«Πως Άη Δημήτρης τ’ Άη Γιωργιού τον τράχηλοαγκαλιάζει,/ καθώς τους ανεβαίνοντας σε ψυχερό φαρί,/ το δρόμο που μυρίζεται μακρύς κι αναγαλιάζει,/ και το ’να είναι σιδερικό και τ’ άλλο είναι ψαρί,/ όμοια και εγώ ως ξεκίναγα για τον μεγάλο δρόμο/ και σύ ’σουνα στο πλάγι μου γι’ άλλο στρατί να πας,/ ακόμα πάνω από τ’ άλογό σου αγκάλιασα το ώμο/ κι είπα: ο Θεός στις στράτες σου κι εσύ να μ’ αγαπάς!»
Το αφιερωμένο και γραμμένο για το Νίκο Καζαντζάκη, ποίημα του Άγγελου Σικελιανού με τίτλο «Αποχαιρετισμός».
Πρότυπα λεβεντιάς στη λαϊκή μας παράδοση πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα ο Άγιος Δημήτριος που γιορτάζει σήμερα 26 Οκτωβρίου, φθινοπωριάτικα, και ο Άγιος Γεώργιος που γιορτάζει 23 Απριλίου άνοιξη καιρού. Καβάλα στ’ άλογα τους κι αρματωμένους με σπαθιά και κοντάρια τους θέλουν, σχεδόν πάντα, οι αγιογράφοι τους. Σε κόκκινο χρώμα τ’ άλογο του πρώτου, σε άσπρο του δεύτερου.
Και τους δυο μαζί , σφιχταγκαλιασμένους, τους θέλει ωστόσο μια εικόνα τους που φυλάσσεται στο Μουσείο της Ιεράς Μονής Λειμώνος της Λέσβου. Αυτήν πιθανόν να είχε υπόψη του, ο Άγγελος Σικελιανός στο αφιερωμένο ποίημα του για τον “συμπορπατηχτή” του Νίκου Καζαντζάκη, άλλη ιστορία αυτή…
Ορόσημα σε παλαιότερες εποχές στη ζωή των γεωργών και των κτηνοτρόφων και όχι μόνο, οι γιορτές των δύο λεβεντονιών όμορφοκαβαλάρηδων αγίων. Τ’ Άη Δημήτρη οι βοσκοί κατέβαζαν τα κοπάδια τους στα χαμηλά για να ξεχειμωνιάζουν, τ’ Άη Γιωργιού τ’ ανέβαζαν. «Το έτος εορταστικώς δύναται να διαιρεθεί εις δύο εξάμηνα: του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Γεωργίου» μας λέει ο Δημήτρης Καμπούρογλου στην Ιστορία των Αθηναίων για να συμπληρώσει: «Την διαίρεσιν ταύτην μάλιστα παραδέχοντο εις διαφόρους αγροτικάς μισθώσεις, ως εις το ρόγισμα (εκμίσθωση, σύμβαση για την παροχή υπηρεσιών ως αντιμισθία). Φρουρός στα πρόθυρα του επερχόμενου χειμώνα ο πρώτος, φρουρός στα πρόθυρα του επερχόμενου καλοκαιριού ο δεύτερος υπηρετών (κοπελιών)»! Μεγάλη η Χάρη και των δύο.
Προστάτης Άγιος της Θεσσαλονίκης, ο Άγιος Δημήτριος. «Αν πας στη συμπρωτεύουσα, φίλε μη λησμονήσεις,/ στον Άγιο Δημήτριο να πας να προσκυνήσεις», μας λέει στην πρώτη σημερινή της μαντινάδα η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. Για να συμπληρώσει στη δεύτερη: «Τον Άγιο Δημήτριο τον λένε Μυροβλύτη/ η Χάρη τους να ευλογεί και το δικό σας σπίτι».
Χρόνια πολλά σε όλους και ξεχωριστά στους πολλούς Δημήτρηδες και στις πολλές Δήμητρες.
"ΣΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ"
«Πότες δεν θυμούμαι ποια ημερομηνία έφυγε η κρητική μεραρχία απάνω. Φύγαμ’ ούλοι μαζί. Και μας συνόδευε ένα αντιτορπιλικό και περάσαμε την Μήλο. Και μετά προχωρήσαμε, περάσαμε την Πελοπόννησο και πήγαμε στην Θεσσαλονίκη. Κι από εκεί ποδαρώντας σ’ ορισμένα μέρη, μπαίναμε στα ηλεχτρικά, την άλλη στα πόδια, μπαίνουμε στην Αλβανία. […] Το πρωί μόλις εξημέρωνε, μόλις εδιαντώνα η μέρα, εφύγαμε απού τον ποταμό. Δεν ξέρω αν είχαμε προλάβει να φύγουνε ούλοι. Κι έρχονται τα αεροπλάνα και βομβαρδίζουνε όλο το ρέμα. Εμείς ήμασταν στην απάνω μπάντα, στον κάμπο, ήτονε δέντρα γυμνά εκειδά, δεν ξέρω είντα δέντρα ήτανε, γιατί δεν είχανε φύλλα κι σταθήκαμε από κάτω από τα δέντρα […] Στην κορυφογραμμή ήταν οι Ιταλοί και στην πλευρά επχαίναν οι δικοί μας να πιάσουνε την κορυφογραμμή. Όλα τα υψώματα. Κι έβανε το πυροβολικό το δικό μας κι επιάναν τα βλήματα τα δικά μας μπροστά στους δικούς μας κι οπίσω. Μπροστά κι οπίσω. Κι εσκότωσε τότεσας δεν ξέρω πόσους δικούς μας το πυροβολικό, ώστε να κάνει ανίχνευση και ξέρω γω, αναγνώριση […] Από το βιβλίο “Ανεξάρτητοι αντάρτες-Αφήγηση καπετάν Βασίλη Πατεράκη Αρχηγού της Αντίστασης Σελίνου” του Αντώνη Σανουδάκη (εκδ. “Κνωσσός”, Αθήνα 1998).
Δύο βιβλία με αγαπητικές αφιερώσεις για μένα, από τον γνωστό ανά το πανελλήνιο, πνευματικό δημιουργό του νησιού μας, Αντώνη Σανουδάκη, μέσω των ΕΛΤΑ πριν από ένα μήνα περίπου. Το περί ου ο λόγος παραπάνω το ένα, και η ποιητική του συλλογή “Κλειστό Ποδηλατοδρόμιο” (εκδ. Ταξιδευτής) το άλλο. Μαζί με ένα εκτενές, ιδιαίτερα αγαπητικό, γράμμα. Με αφορμή την μεθαυριανή επέτειο της 28 Οκτωβρίου 1940, οι θύμησες του Σελινιώτη, Βασίλη Πατεράκη, για το τότε στο Μέτωπο της Αλβανίας, στις σημερινές Στάσεις. Από καρδιάς το ευχαριστώ μου για τα δώρα σου, φίλε! Καλή συνέχεια σε όλα τα ωραία που κάνεις αποφανίζοντας την Κρήτη του Νίκου Καζαντζάκη, του Παντελή Πρεβελάκη και των αποδέλοιπων… Και βέβαια την Κρήτη της Αντίστασης!
Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 26 Οκτωβρίου 2021)
https://www.haniotika-nea.gr/toy-ai-dimitri-kai-toy-ai-giorgi/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου