ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

Ο ΕΛΚΟΜΕΝΟΣ ΕΠΙ ΚΡΗΜΝΟΥ

Κατάμεστος από κόσμο, καρφίτσα δεν έπεφτε που λένε, ο τεράστιος χώρος εκδηλώσεων του Πνευματικού Κέντρου Χανίων, το βράδυ της Παρασκευής 21 Απριλίου, στην προβολή του ντοκιμαντέρ του συμπολίτη μας Κώστα Νταντινάκη “Ο Ελκόμενος επί κρημνού, Κρήτη 1947”, που προβλήθηκε ως γνωστό για πρώτη φορά, τον περασμένο Μάρτιο στο 19ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Κατανυκτική η όλη ατμόσφαιρα ούτε ανάσα που λέει ο λόγος, δεν ακουγόταν. “Συγκλονιστήκαμε”, είπε ο πρώτος απ’ τους θεατές που πήρε το λόγο στη συζήτηση με τον σκηνοθέτη, που ακολούθησε. Στο πρώτο πληθυντικό πρόσωπο το ρήμα. Σωστός!

Γνωστή – άγνωστη η ιστορία του συγχωριανού και συνομήλικου (χρον. γενν. 1911) με τον Μακαριστό Μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίο Γαλανάκη, παπά Νικολή Αποστολάκη. Αποκόρωνας 1947, Αύγουστος μήνας, ο εμφύλιος μαίνεται. Αδελφοί εναντίον αδελφών. Στο κλίμα αυτό μία γνωστή ομάδα παρακρατικών απαγάγει από το σπίτι του, στο Νεροχώρι, τον παπά – Νικολή Αποστολάκη, που ανήκε στο ΕΑΜ και αφού τον βασανίσουν απάνθρωπα, τον πετούν στον Κόκκινο Γκρεμνό, κοντά στις φυλακές Καλαμίου. «Πριν απ’ τον αειθαλή πλάτανο», όπως σημειώνει στο βιβλίο του για την προσφορά του Νεροχωρίου, στην Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό ο Παντελής Ι. Μαριακάκης, «ένα μοναδικό φαινόμενο που οι πατέρες μας ισχυρίζοντο ότι ήταν διαμαρτυρία του Θεού και της φύσης για το μαρτυρικό απαγχονισμό στα κλαδιά των κληρικών από τους Τούρκους στις κρητικές εξεγέρσεις».

«Εμείς διαβάζαμε την ιστορία σε μικρά ονόματα», έχει γράψει ο Γιάννης Ρίτσος. Αυτό κάνει και στην περίπτωση του θρυλικού Νεροχωριανού ιερέα, που όπως γράφει πάλι ο Π. Μαριακάκης «δεν περιόριζε τα εκκλησιαστικά του καθήκοντα σε μια άσαρκη πνευματικότητα», αλλά τα «συνδύαζε με την ένσαρκη κοινωνικοβιωτική λειτουργία και προσφορά», ο Κώστας Νταντινάκης. Τυχαίος ο τύπος του μαρτυρίου, του παπά Νικολή; Οχι βέβαια. Αεί-θάλουσα η μνήμη του!

Το ντοκιμαντέρ “Ο ελκόμενος επί κρημνού” αποτελεί μια μαρτυρία – μαρτυρίες από ανθρώπους (με προεξάρχουσα την κόρη του παπά – Νικολή, Ισμήνη Αποστολάκη – Πανηγυράκη) που έζησαν τα γεγονότα, με τον καθηγητή σύγχρονης ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιώργο Μαργαρίτη να θέτει το ιστορικό πλαίσιο. Εβδομήντα χρόνια μετά μπορούμε να κοιτάζουμε κατάματα τα γεγονότα, να αντιμετωπίζουμε τις μαύρες σελίδες της ιστορίας μας. «Και μόνο γιατί έκανα αυτήν την ταινία, άξιζε να ασχοληθώ με τον κινηματογράφο», είπε (στο περίπου τα λόγια του), μεταξύ των άλλων ο Κωστής Νταντινάκης, που επιμένει να παράγει πολιτισμό και με ντοκιμαντέρ, όπως, εκτός απ’ το περί ου ο λόγος, και με τα “Ελληνες στην Κορσική” (2001), “Τουρκοκρητικοί στην Αλικαρνασσό (2011), “Μαρί Ναξάκη, η τέχνη της σφακιανής δεσιάς” (2015), “Το πέρασμα του κομήτη Ρεμπώ από την Κύπρο” (2015) κλπ. Πάντα ωραίος φίλε!

Η αλληλογραφία μας

Κωστά Καλαπανίδα, δάσκαλο – ποιητή, Αθήνα, Βιβλίο τσέπης ο “Εφηβός” σου, που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα από της εκδόσεις “ΠΑΣΣΑΡΗ” και είχες την καλοσύνη να μου στείλεις, εν είδει αναστάσιμιου δώρου. Για να χωρεί στην τσέπη μου -στις τσέπες όλων των αναγνωστών σου- και να ‘χω – να ‘χουμε, να ανατρέχω – ανατρέχουμε σ’ αυτό, διαρκώς. Να με – μας συντροφεύουν ποιήματα όπως αυτά: «Είδα στην τηλεόραση/ να διαφημίζουν πλούσια/ γιορτινά τραπέζια/ Και πεινασμένους να δακρύζουν. Είδα παιδάκια να κινούνται/ γρήγορα στα κόκκινα φανάρια/ κι όταν άναβε το πράσινο/ να στέκονται/ να τρώνε τα νύχια τους. Είδα εργάτες σαν πουλιά/ πάνω ψηλά στις σκαλωσιές/ κι άλλους να λογαριάζουνε/ στα λάπτοπ τα κέρδη τους»…

Χανιώτικα νέα (28.04.2017)