ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

Γράφει ο: ΒΑΓΓΕΛΗΣ Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ
e-mail: Kakatsakis@sch.gr

Εν αρχή ήν η ευαισθησία

Εν αρχή ην η ευαισθησία. Εκεί που το παλιό ελαιουργείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζυμβραγού, στο Δρομόνερο κινδύνευε να γίνει ένας σωρός από πέτρες και σίδερα, ήρθε ξαφνικά η σωτηρία. Το κρίμα αυτό δεν μπορεί να το σηκώσει ο τόπος! αποφάσισε μια παρέα φίλων, άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων οι περισσότεροι, που είχαν πάντα στο πιο φωτεινό διαμέρισμα του μυαλού τους τη δημιουργία ενός χώρου τέχνης, ενός πολιτισμικού εργοστασίου.
Απ’ το “έπος” στο “έργον” βέβαια, προπάντων όταν περισσεύουν οι απορίες και λείπουν οι πόροι, η απόσταση παραείναι μεγάλη. Οχι όμως και στην περίπτωσή μας. Και γιατί η παρέα του Ιωάννη Αρχοντάκη, που οι ρίζες της καταγωγής του είναι απ’ τα Ζυμβραγού, το ήθελε πολύ, μα και γιατί, πολλοί άνθρωποι εμπιστεύτηκαν το όραμά της, αφού τους έπεισε ότι η όλη προσπάθεια θα ήταν προς όφελος της τοπικής κοινωνίας. Εργο ενός ευρύτατου “εμείς”, κι όχι μόνο μιας παρέας “κουζουλών καλλιτεχνών” το “Ελαιουργείον” που ήδη λειτουργεί στο Δρομόνερο, σαν χώρος τέχνης και πολιτισμού και που φιλοξενεί απ’ τον φετινό Ιούλιο την έκθεση “Ελαίας Γη”, λοιπόν. Των κατοίκων της περιοχής, μα και των όμορων δήμων, του Κολυμβαρίου, των Βουκολιών και της Καντάνου, όπως και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χανίων, που αγκάλιασαν την ιδέα και στηρίζουν την όλη προσπάθεια. Τίποτα δεν χάνεται, αν δεν το αφήσουμε να χαθεί. Το πρώτο, όχι όμως το μόνο, κρατούμενο!


Αυτό το λιόκαλο λιοτρίβι!

Είχα ακούσει τα καλύτερα για το Ελαιουργείον γενικά και ειδικά για τον άνθρωπο που είναι η ψυχή του τον Ιωάννη Αρχοντάκη. Ωχριούν όμως αυτά μπροστά στα όσα ιδίοις όμμασι είδα και ιδίοις ωσί άκουσα τις προάλλες σε μια επίσκεψή μου. Πολλές, πάμπολλες εύφημες μνείες θα μπορούσα να γράψω γι’ αυτό το λιόκαλο πολιτισμικό λιοτρίβι που στήθηκε στην ενδοχώρα του Νομού μας, καταμεσής σ’ ένα πέλαγος από ελιές, ανασταίνοντας μνήμες και ζωντανεύοντας όνειρα, όπως και για τον “ωραίο ως Ελληνα” γεμάτο πάθος γι’ αυτό που κάνει Ιωάννη. Για το μεράκι και την ευαισθησία των ... Ιωαννιτών που αναγκάζουν το όποιο σύμπαν να συνωμοτήσει για την επίτευξη του στόχου τους. Για τους εβδομήντα δύο εικαστικούς καλλιτέχνες που αναλύουν, στοχάζονται, οραματίζονται, δημιουργούν και καταθέτουν αποστάγματα ψυχής από τη διαδραστική τους σχέση με τον μύθο, την ιστορία, τα σύμβολα και την ίδια την αρχέγονη παρουσία της Ελιάς, που σηματοδοτεί τη Λεκάνη της Μεσογείου. Για όλους μαζί μα και για τον καθένα απ’ αυτούς ξεχωριστά.
Για το λιοζώντανο τραγούδι που δημιούργησε ο Αντώνης Βολανάκης, για παράδειγμα, ενσωματώνοντας γλώσσες ρυθμούς και μουσικά όργανα και από τις 25 μεσογειακές χώρες, στη γη των οποίων, φύεται η ελαία. Για το δέντρο των προσευχών, μια εικαστική παρέμβαση επάνω σ’ ένα δέντρο ελιάς, με αφορμή το πανάρχαιο έθιμο των τζατζάλων. Για τα μηνύματα της ειρήνης και της ευγενικής συνύπαρξης των λαών που εκπέμπει ειδικότερα η εγκατάσταση “Mediterranean oil colours” μα και γενικότερα ο όλος χώρος.
Για το καράβι της ελιάς που δημιούργησε ο Κοσμάς Λιλικάκης από σκουπίδια, παραδίδοντας μαθήματα ανακύκλωσης. Για το πάντρεμα της μυθολογίας, της ιστορίας, της λαογραφίας και της γεωγραφίας, έχοντας κουμπάρο την τέχνη, με την σύγχρονη τεχνολογία. Και βεβαίως, για το πόσο καλός δάσκαλος είναι ο Ιωάννης (φωτό).
Πού χώρος, όμως, για όλα αυτά!

Ο χώρος
σαν αποθήκη
ενέργειας


“Ο χώρος είναι αποθήκη χρόνου και η χρήση του αποθήκη ενέργειας. Στο χώρο αυτό, του Ελαιουργείου, της δημιουργίας, του αποστάγματος της ζωής τώρα συλλέγεται μεθοδικά το απόσταγμα της ευζωΐας. Στον κόσμο της πληροφορίας η τέχνη ξανασκέφτεται το ρόλο της. Στον κόσμο των ενεργών διαδραστικών χώρων επαναπροσδιορίζεται”. Απ’ τα που έχει γράψει ο διαδραστικός καλλιτέχνης Βαγγέλης Λυμπουρίδης στον ιδιαίτερα επιμελημένο 160 σελίδων κατάλογο της έκθεσης “Ελαίας Γη” παρουσιάζοντας τις εγκαταστάσεις του, τα παραπάνω.
Επιστρέφω στην θεματική περίοδο της παραγράφου ξανά και ξανά και την σκέφτομαι αυτοτελώς. “Ο χώρος είναι αποθήκη χρόνου και η χρήση του αποθήκη ενέργειας”. Ο χώρος! Ο χρόνος! Η ενέργεια! Ο χώρος! Το “Ελαιουργείον” του σήμερα που συναντά το “Ελαιουργείον” του χθες, που τοξεύει το “Ελαιουργείον του αύριο”. Ο χρόνος ! Το εδώ και τώρα που προεκτείνεται σπρώχνοντας μπροστά και πίσω, πάνω και κάτω πέρα και δώθε. Η ενέργεια! Μια αιωνόβια πολύκλωνη μνημειακή ελιά (των Βουβών, των Ρουμάτων και της Καντάνου) που αεί θάλλει, που δημιουργεί πολιτισμό ακτινοβολώντας ειρήνη.

>> τυπώστε αυτό το άρθρο