ΧΡΥΣΑ

ΜΕΡΑ ΜΑΓΙΟΥ ΜΟΥ ΜΙΣΕΨΕΣ, ΓΛΥΚΥΤΑΤΟΝ ΜΟΥ ΤΕΚΝΟΝ

Γράφει η Χρύσα Κακατσάκη

Αν για τους Έλληνες  το Πάσχα νικά κατά κράτος τα Χριστούγεννα, είναι γιατί στο συλλογικό ασυνείδητο επιβιώνουν  αρχετυπικές  μνήμες και αρχέγονοι μύθοι, όπως του Άδωνη και της Περσεφόνης, στενά συνυφασμένοι με τον αέναο κύκλο της φύσης. Η θεά Δήμητρα, καθισμένη στην Αγέλαστο Πέτρα,  αναζητά γοερά και απεγνωσμένα την εξαφανισμένη κόρη. Αιώνες αργότερα, μια μάνα θεού στρέφει το θολωμένο βλέμμα ψηλά, παρακολουθώντας το γιο της να ξεψυχάει. Στην απορία της  Ω γλυκύ μου έαρ πού έδυ σου το κάλλος  θα ακουστεί σαν μακρινός αντίλαλος  η απάντηση από μια απλή γυναίκα. Μέρα Μαγιού μου μίσεψες, μέρα Μαγιού σε χάνω, άνοιξη γιε π’ αγάπαγες κι ανέβαινες απάνω. Η Παναγία και η μάνα του σκοτωμένου διαδηλωτή Τάσου Τούση στις ματωμένες απεργίες το Μάη του ’36  έσμιξαν  μέσα από τον πόνο και την ποίηση. Τα αντανακλαστικά του Γιάννη Ρίτσου λειτούργησαν  ακαριαία, βλέποντας σε φωτογραφία  του Ριζοσπάστη έναν ασάλευτο μαύρο όγκο πάνω στην άσφαλτο. Ο «Επιτάφιος» γράφεται σε τρεις μέρες μέσα με το συναίσθημα να ξεχειλίζει,  αλλά οικοδομείται σε γερά λογικά θεμέλια, που αντιστοιχούν σχεδόν επακριβώς στα ψυχαναλυτικά στάδια του πένθους,  Το γεγονός του θανάτου και η αποδοχή του,  πώς κλείσαν τα ματάκια σου και δε θωρείς που κλαίω. Ο θυμός για την απώλεια  που εξωτερικεύεται με τρυφερό παράπονο.  Πού πέταξε τ' αγόρι μου; πού πήγε; πού μ' αφήνει; Χωρίς πουλάκι το κλουβί, χωρίς νεράκι η κρήνη. Η διαπραγμάτευση, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να επανέλθει η τάξη. Σήκω γλυκέ μου αργήσαμε ψηλώνει ο ήλιος, έλα. Η προσμονή της  Ανάστασης. Να 'χα τ’ αθάνατο νερό ψυχή καινούργια να `χα, να σου 'δινα να ξύπναγες για μια στιγμή μονάχα  και η πίστη πως η θυσία  του θα δικαιωθεί. Τώρα οι σημαίες σε ντύσανε. Παιδί μου, εσύ, κοιμήσου και ‘γω τραβάω στ' αδέρφια σου και  παίρνω τη φωνή σου.

Οι στίχοι του Ρίτσου αρδεύονται από τα νάματα των δημοτικών τραγουδιών και τα μανιάτικα μοιρολόγια που του είναι ιδιαίτερα  οικεία. Κάτω από τον δεκαπεντασύλλαβο στεγάζονται οι ανάσες και οι αναστεναγμοί της φύσης. Και μου ‘δειχνες τη θάλασσα να φέγγει πέρα λάδι και τα δεντρά και τα βουνά στο γαλανό μαγνάδι. Με ανάλογο τρόπο στα «Εγκώμια» της Μ. Παρασκευής η θλίψη διαχέεται σ’ όλη την πλάση.   Ηλλοιούτο πάσα κτίσις, πάθει τω σω. Στους δρυμούς της επιθανάτιας αγωνίας συμπάσχουν πουλιά και ζώα, άνθρωποι και άγγελοι. Και αγγέλλων στρατιαί εξεπλήττοντο, αδυνατώντας να συλλάβουν τα όρια μεταξύ θνητότητας και αθανασίας. Η οδύνη τους  σωματοποιείται. Κοινή η μπηγμένη ρομφαία. Τέτρωμαι δεινώς και σπαράττομαι τα σπλάχνα Λόγε /και δε μαντεύεις τις πληγές που τρώνε μου τα  σπλάχνα

Κι όταν ο θρήνος καταλαγιάζει ίδια η οργή για τους θύτες: Ους έθρεψε το  μάννα, φέρουσι τω Σωτήρι χολήν άμα και όξος. Ω της παραφροσύνης και της χριστοκτονίας της των προφητοκτόνων/

Ω, γιε μου, αυτοί που σ’ έσφαξαν σφαγμένα να τα βρούνε

τα τέκνα τους και τους γονιούς και στο αίμα να πνιγούνε.

Ο Ρίτσος γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ μαρξισμού και θρησκευτικότητας,  όπως συμφιλιώνεται στο Χριστό η θεϊκή με την ανθρώπινη υπόσταση. Ωστόσο, η αριστοτελική λύση του δράματος δίνεται με ένα καθολικό αίτημα. Λαώ σου σωτηρίαν δώρησαι ση εγέρσει/ Εμείς κρατάμε όλη τη γης στ’ αργασμένα μπράτσα. Οι  χαροκαμένες μάνες  δεν είναι πλέον η Μαρία από τη Ναζαρέτ και η Κατίνα από το Ασβεστοχώρι. Είναι οι δυο γυναίκες  που σηκώνουν στις πλάτες τους τα θεία πάθη της χριστιανοσύνης και τους καημούς της Ρωμιοσύνης αντίστοιχα.

Κακατσάκη Χρύσα

https://www.pancreta.gr/voices.php?p=12529

ΕΝ ΝΙΠΠΩ

ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΆΙ - ΓΙΩΡΓΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΑΣ








Για πρώτη φορά Ανάσταση στον Άι - Γιώργη της Πλατέας. Το κάψιμο του Ιούδα βρήκε τη θέση του στην αυλή του σχολειού. Στον Άι - Γιώργη της Πλατέας και η Διπλανάσταση, όπως πάντα! "Χριστός Ανέστη, χωριανοί και φίλοι του Ἐν Νίππω". Βοήθειά μας ο Άγιος της Πλατέας μας που γιορτάζει σήμερα.. Άγιε μου Γιώργη, αφέντη μου. αργυροκαβαλάρη,\ που 'σαι ζωσμένος το σπαθί και τ'αργυρό κοντάρι....

ΠΟΙΗΣΗ

ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Της Διακαινησίμου. 

Επιστροφή στο πάλλευκο Άλφα. 

Της Αναγεννήσεως. 

Της Ανανεώσεως. 

Της Αναμορφώσεως. 

Της Αναδημιουργίας. 

Της Αναστάσεως.

Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθημεν, 

Χριστόν ενεδύθημεν… 

Αναστημένοι και Αναστάσιμοι!

                   

                       

ΒΑΓΓΕΛΗΣ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ

        "Ὀπως το ψωμί", εκδ. "Πυξίδα της Πόλης", Χανιά 2018)

ΕΝ ΝΙΠΠΩ

Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΜΑΣ, ΟΠΩΣ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ 

ΣΤΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΗ

Έναν έναν μνημονεύει τους πεθαμένους μας ο παπα - Μιχάλης. Και οι ψυχές των... 

" [...]Ζώσες και λάμπουσες
θα συνεχίσουνε κι εφέτος-
μέχρι να χαράξει η μέρα-
να βεγγερίζουνε πάνω στα μνήματα
λέγοντας ιστορίες από τα παλιά."

Από το ποίημά μου "Μεγάλη Παρασκευή"
(¨'Οπως το ψωμί", ΠΥΞΙΔΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, Χανιά 2018)

ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Γ2 ΤΑΞΗ 10ου ΔΗΜ. ΣΧ. ΧΑΝΙΩΝ 

ΤΙ ΧΑΡΑ ΜΕΓΑΛΗ, ΗΡΘΕ Η ΠΑΣΧΑΛΙΑ! 

Καλοί μου φίλοι, Χριστός Ανέστη! '

Τι χαρά μεγάλη, ήρθε η Πασχαλιά!  Τα λέει όλα στον πρώτο στίχο του μικρού, αλλά ωραίου ποιήματός του, ένα από τα παιδιά της Γ2 τάξης του 10ου Δημ, Σχ. Χανίων, οι εργασίες των οποίων φιλοξενούνται στον σημερινό αναστάσιμο Παιδότοπο!  Πάσχα σημαίνει χαρά, χαρά μεγάλη! Και για μας τους μεγάλους που επιστρέφουμε στην πατρίδα των παιδικών μας χρόνων, προπάντων, όμως, για τα παιδιά. Όπως τα συγκεκριμένα παιδιά, για παράδειγμα, που άνέλαβαν, έχοντας σε ρόλο εμψυώτριας τη δασκάλα τους, την κυρία Κάτια Γκλαβά, να τη διαλαλήσουν.  Τι χαρά μεγάλη, ήρθε η Πασχαλιά! 

Πάντα αναστημένοι και ανατάσιμοι, καλοί μου φίλοι! 

Σας χαιρετώ με αγάπη όλους! 

Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης 

δάσκαλος 

Το Πάσχα το περνάω στο χωριό μου. Μου αρέσει γιατί εκεί έχω χώρο να παίζω, ενώ οι άλλοι ασχολούνται με τις ετοιμασίες του φαγητού. Όλοι είναι χαρούμενοι. Γέλια και τραγούδια ακούγονται από παντού. Εκεί περνάω το καλύτερο Πάσχα. 

Κέλλυ Σημαντηράκη

Αναστήθηκε ο Χριστός και εγώ κρατώ το Άγιο Φως

Βοήθεια μας ο Θεός,ευχομαι να είμαι καλός

Και ευγενικός όπως ο άνθρωπος- Θεός Χριστός. 

Δημήτρης Πετράκης

Σαν σήμερα αναστήθηκε ο Χριστός

Και παίρνουμε το Άγιο Φως

Στο σπίτι μας το πάμε

Κι όλοι μαζί γλεντάμε. 

Ιάσονας Ραγκούσης

Τι χαρά μεγάλη.  ήρθε η Πασχαλιά!

Έφτασαν τα κόκκινα αυγά, που συμβολίζουν τη χαρά.

Κουλούρια φέρνει η γιαγιά, λέγοντας ιστορίες στα παιδιά

Για τις παλιές τις εποχές, που ήταν τόσες απλές.

                                                                                              

Μαρία- Μαρίνα Στεφανογιάννη

Το Πάσχα το περνάω στη Σούδα, έκει καίνε τον Ιούδα. Πρώτα τον κρεμάνε στο καμπαναριό της εκκλησίας και σιγά-σιγά τσουλάει με ένα μηχανισμο μέχρι τις φλόγες μέχρι να καεί τελείως. Ε’ιναι θεαματικό. Να σας πω ότι πολύ ωραίο θέαμα είναι και τα φαναράκια που αφήνουμε και πετάνε στον αέρα, φωτίζοντας τα ουράνια.  

Σταύρος Καστρινάκης

Σήμερα Μ. Σάββατο βράδυ\ Αναστήθηκε ο Χριστός

Πάμε στην εκκλησία\ Για να πάρουμε το Άγιο Φως   

Νίκος Χριστοφόρου

Το Πάσχα το περνάω με την οικογένειά μου και πολλούς συγγενείς Το βράδυ του Μ.  Σαββάτου αν δεν νυστάζω πηγαίνω στην εκκλησία με τα ξαδέρφια μου. Μετά την Ανάσταση πηγαίνουμε στο σπίτι και τρώμε όλοι μαζί μαγειρίτσα. Στην αρχή δεν μου άρεσε αλλά τώρα που μεγώλωσα μου αρέσει. Εύχομαι να περάσω και φέτος καλά.   

Αργυρώ Δρακάκη

Αυτό που κάνει μεγάλη εντύπωση κάθε Ανάσταση  είναι το κάψιμο του Ιούδα. Από το απόγευμα του Μ. Σαββάτου μεγάλα παιδιά και άντρες μαζέυουν ξύλα και φτιάχνουν μια εστία για φωτιά. Κάθε φορά που το βλέπω μου κάνει εντύπωση. Το κάψιμο του Ιούδα γίνεται γιατί αυτός πρόδωσε τον Χριστὀ. 

Μαίρη Καλαμαρίδη

Το περσινό Πάσχα για μένα ήταν διαφορετικό. Πήγα με την οικογένεια μου σε ένα ξενοδοχείο και κάναμε εκεί Πάσχα.Βέβαια τηρήσαμε όλα τα έθιμα. Πήγαμε εκκλησία , τσουγκρίσαμε κόκκινα αυγά , κουλουράκια, μαγειρίτσα  πολύ φαγητό δηλαδή. Ήταν λίγο διαφορετικό το Πάσχα εκείνο αλλά μου άρεσε πολύ. 

Νικόλας Βεργάκης

Εγώ θα σας μιλήσω για τα έθιμα που έχουμε  στο χωριό μου, που είναι η Μίλατος του Ν. Λασιθίου. Το πρωί του Μ. Σαββάτου γίνεται ο εσπερινός του Πάσχα. Ο παπάς ρίχνει δαφνόφυλλα σε όλη την εκκλησία και οι πιστοί προσπαθούν να τα πιάσουν στον αέρα. Στο τέλος της λειτουργίας οι πιστοί παίρνουν  τα < καλορίζικα > τα λουλούδια με τα οποία ήταν στολισμένος ο επιτάφιος. Το απόγευμα της ίδιας μέρας οι άντρες και μέγάλα παιδιά φτιάχνουν την «φουνάρα» την εστία για να κάψουμε τον Ιούδα.Το βράδυ  γίνεται η Ανάσταση ο παπάς φωνάζει το < Χριστός Ανέστη > ενώ οι πιστοί είναι έξω από την εκκλησία. Την ώρα αυτή  με το < Χριστός Ανέστη> οι πιστοί βλέπουν τους πολυελαίους να κουνιούνται η εκκλησία να δονείται και να σείεται. Γυρίζουμε με το Άγιο Φως  στα χέρια και με τον καπνό από τη φλόγα κάνουμε έναν σταυρό στην πόρτα  του σπιτιού μας.Το άγιο Φως το κρατάμε αναμμένο 40 μέρες  

Χρήστος Κονταξάκης

Ο Χριστός πέθανε και αναστήθηκε για μας.Όμως δεν κράτησε κακία στους ανθρώπους και ζήτησε από τον Πατέρα του να συγχωρέσει τους ανθρώπους. Την Κυριακή του Πάσχα νιώθω μεγάλη χαρά βλέποντας και τους άλλους να είναι τόσο χαρούμενοι.

                                                                                           Λέανδρος Ανδριανάκης

Το Πάσχα για μένα είναι ευκαιρία για παιχνίδι και συντροφιά με οικογένεια συγγενείς και φίλους.Επισκέπτομαι τη γιαγιά μου κάνουμε όλοι μαζί Πάσχα και βλέπω πολλούς φίλους. Μου αρέσει πολύ όταν τσουγκρίζουμε τα κόκκινα αυγά.  

Νίκος Γλεντουσάκης

Παλιά μετά την Ανάσταση και φεύγοντας από την εκκλησία με το Άγιο Φως οι πιστοί το μετέφεραν στο σπίτι τους αμίλητοι( χωρίς να λένε ούτε μια λέξη ) πιστεύοντας ότι έτσι θα έχουν καλή τύχη και θα φύγουν οι δαίμονες από το σπιτικό τους. Αυτό το ονόμαζαν το <αμίλητο φως. 

Άγγελος Ζουμπουλιάς

Ένα ιδιαίτερο έθιμο που γνωρίζω είναι της Ηπείρου. Εκεί στον περίβολο της εκκλησίας την Κυριακή του Πάσχα χορεύουν το Καγκελάρι  σχηματίζοντοντας έναν κύκλο .και τραγουδώντας οι ίδιοι.Επίσης ένα άλλο ιδιαίτερο έθιμο που θα ήθελα να το δω από κοντά είναι το σπάσιμο των πήλινων κανατών στην Κέρκυρα την πρώτη Ανάσταση.  

Γιώργος Σχετάκης

Στη Χιο, υπάρχει το γνωστό έθιμο του < ρουκετοπόλεμου> και υπάρχει από την Τουρκοκρατία.Οι πιστοί δυο εκκλησιών ρίχνουν ρουκέτες αυτοσχέδια πυροτεχνήματα ο ένας εμαντίων του άλλου.Στην Καλαμάτα την Κυριακή του Πάσχα υπάρχει το έθιμο ο < σαιτοπόλεμος.Οι σαίτες είναι  χαρτονένιοι σωλήνες γεμισμένοι με μπαρούτι και αρχίζουν την εκτόξευση. 

Μαρίλια Μαρκάκη

Ήρθε πάλι η άνοιξη κι άνθισε όλη η πλάση.

Βιολέτες, πρίνα, πασχαλιές στην πόλη και στα δάση.

Όλος ο κόσμος φώτισε κι οι άνθρωποι γελούν

Και περιμένουν της Ανάστασης αγγέλους να φανούν.

Ο Ιησούς Χριστός σαν σήμερα αναστήθηκε

Κι o θάνατος από τη ζωή νικήθηκε.

Κι έγινε το δάκρυ της Παναγιάς γέλιο

Κι οι πιστοί διαβάζουν το Ευαγγέλιο                                                                                   Κωνσταντίνα  Περουλάκη

Χανιώτικα νέα (Μ. Σάββατο, 27.4. 2019)

              

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 

Μεγάλη Παρασκευή στο Νίππος, πού αλλού; Ξυπνούμε λίαν πρωί, πριν χαράξει η μέρα με τον αδερφό μου, η μάνα μας, ωστόσο, λείπει απ’ το σπίτι. Εχει πάει να θυμιάσει στο Αγιο Πνεύμα, στον Αϊ Γιώργη της Πλατέας, στη Μεσοχωριανή Παναγία και, βέβαια, στον Αγιο Αθανάση. Είμαστε αρκετά μεγάλοι πια, στα πέντε εγώ στα τριάμισι ο Αντώνης και ξέρουμε μέσες άκρες το “τυπικό” της ημέρας. Η δεύτερη δουλειά της μάνας μας, σήμερο, είναι να μας λούσει με το νερό που θα βράσει με τα νερατζόφυλλα στον μεγάλο τέντζερη. Τα μάτια μας θα τσούζουν, όμως δε θα κλάψουμε. Σήμερο κλαίνε μόνο για τον Χριστό που τον σταυρώσανε οι κακοί αθρώποι. Γι’ αυτό χτυπούν λυπητερά οι καμπάνες, γι’ αυτό θα στολίσουνε οι κοπελιές τον Επιτάφιο στον Τίμιο Σταυρό, γι’ αυτό πάμε απόψε στο νεκροταφείο.

Και ο πατέρας λείπει. Θα έχει πάει τη φοράδα μας και τις αίγες μας στους Βλάσηδες. Η γιαγιά μας η Στυλιανίτσα έχει ποθάνει, «έχει πάει στον ουρανόν», όπου είναι αγγελάκι εδώ κι ένα χρόνο, το Γιωργάκι μας. Κι αυτό το ξέρουμε. Οχι όμως και ότι σε εφτά μήνες θα γεννηθεί η Στέλλα μας. Ούτε βέβαια για τη γέννηση σε δυο χρόνια της Ευανθίας μας που θα γίνει κι αυτή αγγελάκι και της Χρυσούλας μας ξέρουμε. Ανυποψίαστοι εντελώς γι’ αυτά και για όλα όσα πρόκειται να συμβούν αυτή τη Μεγάλη Παρασκευή…

«Σήμερο μαύρος ουρανός, σήμερο μαύρη μέρα/ σήμερο ούλοι χλίβονται και τα βουνά λυπούνται…». Δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι να πούμε τα “Πάθη του Χριστού”, είμαστε μικροί ακόμη, προπονούμαστε για του χρόνου, λοιπόν. Μάς το υποσχέθηκε, χθες η μάνα μας, όταν της παραπονεθήκαμε…

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΖΑΖΑ

Μπορεί να μείνει κάποιες ώρες, μόνος του, με τους Χριστούς, τις Παναγίες, τους Πρόδρομους και τους άλλους Αγίους του Κώστα Ζαζά. Να κουβεντιάζει μαζί τους, να βλέπει την ουσία των πραγμάτων και τα πράγματα της ουσίας. Προπάντων τις μέρες της Μεγαλοβδομάδας. Ο Ζαζάς έχει έναν δικό του, ένα ξεχωριστό τρόπο να προσεγγίζει τη θεανθρώπινη φύση και την αγιότητα, τόσο στους πίνακές του όσο και στα γλυπτά του. Ο Σταυρωμένος Χριστός πάντα θα ανασταίνεται, το μήνυμα που μεταφέρει… Τα που έγραψα, μεταξύ των άλλων, ύστερα από την “περιδιάβασή” μου στην έκθεση φορητών εικόνων και γλυπτών, με τον γενικό τίτλο “Πάσχα 2019” του Κώστα Ζαζά, που λειτουργεί αυτές τις μέρες στο Παρθεναγωγείο Βάμου. Μεσημέρι Κυριακής των Βαΐων στην ιστορική πρωτεύουσα της πάλαι ποτέ επαρχίας των Αποκορώνων. Πανταχού παρούσα και τα πάντα πληρούσα η άνοιξη…

Μια Μεγάλη Τετάρτη, πριν από 20 περίπου χρόνια, η γνωριμία μου με τον Κωστή Ζαζά, στο εργαστήρι που μόλις είχε ανοίξει στη Σούρη Αποκορώνου. Στην ερημία της ηρεμίας του και στην ηρεμία της ερημίας του, όπως είχα γράψει τότε στα “Ακροθιγώς”. Του το λέω, κάποια στιγμή και χαμογελά. Εξακολουθεί να έχει το εργαστήρι του στη Σούρη, επιμένει να ζει στην ερημία της ηρεμίας του και στην ηρεμία της ερημίας του, ζωγραφίζοντας διαρκώς και κάνοντας γλυπτά και ανάγλυφα με υλικό την αποκορωνιώτικη πέτρα. Ο ορισμός του καλλιτέχνη ο Κώστας Ζαζάς, κάθε φορά που θα τον συναντήσω στις εκθέσεις του, αυτό σκέφτομαι.

Η Μεγαλοβδομάδα όπως την “βλέπει” και την αποτυπώνει σε φορητές εικόνες, καμωμένες με αυγοτέμπερα και σε γλυπτά ο Κωστής Ζαζάς. Η Βαϊοφόρος, ο Μυστικός Δείπνος, η Προδοσία, η Σύλληψη, η Σταύρωση, η Αποκαθήλωση, η Ανάσταση. Οχι σαν λατρευτικά αντικείμενα, σαν “είδωλα”, αλλά σαν έργα τέχνης, σαν “προσκλητήρια” για προβληματισμό, για αναζήτηση του θείου μέσα στο ανθρώπινο και του ανθρώπινου μέσα στο θείο. Για μια αναμέτρηση με τις “μνήμες” που λειτουργούν και λειτουργούνται…

Ταγμένος στην (και για την) Τέχνη ο εκ Βελουχίου της Φθιώτιδας ορμώμενος Κωστής Ζαζάς, που έχει κάνει πάμπολλες εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχει αγιογραφήσει πολλές εκκλησίες και πολλά γλυπτά και ανάγλυφά του βρίσκονται σε δημόσιους χώρους της πατρίδας μας. Ζωγραφίζει και σκαλίζει ό,τι βρει μπροστά του, μου λέει κάποια στιγμή, η σύζυγός του, η και καλή μου φίλη και καλή μαθηματικός καθηγήτρια Αργυρώ Παπαδάκη, ενώ αφήνουμε τον χώρο της Εκθεσης και πηγαίνουμε για το σπίτι τους. Εδώ… ξεσταίνομαι! Γεμάτοι με έργα του, όλοι, μα όλοι οι τοίχοι, κι όλες οι πόρτες, κατά θέματα!.. Ο χρόνος που έχω στη διάθεσή μου παραείναι λίγος, τι κρίμα, ωστόσο…

Σημείωση: Η Εκθεση “ΠΑΣΧΑ 2019” του Κωστή Ζαζά, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν στις 19 Απριλίου θα είναι ανοικτή για το κοινό μέχρι και τη Δευτέρα του Πάσχα 29 Απριλίου (ώρες λειτουργίας 6-10 μ.μ.)

Χανιώτικα νέα (Μ. Παρασκευή, 26.4.2019)

Μεγάλη Παρασκευή

http://www.haniotika-nea.gr/i-megali-evdomada-tou-kosti-zaza/

ΕΥΘΥΒΟΛΑ ΚΑΙ ΜΗ

ΔΕΗΣΗ ΥΠΕΡ ΑΘΛΙΩΝ

Γράφει ο Νεκτάριος Ευ. Κακατσάκης

«Ο Βίκτωρ Ουγκό ευχαριστεί όλους τους γενναιόδωρους δωρητές, που είναι έτοιμοι να σώσουν την Παναγία των Παρισίων και τους προτείνει να κάνουν το ίδιο με “Τους Αθλιους”». Τα παραπάνω τουίταρε ο φιλόσοφος, ακαδημαϊκός Ollivier Pourriol, ένας από τους αγαπημένους -ιδιαίτερα στη νεολαία- Γάλλος συγγραφέας. Μια ιδιαίτερα προσεκτικά διατυπωμένη πρόταση – θέση η οποία “συνοψίζει” τα παράλογα της εποχής μας· ή μήπως την ίδια την εποχή μας!
Ο κ. Pourriol έχω την αίσθηση ότι με τη συγκεκριμένη διατύπωση φέρνει προ των ευθυνών τους όλους εκείνους που συγκλονιζόμαστε από κάποια γεγονότα αλλά συγχρόνως αποστρέφουμε τα μάτια από άλλα όχι ήσσονος σημασίας!
Εξάλλου ο ίδιος διαβάζοντας πίσω από τα γεγονότα, προσπαθώντας να τα επεξηγήσει ή ακόμη και να τα “εκμεταλλευθεί”, υποδεικνύει ένα μέγιστο πρόβλημα που απασχολεί τη γαλλική κοινωνία και κυρίως τις χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις· της οικονομικής κρίσης που τις έχει οδηγήσει στην ανέχεια!
Και βέβαια αυτό δεν είναι μόνον πρόβλημα της γαλλικής κοινωνίας αλλά ένα  ευρωπαϊκό και παγκόσμιο “φαινόμενο” που θα ’πρεπε ουσιαστικά να απασχολήσει τους δυνατούς της γης!
Ισως θα μπορούσαν να “προσφέρουν” μια ανακούφιση έστω σε κάποιους από τους “άθλιους”, αλλά δεν το θέλουν!

Χανιώτικα νέα (Μ. Τετάρτη, 24.04.2019)

Εντός εκτός & επί τ' αυτά

ΧΡΥΣΑ

10 ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΚΑΙ 10 ΘΕΤΙΚΑ ΠΡΟΣΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ

Γράφει η Χρύσα Κακατσάκη

Ο καθείς και τα γούστα του... 

Έθιμα γραφικά και μη, μετάβαση από τις ψαλμωδίες της λύπης στους ύμνους της χαράς και απόδραση από τις πόλεις είναι κάποια από τα στοιχεία που οριοθετούν την περίοδο του Πάσχα. Για μερικούς είναι σαν να μπαίνει η κατάνυξη και για άλλους η ευκαιρία να ασπαστούν για μια ακόμη φορά το κιτς και την υπερβολή. Ιδού τα 10 in και out της μεγάλης γιορτής.

ΣΤΑ OUT

1. Τα πολύχρωμα αυγά. Όχι μόνο γιατί χάνεται ο συμβολισμός, αλλά γιατί το μπλε του ωκεανού, το πράσινο της χλωροφύλλης και το καφετί της φρουτόκρεμας παραπέμπουν σε δειγματολόγιο χρωματοπωλείου.

2. Η χιλιοστή προβολή του Ιησού από τη Ναζαρέτ του Τζεφιρέλι. Κάπως έτσι αρχίζεις να εκτιμάς τις επαναλήψεις του Καφέ της Χαράς.

3. Η μεταφορά του Αγίου Φωτός με τιμές αρχηγού κράτους. Αν είναι έτσι, να το στέλνουμε στις διαπραγματεύσεις μπας και μας βγάλει από τα σκοτεινά αδιέξοδα.

4. Το νέο σουξέ του Γαϊτάνου, «πιστέ μην σκύβεις το κεφάλι, ο μόνος δρόμος είναι κερί και μανουάλι»

5. Τα άψητα κουλουράκια που δεν έχουν καθόλου φωτογένεια στο instagram

6. Κανένα τσουρέκι δεν έχει δολοφονικά ένστικτα, σε αντίθεση με τις κροτίδες και τις ρουκέτες. Πολλοί μπερδεύουν τον Χριστό με τον μπουρλοτιέρη Κανάρη.

7. Η κάρτα πίστεως που εκδίδεται πέντε λεπτά πριν το Χριστός Ανέστη και λήγει αμέσως μετά.

8. Τα πλαστικά λουλούδια στον Επιτάφιο που ρυπαίνουν θάλασσες και ακτές

9. Το δωδεκάποντο σε γραφικό χωριό με πλακόστρωτο για να είναι ασορτί με το μαρτύριο της σταύρωσης.

10 Η γιαγιά με το πάρκινσον που σου καίει το μαλλί στο Δεύτε λάβετε φως και μυρίζεις σαν καρβουνιασμένη σπανακόπιτα

ΣΤΑ IN

1. Τα φωτεινά χαμόγελα των μικρών παιδιών που κρατάνε τη λαμπάδα της νονάς κι ας μην είναι και η Στανίση.

2. Η τραγανή πέτσα του αρνιού που βάζει σε πειρασμό τους βίγκαν.

3. Η ταινία του Παζολίνι «Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» γιατί και ο Χριστός θα προτιμούσε τα φτωχικά χωριά και τους απλούς ανθρώπους από τους σταρ και τα πλατό του Χόλιγουντ.

4. Το τροπάριο της Κασσιανής που αποδεικνύει πως οι όμορφες γυναίκες μπορεί να είναι και έξυπνες.

5. Ο στίχος των εγκωμίων «Ω γλυκύ μου έαρ πού έδυ σου το κάλλος» γιατί δραπέτευσε από τη θρησκεία και κατέφυγε στην ποίηση

6 Η φωνή της Έλλης Λαμπέτη στους ύμνους της Μ. Εβδομάδας που ακούγεται σαν ουράνια μελωδία.

7. Το ανοιξιάτικο σκηνικό με τα χελιδόνια να κόβουν βόλτες και τις παπαρούνες να κουρνιάζουν στην αγκαλιά της γης.

8. Όσοι δεν μπόρεσαν να φύγουν εις τας εξοχάς και απτόητοι στήνουν σούβλα στις αυλές και τα μπαλκόνια.

9. Τα τσάμικα που χορεύουν οι φαντάροι στα στρατόπεδα χωρίς να παραπονιούνται που δεν πήραν άδεια.

10. Το μήνυμα της ημέρας της Λαμπρής, διά στόματος Σολωμού: «Γλυκιά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα».

https://www.pancreta.gr/voices.php?p=12483

ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ, ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΤΟΥΣ ΞΕΡΩ ΚΑΛΑ ΤΟΥΣ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥΣ, ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ

Εχω ξεκινήσει απ’ τα χαράματα. Χωρίς να βάλω μπουκιά στο στόμα, με την ψυχή στα δόντια, τρέχω να ‘ρθω κοντά σου, μοναχογιέ μου. Κόντευε μεσημέρι κι έκατσα μια στιγμή να ξαποστάσω. Ο φόβος έχει κάμει κατοχή στην καρδιά μου. Φοβούμαι μήπως δεν σε προλάβω ζωντανό. Θα περάσω καταμεσής τη Σαμάρεια. Θα σκαρφαλώσω απ’ το Γαριζίν, για να φτάσω μια ώρα αρχύτερα κοντά σου. Δεν έχω ξαναπεράσει απ’ αυτόν τον δρόμο, μα δε με νοιάζει. Κι οι Σαμαρείτισσες, μανάδες είναι, δεν θ’ αρνηθούν να μου τον δείξουν.

Εμαθα πως τα έβαλες για τα καλά με τους Φαρισαίους. Πως αυτή τη φορά τους τα ‘πες καθαρά και ξάστερα. Τους ονόμασες υποκριτές, κλέφτες, όχεντρες φαρμακερές και τους παρομοίασες με τάφους, που ενώ απ’ έξω είναι ασβεστωμένοι, μέσα είναι γεμάτοι κόκαλα και ακαθαρσίες. Τους φοβέρισες κιόλας στο τέλος πως θα ‘ρθει ώρα να πληρώσουν για τις αμαρτίες τις δικές τους και των προγόνων τους. Εμαθα ακόμα πως ύστερα απ’ αυτά πήγες στη Βηθανία στο σπίτι του φίλου σου του Λαζάρου, εκείνου που ανάστησες απ’ τους νεκρούς. Πρέπει να σου το πω καθαρά, αγόρι μου! Μπορεί να νίκησες τον θάνατο, μα δεν μπορείς να νικήσεις τους Φαρισαίους. Δεν λέω πως ήταν λάθος σου να τα βάλεις μαζί τους. Δεν μετανιώνω που σου έμαθα να φωνάζεις το άδικο. Κάποιος έπρεπε να τους τα πει κατάμουτρα. Και είμαι περήφανη που αυτός είσαι εσύ, λεβέντη μου! Περήφανη μα πάνω απ’ όλα φοβισμένη, γιατί μπήκες μόνος σου στο στόμα του θηρίου.

Τους ξέρω καλά τους Φαρισαίους, παιδί μου. Είναι οι άνθρωποι με τις μεγάλες κοιλιές και τα διπλά προγούλια που μιλούν στους πεινασμένους για ισότητα. Είναι οι άνθρωποι που καταπατούν τον νόμο και ύστερα μιλούν στους αδικημένους για δικαιοσύνη. Είναι οι άνθρωποι που κλέβουν τον ιδρώτα του λαού, χτίζουν μέγαρα και ύστερα δίνουν επιδεικτικά ελεημοσύνη, το ένα δέκατο απ’ τον άνιθο και τα μάραθα. Είναι οι άνθρωποι που ατιμάζουν τα όσια και τα ιερά κι ύστερα μιλούν στους ατιμασμένους για την αρετή. Είναι οι άνθρωποι που έκοψαν και έραψαν με βάση τα συμφέροντά τους τον ίδιο τον Θεό, άγριο, αλλήθωρο, εκδικητή και λένε πως αυτοί είναι οι αντιπρόσωποί του. Τους ξέρω καλά τους Φαρισαίους, γιε μου! Οσο δεν σηκώνεις το κεφάλι σου, σε ονομάζουν ελεύθερο πολίτη. Οσο ανέχεσαι τις αδικίες τους, σε ονομάζουν τίμιο οικογενειάρχη. Οσο τους κολακεύεις, σε χαϊδεύουν προστατευτικά στον ώμο. Αλίμονο, όμως, σ’ εκείνον που θ’ αμφισβητήσει την αγιότητά τους. Τίμημα, θάνατος. Αλίμονο σ’ εσένα, γιε μου!

Μην περιμένεις προστασία απ’ τον λαό, που για λογαριασμό του τα έβαλες μαζί τους. Μπορεί να σε υποδέχτηκε πριν από λίγες μέρες με βάγια και ζητωκραυγές. Μα ο λαός, παιδί μου, είναι άγνωμος. Παρασύρεται εύκολα κι ακολουθεί τους ισχυρούς. Μπορεί για μια στιγμή να δει το δίκιο και το σωστό, να ενθουσιαστεί, να ξεσπάσει σε ζητωκραυγές. Μα γρήγορα θα κάνει “δήλωση μετανοίας” και θα φωνάξει “γιούχα” σ’ αυτόν που πριν λίγο ζητωκραύγαζε. Δε φταίει ο λαός. Ετσι τον θέλουν. Ετσι τον δίδαξαν. Ετσι τον έμαθαν. Τι Φαρισαίοι θα ‘ναι, όταν δεν μπορούν να κοροϊδεύουν τους πολλούς; Θα ‘ρθει, βέβαια, καιρός που ο λαός θα καταλάβει τη δύναμή του. Μ’ ακόμα είναι μακριά αυτή η ώρα…

Τώρα, όμως, μην περιμένεις τίποτα απ’ το λαό. Ενα να ξέρεις. Μόλις είπες την αλήθεια, έμεινες μόνος. Ολομόναχος. Πρέπει να κρυφτείς. Να κρυφτείς μέχρι να περάσει η μπόρα. Να κρυφτείς, όσο πιο γρήγορα μπορείς. Μα πού; Τα Ιεροσόλυμα έχουν γεμίσει Φαρισαίους. Τα χωριά έχουν γεμίσει με χαφιέδες. Πρέπει να κρυφτείς, μακριά απ’ τα Ιεροσόλυμα, μακριά απ’ τα χωριά, μακριά απ’ τους ανθρώπους, μακριά… Σε ποια κρυψώνα να σε κρύψω, γιε μου, για να μη σε βρούνε οι κακοί; Να σχίσω το κορμί μου και να σε ξαναβάλω στα σπλάχνα μου; Πες μου, ακριβέ μου! Για κάθε κυνηγημένο πρέπει πάντα να υπάρχει μια κρυψώνα.

(Από το βιβλίο του γράφοντος “Τα γράμματα της Παναγίας”, έκδοσις Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου, Κίσαμος, 2013)

Χανιώτικα νέα (23. 4.2019)

Μια στάση εδώ μια στάση εκεί

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΜΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 
ΤΑ ΕΞΙ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΟ ΧΡΙΣΤΟ, ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΥΛΟ ΧΑΝΙΩΝ 

(Ρεποτάζ των Γιάννη και Ηλία Κάκανου ΄στο "Επαρχιακό Φως"και στα "Χανιώτικα νέα)

Τα έξι γράμματα της Παναγίας, από το βιβλίο του δασκάλου Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη, όπου κάθε ένα από αυτά συμβολίζει και μια ημέρα για όλα όσα έζησε τη Μεγάλη Εβδομάδα η Μεγάλη Μάνα του κόσμου, η Παναγία μας, απευθυνόμενη στον Υιό Της, παρουσιαστήκαν το βράδυ του Σαββάτου εντός του Ιερού Ναού των Αγίων  Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Χανίων. Την εκδήλωση διοργάνωσαν η  Ενορία του προαναφερόμενου ναού με την  ομάδα “Λόγου και Τέχνης ΕΥ-πλους” και το 11ο Δημοτικό Σχολείο Χανίων, με αφορμή την έναρξη των Αγίων Ημερών της Μεγάλης Εβδομάδας.

Για την εκδήλωση καταγράψαμε δηλώσεις από τον δημιουργό του έργου και παραγόντων που συμμετείχαν στη διαδικασία.

Βαγγέλης Κακατσάκης: «Μπορούμε να πούμε ότι είναι μια επαναλαμβανόμενη ευλογία γιατί είναι η ένατη φορά με πρώτη το 2004 στην Ενοριακή αίθουσα του Ιερού Ναού Κωνσταντίνου και Ελένης την Κωνσταντινοπουλιάδα, που παρουσιάζονται τα γράμματα της Παναγίας. Είναι μια λειτουργία του “εμείς”, γιατί συμπράττουν  σε αυτό μια ενορία που έχει ιερατικό προϊστάμενο τον παπά Γιάννη τον Μαστοράκη, ένα σχολείο που έχει διευθύντρια την Μαρία την Κλιματσάκη και μια άτυπη ομάδα λόγου και τέχνης ο ΕΥ-πλους. Οι τρεις αυτοί παράγοντες συνεργάζονται και αποδίδουν αυτό το αποτέλεσμα το οποίο όπως προείπα παρουσιάζεται για ένατη φορά».

Γεώργιος Κανδαράκης, δάσκαλος « Είναι γνωστό το έργο του Βαγγέλη Κακατσάκη με τα γράμματα της Παναγίας και τέτοιες μέρες οργανώνεται η παρουσίαση τους όπου δημιουργείται ένα κατανυκτικό κλίμα στους ναούς και στα περιβάλλοντα όπου γίνεται αυτή η ανάγνωση λόγω των ημερών και χαιρόμαστε ιδιαίτερα όπου ένας άνθρωπος από τον χώρο της εκπαίδευσης δημιουργεί και σε αυτόν τον πνευματικό τομέα και ευχόμαστε το μήνυμα των γραμμάτων αυτών που είναι μέσα στο πνεύμα του χριστιανικού ορθόδοξου κόσμου να λαμβάνει σάρκα και οστά και να μας ευλογεί».

Μαρία Κλιματσάκη, διευθύντρια του 11^ου δημοτικού σχολείου: «Τιμή και χαρά μας η συνδιοργάνωση μιας τέτοιας μεγάλης εκδήλωσης, μια εκδήλωσης λίγο πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, μια εκδήλωση κάθαρσης, εκτιμάμε το έργο του μεγάλου δασκάλου, συγγραφέα, ποιητή και δημοσιογράφου Βαγγέλη Κακατσάκη αλλά ευχαριστώ και τους δασκάλους του σχολείου μου και όλους εμπλεκόμενους για την άψογη διοργάνωση της σημερινής ημέρας».

Γιάννης Καστρινάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Ωδείου Μανιουδάκης και της Ιεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας και Αποκορώνου: « Είναι μεγάλη η χαρά μας διότι τιμούμε σήμερα έναν πνευματικό άνθρωπο τον Βαγγέλη Κακατσάκη όπου μια ομάδα ιεροψαλτών θα αποδώσει εκκλησιαστικούς ύμνους για τη Μεγάλη Εβδομάδα που έχει σχέση και με το έργο, τα γράμματα της Παναγίας και κάθε μέρα θα ψάλουμε και από ένα γράμμα από έναν ύμνο αντίστοιχο της Μεγάλης Εβδομάδος και λέμε κι ένα μοιρολόι, ένα τραγούδι της Παναγιάς».   

Γιάννης και Ηλίας Κάκανος

Τα έξι γράμματα της Παναγίας, από το βιβλίο του δασκάλου Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη, όπου κάθε ένα από αυτά συμβολίζει και μια ημέρα για όλα όσα έζησε τη Μεγάλη Εβδομάδα η Μεγάλη Μάνα του κόσμου, η Παναγία μας, απευθυνόμενη στον Υιό Της, παρουσιαστήκαν το βράδυ του Σαββάτου εντός του Ιερού Ναού των Αγίων  Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Χανίων.
Την εκδήλωση διοργάνωσαν η  Ενορία του προαναφερόμενου ναού με την  ομάδα “Λόγου και Τέχνης ΕΥ-πλους” και το 11ο Δημοτικό Σχολείο Χανίων, με αφορμή την έναρξη των Αγίων Ημερών της Μεγάλης Εβδομάδας.
Οπως τόνισε ο Βαγγέλης Κακατσάκης, «μπορούμε να πούμε ότι είναι μια επαναλαμβανόμενη ευλογία γιατί είναι η ένατη φορά με πρώτη το 2004 στην Ενοριακή αίθουσα του Ιερού Ναού Κωνσταντίνου και Ελένης την Κωνσταντινοπουλιάδα, που παρουσιάζονται τα γράμματα της Παναγίας. Είναι μια λειτουργία του “εμείς”, γιατί συμπράττουν  σε αυτό μια ενορία που έχει ιερατικό προϊστάμενο τον παπά Γιάννη τον Μαστοράκη, ένα σχολείο που έχει διευθύντρια την Μαρία την Κλιματσάκη και μια άτυπη ομάδα λόγου και τέχνης ο ΕΥ-πλους. Οι τρεις αυτοί παράγοντες συνεργάζονται και αποδίδουν αυτό το αποτέλεσμα το οποίο όπως προείπα παρουσιάζεται για ένατη φορά».
Ο Γεώργιος Κανδαράκης, δάσκαλος τόνισε ότι «χαιρόμαστε ιδιαίτερα όπου ένας άνθρωπος από τον χώρο της εκπαίδευσης δημιουργεί και σε αυτόν τον πνευματικό τομέα και ευχόμαστε το μήνυμα των γραμμάτων αυτών που είναι μέσα στο πνεύμα του χριστιανικού ορθόδοξου κόσμου να λαμβάνει σάρκα και οστά και να μας ευλογεί».
Η Μαρία Κλιματσάκη, διευθύντρια του 11ου δημοτικού σχολείου: επεσήμανε ότι είναι «τιμή και χαρά μας η συνδιοργάνωση μιας τέτοιας μεγάλης εκδήλωσης, μια εκδήλωσης λίγο πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, μια εκδήλωση κάθαρσης».

https://eparxiakofos.gr/ta-grammata-tis-panagias-ston-i-n-t
/http://www.haniotika-nea.gr/ta-grammata-tis-panagias-6/