ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Εκατό χρόνια από τη "σκιά" του αναθέματος κατά του Βενιζέλου\
Γράφει ο Δημήτρης Μαριδάκης

Ο καθοριστικός ρόλος του επαναστατικού κινήματος του 1916 κατά του απολυταρχικού μοναρχισμού, αλλά και το κλίμα διχασμού που σημαδεύτηκε από το ανάθεμα κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου, αναδείχθηκαν στην εκδήλωση που διοργάνωσαν το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”, η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων και ο Δήμος Χανίων με αφορμή την επέτειο της γέννησης του Ελευθερίου Βενιζέλου στον περίβολο του Ιερού Ναού Ζωοδόχου Πηγής στις Μουρνιές.

H εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στα 100 χρόνια από το επαναστατικό κίνημα του 1916. Στα γεγονότα της εποχής αναφέρθηκε ο ιστορικός ερευνητής, συγγραφέας και πρόεδρος Ενωσης Δημιουργών Χανίων Δημήτρης Νικολακάκης, που περιέγραψε, μεταξύ άλλων, το δυναμικό συλλαλητήριο που πραγματοποιήθηκε στα Χανίων τη 14η Αυγούστου εναντίον της βασιλικής κυβερνητικής πολιτικής στη βόρεια Ελλάδα, απότοκος της οποίας -όπως σημείωσε- ήταν η κατάληψη από τους Γερμανούς και τους Βούλγαρους εθνικών εδαφών χωρίς ουσιαστική αντίσταση.
Επίσης, έκανε αναφορά στην κάθοδο του Ελ. Βενιζέλου και του Π. Κουντουριώτη στα Χανιά στις 13 Σεπτεμβρίου 1916, όπου σφραγίστηκε από το μεγαλειώδες συλλαλητήριο περισσοτέρων από 20.000 επαναστατών στο Πεδίον του Αρεως που έδωσαν εντολή στους Βενιζέλο και Κουντουριώτη (μαζί με τον Δαγκλή) να σχηματίσουν προσωρινή επαναστατική κυβέρνηση.
«Πρόκειται για μια κορυφαία στιγμή για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, αλλά και τον κρητικό λαό που κατά χιλιάδες έτρεξε να συμπαρασταθεί και να βοηθήσει τον Βενιζέλο», σημείωσε, μεταξύ άλλων, μιλώντας στα “Χ.Ν.” ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος “Ελ. Κ. Βενιζέλος” Ν. Παπαδάκης και πρόσθεσε πως το επαναστατικό κίνημα του ’16 προέκυψε ως μια απάντηση στον απολυταρχικό μοναρχισμό και την εξάρτηση της χώρας από τις Μεγάλες Δυνάμεις.
ΤΟ ΑΝΑΘΕΜΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ




Κατά την εκδήλωση παρουσιάστηκαν ακόμα οι συνθήκες, αλλά και οι συνέπειες, του αναθέματος κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου στο οποίο πρωταγωνίστησε αρνητικά η Εκκλησία.
«Το ανάθεμα αυτό έλαβε χώρα στο Πεδίο του Άρεως στις 12 Δεκεμβρίου 1916 όπου πρώτος ο μητροπολίτης Αθηνών Θεόκλητος έριξε τον λίθο του αναθέματος», σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Εταιρείας Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου Ιωάννης Κονιδάρης και υπογράμμισε ότι «η Εκκλησία δεν έπρεπε να ανακατευτεί στα κομματικά». «Δεν είναι η θέση και η αρμοδιότητά της. Η εκκλησία θα πρέπει να κρατάει μια διαλλακτική στάση και να είναι σημείο αναφοράς, καταλαγής κι όχι σημείο αντιδικίας», συμπλήρωσε ο κ. Κονιδάρης.
Ο διδάκτωρ Νομικής και πρόεδρος Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων ε.τ. Νίκος Σοϊλεντάκης χαρακτήρισε το ανάθεμα νομικά ανυπόστατο καθώς όπως τόνισε δεν ακολουθήθηκαν τα όσα ορίζει το εκκλησιαστικό δίκαιο: «Είναι ένα ανυπόστατο ανάθεμα διότι δεν ελήφθη σύμφωνα με τους κανόνες του εκκλησιαστικού δικαίου.
Το ανάθεμα, δηλαδή, σύμφωνα με τους κανόνες της εκκλησίας, επιβάλλεται στους αρχηγούς αιρέσεων, στους καταφρονητάς μυστηρίων και τους σχισματικούς με απόφαση της Ιεράς Συνόδου κι αφού κληθεί σε απολογία ο υπό αναθεματισμό.
Τέλος εκδίδονταν μέχρι το 1977 και βασιλικό διάταγμα. Τίποτα όμως από όλα αυτά δεν συνέτρεχαν στην περίπτωση αυτή. Έτσι σήμερα μπορεί να εκδοθεί διαπιστωτική πράξη της Ιεράς Συνόδου απλώς για ηθική αποκατάσταση του εθνάρχη την οποία βέβαια δεν νομίζω ότι την έχει ανάγκη.
Πάντως το ηθικό δίδαγμα είναι ότι ο διχασμός δεν πρέπει να υποθάλπεται και να υπηρετείται από την πολιτική, θρησκευτική και πνευματική ηγεσία».
Ομιλία πραγματοποίησε και ο μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου Ανδρέας Νανάκης με θέμα “Διχασμός και ελληνόφωνη Ορθόδοξη Εκκλησία”, ενώ κείμενα για το ανάθεμα και τα γεγονότα στα Χανιά διάβασε ο δάσκαλος και λογοτέχνης Βαγγέλης Κακατσάκης.
«Τα κείμενα που αναφέρονται στο ανάθεμα είναι πραγματικά ντοκουμέντα και δείχνουν το πνεύμα και το κλίμα της εποχής», σχολίασε σχετικά ο κ. Κακατσάκης μιλώντας στα “Χ.Ν.”.

Χανιώτικα νέα (31.08.2016)