ΠΑΡΘΕΝ...
«Το δε την Πόλιν σοι δούναι, ουτ’ εμόν εστίν ουτ’ άλλου των κατοικούντων εν αυτή· κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών». (Το να σου παραδώσουμε την Πόλη δεν είναι δικαίωμα ούτε δικό μου ούτε άλλου από τους κατοικούντες σ’ αυτή, γιατί απόφαση όλων μας είναι να πέσουμε αμυνόμενοι και δεν θα λυπηθούμε για τη ζωή μας). Η απάντηση του Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου στον Μωάμεθ Β’. Ορθιος στην Πύλη του Ρωμανού πολέμησε μαζί με τους λίγους συμπολεμιστές του ο τελευταίος αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι τέλους, μέχρι να του πάρουν το κεφάλι ο Τούρκοι. Οπως τον Λεωνίδα στις Θερμοπύλες πριν από 1933 χρόνια κι όπως τον Αθανάσιο Διάκο στην Αλαμάνα 368 χρόνια αργότερα. Ου φεισόμενος της ζωής αυτού. Ηταν Τρίτη 29 Μαΐου 1453. Σαν σήμερα…
Ένα πουλί ανέλαβε να πάει το γραφτό μήνυμα στην Τραπεζούντα, στην Χριστιανική Αυτοκρατορία του Πόντου για την Αλωση της Πόλης. Μόλις έφτασε, μας λέει η παράδοση, πήγε κατευθείαν στη Μητρόπολη που λειτουργούσε ο Πατριάρχης κι άφησε το χαρτί με το μήνυμα πάνω στην Αγία Τράπεζα, ωστόσο κανείς δεν τολμούσε να το διαβάσει. Τότε πήγε ένα παλικάρι, γιος μιας χήρας και διάβασε το άσχημο μαντάτο, “πάρθεν η Πόλη, πάρθεν η Ρωμανία”. Το εκκλησίασμα και ο Πατριάρχης άρχισαν τον θρήνο… “Πάρθεν” ο τίτλος ενός απ’ τα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη: «Όμως απ’ τ’ άλλα πιο πολύ με άγγιξε το άσμα/ το Τραπεζούντιον με την παράξενή του γλώσσα/ και με την λύπη των Γραικών των μακρινών εκείνων/ που ίσως όλο πίστευαν που θα σωθούμε ακόμη./ Μα αλίμονον μοιραίον πουλί “απέ την Πόλιν έρται”/ με στο “φτερούλν’ άθε χαρτίν περιγραμμένον/ κι ουδέ στην άμπελον κονεύ’ μηδέ στο περιβόλι/ επήγεν και εκόνεψεν στου κυπαρίσ’ την ρίζαν”./ Οι αρχιερείς δεν δύνανται (ή δεν θέλουν) να διαβάσουν/ “Χέρας υιός Γιαννίκας εν” αυτός το παίρνει το χαρτί,/ και το διαβάζει κι ολοφύρεται./ “Σίτ’ αναγνώθ’ σίτ’ ανακλαίγ’ σίτ’ ανακρούγ’ την κάρδιαν./ Ν’ αοιλλή εμάς, να βάι εμάς, η Ρωμανία πάρθεν!»
Μάταιος ο αγώνας των τελευταίων υπερασπιστών της Πόλης, που ήταν Κρητικοί (βλ. το βιβλίο του αξέχαστου Πάρι Κελαϊδή) σ’ ένα απ’ τους προμαχώνες της. Τα τουρκικά στρατεύματα περιέτρεχαν ήδη ανά τας οδούς και τας ρύμας της Βασιλεύουσας σφάζοντας και λεηλατώντας, ενώ ο νεαρός σουλτάνος Μωάμεθ ο Β’ καβάλα στο άλογό του όδευε για την Αγιά Σοφιά. Ωστόσο ο καβγάς των ενωτικών και των ανθενωτικών και σε επίπεδο λαού καλά κρατούσε. “Πριν απ’ την όποια εξωτερική άλωση έχει προηγηθεί η εσωτερική άλωση”, μου είχε πει πριν από δέκα περίπου χρόνια ο φίλος μου ο γέρω – δάσκαλος, που όταν μιλούσε στους μαθητές του για την Άλωση, έτρεχαν, όπως μου είπε ένας απ’ αυτούς, “κουτσουνάρι τα μάτια του”…
ΜΕΤΑΚΟΡΟΝΩΙΚΑ…
Από τα “Κορωνοϊκά… στα πεταχτά”, που άρχισαν την Τρίτη 17 Μαρτίου τ.ε. στα “Μετακορωνοϊκά…” από σήμερα. Και, βέβαια, μη με ρωτήσετε πόσο θα κρατήσουν, άλλος κάνει τα κουμάντα. Να μείνουν όσο το δυνατό λιγότερο πάντως η ευχή μου. Να τελειώνουμε οριστικά και αμετάκλητα με τον “κορωνοϊό” που μπήκε με το “έτσι θέλω” (ή μήπως κατόπιν προσκλήσεως;) στη “ζωή” της παγκόσμιας κοινότητας και κάνει τα δικά του, εδώ και 5 περίπου μήνες. Από τη… μύτη του μολυβιού μου και… στου Θεού τ’ αυτί.
Μακρύς, πολύ μακρύς και δύσβατος ο δρόμος προς την κανονικότητα προς την όποια νέα κανονικότητα, τέλος πάντων. Το μόνο δεδομένο που έχουμε, όλα τ’ άλλα ζητούμενα. Κανονικότητα, πάει να πει πρωτίστως ισορροπία, άντε να τη βρούμε, λοιπόν, και να πηγαίνουμε παρακάτω. Φορώντας ή μη φορώντας τις μάσκες μας…
«Δεν μπορεί ο άνθρωπος να επιβάλει/ στη νόμιμη ανομία της φύσης/ την άνομη νομιμότητά του./ Δεδομένο το ζητούμενο.// Οταν η φύση παίζει βιολί/ ο άνθρωπος να παίζει λαγούτο/ κι όταν η φύση παίζει λαγούτο/ ο άνθρωπος να παίζει βιολί./ Κρητική πρόταση/ κριτικής συναυλίας/ μετά κορωνοϊό». Το ποίημα “Με βιολί και με λαγούτο” του γράφοντος (από την ανέκδοτη ποιητική συλλογή “Ιχνηλατώντας”).
Χανιώτικα νέα (Παρασκευή, 29.5.2020)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου