"ΔΕΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ"
«Χριστέ μου, δωσ’ του τη χαρά, τη μόνη που μπορούσε/ να σου ζητήσει επάνω εκεί νοσταλγικά η ψυχή του,/ κάνε το θάμα κι άσε τον να ζούσε, όπως εζούσε,/ σε μια μεριά που τάχατες να μοιάζει το νησί του./ Να ‘ναι τα βράχια στον γκρεμνό βαθιά κουφαλιασμένα,/ να ‘χει σωριάσει η θάλασσα στην αμμουδιά τα φύκια,/ κι αράδα - αράδα στον γιαλό δεμένα, αποσταμένα/ να σιγοτρίζουν τα φτωχά σκιαθίτικα καΐκια». Οι δύο πρώτες στροφές απ’ το ποίημα “Δέηση για την ψυχή του Παπαδιαμάντη” του Λάμπρου Πορφύρα.
«Το επ’ εμοί, ενόσω ζω και αναπνέω και σωφρονώ, δεν θα παύσω πάντοτε ιδίως δε κατά τας πανεκλάμπρους ταύτας ημέρας, να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστόν μου, να περιγράφω μετ’ έρωτος την φύσιν και να ζωγραφώ μετά στοργής τα γνήσια ελληνικά ήθη. Εάν επιλάθωμαι σου, Ιερουσαλήμ, επιλησθείη η δεξιά μου, κολληθείη η γλώσσα μου τω λαρύγγι μου, εάν ου μη σου μνησθώ». Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης “Λαμπριάτικος ψάλτης” (1893).
«Της θαλάσσης αλιεύματα και της χερσαίας καρποί, θα σας γευτώ και πάλιν; Μποέμης είμαι κι έζησα μποέμικα. Πέρασα τη ζωή μου μέσα στη βουή του δρόμου, άμα δε ασκητικώς. Έκαμα φίλους; Μη ρωτάς! Παιδιά έχω κάμει! Να! Η Πεπικιλμένη, η Σταχομαζώχτρα, ο Πανδρολόγος, ο Καλόγερος. Οι Παραπονεμένες, οι Χαλασοχώρηδες, τα Δαιμόνια στο ρέμα. Ο Αλιβάνιστος και ο Φτωχός Άγιος. Μαυρομαντηλού, η λιθινη ψυχή, η ασφριγής κι ανέραστος κόρη. Ο λυκάνθρωπος και αι Νύμφαι των νυχτερινών αυρών. Η Νοσταλγός, ο κυρ- Μοναχάκης, η Βλαχοπούλα και η Φαρμακολύτρια. Α, και η “Πολυλογού Γειτόνισσα, γειτόνισσα, πολυλογού και ψεύτρα, δεν είπες μια φορά και συ, Γιαννιό μου, έλα μέσα” Εκ του προσκαίρου και φθαρτού έρωτα παράγεται ο θείος και ουράνιος έρως! Ωχ, η μια μου αδελφή η Χαρίκλεια, ξεκίνησε πρόωρα τους αναστεναγμούς και τα κλαυθμηρίσματα και έπιασε να κεντάει το σιγανό μοιρολόγι». Από το βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη «Το αγγελόκρουσμα- Η τελευταία νύχτα του κυρ Αλεξάνδρου».
Ψάλλοντας το τροπάριον της παραμονής των Φώτων «την χείρα σου την αψαμένην», έφυγε σαν σήμερα τα ξημερώματα, της 3ης Ιανουαρίου 1911, για την Επουράνια Πολιτεία ο Άγιος των Νεοελληνικών Γραμμάτων Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, σε ηλικία 59 ετών στο πατρικό του σπίτι, στην αγαπημένη του Σκιάθο. Μην έχοντας αξιωθεί να τυπώσει ούτε ένα βιβλίο του...
«Κι ύστερα ακόμα να ‘ναι ελιές, και να ‘ναι κυπαρίσσια,/ σκυμμένα να ‘ναι και στο φως τ’ αχνό να προσκυνάνε,/ να τόνε περιμένουνε στον κάμπο τα ξωκλήσια,/ και την καμπάνα τους μακριά οι άγγελοι να χτυπάνε.// Δώσ’ του Χριστέ μου, τη στερνή χαρά να ιδεί και πάλι/ τη γνώριμη του τη ζωή κοντά στ’ ακροθαλάσσι·/ αχ! έτσι αθώα κι έτσι απαλά κι αγνά την είχε ψάλλει/ που της αξίζει εκεί ψηλά μαζί μ’ αυτόν ν’ αγιάσει. Οι δύο τελευταίες στροφές απ’ το προαναφερθέν ποίημα.
ΚΑΙ... ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
ΠΙΤΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗ, ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ Ο ΣΕΒΝΤΑΣ ΣΟΥ... - ΠΕΛΕ Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΑΝΑΣΙΑ - Ο ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ
«Πίτα πρωτοχρονιάτικη, μάτια μου, ο σεβντάς σου/ και το φλουρί ‘ναι το κλειδί π’ ανοίγω την καρδιά σου» μας λέει στην πρώτη φετινή της μαντινάδα η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. «Ποδαρικό μ’ ένα φιλί μού έκανες και λιώνω/ χαρούμενος(η) στο πλάι σου και τον καινούργιο χρόνο», μας λέει τη δεύτερη. Άφταστη στις ερωτικές μαντινάδες η μαντιναδολόγος μας!
Έχασε τη μαχή για τη ζωή, έχοντας, ωστόσο, κερδίσει τον πόλεμο με την αθανασία. Για τον Εντ(ι)σον Αράντες Ντο Νασιμέντο, τον γνωστό Πελέ, που έφυγε για τον Παγκόσμιο Όλυμπο, τρεις μέρες πριν έλθει ο καινούργιος χρόνος, ο λόγος. Θεός του ποδοσφαίρου ο βασιλιάς της στρογγυλής θεάς…
«Ένας καινούργιος χρόνος. Τι μας περιμένει;/ Τι θα μας φέρει;/ Όνειρα, φιλοδοξίες, έρωτες αινίγματα./ Κι ω φτωχά ημερολόγια που ύστερα από τόσες γιορτές τελειώνετε/ τις μέρες σας μέσα σ’ ένα ρείθρο». Το ποίημα “Ιανουάριος” του Τάσου Λειβαδίτη. Εν είδει επιλόγου στα σημερινά “Πεταχτά”. Αλήθεια τι μας περιμένει, τι θα μας φέρει ο καινούργιος χρόνος; «Άγνωσται αι βουλαί» και οι διαθέσεις του. Το απρόοπτο, το όποιο απρόοπτο, παραμονεύει στο κάθε μας βήμα. Ανεξέλεγκτο το νερό που τρέχει, Κύριος οίδεν από πού ήρθε και τι θα γίνει στο διάβα του. (ρείθρο είναι η κοίτη του ποταμού, από την αρχαία ελληνική λέξη ρέω)
Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 3.1.2023)
https://www.haniotika-nea.gr/deisi-gia-tin-psychi-toy-papadiamanti/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου