ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Θυμάστε τη λάλη σας;

Περί εκδηλώσεων ο λόγος

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Θυμάστε τη λάλη σας;

Σκίτσο: Ηλίας Σκουλάς

«Πήραν στρατί – στρατί το μονοπάτι/ βασιλοπούλες και καλοκυράδες/ από τις ξένες χώρες βασιλιάδες/ και καβαλάρηδες απάνω στ’ άτι./ Και γύρω στης γιαγιάς μου το κρεβάτι/ ανάμεσα από δυο χλωμές λαμπάδες/ περνούσανε και σαν τραγουδιστάδες/ της τραγουδούσαν -ποιος το ξέρει- κάτι./ Κανείς για της γιαγιάς μου την αγάπη/ δε σκότωσε το Δράκο ή τον Αράπη και να της φέρει το αθάνατο νερό/ Η μάνα μου είχε γονατίσει κάτου/ μ’ απάνω -μια φορά κι έναν καιρό-/ ο Αρχάγγελος κουνούσε τα φτερά του». Το ποίημα “Το στερνό παραμύθι” του Λάμπρου Πορφύρα.

Και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων που γιορτάζεται (;) αύριο, 1η Οκτωβρίου, το παραπάνω ποίημα που πολύ με είχε συγκινήσει όταν το “συνάντησα” στα “Νεοελληνικά Αναγνώσματα” της Α’ Γυμνασίου. Εις μνήμην των γιαγιάδων μου και των παππούδων μου… Εις μνήμην των γιαγιάδων μας και των παππούδων μας, όλων των “λάλων” μας, για να το πω στα κρητικά;
Δάνειος ο τίτλος της “Στάσης” που διαβάζετε. Για τον τίτλο ενός κειμένου από το βιβλίο “Ο Χριστός σημάδεψε την Κρήτη” (Χανιά 2013, εκδ. “Προσδοκία”) του μακαριστού Ειρηναίου Γαλανάκη πρόκειται. Λάλη η γιαγιά και λάλος ο παππούς στα μικράτα μου. Από το τουρκικό “lala” που πάει να πει “παιδαγωγός” μας πληροφορεί ο Αντώνης Ξανθινάκης στο “Λεξικό” του. Απ’ τον ίδιο και η άλλη πληροφορία ότι τη λέξη την αναφέρει και ο ιστορικός της Αλωσης Δούκας.
«Εγώ θυμούμαι μια γερόντισσα κουκουλωμένη στο μαύρο της τσεμπέρι, σκυφτή κι ακουμπισμένη στο κατσούνι της, μα όταν γύριζε απάνω κι αναδίπλωνε το κορμί της, φαινότανε η Μάννα που γέννησε τα παλληκάρια και τσ’ άρχοντες της Κρήτης. Ανάστημα και μπόι, λαμπρά μάτια, φωτεινό πρόσωπο, ευγενικά χαρακτηριστικά, νοικοκυρά και χρυσοχέρα». Απ’ το προαναφερθέν κείμενο του Μεγάλου Παππού της Κρήτης το απόσπασμα.
Αλλες εποχές, άλλες οι απαιτήσεις των, άλλοι οι ρόλοι των προσώπων, των παιδιών, των ενηλίκων, των ηλικιωμένων… «Πόσο βιαζόμαστε να μεγαλώσουμε όταν ήμασταν παιδιά…», μου είπε προχθές, πάνω στην κουβέντα για το “Στερνό παραμύθι” μια απ’ τις συμμαθήτριές μου στο πάλαι ποτέ, αλλά και νυν και αεί ένδοξο Γυμνάσιο Βάμου!

Περί εκδηλώσεων ο λόγος



Παρουσίαση της πρωτότυπης μουσικής – ποιητικής εκδήλωσης “Διάλογος” (αυτοσχεδιασμοί του πιανίστα Γιώργου Ψυχογιού πάνω στην ποίηση του Γιώργου Δουατζή και με απαγγελία του ηθοποιού Βαγγέλη Λιοδάκη) στον χώρο του Ωδείου Χανίων. Εκδήλωση με θέμα την προσωπικότητα και το έργο του παγκοσμίου φήμης θεατρικού συγγραφέα Εντουαρντ Αλμπ στο θέατρο “Κυδωνία”. Παρουσίαση του βιβλίου του πρωτοδίκη Γιάννη Ευαγγελάτου “Ενοχος όπως κατηγορείται”, στον αύλειο χώρο του Εθνικού Ιδρύματος “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” στη Χαλέπα. Και οι τρεις εκδηλώσεις την ίδια μέρα, το βράδυ του περασμένου Σαββάτου 24 Σεπτεμβρίου στην πρωτεύουσα της Περιφερειακής μας Ενότητας. Ειλικρινά θα βρισκόμουν σε… τρίλημμα, αν δεν γινόταν το ίδιο βράδυ στο Μουσείο Τυπογραφίας της εφημερίδας μας η απονομή των βραβείων και των διακρίσεων του 3ου Διεθνούς Διαγωνισμού Αφίσας. Σε ποια να πήγαινα και ποιες ν’ άφηνα; Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες και οι τρεις…
«Ειναι πολύ ευχάριστο που γίνονται ωραίες εκδηλώσεις στα Χανιά μας», μου έγραψε, απαντώντας σε μήνυμά μου ότι αδυνατούσα να παραβρεθώ ο ιδιαίτερα γνωστός και ως συγγραφέας πρωτοδίκης Γιάννης Ευαγγελάτος, που ειρήσθω εν παρόδω φεύγει, απ’ την πόλη μας αφήνοντας μόνο φίλους. «Μου φτάνει το ενδιαφέρον σου» μου έγραψε ο καταξιωμένος και ως δημοσιογράφος και ως ποιητής Γιώργος Δουατζής. «Προσυπογράφω», η απάντησή μου στον πρώτο. «Εύχομαι να το δείξω κάποια στιγμή έμπρακτα», η απάντησή μου στον δεύτερο…

Χανιώτικα Νέα (30.09.2016)

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΣΤΟ ΚΑΦΕ- ΚΗΠΟΣ, 5 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Τρεις Δάσκαλοι για την  Ημέρα του Εκπαιδευτικού

«Στην έδρα εγώ, στο θρανίο εσύ», είναι ο τίτλος της Εκδήλωσης που διοργανώνει την Τετάρτη, 5 Οκτωβρίου και ώρα 8 μ. μ. στους χώρους του το «ΚΑΦΕ-ΚΗΠΟΣ» της Πόλης μας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων  και την Ένωση Πνευματικών Δημιουργών Χανίων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικού. Συντελεστές της Εκδήλωσης,  την οποία θα συντονίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Δημήτρης Νκολακάκης, είναι o δάσκαλος- λαογράφος Σταμάτης Αποστολάκης («Αναμνἠσεις  από  τη δασκαλική μου ζωή») ο δάσκαλος-λογοτέχνης Βαγγέλης Κακατσάκης («Τέσσερα ποιήματα για τον Δάσκαλο») και ο δάσκαλος-λογοτέχνης Βασίλης Χαρωνίτης  («Έχω ένα όνειρο…»)

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

Ένα ριζίτικο κι ο Κρήτης Ειρηναίος
Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης

Ημουν δεν ήμουν 8-9 χρονών και σαν και τώρα θυμούμαι δύο εξαιρετικά τραγούδια παραδοσιακά που πρωτάκουσα στη χορωδία του σχολείου μας. Τον Μενούση… (σ.σ. παραδοσιακό της Ηπείρου) που από τότε έως και σήμερα με συγκινεί ιδιαίτερα και ένα ακόμη τραγούδι, τούτη τη φορά της Κρήτης, το παρακάτω ριζίτικο:
«Μάνα χιονίζει στα βουνά και βρέχει στα λαγκάδια, ξένος περνά απ’ την πόρτα μας ογρός και χιονισμένος. Μάνα κι ας του ανοίξομε του ξένου να μπει μέσα.
-Κόρη ψωμί δεν έχομε τον ξένο τι τον θέλεις;
– Μάνα το φεταλάκι μου θα φτάξει και τσι δυο μας».
Και τα δύο τα θυμάμαι από τότε.
Το τελευταίο ίσως επειδή ακριβώς ήταν από την Κρήτη, κι εγώ είχα ένα “κόλημμα” με οτιδήποτε παραδοσιακό, με εντυπωσίασε. Οι εικόνες του -μα και τα νοήματά του (δεν μπορώ να ξεδιακρίνω)- μου δημιούργησαν έντονα συναισθήματα αλλά και απορίες κι έτσι τότε το “έφερα” και στο σπίτι μας για “ανάλυση”, αναρωτώντας τη μάνα μου γι’ αυτό:
Η… ιστορία ενός ανθρώπου που είναι βρεγμένος και χιονισμένος, -ως εικόνα- μάλλον με επηρέασε πολύ. Κυρίως όμως είχα απορία για το ποιος ήταν αυτός ο ξένος; Ποιος συγκεκριμένα ήταν αυτός ο άνθρωπος αλλά και τι ακριβώς σημαίνει η λέξη αυτή τοποθετημένη στο τραγούδι.
Ο ξένος αυτός -κατάλαβα- ήταν κάποιος που δεν τον γνωρίζαμε. Ηταν κάποιος που η μοίρα του τον είχε φέρει στο χωριάτικο κρητικό σπίτι που φαγητό δεν είχαν. “Είχαν” όμως την απ’ αρχαιοτάτων χρόνων ξακουστή κρητική φιλοξενία που τους “υποδείκνυε” να συμπαρασταθούν σε οποιονδήποτε κατατρεγμένο, ταλαιπωρημένο, έχοντας ως μοναδική δύναμη την πίστη σε μια αρχέγονη και όχι μόνο παράδοση, σε μια χριστιανορθόδοξη θέση: “αγάπα τον πλησίον σου”, κι ακόμη τη διδαχή από την παραβολή του καλού Σαμαρείτη, για να αναφέρω μόνο κάποια από αυτά, τα οποία με παραδείγματα -και όχι έτσι ακριβώς όπως τα μεταφέρω εδώ- μου είπε η μάνα μου.
Ο ξένος που δεν γνωρίζουμε αλλά δεχόμαστε, υποδεχόμαστε ειδικά όταν είναι ασθενής και οδοιπόρος, ο ξένος που εκδιώχθηκε με τη βία από τη στέγη του, εκείνος που έχει αφήσει πίσω του βιος και πατρίδα για να σωθεί, είναι τούτη τη φορά στην πόρτα μας.
Και σίγουρα στις μέρες μας δεν έρχεται σε ένα σπίτι που δεν έχει ψωμί για να το μοιραστούμε, πολλώ δε μάλλον η κατάστασή του είναι κατά πολύ πιο απελπιστική… από τη δική μας!
…Μια ενδόμυχη αγαλίαση και ικανοποίηση ένιωσα διαβάζοντας την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ειρηναίου ο οποίος μιλώντας για τη φιλοξενία προσφύγων, ανέδειξε την αγάπη και την ανεκτικότητα, την κρητική μαθιά εν τέλει, όπως την είχε ορίσει και ο Ν. Καζαντζάκης. Θεωρώ μάλιστα πως ίσως ο σεβασμιώτατος να προχώρησε ακόμη περισσότερο εμβαθύνοντας στην ανθρωπιά που δεν απαντάται με αυτή τη σημασία σε άλλη γλώσσα πλην της ελληνικής.
Ο Ειρηναίος Κρήτης αναφερόμενος στους πρόσφυγες είπε μεταξύ πολλών άλλων ότι «χρέος και τιμή όλων μας είναι να μην απορρίπτουμε κανέναν αλλά να τον τιμούμε και τον σεβόμαστε».
“Χρέος, τιμή, μη απόρριψη, σεβασμός”, λέξεις με βάρος ουσίας που όταν ακούγονται από πρόσωπα  όπως ο Ειρηναίος, χρειάζεται καλά να τις… επαναπροσδιορίσουμε και ανακαλύψουμε εντός μας τόσο ως Κρήτες αλλά και ως Ελληνες!

Χανιώτικα νέα (28.09.2016)

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Πάντα ευνοϊκός στους Κρητικούς ο Δίας

                                                        

«Αλλά τι θαυμαίνω Κρητών φρένας ους ποτ’ εφταίς/ Πατρός Αθηναίη δίδαλα πολλά δάεν;/ Κρης γαρ ο τορνεύσας τα δε χαλκία Κρης ο μολυβδοχύτης./ Κρης δαπανά. Νίκης ο φερώνυμος αυτός ο κλείων/ Κρης τάδε. Κρησίν ο Κρης ήπιος αιγίοχος». Μάρκος Μουσούρος σε μετάφραση (Λίνου Πολίτη): «Αλλά γιατί να θαυμάζω το μυαλό των Κρητικών,/ που κάποτε η Αθηνά με εντολή του πατέρα της τους έμαθε πολλά περίτεχνα έργα;/ Γιατί Κρητικός είναι αυτός που τα σκάλισε,/ Κρητικός κι αυτός που αράδιασε τους χάλκινους τύπους/ Κρητικός αυτός που τα κέντησε ένα – ένα,/ Κρητικός αυτός που τα έχυσε μολύβι/ και Κρητικός κάνει τα έξοδα,/ εκείνος που έχει το όνομα της νίκης./ Κρητικός κι αυτός που γράφει τούτο το εγκώμιο./ Στους Κρητικούς παραστέκεται… ευνοϊκός ο Δίας ο Κρητικός».



Η γλώσσα, με συνεπίκουρη την εικόνα, στη βασική κοινωνική της αποστολή που είναι η επικοινωνία. Απ’ όλους, όσοι μίλησαν το Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου στο αμφιθέατρο του Μουσείου Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, κατά τη διάρκεια μιας ακόμα μεγάλης γιορτής της “Γιαγιάς Τυπογραφίας”, στην οποία απενεμήθηκαν τα βραβεία και οι έπαινοι του 3ου διεθνούς διαγωνισμού αφίσας με θέμα “Τυπογραφία: Παρελθόν, παρόν και μέλλον”. Καταθέσεις ψυχής. Από τον εμπνευστή και δημιουργό του Μουσείου Γιάννη Γαρεδάκη που άνοιξε την εκδήλωση απονέμοντας τα “εύσημα” στους συντελεστές της και στους “στυλοβάτες” του χώρου, ενός χώρου πολιτισμού και δημιουργίας (καθοριστική σε αυτό, η συμβολή του σημερινού εκδότη της εφημερίδας Μανώλη Γαρεδάκη) με εντυπωσιακά αποτελέσματα, που συν τοις άλλοις προβάλλει τον τόπο μας. Από την και σε ρόλο συντονίστριας της όλης εκδήλωσης διευθύντριας -“ψυχής” του Μουσείου” με συνεργάτιδα τη Μαρία Μυστακίδου- Ελιας Κουμή που ανακοίνωσε τα βραβεία και τους επαίνους κι έδωσε τα εντυπωσιακά στοιχεία των συμμετοχών (ο πρώτος νικητής απ’ την Κολομβία, ο δεύτερος απ’ την Τουρκία, ο τρίτος απ’ τα Χανιά) απ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης κι απ’ όλες τις γωνιές της Ελλάδας. Από τα μέλη της κριτικής επιτροπής. Τον καθηγητή Γιώργο Ματθιόπουλο που “όρισε” την Τυπογραφία ως επιστήμη των τεχνών και τέχνη των επιστημών· Τον καθηγητή Αλέξανδρο Κοκκόλα που έκανε λόγο για «αγαπημένο χώρο», τόσο για τον ίδιο όσο και για τους φοιτητές του, που τον επισκέπτονται κάθε χρόνο· Και από τη δική μας Ελένη Σταυρίδη, που μίλησε με πολλή τρυφεράδα για τα πρόσωπα των πραγμάτων του χώρου, που “ζωντανεύουν γύρω στα μεσάνυχτα” και λένε τα δικά τους… Από τον ιδιαίτερα συγκινημένο και “συγκινητικό” τυπογράφο – λιθογράφο, καλλιτέχνη, “δαιμόνιο μάστορα”, συνεργάτη του Μουσείου, Αντώνη Παπαντωνόπουλο, που “έκλεψε καρδιές” με το παραμύθι του “Το Γκατζετάκι και η γιαγιά Τυπογραφία”, ένα σύγχρονο παραμύθι άλλο πράγμα. Από τον κεντρικό ομιλητή, αρχιτέκτονα ιστορικό του βιβλίου, Κωνσταντίνο Στάικο, που ανέπτυξε με εμβρίθεια το θέμα “Οι απαρχές της ελληνικής τυπογραφίας” και επεσήμανε ότι εδώ η ύλη συναντά τον δημιουργό της, δηλαδή τους Κρήτες Τυπογράφους της Βενετίας που έβαλαν τα θεμέλια. Από τον διευθυντή των “Χανιώτικων νέων” Παρασκευά Περάκη, που στάθηκε στο πάθος των ανθρώπων του Μουσείου, που είναι παιδί της εφημερίδας, για τη δουλειά τους. Και βέβαια, απ’ όλους όσοι εκ των βραβευθέντων και διακριθέντων χαιρέτισαν…

 

Μέγα το της Τυπογραφίας συνεχιζόμενο θαύμα! Ο πρώτος τίτλος που σκέφτηκα για τις σημερινές “Στάσεις”, ενώ παρακολουθούσα, στο ξετρουλιαχτό από κόσμο αμφιθέατρο του μοναδικού Μουσείου Τυπογραφίας, που αποτελεί, έτσι όπως λειτουργεί και λειτουργείται εξ αδιανεμήτου πλούτο για τον τόπο μας. Προς το τέλος, ωστόσο, καθώς έκαναν κατοχή στο μυαλό μου κάποιες φράσεις απ’ το “επίγραμμα” του Μάρκου Μουσούρου στο εκδοθέν, εν έτει 1499 στη Βενετία αποκλειστικά από Κρήτες (τον Ζαχαρία Καλλέργη, τον Νικόλαο Βλαστό, τον Μάρκο Μουσούρο και άλλους), λεξικό “Ετυμολογικόν Μέγα”, που ονομάστηκε “αριστούργημα της Τυπογραφίας”, άλλαξα γνώμη. Παραμένει στο θέμα της Τυπογραφίας και σήμερα ευνοϊκός στους Κρητικούς ο Δίας! Τι θαύμα κι αυτό το Μουσείο Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη!.

Χανιώτικα νέα (27.09.2016).

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΜΑΡΑΚΗ ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Έλλειψη

στον Βαγγέλη Κακατσάκη






κάθε μέρα, κάποια μητέρα

μαζί με το παιδί της σταυρώνεται

περιμένοντας το ίδιο βράδυ για να αναστηθεί

όταν ξημερώσει θα δικαστούν πάλι

η μητέρα, ο γιος κι η κόρη αγκαλιά

από τους Φαρισαίους της ζωής

γελούν οι Υποκριτές, πίνουν κρασί

για να σταυρωθούν την ίδια νύχτα,

κάποτε η μητέρα φεύγει οριστικά

τότε, τα παιδιά μόνα τους βαδίζουν

τον δύσβατο δρόμο των Παθών

και κλαίνε, φοβούνται, τραγουδούν

τραγούδια της ξενιτιάς θυμούνται

προσπαθώντας την έλλειψη της μητέρας

κάπως να υποκαταστήσουν

Ειρηναίος Μαράκης

https://tokoskino.me/2016/08/12/%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B7%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82-%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%B5/



Σημείωση: Μόλις το ανακάλυψα στο Διαδίκτυο. Ευχαριστώ, Ειρηναίε!

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Καλοί μου φίλoι, καλό Σαββατοκύριακο!
Κάποια απ’ τα ένα προς ένα διαλεγμένα τραγούδια που έχουν συμπεριληθφεί στο ιδιαίτερα επιμελημένο 58 σελίδων βιβλίο με τίτλο “Μουσική και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση” που κυκλοφορήθηκε πέρυσι από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου, διανθισμένα με φωτογραφίες μουσικών οργάνων, που επίσης βρήκα στο ίδιο έντυπο, φιλοξενούνται στον σημερινό Παιδότοπο. Και σαν απάντηση στο ρητορικό ερώτημα αν θα μπορούσε η Μουσική να χρησιμοποιηθεί στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Αυτό δα έλειπε, να μην μπορεί ένα τραγούδι ή ένα μουσικό κομμάτι να χρησιμοποιηθεί ως αφόρμηση, αφορμή για συζήτηση, προβληματισμό κι ευαισθητοποίηση, αλλά και ως έκφραση, μετά την επεξεργασία, στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, που χρησιμοποιεί τη διαεπιστημονική προσέγγιση και απευθύνεται στο παιδί ως όλον!
Εκ βαθέων τα συγχαρητήρια μου στον υπεύθυνο Λειτουργίας του Κέντρου Φώτη Ποντικάκη και στους συνεργάτες του (Ελένη Δεσποτίδου, Ανδριάνα Μπάσιου και Κωνσταντίνα Παπαδογιανάκη που είχαν την ευθύνη της συγγραφής και της επιμέλειας του εν λόγω εντύπου που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Κ.Π.Ε. Βάμου και ως βοήθημα για εκπαιδευτικούς που υλοποιούν δράσεις και προγράμματα Περιβαλλονικής Εκπαίδευσης και γι’ αυτήν τους την πρωτοβουλία, αλλά και κυρίως για το όλο σπουδαίο έργο του! Ιδιαίτερα φωτεινός ο Περιβαλλοντικός Εκπαιδευτικός Φάρος της περιφερειακής ενότητας Χανίων που “εκπέμπει” απ’ τον Κεφαλά!
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης,
δάσκαλος

Ο εφιάλτης της Περσεφόνης

Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη


Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα
κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο,
τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα
και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο.
Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης,
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.
Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες
ευλαβικά, πριν μπουν στο θυσιαστήριο,
τώρα πετάνε αποτσίγαρα οι τουρίστες
και το καινούργιο πάν’ να δουν διυλιστήριο.
Κοιμήσου Περσεφόνη στην αγκαλιά της γης, στου κόσμου το μπαλκόνι ποτέ μην ξαναβγείς.
Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία
κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα,
τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία
άδεια κορμιά, σιδερικά, παιδιά κι ελάσματα.
Κοιμήσου Περσεφόνη
στην αγκαλιά της γης,
στου κόσμου το μπαλκόνι
ποτέ μην ξαναβγείς.



Ο Ρομπέν των καμένων δασών
Ερμηνεία: Ορφέας Περίδης


Γεννήθηκα μες τη σπηλιά του τσιμεντένιου δράκου./ Από το στόμα του ξερνάει τις φλόγες του θανάτου./ Στένεψε ο κόσμος, στένεψε, στένεψε το μυαλό μου,/ η πολιτεία πιο μικρή απ’ το δωμάτιο μου.
Σπίτι, τους φίλους, τη δουλειά, όλους θα τους αφήσω/ δίχως βοήθεια καμιά, μόνος θα πολεμήσω./ Θα πάρω κράνος διχτυωτό απ’ το Μοναστηράκι,/ θα βάλω πάνω ένα φτερό μαύρο από κοράκι,/ θα πάρω φτυάρι και κασμά και πετσετέ φουλάρι,/ θα πάρω δρόμους και βουνά πάνω σ’ ένα μουλάρι.
Είμ’ ο Ρομπέν των καμένων δασών και των πολυκατοικιών.
Γεννήθηκα μέσα στη γη μια ντάλα μεσημέρι/ και σε πλατεία φύτρωσα, σ’ ένα μικρό παρτέρι./ Στένεψε ο κόσμος στένεψε, στέρεψε η έμπνευση μου./ Ο αέρας μου λιγότερος απ’ την αναπνοή μου.
Είμ’ ένα φαλακρό βουνό, γη καταπατημένη,/ μπουλντόζα ακυβέρνητη, από κλωστή δεμένη./ Είμαι εδώ, δεν είμαι εδώ, δεν ξέρω, δεν κρατιέμαι/ θηρίο είμαι ακέφαλο, θηρίο που καταριέμαι/, φτάνει ως εδώ, βγάλτε για μένα ένα νόμο/ βάλτε με να περνάω γέρους απ’ το δρόμο.
Είμ’ ο Ρομπέν των καμένων δασών και των πολυκατοικιών.











Για ιδές περβόλιν όμορφο
Ριζίτικο τραγούδι της Κρήτης



Για ιδές περβόλι όμορφο,
για ιδές κατάκρυα βρύση, στο περιβόλι μας
στ’ ώριο περβόλι μας, τ’ όμορφο.
Κι όσα δεντρά έπεψεν ο Θιός
όλα είναι φυτεμένα, στο περιβόλι μας
στο ώριο περβόλι μας, τ’ όμορφο.
Κι όσα πουλιά έπεψεν ο θιός
μέσα ’ναι φωλεμένα στο περιβόλι μας
στ’ ώριο περβόλι μας, τ’ όμορφο.
Μέσα σ’ εκείνα τα πουλιά
ευρέθ’ ένα παγώνι
ω, το παγώνι μας τ’ όμορφο,
και χτίζει τη φωλίτσαν του
σε μιάς μηλιάς κλωνάρι,
στο περβόλι μας,
στ’ ώριο περβόλι μας τ’ όμορφο.

Λεξιλόγιο
Ο Θιός = ο Θεός, Επεψεν = έπεμψε, έστειλε
Ωριο = ωραίο


Βάλια Κάλντα
Στίχοι – Μουσική – Ερμηνεία: Θανάσης Παπακωνσταντίνου


Το νερό στη Βάλια Κάλντα το φυλάγουν οι αγγέλοι.
Μόνο τ’ αγριμάκια πίνουν κι όποιος άτυχος δεν ξέρει.
Το νερό στη Βάλια Κάλντα άμα θα το πιεις σε πίνει.
Σ’ αγκυλώνει και σ’ αφήνει να παραμιλάς.
Φέρνει από μακριά, λέξεις που δεν ξεχωρίζουν.
Ιστορίες που ανθίζουν κάτω από τη γη.
Το νερό στη Βάλια Κάλντα είναι πιο ζεστό απ’ το αίμα.
Ετσι εκεί τα μανιτάρια κάνουν την αλήθεια ψέμα.
Το νερό στη Βάλια Κάλντα μόνο με νερό δε μοιάζει.
Απ’ το πουθενά πηγάζει κι απ’ την άβυσσο.
Φέρνει από μακριά, λέξεις που δεν ξεχωρίζουν.
Ιστορίες που ανθίζουν κάτω από τη γη.



Κηπουρός
Στίχοι – Μουσική – Ερμηνεία: Βαγγέλης Γερμανός


Θα ’θελα να, θα ’θελα να ’μουν κηπουρός
σ’ ένα κοραλλένιο κήπο στο βυθό,
γερο πουρός θαυματοποιός,
με τα στοιχειά της νύχτας να μεθώ.
Θα ’θελα να, θα ’θελα να ’μουν παπουτσής,
το χρόνο να μετρώ με το σφυρί,
το γυάλινο γοβάκι της
να κρύψω και κανείς να μην το βρει.
Βάλε βήμα κι έμπα στο χορό.
Γέλα και συ αγαπούλα χρυσή.
Βάλε βήμα κι έμπα στο χορό.
Το δάκρυ σου είναι το δικό μου αθάνατο νερό.
Θα ’θελα να, θα ’θελα να ’μουν κυνηγός
χαμένος σ’ ένα δάσος μαγικό,
σαν τον Ορφέα το μουσικό
από τις μάγισσες να φαγωθώ.
Μ’ αφού δεν είμαι κηπουρός,
ας ήμουν της αγάπης μας φρουρός.
Μ’ αφού δεν είμαι κυνηγός,
ας ήμουν στην ποδιά σου ναυαγός.
Βάλε βήμα κι έμπα στο χορό.
Γέλα και συ αγαπούλα χρυσή.
Βάλε βήμα κι έμπα στο χορό.
Το δάκρυ σου είναι το δικό μου αθάνατο νερό.

,

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΜΕΓΑ ΤΟ ΤΗΣ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΟ ΘΑΥΜΑ!
ΜΙΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ Σ ΕΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΧΩΡΟ!! ΤΥΧΕΡΟΙ ΟΣΟΙ ΒΡΕΘΟΥΜΕ !

Σάββατο, 24 Σεπτεμβρίου 2016, ώρα 7.30. μ. μ. στο Μουσείο Τυπογραφίας στα Χανιά
Απονομή των βραβείων και επαίνων του 3ου διεθνούς διαγωνισμού αφίσας, με θέμα «Τυπογραφία: Παρελθόν, παρόν και μέλλον

Μια ξεχωριστή εκδήλωση, με αφορμή την απονομή των βραβείων και επαίνων του 3ου διεθνούς διαγωνισμού αφίσας, με θέμα «Τυπογραφία: Παρελθόν, παρόν και μέλλον» θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου, στις 7:30 το απόγευμα, στο αμφιθέατρο του Μουσείου Τυπογραφίας, στο Βιοτεχνικό Πάρκο, στη Σούδα Χανίων.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα ανακοινωθούν οι νικητές του διαγωνισμού, που θα λάβουν χρηματικά έπαθλα (1.000 ευρώ ο πρώτος, 700 ευρώ ο δεύτερος και 500 ευρώ ο τρίτος, χορηγία της τοπικής εφημερίδας «Χανιώτικα νέα»), θα παρουσιαστούν οι 30 καλύτερες αφίσες που επιλέχθηκαν από την κριτική επιτροπή και οι δημιουργοί τους θα λάβουν τιμητικές διακρίσεις.

Την εκδήλωση θα ανοίξει με καλωσόρισμα, ο ιδρυτής και πρ...όεδρος του Μουσείου, Γιάννης Γαρεδάκης. Χαιρετισμούς θα απευθύνουν και τα μέλη της κριτικής επιτροπής Γιώργος Ματθιόπουλος, καθηγητής Εφαρμογών στο Τμήμα Γραφιστικής της Σχολής Καλλιτεχνικών Σπουδών του ΤΕΙ Αθηνών, Αλέξανδρος Κοκκόλας, γραφίστας, καθηγητής Γραφιστικής στο Κολέγιο Βακαλό και Ελένη Σταυρίδη, γραφίστρια των «Χανιώτικων νέων».

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης, δύο ομιλίες με θέματα «Οι απαρχές της ελληνικής τυπογραφίας», με ομιλητή τον αρχιτέκτονα και ιστορικό του βιβλίου Κωνσταντίνο Στάικο, και «Τυπογραφία και αφίσα», από τον Αντώνη Παπαντωνόπουλο, τυπογράφο – λιθογράφο και συνεργάτη του Μουσείου Τυπογραφίας.


Ο φετινός διαγωνισμός έχει ιδιαίτερη αξία για το Μουσείο Τυπογραφίας, καθώς τα διακεκριμένα έργα θα εκτίθενται στην αίθουσα, όπου τον Μάιο του 2017 θα φιλοξενηθεί το Διεθνές Συνέδριο του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας.

Ο 3ος διεθνής διαγωνισμός αφίσας που οργάνωσε φέτος το Μουσείο Τυπογραφίας, σημείωσε ρεκόρ συμμετοχών σε σχέση με τις άλλες χρονιές. Διακόσια πενήντα δύο έργα από κάθε γωνιά του πλανήτη (Κολοράντο – Ιλινόις – Ιντιάνα (ΗΠΑ), Ουκρανία, Ιταλία, Ιράν, Ρωσία, Γαλλία, Αυστρία, Ολλανδία, Μαδρίτη – Βαρκελώνη (Ισπανία), Ταιλάνδη, Κύπρος, Ιρλανδία, Κορέα, Λευκορωσία, Σλοβακία, Αυστραλία, Λίβανος, Ομαν, Πολωνία, Σερβία, Γερμανία, Χιλή, Ταιβάν, Βέλγιο, Νέα Υόρκη, Ουγγαρία, Κολομβία, Ελβετία, Εκουαδόρ, Τουρκία, Λιθουανία, Μεγάλη Βρετανία, Αρμενία, Αυστραλία, Μεξικό, Πολωνία, Κροατία, Ισπανία, Καναδάς, Πεκίνο, Ιαπωνία, Σουδάν, Βουλγαρία, Χιλή, Αργεντινή, Νότιο Αφρική, Βενεζουέλα, Ινδία, Πακιστάν, Τσεχία, Σουηδία, Πορτογαλία & Ινδονησία) και φυσικά από κάθε άκρη της Ελλάδας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Μεσσήνη, Πάτρα, Καρδίτσα, Καλύβια Αττικής, Καλαμάτα, Λευκάδα, Φθιώτιδα, Ραφήνα, Ρόδος, Φλώρινα, Πέλλα, Πειραιάς, Πιερία, Ξάνθη, Χαλκίδα, Ηράκλειο και Χανιά) έφτασαν στα χέρια των κριτών, που είχαν το δύσκολο έργο να επιλέξουν τους 3 πρώτους και τους 30 επικρατέστερους.

Η είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη.

Περισσότερα για την Εκδήλωση βλ. Χανιώτικα νέα (Διαδρομές, σελ. 3, 24.09.2016)

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ
ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΧΕΛΙΔΟΝΙΩΝ
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης



ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ



«Περαστικός απ’ την πόλη μας. Πιθανόν αλλοδαπός. Θερινός. Ισως και της μίας στάσης. Σίγουρα του αρέσει το ωραίο. […] Ισως η είσοδος να του θυμίζει την ανάλογη της Μασσαλίας, ίσως να τον εντυπωσιάζει το σε σταυρό σχήμα της…
Ο,τι και να συμβαίνει, στις αποσκευές του, ο άνθρωπος αυτός, θα έχει πάρει τα Χανιά μαζί του». Τα που έγραψε, μεταξύ των άλλων, με τον δικό του μοναδικό, αγαπητικό, τρόπο, ο Στ. Γ. Κλώρης, πριν από 10 μέρες (13.9.2016) σε τακτική του στήλη, στην εφημερίδα μας, παρουσιάζοντας τον εικονιζόμενο, τον οποίο φωτογράφισε μπροστά απ’ την Αγορά.
Ωστόσο… Ωστόσο “ωραίος ως Ελληνας”, ο Λημνιός στην καταγωγή και Χανιώτης γαμπρός (Αρχοντούλα Δ. Κακατσάκη, η γυναίκα του) ιδιαίτερα γνωστός στην Ομογένεια της Αμερικής ζωγράφος Παναγιώτης Μπογδάνος (Panos Bogdanos), που γεννήθηκε και ζει μόνιμα στη Νέα Υόρκη κι επισκέπτεται σχεδόν κάθε καλοκαίρι τα Χανιά. Ερωτευμένος… μέχρι θανάτου με τον τόπο μας, και λόγω συζύγου, βλέπετε. Εδώ, στην πρώτη επίσκεψή του, στα μέσα της δεκαετίας του 1970, γνωρίστηκαν… Περιδιαβάζω ώρα πολλή στις σελίδες του μεγάλου λευκώματος με τα έργα του που μου χάρισε, πριν από έναν μήνα περίπου, πριν φύγουν με την Αρχοντούλα, με την υπόσχεση ότι του χρόνου θα είναι πάλι εδώ.
Μυρίζω Νίππος, μυρίζω Χανιά, μυρίζω Ελλάδα… Θυμούμαι την “Ελιά των Βουβών”, τον πίνακα που ζωγράφισε το 2004, με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, κι έκανε τον γύρο των Ηνωμένων Πολιτειών, μαζί με άλλα έργα του. Θυμούμαι τον “Βενιζέλο” του, που χάρισε στο Ομώνυμο Ίδρυμα πρόπερσι. Θυμούμαι την πρώτη έκθεσή του στην Ελλάδα, στην αίθουσα “Διογένης” της Αθήνας, το 2003. Θυμούμαι τη μοναδική έκθεσή του στα Χανιά, στο Φουαγιέ του Δημαρχείου στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Θυμούμαι τον “Χριστό” του, το τάμα του στο Αγιο Πνεύμα του Νίππους. Εχω γράψει κατά καιρούς για κάποια απ’ αυτά… Και βέβαια, φαντάζομαι τη μεγάλη έκθεση με “Χανιώτικα” έργα που προγραμματίζει (-ουμε) για του χρόνου! Ιδιος κι απαράλλαχτος μια ζωή, όπως όταν τον πρωτογνώρισα ο Πάνος… Να μην του χαλάσουν τους κύκλους (μη μου τους κύκλους τάραττε) οι Ρωμαίοι στρατιώτες, όταν μπήκαν στο σπίτι του, η μόνη έγνοια του Αρχιμήδη. Να ζωγραφίζει, αν είναι δυνατό, ολημερίς της μέρας, όπου κι αν βρίσκεται, η μόνη επιθυμία του Πάνου Μπογδάνου. Για την Ελλάδα! Ελιές, ήλιους και λιοβασιλέματα… Αν θέλει ο Θεός, θα γνωριστείτε το επόμενο καλοκαίρι, Σταύρο!

Προσευχή στην Παναγιά των χελιδονιών

«[…] Δώσε τους ζωηρές φωνές και τιτιβίσματα, για ν’ αναστατώσουν τον ουρανό./ Βάλε τα να κάνουν παρελάσεις και σχηματισμούς χαρούμενα κι αποφασιστικά./ Δώσε τους θάρρος και δύναμη για να φύγουν ευτυχισμένα προς το Νοτιά./ Είναι φτωχά μαζί και πλούσια. Ό,τι έχουν και δεν έχουν είναι ένα τόσο δα κορμάκι σκεπασμένο με φτερά· μα είναι ελεύθερα./ Ντυμένα στα μαύρα, με επισημότητα, θα μετακομίσουν στην ξένη χώρα./ Βγάλε από τον δρόμο τους τις παγίδες./ Φρόντισε τα αδύνατα/ Βάλε τον ήλιο να τα φωτίζει./ Στρώσε φιλόξενες ακτές, για να ξεκουραστούν./ Κάνε τ’ αστέρια πυξίδες να τα οδηγούν, Παναγιά των μικρών χελιδονιών».

Και το ποίημα “Παναγιά των μικρών χελιδονιών” της Αγγελικής Βαρελά στον νου μου (ένα απόσπασμα του παραπάνω) αυτές τις μέρες. Άδεια η χελιδονοφωλιά στην πυλωτή του σπιτιού μου…

ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ (23.09.2016)

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ...

Ελλαδογραφία: σαν άλλοτε, σαν… τώρα

Γράφει ο Νεκτάριος Κακατσάκης





[«Πότε θ’ ανθίσουνε τούτοι οι τόποι;
Πότε θα ’ρθούνε κανούργιοι ανθρώποι
να συνοδεύσουνε την βλακεία
στην τελευταία της κατοικία;»]

Υπό μία έννοια η βλακεία είναι ακατανίκητη. Αξίωμα! Υπό την ίδια έννοια λοιπόν κανένας μας δεν πρόκειται να βρει διέξοδο, να την αποφύγει. Κάπου κάπως κάποτε θα τονε βρει όπως και να ’χει· είναι δεν είναι βλαξ ο ίδιος!
Για να την κατανικήσει; Ούτε λόγος, το είπαμε και παραπάνω.
Υπό την ίδια έννοια λοιπόν κι εφόσον όλοι εμείς ζούμε στον χώρο της βλακείας, αποκλειόμαστε αυτομάτως από τη σωτηρία μας, ούτε μπορούμε να την απεμπολήσομε από τον χώρο – χώρα μας βεβαίως- βεβαίως. Λογικό!
Αυτά σκευτόμουν και σκεύτομαι στην Ελλάδα του 2016. Στην Ελλάδα που έχει και τους ποιητές όπως ο Νίκος Γκάτσος ο οποίος εν έτει 1976, συνειδητοποιημένος της κατάστασης αλλά ενδεχομένως και απογοητευμένος από αυτήν έγραφε: «Πότε θ’ ανθίσουνε τούτοι οι τόποι;/ Πότε θα ’ρθούνε κανούργιοι ανθρώποι/ να συνοδεύσουνε την βλακεία/ στην τελευταία της κατοικία;».
Οι παραπάνω στίχοι από την “Ελλαδογραφία” του Γκάτσου μελοποίησε ο Μάνος Χατζιδάκις και ερμήνευσε ο Μίκης Θεοδωράκης (1976).
Σαράντα χρόνια μετά, οι άνθρωποι που ο ποιητής περίμενε νά ’ρθουν, δεν ήρθαν ακόμη…
Ή μήπως έχουν έρθει αλλά αδυνατούν να κατανικήσουν τη βλακεία των υπολοίπων που δεν επιτρέπουν «να ανθίσουν τούτοι οι τόποι;»
Το ερώτημα δεν θα λάβει απάντηση ούτε 40 χρόνια μετά από τη σήμερον ημέρα που γράφω τούτα, πολύ φοβούμαι…
Και για να ’μαι και λίγο πιο ακριβής, δεν φοβούμαι αλλά απλά “διαβάζω” τα παρόντα και βγάζω συμπεράσματα.
Κι είναι σαν να βιώνουμε ένα νέο σκοτεινό Μεσαίωνα. Καταδικασμένοι και συνάμα αδύναμοι να τον αντιπαλέψουμε!
Και αλλίμονο οι διαφωτιστές δεν έχουν ακόμη τη δύναμη να κατακτήσουν τις ψυχές, το νου και τις καρδιές μας!
Ωστόσο υπάρχουν κάπου εκεί έξω κι οφείλουν να παλέψουν να βρουν τον τρόπο ν’ ακουστούν!

Σημ.: Η “Ελλαδογραφία”, ένα υπέροχο κείμενο, συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο “Τα Παράλογα”, μουσική Μάνου Χατζιδάκι, στίχοι Νίκου Γκάτσου, στον οποίο ερμηνεύουν εκτός του Μίκη Θεοδωράκη και οι Μαρία Φαραντούρη, Διονύσης Σαββόπουλος,
Μελίνα Μερκούρη και ο Ηλίας Λιούγκος.

 

Χανιώτικα νέα (21.009.20~16)

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΒΑΓΓΕΛΗΣ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ
Μνημονεύομεν και Αθανάσιον Γαλανάκη (1)

Ευλογία, ευλογία επαναλαμβανόμενη για μένα να μιλώ γι’ άλλη μια χρονιά, τέτοια μέρα και τέτοια ώρα, στον ευλογημένο αυτό τόπο, στον ομφαλό του Αποκόρωνα. Εδώ όπου η σοφία του εκ Νεροχωρίου ορμώμενου Αγίου Ειρηναίου Γαλανάκη του Χριστιανού, δημιούργησε πριν από 25 χρόνια το Κοινωφελές Ιδρυμα Αγία Σοφία, ένα ίδρυμα πίστης, ελπίδας και αγάπης και όπου πριν από 10 χρόνια ο ζήλος ενός άλλου Αποκορωνιώτη, του Τζιτζιφιανού στην καταγωγή ιδρυτή των “Χανιώτικων νέων” Γιάννη Γαρεδάκη, έστησε [ως πρόεδρος του Συνδέσμου Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων (ΣΗ-ΠΕ) υλοποιώντας απόφαση του Δ.Σ. του] ανακαινίζοντας εκ βάθρων τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις, το Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου, που είναι εκ των πραγμάτων εξ αδιανεμήτου πλούτος και για την ελληνική δημοσιογραφία και βέβαια για τον τόπο μας.

Μνημονεύομεν Ειρηναίον Γαλανάκη εκτός όλων των άλλων και μέσω του βιβλίου “Η λαϊκή μούσα της Κρήτης για τον σεβασμιώτατο Ειρηναίο Γαλανάκη: Ριζίτικα, μαντινάδες, ρίμες, ποιήματα” που με περίσσια αγάπη επιμελήθηκε και παρουσίασε προηγουμένως ο καταξιωμένος ανά το πανελλήνιο, και ως ο κατ’ εξοχήν μελετητής της ζωής και του έργου του Παππού, δάσκαλος, λαογράφος Σταμάτης Αποστολάκης. Μνημονεύομεν και Αθανάσιον Γαλανάκη, τον μικρότερο αδελφό του, ωστόσο, απόψε. Μέσω των δικών του μηνυμάτων, που αναδύονται, αναδίδονται, μεταδίδονται και διαδίδονται απ’ το βιβλίο του “Μηνύματα ορθόδοξης ομολογίας και πίστης”, που μόλις κυκλοφορήθηκε απ’ τις εκδόσεις “Ερεισμα”  με δαπάνες της οικογένειας, για τις ανάγκες του Προγράμματος “Βοήθεια στο Σπίτι” του Ιδρύματος. Μια ζωή, για 85 τόσα χρόνια δωρεάν ελάμβανεν και δωρεάν έδιδεν όντας πάντα κάτω απ’ τον ίσκιο του Μεγάλου Αδελφού του, ο συγγραφέας μας…




Μνημονεύομεν και Αθανάσιον Γαλανάκη (2)\







Στον ίσκιο του Ειρηναίου Γαλανάκη… Θα μπορούσε να έχει κι αυτόν τον τίτλο η παρουσίαση των ωραίων και λογοτεχνικά κειμένων που έγραψε και μοίραζε σε φωτοτυπίες ο μακαριστός Αθανάσιος Γαλανάκης, και που έγιναν ένα καλαίσθητο βιβλίο 146 σελίδων μεγάλου σχήματος από το “Ερεισμα”. Θα μπορούσε να ’χει και πολλούς άλλους, ωστόσο. «Ενας καλός ταχυδρόμος είναι πάντας ευπρόσδεκτος», για παράδειγμα λαμβάνοντας υπόψη την επαγγελματική σταδιοδρομία του συγγραφέα στα Ελληνικά Ταχυδρομεία Χανίων, αλλά και του Ταχυδρομείου Βρυσών, τη δεκαετία του 1960, το λέω για όσους δεν το ξέρετε! Η “Τα Χανιά η πατρίδα μου”, κατά “το Αϊβαλί η πατρίδα μου” του Φώτη Κόντογλου, με τον οποίο βρίσκω να έχει πολλές ομοιότητες στο γράψιμο. Η “Ορθοδοξία σημαίνει ορθοπραξία”. Ή, ή, ή, ή… «Τίμιος και ίσος σ’ όλες του τις πράξεις, αλλά με φόβο κιόλας κι ευσπλαχνία». Σκέφτηκα και αυτόν τον τίτλο, στίχος απ’ το ποίημα του μεγαλύτερου νεοέλληνα ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη, απ’ το ποίημα του “Θερμοπύλες” είναι για λόγους που αν τους αναλύσω θα πρέπει να ξανακτίσω πέτρα την πέτρα, τούτη την παρουσίαση… Ισως στο επόμενό του βιβλίου που μας υποσχέθηκαν τα παιδιά του… Εν πάση περιπτώσει και εν περιπτώσει πάση, απόψε μνημονεύομεν, μέσω των μηνυμάτων του και Αθανάσιον Γαλανάκην δωρεάν, έλαβεν, δωρεάν δίδει…



Σημείωση: Αποσπάσματα από την παρουσίαση του εν λόγω βιβλίου από τον γράφοντα στο Κοινωφελές Ιδρυμα “Αγία Σοφία” (Αγιοι Πάντες Αποκορώνου) την περασμένη Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου, μετά τον Εσπερινό στο εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας

Χανιώτικα νέα (20.09.2016)

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΒΑΜΟΥ
Τα γυμνασιακά μας χρόνια ένας ατέλειωτος ποδαρόδρομος
(βλ. και Χανιώτικα νέα (Διαδρομές, 17.09.201


ΠΟΠΗ ΓΑΒΡΙΛΑΚΗ: «Η οδοιπορία μας καθόρισε»

«Η οδοιπορία, κυριολεκτικά και μεταφορικά, σημάδεψε και καθόρισε τις ζωές μας». Αυτό σημειώνει η Πόπη Γαβριλάκη από τους Αρμένους Αποκορώνου που μαζί με δεκάδες άλλα παιδιά μοιράστηκαν στα χρόνια της δεκαετίας του ’60 αμέτρητες ώρες πεζοπορίας από και προς το Γυμνάσιο του Βάμου.
Επικοινωνήσαμε μαζί της το πρωί της Τετάρτης στο τηλέφωνο καθώς κατοικεί μόνιμα στην Αθήνα. Δώσαμε ένα τηλεφωνικό ραντεβού για το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Δεν μας περίμενε. Οση ώρα μεσολάβησε, κάθισε και κατέγραψε στο χαρτί σκέψεις και συναισθήματα από εκείνα τα χρόνια. Ο λόγος δικός της:
«Από το μεσημέρι που μου μιλήσατε για την οδοιπορία μας από και προς το Γυμνάσιο Βάμου, μ’ έχουν κατακλύσει αναμνήσεις και συγκίνηση. Φορώ τη μαύρη μου ποδιά με το άσπρο πικεδένιο γιακαδάκι και συναντώ τις άλλες κοπέλες του χωριού. Παραπάνω θα συναντήσουμε τα αγόρια με τα μπλε πηλίκια και όλοι μαζί θα ανηφορίσουμε τις Χαλέπες του Λεντάρη, θα περάσουμε τους σπήλιους, θα σκαρφαλώσουμε τ’ άγρια βράχια και θα βγούμε στην “κούρμπα” του δρόμου προς τον Βάμο, λίγο μετά τον Τσιβαρά. Εκεί θ’ ανταμώσουμε τους μαθητές από Τσιβαρά, Καλύβες, Στύλο και Νιο Χωριό. Θα μας προλάβουν και τα χωριανάκια μας που είχαν την τύχη και διέθεταν ποδήλατο. Ο Μανώλης Πιπεράκης, ο Κωστής Τσακιράκης, ο Γιάννης Τερεζάκης, ο Θοδωρής Κουτσουπάκης και άλλοι πολλοί. Γιώργης, Σταύρος και Πιπίνα Νικητάκη, Ερασμία και Τάκης Πριπάκης, Πόπη Καβρουλάκη, Ειρήνη Κουτσουπάκη, Βασίλης Λαμπαθάκης, Κατίνα Λαμπαθάκη, Γιάννης και Στέλλα Πατηνιωτάκη, Μανόλης Τσακιράκης, Δημήτρης Αβερκάκης, Μαρία και Πόπη Γαβριλάκη, Αννα και Ηλίας Νικάκης, Καλλιβρετάκη Λιωλιώ, Λεντάρη Λούλα, Βαγγέλης Καβρουλάκης, Προεστάκης Γιώργης, Αντώνης και Κωστής. Προσπαθώ να θυμηθώ ονόματα, αλλά φοβάμαι ότι ξεχνάω πολλούς (…).
Οδοιπορούμε με ζέστη, οδοιπορούμε και με κρύο και βροχή. Σκοντάφτοντας και πέφτοντας, με βροντές να μας τρομάζουν και με αστραπές να σκίζουν το σκοτάδι και να μας δείχνουν το στρατάκι που χαλούσε η καταρρακτώδης βροχή. «Βρέξε Θεέ μου, βρέξε και φέξε, να βρούμε το δρόμο να πάμε στο σχολειό», μνημονεύουμε μέχρι σήμερα το χιούμορ του Κωστή Τσακιράκη.
Ο Κλωνάρης μας περιμένει στο προαύλιο. Συναισθανόμαστε τη φροντίδα και το νιάξιμο του μεγάλου δασκάλου και η καλοσύνη στα μάτια του μας ζεσταίνει την καρδιά. Τρέμοντας και βρεγμένα ως το κόκκαλο προλαβαίνουμε το κουδούνι και μπαίνουμε στην τάξη να γράψουμε Αρχαία Ελληνικά.
Μεσημεριάζει και κατηφορίζουμε. Από το ψιλικατζίδικο του Γιώργη Γωνιωτάκη αγοράζουμε ηλιόσπορους για το γυρισμό.
Παίζουμε, μιλάμε, πειραζόμαστε, γελάμε. Περιμένει και βοηθά ο ένας τον άλλο. Κάνουμε σχέσεις, λέμε ιστορίες, αναπτύσσουμε δεξιότητες ζωής που δεν καταλαβαίνουμε ακόμη την αξία τους.
…Ολος ο Αποκόρωνας πεζοπορούσε τότε προς το μέλλον, οδεύοντας στο Βάμο. Σηκώσαμε τα μάτια κι ατενίσαμε άλλος μακρύτερα κι άλλος κοντύτερα το αλλιώτικο. Σημασία δεν έχει τι και πόσο τα καταφέραμε, πόσα “γράμματα” μάθαμε πού και πόσο σφάλαμε κι υπερβάλαμε στη ζωή μας. Σημασία έχει ότι η οδοιπορία αυτή κυριολεκτικά και μεταφορικά προς και από αυτό τον τόπο – ορόσημο, σημάδεψε και καθόρισε τις ζωές μας. Και ήταν φυσικό να συμβεί έτσι, αν σκεφτούμε ότι η πρώτη και δεύτερη μεταπολεμικές δεκαετίες είχαν να αναστηλώσουν και ν’ ανατρέψουν. Ασυνείδητα κουβαλούσαμε τον σπόρο της αλλαγής και της ανατροπής της εποχής μέσα μας.
Φρόντισαν από πολύ νωρίς να το ενσταλάξουν στην ψυχή μας οι γονέοι μας, φτωχοί κι αγράμματοι οι περισσότεροι, αλλά με αλάθητο κριτήριο σε θέματα ζωής. Γι’ αυτούς που έβγαιναν από ένα πόλεμο κι άλλο ένα εμφύλιο, το σχολείο και “τα γράμματα” ήταν ανάγκη.
Τη φράση “να μάθεις γράμματα, να μην παιδεύεσαι σαν εμάς” την είχαμε ακούσει από νωρίς κι είχε ριζώσει στην ψυχή μας. Αυτοί ήμασταν όλοι εμείς οι πεζοπόροι μαθητές κι αυτός ήταν ο τόπος μας. Που από νωρίς μας έστειλε στα δύσκολα, για ν’ αλλάξουμε και τη δική μας και τη δική του ζωή.
Εδώ αισθάνομαι την ανάγκη να αναφερθώ σε κείνους από τα χωριά μας που δεν πήγαν στο Γυμνάσιο. Συνήθως παιδιά με δυσκολίες στη μάθηση που οι καιροί δεν είχαν τη γνώση κι τον τρόπο να θεραπεύσουν. Κι αυτό δεν είχε να κάνει με μυαλό κι εξυπνάδα γιατί οι πολλοί κατάφεραν να στήσουν δουλειές, να ορθοποδήσουν, να κάνουν οικογένειες υποδειγματικές και να προκόψουν. Κι εκείνοι κι εμείς, καμαρώνουμε που τα βγάλαμε πέρα μέσα σε δύσκολες συνθήκες.
Ετσι κι αλλιώς για όλους μας, πάντα μια οδοιπορία προς τα μπρος η ζωή, επίπονη κι επώδυνη».


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ: «Δραματικά χρόνια»








Ο Νικόλαος Καλαϊτζάκης υπήρξε μαθητής στο Γυμνάσιο Βάμου τα προπολεμικά χρόνια. Από τις Καλύβες μέχρι τον Βάμο χρειαζόταν μία ώρα περπάτημα, όπως λέει, αλλά επιστροφή ήταν πιο γρήγορη. «Το σχολείο είχε τελειώσει και τα πόδια έβγαζαν φτερά!».
«Η πορεία μας για να πάμε στο σχολείο ξεκινούσε τα ξημερώματα, νύχτα ακόμα. Στον δρόμο συναντιόμασταν με άλλα παιδιά από άλλα χωριά και γινόμασταν μια παρέα, Μπορεί να μαζευόμασταν και καμιά εικοσαριά», θυμάται ο κ. Νίκος.
Ο δρόμος που έπρεπε τότε να διανύσουν τα παιδιά δεν μοιάζει σε τίποτα με τον σημερινό αυτοκινητόδρομο. «Ο δρόμος είχε χαλίκια και ήταν γεμάτος από λακκούβες. Τότε λοιπόν, ειδικά τις μέρες που διανυκτερεύαμε στον Βάμο, γιατί 3 φορές είχαμε και απογευματινό μάθημα, επειδή δεν προλαβαίναμε να διαβάσουμε όλα τα μαθήματα, αφήναμε ένα μάθημα και το διαβάζαμε στον δρόμο. Θυμάμαι λοιπόν να πέφτουμε στους λάκκους καθώς προσπαθούσαμε να προσηλωθούμε στο βιβλίο».
Οι δυσκολίες πολλές που αντιμετώπιζαν στην πορεία τους οι οδοιπόροι μαθητές. «Η κατάσταση ήταν δραματική. Χειμώνας και δεν υπήρχαν τότε αδιάβροχα. Αν είχες καμία ομπρέλα -κατεστραμμένη- μπορούσε να σε προστατεύσει λίγο. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές πηγαίναμε βρεγμένοι στον Βάμο κι όταν μας έβλεπε ο γυμνασιάρχης, μας έδιωχνε και μας έλεγε να πάμε στον γειτονικό φούρνο για να στεγνώσουμε πρώτα», σημειώνει ο κ. Νίκος γυρίζοντας πίσω το ρολόι του χρόνου.
Δεν έλειπαν βέβαια και οι στιγμές της πλάκας και του πειράγματος που έκαναν την πεζοπορία παιχνίδι: «Συχνά, μετά τον Τζιβαρά εκεί που ήταν η κονταρίδα των Αρμενιανών, συναντούσαμε εκτός από τους συμμαθητές μας και τον παπά των Αρμένων. Θυμάμαι λοιπόν μια μέρα τον παπά να βγαίνει από την κονταρίδα καθισμένος σε ένα γαϊδουράκι με προορισμό τον Βάμο. Μόλις τον αντικρίσαμε πετάχτηκε ένας μαθητής και είπε να δέσουμε ένα κόμπο στο μαντήλι γιατί τον παπά τον είχαμε για γρουσουζιά κι έπρεπε να ξορκίσουμε την ατυχία! Κατά σύμπτωση αυτό το άκουσε ο παπα- Λευτέρης, έπαιξε έναν πήδο από το γαϊδούρι, κατέβηκε κάτω κι άρχισε να κυνηγάει τον μαθητή στα χωράφια! Φυσικά δεν τον έπιασε…».
Οσο όμως κι αν υπήρχαν στιγμές με πειράγματα και παιχνίδια, οι κακουχίες ήταν πολλές κι αυτό είχε σαν συνέπεια πολλοί μαθητές, όπως αναφέρει ο κ. Νίκος, να εγκαταλείψουν το σχολείο. «Πολλά παιδιά άφησαν το σχολείο. Υπήρχε φτώχεια», υπογραμμίζει.
Χρόνια δύσκολα και σκοτεινά με κορύφωση το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το οποίο έζησε ο κ. Νίκος σε μια από αυτές τις πορείες του για το σχολείο: «Ηταν θυμάμαι νύχτα ακόμα κι ετοιμαζόμασταν να ξεκινήσουμε για τον Βάμο. Ακούσαμε τότε τον τορπιλισμό δύο βαποριών στο λιμάνι. Μόλις είχαμε φτάσει έξω από το χωριό βλέπουμε ένα ιταλικό αναγνωριστικό αεροπλάνο να πετάει και να δέχεται αντιαεροπορικά πυρά από ένα βρετανικό πλοίο που περιπολούσε. Ανίδεοι τότε εμείς -ήταν οι πρώτες ημέρες του πολέμου- μπήκα από τον φόβο μου σε ένα υπόνομο ομβρίων υδάτων για να κρυφτώ…».

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Β2 ΔΗΜ. ΣΧ. "ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ"
ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΗΔΟΝΙ

Καλοί μου φίλoι, καλό Σαββατοκύριακο!
Για ένα παιδί που το έλεγαν Μανόλη, που είχε φίλο ένα αηδόνι και που δεν ήθελε να πάει σχολείο, παρά τις συμβουλές του φίλου του, κάνουν λόγο τα παιδιά της Β2 τάξης του Δημ. Σχολείου “Χρυσόστομος Σμύρνης” του Λεοντείου Λυκείου Αθηνών, σ’ ένα υπέροχο παραμύθι που έγραψαν και εικονογράφησαν, έχοντας εμψυχώτρια τη δασκάλα τους Αναστασία Ρήγα.
Για ένα αηδόνι που το φυλάκισε το παιδί σ’ ένα κλουβί κι αυτό σταμάτησε να κελαηδάει… Και με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς η δημοσίευση στον σημερινό Παιδότοπο του β’ μέρους του παραμυθιού με τις σχετικές ζωγραφιές, απ’ το ιδιαίτερα επιμελημένο χειρόγραφο, βιβλιαράκι (σε φωτοτυπία) που έφτασε στα χέρια μου μέσω του γνωστού φίλου, καλού δασκάλου Μύρωνα Παναγιωτάκη. Και σαν επιβράβευση της συνεργασίας που αναπτύσσεται μεταξύ των δασκάλων, με ανταλλαγές των εργασιών που κάνουν στις τάξεις των…
Ταξιδιάρικα πουλιά τελικά οι εργασίες των παιδιών!
Σας χαιρετώ
με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης,
δάσκαλος

Ενα πρωί πήγε στην αποθήκη να πάρει ξερά χόρτα για να ταΐσει τα ζώα. Πάνω στη βιασύνη του δεν πρόσεξε καλά και κλείστηκε μέσα.
Οσο κι αν φώναζε, κανένας δεν μπορούσε να τον ακούσει, γιατί οι γονείς του ήταν στις δουλειές τους και τα αδέρφια του στο σχολείο.




Εκείνη τη στιγμή κατάλαβε πώς ένιωθε το αηδόνι και μετάνιωσε γι’ αυτό που είχε κάνει στον καλύτερό του φίλο.
Επρεπε οπωσδήποτε να επανορθώσει…



Ο Μανώλης έμεινε στην αποθήκη μέχρι το απόγευμα που επέστρεψαν οι δικοί του και του άνοιξαν. Οσο κι αν ήταν πεινασμένος και διψασμένος έτρεξε στο δωμάτιό του και με δάκρυα στα μάτια ελευθέρωσε τον φίλο του και του ζήτησε συγγνώμη.



«Συγγννώμη, μικρέ μου φίλε! Πες μου τι μπορώ να κάνω για να με συγχωρέσεις;».
«Θέλω να πας στο σχολείο. Αυτό είναι το καλύτερο που μπορείς να κάνεις, όχι για μένα αλλά για σένα» είπε το αηδόνι και σκούπισε τρυφερά με τη φτερούγα του τα δάκρυα του Μανώλη.


Ο Μανώλης δεν το σκέφτηκε καθόλου. Κατάλαβε ότι το αηδόνι ήταν πραγματικός του φίλος και ήθελε μόνο το καλό του. Από την άλλη μέρα κιόλας ξεκίνησε να πηγαίνει στο σχολείο και ήταν πολύ χαρούμενος. Εκανε καινούργιους φίλους και έμαθε να διαβάζει, να γράφει και να λογαριάζει. Ηξερε πολύ καλά ότι όλα αυτά τα όφειλε στον φίλο του, το αηδόνι.



Οταν μεγάλωσε μάλιστα έγινε δάσκαλος και έλεγε την ιστορία του στους μαθητές του τονίζοντας τόσο την αξία της μόρφωσης όσο και την αξία της πραγματικής φιλίας.

Χανιώτικα νέα (ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ, 18.09.2016)

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΚΟΙ ΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ "ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ"

ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΚΑΙ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΓΑΛΑΝΑΚΗ

Γράφει ο Γιάννης Η. Κάκανος

« Τα δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γραφής του Αθανασίου Γαλανάκη είναι η απλότητα και η αμεσότητα που μας θυμίζει άλλοτε Μακρυγιάννη καθώς δεν διστάζει να λέει πάντα γυμνή την αλήθεια προς κάθε κατεύθυνση  και άλλοτε Φώτη Κόντογλου στο βιβλίο του το “Αιβαλλί πατρίδα μου” προπάντων στα κείμενα που έχουν αναφορά το χωριό του το Νεροχώρι το οποίο διαρκώς επιστρέφει  μέσα από τα κείμενα του που μας θυμίζουν τον αδερφό του γέροντα μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίο Γαλανάκη που μιμείται το ήθος του».
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Με την προσέλευση πλήθους προσκυνητών τελέστηκε χθες το βράδυ από τον πανοσιολογιότατο ηγούμενο της Ιεράς Μονής Καρυδίου π. Ιερεμία και άλλους ιερείς η ακολουθία του εσπερινού για την εορτή της Αγίας Σοφίας, προστάτιδας του Ιδρύματος “Αγία Σοφία” στους Άγιους Πάντες Αποκορώνου για να ακολουθήσει  τρισάγιο στη μνήμη του μακαριστού Ιεράρχη Ειρηναίου Γαλανάκη, των γονέων του, των ευεργετών και δωρητών του Ιδρύματος.

Με το πέρας του εσπερινού ακολούθησε εκδήλωση που οργάνωσε το Ίδρυμα, με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου, όπου παρουσιάστηκαν τα βιβλία: «Η λαϊκή μούσα της Κρήτης για τον Σεβασμιότατο Ειρηναίο Γαλανάκη: Ριζίτικα, μαντινάδες, ρίμες, ποιήματα» (έκδοση Κοινωφελούς Ιδρύματος «Αγία Σοφία» σε επιμέλεια Σταμάτη Αποστολάκη) και «Αθανάσιος Γαλανάκης: Μηνύματα ορθόδοξης ομολογίας και πίστης» (εκδόσεις Έρεισμα). Τα έσοδα από τις πωλήσεις θα διατεθούν υπέρ του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι».

Τα βιβλία παρουσίασαν οι: Σταμάτης Α. Αποστολάκης, δάσκαλος-λαογράφος και ο Ευάγγελος Κακατσάκης, δάσκαλος-λογοτέχνης, ενώ κείμενα διάβασε  ο Μάρκος Σελλιανάκης. Τον συντονισμό της βραδιάς είχε η κυρία Έλλη Μαριακάκη.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ

Ο κ. Βαγγέλης Κακατσάκης αναφερόμενος για το βιβλίο “Μηνύματα ορθόδοξης ομολογίας και πίστης” επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι « ο Αθανάσιος Γαλανάκης είναι δεμένος με τη γη, την πατρική περιουσία και τη μητέρα φύση και ξέρει καλά να χρησιμοποιήσει στα γραφτά του τη γλώσσα στη βασική κοινωνική του αποστολή που είναι η επικοινωνία. Φαίνεται ξεκάθαρα αυτό σε όλα του τα κείμενα και προπάντων στα αυτοβιογραφικά του αυτά δηλαδή της πρώτης ενότητας στην οποία έχουν ενταχθεί από τα παιδιά του αναφορές σχετικά με την οικογένεια, το γάμο και την διαχείριση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το ζευγάρι στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε». Ο ίδιος συνεχίζοντας επεσήμανε: « Τα δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γραφής του συγγραφέα είναι η απλότητα και η αμεσότητα που μας θυμίζει άλλοτε Μακρυγιάννη καθώς δεν διστάζει να λέει πάντα γυμνή την αλήθεια προς κάθε κατεύθυνση  και άλλοτε Φώτη Κόντογλου στο βιβλίο του το “Αιβαλλί πατρίδα μου” προπάντων στα κείμενα που έχουν αναφορά το χωριό του το Νεροχώρι το οποίο διαρκώς επιστρέφει  μέσα από τα κείμενα του που μας θυμίζουν τον αδερφό του γέροντα μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίο Γαλανάκη που μιμείται το ήθος του».

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ

Ο Σταμάτης Αποστολάκης αναφέρθηκε στο βιβλίο που επιμελήθηκε ως συγγραφέας με τίτλο: “ Η Λαική μούσα της Κρήτης για τον σεβασμιώτατο μητροπολίτη Ειρηναίο Γαλανάκη” υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων τα εξής: «Η λαϊκή μούσα της Κρήτης μας έχει ρίζες και γενάρχες της: τον μπάρμπα Παντζελιό και τον Αναγνώστη Ντούνη, τον Λαγουμιτζή από το Φρε και τον Ζανουδάκη, τον Αναγνώστη Βλάχο και τον Χατζή Γιώργη Σολιδή, τον Χριστόφορο Σταυρουλάκη και τον Γιάννη τον Παντελάκη από την Κάινα, τον Χαβρέ και τον Αθ΄τη, τον Σκουφιδογιάννη και τον Πολυχρονάκη από το Καλαμίτσι, τον Σαλούστρο και τον Καβρό και βέβαια όλη τη χορεία των ομότεχνων τους, με διδάχους τους αθάνατους, τους μεγάλους δημιουργούς τ’ «Ερωτόκριτου και της Θυσίας του Αβραάμ», της «Ερωφίλης» και της «Βοσκοπούλας» κι ύστερα των Ριζίτικων μας των αθάνατων και των Μαντινάδων μας των μοναδικών και βέβαια των ριμαδόρων μας των πολυτάλαντων. Αυτοί οι εμπνευσμένοι Λαικοί ποιητές του τόπου μας και του καιρού μας, είναι οι χαρισματικοί συνάνθρωποι γύρω μας, που εμπνεύστηκαν από το έργο, την ευλογημένη πορεία, τους αγώνες και την αγωνία του Σεβασμιώτατου Δεσπότη μας Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίου Γαλανάκη, του πολυσέβαστου  Παππού της Εκκλησίας  της Κρήτης κι έκαμαν την σκέψη και τα αισθήματα των γι’ αυτόν ρίζιτικο τραγούδι και μαντινάδα, πολύστροφη ρίμα και ποίηση μαγευτική…» 

Στη συνέχεια ο κ. Αποστολάκης μ’  ένα σύντομο εισαγωγικό του ως επιμελητής της έκδοσης του βιβλίου επεσήμανε: «Το πρωινό της Μεγάλης Τρίτης 30-4-2013 ο πάνσοφος Θεός πήρε μαζί του τον γέροντα μητροπολίτη μας Ειρηναίο, “τον δούλο και επίσκοπο Χριστού” κατά τον ορισμό του τελευταίου.

Η λαϊκή μούσα, που ήδη εμπνέεται από το συγκλονιστικό ετούτο γεγονός, άρχισε από την πρώτη στιγμή του απρόσμενου συμβάντος, να μας καταθέτει τις εμπνεύσεις της όπως εξ άλλου έπραττε και κατά τα παλαιότερα ανεπανάληπτα της αρχιερατείας του χρόνια. Αγλαοί καρποί της περιόδου φιλοξενούνται στο πρώτο μέρος του παρόντος έργου μας. Η συγκομιδή αυτή, της οποίας αξιωθήκαμε να είμαστε συλλογείς της, εδώ και πενήντα χρόνια, είναι όντως και πλουσιότατη και ποιοτικά θαυμάσια. Είχαμε μάλιστα δρέψει την μαζική έκφραση του ενθουσιασμού του ακροατηρίου μας, σε παρουσιάσεις τμήματός της κάθε φορά όπως στο βραδινό της 28 -12-1987 στην Ο.Α.Κ. με την ευκαιρία εκδηλώσεων εκεί, αφιερωμένων στην τριακονταετή αρχιερατεία τότε, του μακαριστού σήμερα μητροπολίτη μας Ειρηναίου Γαλανάκη.  Ακολούθησαν και άλλες δημόσιες παρουσιάσεις…» για να καταλήξει ο κ. Αποστολάκης τονίζοντας:  «Αξιωνόμαστε σήμερα, με την παρούσα έκδοση, να σας κάνουμε κοινωνούς αυτών των αποθησαυρισμάτων, εις αιώνιον μνημόσυνον του δούλου και επισκόπου του Χριστού Ειρηναίου Γαλανάκη».    

ΜΑΡΙΑ ΓΑΛΑΝΑΚΗ ΚΟΡΗ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Η κόρη του μακαριστού συγγραφέα Μαρία Γαλανάκη δήλωσε ότι «ο μπαμπάς μου σε όλη την διάρκεια της συγγραφικής του ζωής έδινε σε εμάς τα παιδιά του φωτοτυπίες από σκέψεις και προβληματισμούς που είχε πάνω σε θέματα της επικαιρότητας. Τα θέματα του είναι παρμένα από την πίστη και οι νουθεσίες του  αφορούν τον τρόπο λειτουργίας της ενορίας, της κοινότητας, της εκκλησίας και αυτές οι νουθεσίες έχουν και κοινωνικό περιεχόμενο γιατί συνδέονται με την κοινωνική ζωή, τον αγαστό τρόπο λειτουργίας της οικογένειας και τα θέματά του είναι βιωματικά, εμπειρίες από τη ζωή του που με σεμνό και ταπεινό τρόπο βοηθούσε ανθρώπους χωρίς κανείς να το ξέρει έφθασε στο κύκνειο άσμα του να της καταγράψει κι εμείς να τις πάρουμε ως παρακαταθήκη. Δεν τις δημοσίευσε γιατί δεν το είχε σκοπό ήθελε απλώς να τις αφήσει στα παιδιά του. Ήταν 17 χρόνια νεότερος του αδερφού του, θήτευσε δίπλα του όλα αυτά τα χρόνια. Ο πατέρας μου ήταν Ταχυδρομικός υπάλληλος και συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα  κατέχοντας τη θέση του διευθυντή στο Ταχυδρομείο Χανίων και είχε αποκτήσει πολυμελή οικογένεια με επτά παιδιά. Έχει γράψει δύο βιβλία και αυτό που παρουσιάζεται απόψε και εκδίδουμε εμείς τα παιδιά του και φιλοδοξούμε επειδή έχουμε κι άλλα γραπτά του κείμενα μια πλούσια παρακαταθήκη να εκδώσουμε στο μέλλον  και άλλα».

Η ίδια συνεχίζοντας αναφέρθηκε για τη γιαγιά της τη Σοφία, επισημαίνοντας: «Η γιαγιά “Γαλανοσοφία” η λεγόμενη που πάντα λάτρευε ο σεβασμιώτατος γι’ αυτό και ονομάσθηκε Αγία Σοφία το Ίδρυμα με το εκκλησάκι. Η μητέρα του λοιπόν, η Σοφία γέννησε δώδεκα παιδιά και έζησαν τα επτά αλλά σήμερα δεν είναι κανένα στη ζωή».       

ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ»

«Το πρόγραμμα κατ’ οίκον βοήθειας του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Αγία Σοφία» υλοποιείται από το Ίδρυμα σε συνεργασία με το Κέντρο Υγείας Βάμου» υπογράμμισε με δήλωσή της η κοινωνική λειτουργός Δήμητρα Ηλιάκη για να συνεχίσει τονίζοντας τα εξής:  « Το πρόγραμμα απευθύνεται: σε ηλικιωμένα, μοναχικά άτομα ή ζευγάρια, μη αυτοεξυπηρετούμενα που χρήζουν ιδιαίτερης φροντίδας, λόγω προσωρινών ή χρόνιων παθήσεων. Σε άτομα με ειδικές ανάγκες και άτομα που αντιμετωπίζουν ψυχοκοινωνικά και ψυχιατρικά προβλήματα. Σε άτομα χωρίς επαρκείς οικονομικούς πόρους και τέλος στις οικογένειες των εξυπηρετούμενων του προγράμματος. Βασικός σκοπός και στόχος του προγράμματος είναι η βελτίωση των συνθηκών ζωής των εξυπηρετούμενων στον οικείο τους χώρο και η υποστήριξη των οικογενειών τους».

Παραθέτουμε αρκετά στιγμιότυπα από τον εσπερινό, το τρισάγιο και την παρουσίαση των δύο βιβλίων “στη μνήμη του αείμνηστου ταπεινού εργάτη της Ορθοδοξίας” – όπως είχε πρωτοσέλιδο η εφημερίδα «Χανιώτικα νέα» τη Μ. Τετάρτης του 2013.

  Γιάννης και Ηλίας Κάκανος

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΜΟΥ Ο ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ



«Ιούνιος 1932, ο πατέρας του ο Γαλανογιώργης από το φτωχικό του σπιτάκι στο Νεροχώρι ξεκινά νύκτα – νύκτα για να πάει στην Αγία Τριάδα Ακρωτηρίου με το γαϊδουράκι του, μια απόσταση σαράντα χιλιομέτρων για να πάρει τον γιο του το Μιχάλη που τελείωνε την Εκκλησιαστική Σχολή. Οταν έφτασε είχε ξημερώσει. Πριν φύγει πήγε στον Διευθυντή, Αρχιμ. Μελέτιο Τοράκη. “Πώς πήγε πάτερ Μελέτιε, το παιδί μου στα μαθήματα;”. “Έχει κεραμίδια το σπιτάκι σου στο χωριό;”. “Μα, πάτερ Μελέτιε, εγώ σας ρώτησα πώς πήγε το παιδί στη Σχολή”. “Μα κι εγώ σε ρώτησα αν έχει κεραμίδια το σπίτι σου”. “Έχει μερικά, μα είναι παλιά και βάζουν νερό”. “Να ξεσκεπάσεις το σπίτι σου, να πουλήσεις τα κεραμίδια γιατί πρέπει να σπουδάσεις το Μιχάλη, εκατάλαβες τι πρέπει να κάμεις;”».

«Γύρω στα 1950 βρέθηκα μια Κυριακή στο Παϊδοχώρι Αποκορώνου, όπου λειτουργούσε μαζί και ο τότε Αρχιμανδρίτης Ειρηναίος Γαλανάκης. Στο κήρυγμά του μας είπε μεταξύ άλλων να κοινωνήσουμε όλοι στο τέλος. Τότε μια γυναίκα τον ρώτησε: “Μπορώ να κοινωνήσω, αφού δεν νήστεψα;”. Τότε αυτός σκέφτηκε μια στιγμή και της απάντησε: “Αν έχεις το καλημέρα με όλες τις χωριανές, μπορείς να κοινωνήσεις, διότι το να μιλιέσαι με όλες σημαίνει πως δεν κρατάς κακία ή μίσος ή ζήλια κι είναι καθαρή η καρδιά σου. Σημαίνει ακόμα πως αν καμιά σε στεναχώρεσε, τη συγχώρησες, τα έφτιαξες μαζί της και συνεργάζεσθε με καλοσύνη και αγάπη. Καλή είναι η νηστεία παιδιά μου, αλλά όταν λείπει η συγγνώμη και η αγάπη άδικα νηστεύετε. Αν κανείς δεν έχει την καλημέρα με όλους τους χωριανούς, δεν επιτρέπεται να κοινωνήσει».

«Ήταν γύρω στα 1960. Μια μέρα γύρισε ο κ. Ανουσάκης από την Αμερική και πήγε στον Επίσκοπο Ειρηναίο στο Καστέλλι Κισάμου και του λέει: “Σεβασμιότατε, ο Άγιος Σπυρίδωνας με βοήθησε πολύ και θέλω να επιχρυσώσω την εικόνα του”. “Μα οι Άγιοι ήσαν φτωχικά ντυμένοι, γιατί βοηθούσαν τους φτωχούς. Ούτε ο Θεός, ούτε οι Άγιοι θέλουν ασήμια και χρυσάφια. Οι άνθρωποι έχουν τις ανάγκες. Να βάλεις τα χρήματα που θέλεις, έχω μαζέψει κι εγώ μερικά, να κάνουμε ένα γηροκομείο”… Έτσι ξεκίνησε κι έγινε το Αννουσάκειο Γηροκομείο – Θεραπευτήριο, στο Καστέλλι Κισάμου».

«Γύρω στα 1965 που και τα πέντε οικοτροφεία λειτουργούσαν ασφυκτικά -πάνω από 500 παιδιά- ένα βράδυ καθώς ο Ειρηναίος ανέβαινε τη σκάλα στη Μητρόπολη, ένα παιδί του φώναξε “Σεβασμιότατε, Σεβασμιότατε, τα παπούτσια σας είναι τρύπια, να πάρετε καινούργια”. “Μα αν αγοράσω καινούργια, εσείς, αύριο, δεν θα ’χετε να φάτε!”».

“Μηνύματα ορθόδοξης ομολογίας και πίστης” (εκδ. “ΕΡΕΙΣΜΑ”, Χανιά 2016) ο τίτλος του βιβλίου του Αθανασίου Γαλανάκη, αδελφού του επίσης μακαριστού μητροπολίτη Ειρηναίου Γαλανάκη. Απ’ αυτό (θα παρουσιαστεί απόψε, Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου, στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου – Ιδρύματος “Αγία Σοφία, στους Αγίους Πάντες Αποκορώνου, μετά τον Εσπερινό στο εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας, από τον γράφοντα, ύστερα απ’ την παρουσίαση του βιβλίου του Παππού απ’ τον Σταμάτη Αποστολάκη) τα παραπάνω τέσσερα περιστατικά. Μνημονεύομεν και Αθανάσιον Γαλανάκη.

Χανιώτικα νέα (16.09.2016)

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

Έτσι χωρίς πρόγραμμα...

«Κάντε υπομονή» μας λέει ο Αλέξης από τη Θεσσαλονίκη κι εμείς βρισκόμαστε σε δίλημμα!
Να τον πιστέψουμε και τούτη τη φορά ή να μην τον πιστέψουμε; Δηλαδή έχει κάτι στο μυαλό του
-λέμε τώρα- που τον κάνει να ξέρει τι λέει ή δεν έχει σχέδιο β και απλά ομιλεί τη γλώσσα τού “είναι” του, τουτέστιν “ό,τι θέλει λέει και δεν νοιάζεται αν αυτό είναι βάσιμο ή όχι”.
Πόση υπομονή κ. πρωθυπουργέ; Και υπομονή για τι πράγμα; Τι να περιμένουμε να δούμε; Πότε και κυρίως πώς θα μας πείσεις και τούτη τη φορά πως από τη Νύμφη του Θερμαϊκού γνωρίζεις τι λες.
Κυρίως σε ποιους το λες έτσι αβίαστα αυτό το “κάντε υπομονή”. Σε ποιον συνταξιούχο έχεις το θάρρος να λες “κάνε υπομονή;”. Σε ποιον νέο άνεργο της σημερινής Ελλάδας απευθύνεσαι χωρίς να σκέφτεσαι την κατάστασή του;
Αυτό είναι. “Δεν σκέφτεσαι”. Απλά μιλάς. Και λες ό,τι σου ’ρχεται στη γλώσσα σου!
Ετσι όπως σού ’ρχονται, τ’ αραδιάζεις.
Ετσι χωρίς “πρόγραμμα”! Κι εμένα μου ’ρχεται στο νου η υπέροχη φωνή της Μαρίας Ρεζάν που επιμελούνταν και παρουσίαζε από το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας την εκπομπή με τίτλο ανάλογο “Μια ώρα έτσι, χωρίς πρόγραμμα”. Μόνο που εκείνη γνώριζε ακριβώς πού στεκόταν: πάνω στα δυο στέρεα πόδια της που βασίζονταν σε μια καριέρα πολλών χρόνων που εμπεριέχουν πολλές εργασιακές ώρες στον δημοσιογραφικό στίβο, σε εφημερίδες και περιοδικά εντός κι εκτός Ελλάδος.
Αντιθέτως εσύ “έτσι, χωρίς πρόγραμμα” προχωράς κι έχεις τις τύχες ενός ολόκληρου λαού στα χέρια σου. Αλήθεια πού πας… έτσι χωρίς πρόγραμμα; Κι αφού τίποτα από όλα όσα είχες αναγγείλει ως προγράμματα στις παρελθούσες επισκέψεις σου στη Σαλονίκη τελικά δεν γινήκαν, πώς μπορείς και λες να κάνουμε υπομονή;
“Ετσι χωρίς πρόγραμμα” σου μιλώ κι εγώ τώρα σε μια προσπάθεια να “προσεγγίσω” το… ύφος σου!
Τελικά μάλλον πως η Θεσσαλονίκη σου κάνει κακό, αφού ναι μεν σου εμπνέει μια επαναστατικότητα που την εμφυσά ο Βαρδάρης στα λογύδριά σου κάθε φορά που την επισκέπτεσαι τέτοια εποχή, αλλά στην ουσία σε άγει κα σε φέρει κάνοντάς σε όλο και πιο αναξιόπιστο απέναντί στους ανθρώπους που σε πίστεψαν και σε κείνους που δεν σε πίστεψαν ποτέ.

Χανιώτικα νέα (14.09.2015)

    

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΟΛΟΙ ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΟΔΗΓΟΥΝ ΑΥΡΙΟ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΚΟΡΩΝΑ!  ΜΝΗΜΗ ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΚΑΙ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΓΑΛΑΝΑΚΗ... ΟΜΙΛΗΤΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΣΤΗΝ ΚΑΘΙΕΡΩΜΕΝΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ Ο ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΑΠΟΤΟΛΑΚΗΣ ΚΑΙΟ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ

Εσπερινό και εκδήλωση οργανώνει το Κοινωφελές Ιδρυμα “Αγία Σοφία” αύριο Παρασκευή στις 6.30 μ.μ., στην έδρα του στους Αγίους Πάντες Αποκορώνου.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλαμβάνει Εσπερινό της προστάτιδας του Ιδρύματος “Αγίας Σοφίας” και τρισάγιο στη μνήμη του μακαριστού ιεράρχη Ειρηναίου Γαλανάκη, των γονέων του, των ευεργετών και των δωρητών του Ιδρύματος, χοροστατούντος του μητροπολίτου Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνού. Επίσης θα παρουσιαστούν τα βιβλία “Η λαϊκή μούσα της Κρήτης για τον Σεβασμιότατο Ειρηναίο Γαλανάκη: Ριζίτικα, μαντινάδες, ρίμες, ποιήματα”, έκδοση του Κοινωφελούς Ιδρύματος “Αγία Σοφία”, επιμέλεια: Σταμάτης Αποστολάκης καθώς και το “Αθανάσιος Γαλανάκης: Μηνύματα ορθόδοξης ομολογίας και πίστης”, εκδόσεις Ερεισμα.
Τα έσοδα θα διατεθούν υπέρ του προγράμματος “Βοήθεια στο Σπίτι”.
Τα βιβλία θα παρουσιάσουν οι: Σταμάτης Αποστολάκης, δάσκαλος – λαογράφος και Ευάγγελος Κακατσάκης, δάσκαλος – λογοτέχνης.
Κείμενα διαβάζει ο Μάρκος Σελλιανάκης.