήμερα! Κάθε μέρα, μπορείς να το λες! Κάθε μέρα είναι η ημέρα των ερωτευμένων.

ΜΟΥ ’ΜΠΕΨΕΣ χαιρετίσματα οψάργας με την πούλια/ απόψε μπέμπω σου κι εγώ φιλιά και δυο ζουμπούλια! Πες το κι απόψε με μια μαντινάδα. Οπως αυτή που έγραψε ο 'ειδικός' του είδους Ηλίας Σταματάκης.

Ο ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ με μερικούς άλλους Μεσσήνιους επιτέθηκε κάποτε (τον 7ο αιώνα π.Χ.) σε Σπαρτιάτισσες που γιόρταζαν στο ιερό της Δήμητρας και επεχείρησε να τις αρπάξει. Αρπαξαν τότε αυτές τα μαχαίρια που χρησιμοποιούσαν για τις θυσίες και τις σούβλες που περνούσαν τα κρέατα και αντιστάθηκαν με γενναιότητα. Τραυματίσαν πολλούς και έτρεψαν τους άλλους σε φυγή. Τον Αριστομένη τον χτύπησαν με δαυλιά και τον συνέλαβαν αιχμάλωτο. Λίγο μετά, όμως, αυτός κατόρθωσε να δραπετεύσει και να επιστρέψει στη Μεσσήνη. Κατηγόρησαν τότε την ιέρεια της Δήμητρας Αρχιδάμεια ότι τον άφησε επίτηδες να φύγει, όχι γιατί δωροδοκήθηκε, αλλά γιατί τον είχε ερωτευτεί'. (Από το βιβλίο 'Η άλλη όψη της Ιστορίας', εκδ. 'Σαββάλας').

'Θέλω να πω τα μάτια σου. Σωπαίνω./ Πώς την ηδύτητα να πεις, πώς την αρμύρα,/ αν τύχει και συγκατοικούν. Μαθαίνω/ απ’ την αρχή τη θάλασσα, απ’ την αρχή την πύρα/ θέλω να πω τα χέρια σου. Μαθαίνω/ και λες πεζεύει ο Χάροντας, λες ξαναρχίζει ο χρόνος./ Τα δόντια σου θέλω να πω. Με ορίζουν/ με κόβουν και μ’ αλέθουνε. Με ακεραιώνει ο πόνος./ Τα χείλη σου θέλω να πω. Πώς νεύουν/ πώς με καλούν, πώς με ζωγρούν, πώς περιέχουν/ το φόβο, πως τον έρωτα τελούν, πως θαλασσεύουν./ Ο,τι κι αν πω, τα λόγια σου λέω, που με κατέχουν'.
Από το ποίημα 'Πτόρθος' του Παντελή Μπουκάλα.

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (14.02.2013)

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
ΔΥΟ ΒΗΜΑΤΑ μπροστά κι ένα πίσω. Πρόοδος. Δέκα βήματα μπροστά κι ένα πίσω. Πρόοδος. Εκατό βήματα μπροστά κι ένα πίσω. Πρόοδος. Ακόμα και χίλια βήματα να κάνουμε μπροστά και εννιακόσια ενενήντα εννέα πίσω, πάλι θα έχουμε κάνει πρόοδο. Τάδε έφη, στο περίπου τα λόγια του, ο Henri Frederic Amiel. Σωστός! Το θέμα είναι να μην εφησυχάζουμε και να μην είμαστε στατικοί, να μην μένουμε στο σημειωτόν.

ΤΕΤΑΡΤΗ σήμερα και περιμένατε να βρείτε τα 'Ευθύβολα και μη' του Νεκτάριου, το ξέρω. Ελα σου όμως που 'άλλαι μεν βουλαί ανθρώπων, άλλα δε θεός κελεύει'. Να γίνω ακριβής. Σε μια ίωση οφείλεται η απουσία του κι είπα να... καταλάβω με τα 'πεταχτά' τη γωνιά. Σιγά το πράγμα....

ΓΡΑΦΩ, ρίχνοντας, ωστόσο, κλεφτές ματιές έξω απ? το παράθυρό μου. Λιόλουστη μέρα. Απόλυτος κυρίαρχος του ουράνιου θόλου ο ήλιος. Ούτε ίχνος από σύννεφο. Χειμώνας σου λέει ο άλλος. Ποιος χειμώνας!

ΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ επιμένουν να μένουν στα μπλόκα. Στο ίδιο έργο θεατές, θα μου πείτε. Οχι όμως με το χέρι στην καρδιά. Μια ζωή αδικημένος σε τούτο τον τόπο είναι ο αγρότης, όπως και ο κτηνοτρόφος.

ΤΟ ΔΙΚΙΟ του αγρότη. Το δίκιο του εργάτη. Το δίκιο των εργαζομένων. Πάνω απ? όλα και πρώτα απ? όλα, ωστόσο, το δίκιο του άνεργου. Το δικαίωμα του καθένα να έχει δουλειά.

ΕΣΥ ΔΕΝ θα έρθεις αύριο στη δουλειά! Ούτε εσύ! Ούτε εσύ! Ηταν απ? τους 'τυχερούς'. Αυτός κι άλλοι τέσσερις θα ?χαν μεροκάματο και αύριο. Το μεθαύριο ήταν μακρινό. Ντράπηκε, ωστόσο, για την 'τύχη' του. Ντράπηκε πολύ. Σκηνή απ? τον εργατικό Μεσαίωνα.

ΝΑ ΠΡΟΣΕΛΘΕΤΕ να τακτοποιήσετε το χρέος σας. Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος! Αν δεν εξοφλήσετε το χρέος σας, θα εισπραχθεί αναγκαστικά. Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος! Θα γίνει κατάσχεση μισθών, συντάξεων, ενοικίων, καταθέσεων κ.λπ. Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος! Αδυναμία πληρωμής από το μεγαλύτερο μέρος εκείνων που χρωστούν στο Δημόσιο.

ΟΣΟΙ ΒΡΑΒΕΙΑ παίρνουνε από τσι μαντινάδες, θα ?χουν αφορολόγητο πενήντα δυο χιλιάδες. Καλό το μέτρο που προτείνει με τη μαντινάδα της η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη, πλην, όμως, αφορά ελάχιστους. Καμιά μέριμνα για τους απλούς συμμετέχοντες στους διαγωνισμούς.

ΣΥΝ ΑΘΗΝΑ και χείρα κίνει! Δεν φτάνει να θέλει μόνο η Παναγιά να νικά ο Πλατανιάς. Πρέπει να το θέλουν και οι παίχτες του. Το επιμύθιο ύστερα απ? τον προχθεσινό αγώνα με τον Αρη.

ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ συντάξεις έχουν μειωθεί με βάση όσα ισχύουν για όλες τις άλλες συντάξεις λέει το Υπουργείο Οικονομικών απαντώντας σε σχετικά δημοσιεύματα. Καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά το όνομα.

ΠΟΛΛΑ από τα επίθετα των Ρωμαίων προέρχονταν από παρατσούκλια. Οι Λατίνοι 'κίκερ' έλεγαν το ρεβίθι. Ο πρώτος της γενιάς που ονομάστηκε Κικέρων είχε στην άκρη της μύτης του ένα εξόγκωμα σε σχήμα ρεβιθιού και μάλλον γι? αυτό του κόλλησαν το παρατσούκλι. Οταν ο Κικέρων (ο μεγάλος ρήτορας) έγινε ονομαστός και αναμείχθηκε στην πολιτική, πολλοί του συνιστούσαν να αλλάξει το όνομά του, αλλά αυτός απαντούσε ότι θα κάνει αυτό το όνομα ενδοξότερο από πολλά άλλα σπουδαία ρωμαϊκά ονόματα. Και όταν ήταν ταμίας στη Σικελία και έκανε στους Θεούς κάποιο σημαντικό αφιέρωμα, έγραψε πάνω σ? αυτό τα δύο πρώτα του ονόματα, Μάρκος και Τούλλιος, αλλά αντί για το τρίτο (Κικέρων) έδωσε εντολή στον τεχνίτη να σκαλίσει κοντά στα γράμματα ένα ρεβίθι. (Από το βιβλίο 'Η άλλη όψη της Ιστορίας', εκδ. 'Σαββάλας').

'Κύριε/ μείνε κοντά μου/ ακόμα κι όταν τρέφομαι με τέφρα και αλάτι/ σιώπησε και άκουγε στο κάθε όνομα/ που σου δίνω/ διότι θέλω να σε ξεχωρίσω από τους ψεύτικους θεούς/ δος μου υπομονή ν? αντέχω τους ματαιόφρονες/ με τα κενά τους λόγια/ και τους προσηλυτισμένους/ που προσπαθούν να επιβεβαιώσουν το αντίθετό τους/ και δώσε να είναι/ η προσμονή μου γεμάτη ανταρσία'.
Aπό τους 'Ψαλμούς' του Said
(μετάφραση Νταντή Σιδέρη - Sperk)

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)

Χανιώτικα νέα (13.02.2013)