ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ, ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙ

ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ. ΨΥΧΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑ

«Η θλιβερή Μικρασιατική περιπέτεια έληξε με μιαν τεραστίαν πυρκαϊάν η οποία εσημείωσε την θυσίαν της μεγάλης, της ωραίας, της χριστιανικής Σμύρνης. Iσως να χρειάζεται αυτό το φέγγος της κολάσεως διά να ίδη καλύτερα τι συμβαίνει εις την ψυχήν του ο Ελληνισμός! Ισως να εχρειάζετο αυτό το κολοσιαίον και πένθιμον πυροτέχνημα, υπό την λάμψιν και τους καπνούς του οποίου σφαδάζει και ξεψυχά ο Μικρασιατικός Ελληνισμός. Ισως να εχρειάζετο η Σμυρναϊκή αυτή τραγωδία, η υπενθυμίζουσα παλαιούς πυρπολισμούς και εξανδραποδισμούς διά να αισθανθώμεν ως λαός και ως άτομα την φοβεράν τύψιν και να γνωρίσωμεν την ταπείνωσιν εις την οποίαν περιήλθομεν. Η Σμύρνη, η οποία μέχρι της προχθές ήτο περισσότερον Ελληνική από τας Αθήνας, η Σμύρνη, η έδρα της Στρατιάς με τας χιλιάδας των αξιωματικών και στρατιωτών, η Σμύρνη, η οποία εγνώριζε τους εχθρούς κειμένους εις απόστασιν πεντακοσίων χιλιομέτρων, η Σμύρνη αυτή έχει μεταβληθεί σήμερον εις τέφραν και ερείπια. Ας κύψωμεν την κεφαλήν ημών οι Ελληνες και ας ακούσωμεν τας τύψεις της συνειδήσεώς μας». Ρεπορτάζ εφημερίδας της Θεσσαλονίκης, 3 Σεπτεμβρίου 1929 (Πηγή: Βασίλης Ι. Τζανακάρης “Δακρυσμένη Μικρασία”, εκδ. “Μεταίχμιο”, 2007).

«Ανάξιοι και κατάρατοι, όσοι αφήνουν/ τα φρένα τους η λήθη να παγώσει για τους ιερούς βωμούς σου, που προσμένουν/ ευάγγελο ένα μήνυμα, πατρίδα.// Ως κύμα ο στόχος έρχεται και πάει/ στο ηλιόβολό σου, Σμύρνη, ακροθαλάσσι./ Στα βάθη των ματιών σου την παλιά σου/ ωραία κρατώ αξεθώριαστην εικόνα,/ που η θύμηση δεν είναι να ξεχάσει.// Δεν σ’ έκλαψα. Το μίσος μου γι’ ανθρώπους/ αλλόκοτους, που ελέγονταν Μεγάλοι/ κι ανάλγητοι σε κοίταζαν μακρόθεν/ στα νύχια του κακού να λαχταρίζεις, Ω γη της Ιωνίας, φωτός γεννήτρα,/ στην αρχοντιά σου ανέγγιχτη. Κι η βία την όψη σου αν εδάμασε, ν’ αλλάξει/ δεν είναι βολετό τη θεία σου φύτρα. Ανάλαφρα ας σου γίνουν τα δεσμά σου/ χάδι απαλό στα χέρια σου. Και ως άσμα/ γλυκό, στις αξημέρωτες τις νύχτες,/ τα Μέλη ο φλοίσβος το άλγος σου ας πραΰνει,/ του χρόνου, ως να γυρίσουν οι ωδοδείχτες». Το ποίημα “Σμύρνη” του γεννημένου στη Σμύρνη (1888) ποιητή Στέλιου Σπεράντζα. (Πηγή: “Μικρά Ασία, χαίρε”, έκδοση της εφημερίδας “Χανιώτικα νέα” και του Κοινωφελούς Ιδρύματος “Αγία Σοφία”, 1999).

“Μικρασία Ψυχής Πατρίδα, 98 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή”, ο τίτλος των αφιερωμένων στα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μ. Ασίας εκδηλώσεων που διοργανώνει, μεθαύριο Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου, στην πόλη μας, γι’ άλλη μια χρονιά, η αδελφότητα Μικρασιατών Ν. Χανίων “Ο Αγιος Πολύκαρπος” σε συνεργασία με άλλους φορείς. «Δακρυσμένη Μικρασία»… «Μικρά Ασία, χαίρε»… «Μικρά Ασία, ψυχής πατρίδα»… «Καίει η μνήμη άκαυτη βάτος», επιμένει να δηλώνει στο “Αξιον Εστί” ο Οδυσσέας Ελύτης.

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

«Ετσι λοιπόν καθίσαμε στον κήπο του σπιτιού ένα ανοιξιάτικο Σαββατοκύριακο και συζητήσαμε για την Ενέργεια και τον ρόλο της στην κοινωνία, τα ορυκτά καύσιμα, τα πυρηνικά καύσιμα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις επιπτώσεις της χρήσης της ενέργειας στο περιβάλλον καθώς και διάφορα άλλα θέματα που η περιέργεια ενός νέου θέλει να διερευνήσει, αλλά δεν έχει βρει τον χρόνο για να ασχοληθεί. Οσο συνεχιζόταν η συζήτηση, η νεανική περιέργεια έθετε περισσότερα ερωτήματα και ο χρόνος κύλησε πιο γρήγορα από ό,τι υπολόγιζα». Από τον πρόλογο του βιβλίου “Συζητώντας με τα παιδιά μου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας” (Χανιά, 2011) του Γιάννη Βουρδουμπά.

Στη συζήτηση που έκανε με τις κόρες του τη Βάσω και την Κατερίνα όταν ολοκλήρωνε τις σπουδές της στο Ιστορικό Τμήμα του Ιονίου Πανεπιστημίου η πρώτη, κι όταν ετοιμαζόταν να αρχίσει τις σπουδές της στην Ιατρική η δεύτερη, αναφέρεται στο περί ου ο λόγος βιβλίο, που μου έστειλε μαζί με άλλα βιβλία του τις προάλλες ο και εκλεκτός συνεργάτης της εφημερίδας μας, διακεκριμένος ερευνητής και μελετητής που με τιμά με τη φιλία του. Σαν μυθιστόρημα μα και σαν αρχάριος φοιτητής το διάβασα, γεμίζοντας με σημειώσεις τα περιθώρια των σελίδων του. Σχεδόν άγνωστο το θέμα για μένα, όπως και για τους περισσότερους. Βεβαίως και το θέμα της κουβέντας με τα παιδιά μας… Ζηλεύω, με την καλή έννοια, Γιάννη! Τι καλά να έμπαινε αυτό το βιβλίο, έστω σαν ελεύθερο ανάγνωσμα, στα Λύκεια της πατρίδας μας!

Χανιώτικα νέα (Παρασκευή, 18.9.20-20)