«Είναι κάποιες στιγμές/ που ο μέσα μου κόσμος παραλοΐζει./ Απ’ την καταπακτή/ βγαίνουν τελώνια σκανταλιάρικα/ πίσω από τις κουρτίνες/ προβαίνουνε τζουτζέδες με φαρδιά χαμόγελα/ ταμπούρλα παίζουν ξέφρενους σκοπούς!/ Μα σα θελήσω να βγάλω/ ετούτους τους ξεφαντωτές στο φως/ έρχετ’ απ’ το πάνω ποίημα/ με δασκαλίστικη βέργα στο χέρι/ η κυρά – Λογική κι όλα μπαίνουν σε τάξη.// Γι’ αυτό ό,τι λέω ή γράφω/ έχει τη φρονιμάδα και τη ντροπαλότητα/ του μαθητή που ήμουν μια φορά». Το ποίημα “Αυτοπροσωπογραφία με πενάκι” του κορυφαίου Χανιώτη ποιητή Γιώργη Μανουσάκη, απ’ την 7η ποιητική του συλλογή “Σπασμένα αγάλματα και πικροβότανα”, που κυκλοφόρησε απ’ τις εκδόσεις “Γαβριηλίδης” το 2005, τρία χρόνια πριν το φευγιό του «για το άλλο» κατά Φώτη Κόντογλου, «ημισφαίριο της ζωής» στον Επουράνιο Παρνασσό. Ένα απ’ τα πολλά που ακούστηκαν στην αφιερωμένη στο πρόσωπο και το έργο του βραδιά μνήμης, που έγινε γι’ αυτόν την περασμένη Δευτέρα, 26 Ιουλίου στον αίθριο χώρο του, επί της οδού Υψηλαντών της πόλης των Χανίων, θέατρο “Κυδωνίας”, με αφορμή τον πρόσφατο συγκεντρωτικό τόμο “Τα ποιήματα 1967-2007: Οι δημοσιευμένες συλλογές” απ’ τις εκδόσεις “Κίχλη”. Σαν δείγμα της ποίησής του και γιατί το απήγγειλε, μεταξύ των άλλων, στη συγκινησιακά φορτισμένη, υπέροχη ομιλία της, η νύφη του, (σύζυγος του γιου του, του Βασίλη) δρ Συγκριτικής Λογοτεχνίας Ράνια Μουσούλη.
“Ανακάλημα του Γιώργη Μανουσάκη (1933 – 2008)”, ο τίτλος της περί ης ο λόγος εκδήλωσης, που έγινε, το γλυκό σαν το χανιώτικο λάδι, εκείνο βράδυ, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων “Νύχτες του Ιουλίου”, που οραματίστηκαν και διοργανώνουν κόντρα στην “πανδημία” του κορωνοϊού και στις “πανδημίες” του εφησυχασμού και της αδιαφορίας, ο υπεύθυνος της εταιρείας θεάτρου “Μνήμη”, Μιχάλης Βιρβιδάκης και ο εκδότης του περιοδικού “Νέο Πλανόδιον”, ποιητής Κώστας Κουτσουρέλης. Ωσεί παρών σ’ αυτήν, «ωραίος ως Έλληνας», ως υπήρξε στον «βίο και στην πολιτεία του», μα και ως συνεχίζει να υπάρχει στην ποίησή του, ο γεννημένος και ριζωμένος στα Χανιά ποιητής μας. Πριν αρχίσει η εκδήλωση, για να μας υποδεχτεί, έναν έναν χωριστά κι όλους μαζί, αλλά και μετά το πέρας της, για να μας αποχαιρετήσει. Προπάντων, ωστόσο, κατά τη διάρκεια της. «Κεριά στη μνήμη του» οι διανθισμένες με ποιήματά του ομιλίες που παρεμβλήθηκαν με συντονιστή τον Κώστα Κουτσουρέλη, της νύφης του, στην οποία προαναφέρθηκα, και των φίλων του και συνοδοιπόρων του, του γιατρού-ποιητή Γρηγόρη Γεωργουδάκη, του παιδιάτρου Μανόλη Ευκλ. Χρονάκη (την ομιλία του τη διάβασε ο ηθοποιός Αιμίλιος Καλογερής), του ζωγράφου Αντώνη Πετρουλάκη, του και οικοδεσπότη, σκηνοθέτη, Μιχάλη Βιρβιδάκη και βέβαια της γυναίκας της ζωής του, της και διακεκριμένης φιλολόγου και συγγραφέως, συντρόφισσάς του, της Αγγελικής Καραθανάση, που είχε και την επιμέλεια του συγκεντρωτικού τόμου των ποιημάτων του “Αλεξινιές λαμπάδες”, για να χρησιμοποιήσω τη φράση ενός ριζίτικου τραγουδιού – «να κάμω πράσινα κεριά κι αλεξινιές λαμπάδες/» να τσ’ άφτα να τον γύριζα το Νάδη γύρου γύρου», μας λέει. Και γιατί άρεσαν πολύ στον Γιώργη Μανουσάκη τα ριζίτικα, γινόταν άλλος άνθρωπος, όταν τα τραγουδούσε. Σαν χθες μας θυμούμαι να τα τραγουδούμε μαζί, στεντορεία τη φωνή, τις αρχές της δεκαετίας του 2000 στην Κύπρο, σε μια επίσκεψη με το Ίδρυμα “Ελ. Βενιζέλος”.
Κορυφαία για μένα στιγμή της όλης εκδήλωσης τα “αποκαλυπτήρια” του μεγάλου διαστάσεων πίνακα (δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί), στον οποίο ο γνωστός Χανιώτης ζωγράφος, Αντώνης Πετρουλάκης έκανε την προσωπογραφία του Ποιητή με βάση μια από τις τελευταίες φωτογραφίες του. Ιδιαίτερα συγκινητική η μικρή ιστορία του πίνακα έτσι όπως με τον δικό του μοναδικό τρόπο τη διηγήθηκε στην ιστορία του ο ζωγράφος. Γνωστή η σχέση του ποιητή με τα εικαστικά…
«Έχω να δω τη Μούσα μου/ μήνες και μήνες. Της στέλνω/ γράμματα απανωτά, τηλεφωνώ/ στον αριθμό που μου ‘χει αφήσει/ Καμιά απάντηση.// Σήμερα μόνο/ πρωί – πρωί την πέτυχα/ πέντε λεπτά πριν φύγει./ “Έχω δουλειά”, μου είπε./ “Με ζητούν συνεχώς/ συγγραφείς διάσημοι μ’ απήχηση/ διεθνή, υποψήφιοι για Nobel./ Μη μ’ ενοχλήσεις άλλο, σε παρακαλώ./ Βγάλε τα πέρα μόνος σου, εδώ σε θέλω!”». Το ποίημα “Η μούσα” του Γιώργη Μανουσάκη που το βρήκα να με “περιμένει” μια θέση πριν το “Αυτοπροσωπογραφία με πενάκι”, όταν μετά από την εκδήλωση – μυσταγωγία γύρισα σπίτι μου κι ένιωσα την ανάγκη να “βρεθώ” μόνος μου με την ποίησή του.
Μνημονεύομεν Γιώργη Μανουσάκη…
Χανιώτικα νέα (Παρασκευή, 30.7.2021)
https://www.haniotika-nea.gr/mnimoneyomen-giorgi-manoysaki/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου