ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ:14 NOEMBΡIOY 2014
Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
«Τ’ ΑΓΙΟΥ Φιλίππου τσ’ Αποκρές/ φιλεί η Πηλιά το πέλαγος/ κι ο ζευγάς τα
χέρια του». Μια απ’ τις ωραίες παροιμιώδεις φράσεις του λαού μας για τη
σημερινή ημέρα, που έχει καταγράψει ο Παύλος Βλαστός. Πηλιά είναι
βέβαια η Πούλια «που συμφωνα με τις δοξασίες και τις πανάρχαιες
παρατηρήσεις», όπως σημειώνει ο Ν. Ψιλάκης στο βιβλίο του “Λαϊκές
τελετουργίες στην Κρήτη”, τη μέρα του Αγίου Φιλίππου κατηφορίζει από τον
ουράνιο θόλο και φιλεί τα όρη ή τη θάλασσα.
ΓΕΩΡΓΟ, καλά καλό, πλην όμως φτωχό, τον θέλει (τον ήθελε) τον Αγιο
Φίλιππο που γιορτάζει σήμερα η κρητική λαϊκή παράδοση. Δεν ξαργούν
(ξαργούσαν) οι άνθρωποι της υπαίθρου την ημέρα της Χάρης του, όπως
κάνουν (έκαναν) στις γιορτές άλλων Αγίων. Ούτε ο ίδιος, άλλωστε,
ξαργούσε. «Ολη μέρα δούλευε και το βράδυ απόκρευγε» κατά που λέει και η
σχετική παροιμία, που θέλει να μας θυμίσει ότι την άλλη μέρα αρχίζει η
Σαρακοστή των Χριστουγέννων.
ΟΙ ΕΠΟΧΕΣ περάσανε, οι παροιμίες μένουν. Άντε, όμως, να τις εξηγήσεις
στα σημερινά παιδιά. Τι πάει να πει η λέξη “απόκρευγε” παππού; Τι είναι ο
ζευγάς και τι η Πηλιά; Τι πράγμα είναι η Σαρακοστή; Τρώγεται; Ενα – ένα
και με τη σειρά θα τα πούμε, Βαγγέλη!
ΟΥΤΕ πετρέλαιο, ούτε ξύλα, ούτε αερόθερμο, ούτε τίποτα. Κανένα πρόβλημα
με τη θέρμανση δεν έχει, κατά δήλωσή της, η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. Για
του λόγου το αληθές, να η τελευταία μαντινάδα που μου έστειλε προχθές:
«Το πρόβλημα της θέρμανσης, ο έρωτας το λύνει/ Η αγκαλιά τσ’ αγάπης μου
ζεσταίνει σαν καμίνι».
ΑΝΑΚΑΛΥΨΕ κι εσύ έναν τάφο, μπορείς! Οσο περισσότερους τάφους
ανακαλύψουμε τόσο το καλύτερο! Ούτως ή άλλως μόνο ένας τάφος θα μας
σώσει στο τέλος. (Μακάβριο πλην, όμως, σίγουρο το τελευταίο, αν το
απομονώσουμε, ε;). ΣΕ ΠΟΙΟΝ ανήκει ο σκελετός του νεκρού της Αμφίπολης;
Ποιος (δεν) φοβάται την τρόικα; Ασχετα μεταξύ τους και τα δύο υπαρξιακά
ερωτήματα των ημερών. Εξίσου εύκολα και τα δύο. Στη διατύπωσή του το
πρώτο και στην απάντησή του το δεύτερο. Κατά την ερώτηση και η απάντηση.
ΝΑ ΔΙΕΞΑΧΘΕΙ δημοψήφισμα στη Σούδα ώστε να εκφραστεί η τοπική κοινωνία
για το ζήτημα των δεξαμενών καυσίμων στο Πλατάνι. Σωστή τη βρίσκει την
πρόταση που έγινε στο Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων από τον Δημήτρη Λειψάκη ο
φίλος μου ο γερω-δάσκαλος. Σωστή βρίσκει πάντως κι αυτή του Σεραφείμ
Ρίζου για τη δημιουργία ενός μαζικού λαϊκού κινήματος για την προστασία
της περιοχής. Εκ των ων ουκ άνευ ότι του άρεσε το ομόφωνο όχι του
Δημοτικού Συμβουλίου και η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
ΝΤΑΛΗ Αλυγιζάκη – Κουτσουπάκη, Χανιά: Καμία σχέση η λέξη “μπαρής” με τη
λέξη “κουμπάρος”, ούτε βέβαια με το “μπάρε μου” που πάει να πει
τουλάχιστον, καλή μου φίλη! Μπαρής σημαίνει φίλος, φιλικός, ειρηνικός
και προέρχεται, όπως γράφει και ο Αντώνης Ξανθινάκης στο “Λεξικό” του,
από την τουρκική λέξη βάτις που σημαίνει ειρήνη. Ετερος εξ ετέρου σοφός,
κυρία Ντάλη!
«Ο ΑΓΙΟΣ Φίλιππος δεν είχε ζευγάρι, είχε μόνο μια αελιά (αγελάδα) κι
έκανε όλη μέρα χωράφι με το συζευτή του. Την ημέρα τση μικρής Αποκράς
επήρε πάλι τα οζά του και πήγε εκεί που πήγαινε κάθε μέρα για να
προλάβει προτού χειμωνιάσει να σπείρει τα σπαρμένα του. Το βράδυ που
γύρισε πίσω έμαθε πως στο χωριό του δεν είχανε πράμα ν’ αποκριγιώσουν.
Στεναχωρέθηκε ο Φίλιππας κι έσφαξε την αελιά του και τη μοίρασε στο
χωριό. Την άλλη μέρα το πρωί που πήγε στ’ αχίρι εβρήκε τ’ οζό του να
στέκει εκεί και να τον περιμένει». Από το βιβλίο “Λαϊκές τελετουργίες
στην Κρήτη” του Νίκου Ψιλάκη. «[...]
"Σκαλίστρα αχόρταγη της γης και της σποράς αρπάχτρα/ το ζευγολάτη
ακολουθά μαυρόφτερη κουρούνα/ κι από τα νέφη κελαηδεί κρυμμένη η
σιταρήθρα,/ ζητώντας για τον κόπο της ένα σπυρί σιτάρι./ Μικρές οι μέρες
του Σποριά κι ατέλειωτες οι νύχτες/ τον ύπνο δίνουν πληρωμή στον κάματο
της μέρας./ Μόνη ξενύχτρα καίει η φωτιά στο ταπεινό καλύβι./ Κι απ’ της
φωτιάς το φωτερό πλάνεμα ο ζευγολάτης/ βλέπει όνειρο: στο νιόσπαρτο
αγρό βοριά τα στάχυα/ να καρτερούν το κοφτερό δρεπάνι της θερίστρας». Από το ποίημα “Η σπορά” του Γεωργίου Δροσίνη.
ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
Χανιώτικα νέα (14.11.2014)
http://petaxta.blogspot.gr/2014/11/blog-post_14.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου