ΟΙ "ΑΕΙΦΟΡΕΣ ΕΥΧΕΣ" ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΨΙΛΑΚΗ
«Τα πρώτα καλοχερίδια της καινούριας χρονιάς τα πρόσφεραν στη βρύση. Τύλιγαν οι μανάδες τα καλούδια τους σε άσπρες πετσέτες – ανεβατά λουκούμια, οπωρικά, καρυδαμύγδαλα και σταφίδες- έβαζαν μέσα κι ένα φλασκάκι τσικουδιά, τα έδιναν στα παιδιά τους κι εκείνα τ’ αποθέτανε στο περβάζι της νερομάνας, καλημερίζοντάς την με τούτα τα λόγια: “Καλημέρα βρύση. Χρόνια πολλά!” Σταματούσε όποιος μεγάλος περνούσε, έπινε λίγη τσικουδιά, καλημέριζε κι εκείνος τη βρύση κι έριχνε τον οβολό του. Έτσι ξημέρωνε η Πρωτοχρονιά. Με τον σεβασμό στη Μάνα Φύση, με τη σχεδόν θεατρική, αλλά και τόσο βαθιά χαραγμένη στο μεδούλι του πολιτισμού μας ανταπόδοση στη νερομάνα, που δεν σταματούσε ολάκερο τον χρόνο να προσφέρει το νερό της. Ήταν το απλό, το άδολο, καρδιακό ευχαριστώ μας στις άυλες δυνάμεις που καθορίζουν τις τύχες του κόσμου. Μη συνειδητοποιημένη οικολογία ή μήπως απόλυτα συνειδητοποιημένη στάση ζωής; Σήμερα που ο πλανήτης δεινοπαθεί με την αλόγιστη συμπεριφορά μας, η παράδοση προσφέρει την έμπνευση για να μπορέσομε να ζήσομε αρμονικά στην πιο όμορφη γωνίτσα της πλάσης: στη Γη μας. Πηγή ζωής είναι το νερό. Μα και σύμβολο. Που πηγάζει πάντα φρέσκο κι ολόδροσο από τα έγκατα της γης κι είναι σαν να πηγάζει απ’ των αιώνων τα βάθη. Αξημέρωτα έτρεχαν οι κοπελιές με τις στάμνες στους ώμους κι έφερναν στα σπιτικά τους το καινούριο νερό. Έχυναν λίγο στο κατώφλι του σπιτιού κι έλεγαν φωναχτά την αειφόρο ευχή τους: “Ως τρέχει το νερό στη βρύση, να τρέχουν και τα καλά στο σπίτι μας”. Καλοχερίδια ψυχής οι λέξεις, καλοχερίδια και τα καλούδια της μνήμης. Ποιαν άλλη ευχή να διαλέξομε σήμερα; Σαν το νερό να τρέχουν στο σπίτι σας τα καλά. Και στο μεγάλο μας σπίτι, στη Γη μας! Από την (ευρύτερη) οικογένεια Νίκου και Μαρίας Ψιλάκη. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ! Ευλογημένο και ευτυχισμένο το 2022».
Και σ’ εμένα, όπως και σ’ όλους τους φίλους του, έφτασαν, μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, με το που ήρθε η πρώτη μέρα της νέας χρονιάς, οι παραπάνω ευχές του Νίκου Ψιλάκη. Του “Ψηλορείτη”, όπως έχω ξαναγράψει, των σημερινών Κρητικών Γραμμάτων. Με αυτές τις “αειφόρες ευχές” του, που τις συνόδευε και η δική του βέβαια παλιότερη σχετική φωτογραφία (http://karmanor.gr/el.article/eyhes-aeifores-protohronia-2022) με την επεξήγηση «Το κέρασμα της βρύσης στην Κερά το 1988. Η Έφη μικρή. Έθιμο σε αναπαραστατική μορφή για το γύρισμα σχετικού ντοκιμαντέρ με τη συνεργασία φίλων, όπως ο Χρίστος Χριστοδούλου, ο Κυριάκος Γεωργίου και η Αντριάννα Παναγιωτάκη, κάνει το ποδαρικό στη νέα χρονιά η στήλη σήμερα. Αειφορίας ανάγνωσμα… Οικολογίας θεωρία και πράξη. Περί ευθύνης ο λόγος, έτσι όπως ο Καζαντζάκης την όρισε… Αν δεν σωθεί η γης (κι) εγώ θα φταίω.
https://www.haniotika-nea.gr/oi-aeifores-eyches-toy-nikoy-psilaki/
ΚΑΙ... ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥΣ ΣΤΟ ΜΝΗΜΑ ΤΗΣ - ΜΗΝ ΦΟΒΑΣΑΙ ΤΟΝ ΦΟΒΟ - ΚΟΡΟΝΟΪΟΥ ΟΜΙΚΡΟΝ ΕΠΕΛΑΣΗ - ΠΕΡΙ ΜΑΣΚΑΣ Ο ΛΟΓΟΣ
«Εγώ, μαμά, θα τραβώ την κατσίκα,/ λέει ο Αντώνης, μ’ όλο το βάρος/ των τεσσάρων του χρόνων./ Ζηλεύω, ζηλεύω πολύ γιατί το ‘πε αυτός,/ που του ρίχνω κοντά δυο χρόνια-αιώνες./ “Είστε μικροί και η κατσίκα είναι άγρια”, λες/ δένοντας κόμπο το σκοινί στη μέση σου./ Χέρι ελεύθερο γι’ αυτήν δεν έχεις./ Στο ένα θα κρατάς το καλάθι με το φαγητό/ και το άλλο πρέπει να το κάνεις αγκαλιά/ για την Στέλλα που έχει μόλις χρονιάσει./ “Θα τρέχει ο ποταμός,/ μην πάμε, μπορεί και να βρέξει”, κλαψουρίζω./ Δεν σηκώνεις κουβέντα;/ Ο πατέρας σας μας περιμένει/ να μαζέψουμε τις ελιές, λες./ Ας τρέχει ο ποταμός κι ας βρέξει…» Το ποίημα μου “Ας τρέχει κι ας βρέξει” (“Όταν γίνεις ποίημα”, Χανιά 2013). Και βέβαια αφιερωμένο στη μάνα μου που έφυγε σαν σήμερα, πριν από 11 χρόνια στο άλλο ημισφαίριο της ζωής. Και βέβαια θα ’ρθω, θεού θέλοντος με τους βασιλικούς που τόσο αγαπούσες, σήμερα στο μνήμα σου, μάνα!
Κορωνοϊού, με τη μορφή Όμικρον, επέλαση… Από αρνητικό ρεκόρ σε αρνητικό ρεκόρ κρουσμάτων τις τελευταίες μέρες πάμε. Φοβού τον κορωνοϊό με τη μορφή Όμικρον. Ούτε ο Αττίλας, που κι αυτός, από… τας Ασίας… στας Ευρώπας ήρθε, στον καιρό του. Υπερβολή; Δεν θα το ’λεγα. Άλλος ο κορωνοϊός κι άλλος ο Αττίλας, μην μπερδευόμαστε.
«Κοίταξε τον φόβο κατάματα κι αυτός θα φοβηθεί και θα φύγει». Τη φράση αυτή του Νίκου Καζαντζάκη μου θύμισε το πρωτοχρονιάτικο “Εντός εκτός και επί τα αυτά” άρθρο του συνεργάτη της εφημερίδας μας Γιώργου Ουντράκη. Ήρωας είναι όποιος αισθάνεται τον φόβο αλλά πασχίζει να τον ξεπεράσει, μας λέει. Προσυπογράφω. Όντως «ο άνθρωπος βρίσκει (πρέπει να βρει) μέσα του δυνάμεις -ως αυτοσυντήρηση- που είναι ανώτερη από τον φόβο».
«Διπλή τη μάσκα λένε πια πως πρέπει να φορούμε,/ η μια δεν είναι αρκετή για να προστατευτούμε». Ξεκάθαρη η μαντιναδολόγος μας, η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη, στην παραπάνω μαντινάδα της, που μου την είχε στείλει την προτελευταία μέρα της περασμένης χρονιάς και μου είχε ξωμείνει. Τριπλή θα μας βάλουν να τη φορούμε στο τέλος, Νεκταρία…
Χανιώτικα νέα (Τρίτη, 4.1.2022)
https://www.haniotika-nea.gr/oi-aeifores-eyches-toy-nikoy-psilaki/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου