Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Τρίτη 24 Ιουνίου 2014

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ


ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ από εκείνους που λένε κατηγορηματικά όχι στις όποιες αναβιώσεις, οι οποίες ωστόσο πολλές φορές είναι, όπως γράφει και ο φίλος μου ο Νίκος Ψιλάκης στο βιβλίο του “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη” “απογυμνωμένες από τον τελετουργικό χαρακτήρα του εθίμου και συντηρούν έναν ιδιότυπο (συχνά και πρόχειρο) φολκλορισμό”. Οτι νοσταλγώ όμως τους κληδόνους των παιδικών μου χρόνων, πώς να το κρύψω!
Δείτε περισσότερα... ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
Φίλες και φίλοι, καλημέρα!
ΑΝΟΙΓΟΥΜΕ τον κλήδονα στ’ Αι-Γιαννιού τη χάρη/ και σήμερα θε να βρεθεί απού ’ναι ριζικάρης… Σαν χθες ανάβαμε τις φωτιές (“φουντανάκια” τις λέγαμε) του Αϊ Γιάννη και σαν σήμερα ανοίγαμε τον κλήδονα “με τ’ Αϊ Γιαννιού τη χάρη”, αφού είχαμε γιορτάσει το γενέθλιό του. Σιγά – σιγά και με τάξη γίνονταν όλα. Ηταν η εποχή που βιώναμε και δεν αναβιώναμε τα έθιμα.
ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ από εκείνους που λένε κατηγορηματικά όχι στις όποιες αναβιώσεις, οι οποίες ωστόσο πολλές φορές είναι, όπως γράφει και ο φίλος μου ο Νίκος Ψιλάκης στο βιβλίο του “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη” “απογυμνωμένες από τον τελετουργικό χαρακτήρα του εθίμου και συντηρούν έναν ιδιότυπο (συχνά και πρόχειρο) φολκλορισμό”. Οτι νοσταλγώ όμως τους κληδόνους των παιδικών μου χρόνων, πώς να το κρύψω!
ΤΑ ΒΙΩΜΑΤΑ του απ’ τις νοσταλγικές θύμησες της Σμύρνης, όπου έζησε τα πρώτα 14 χρόνια της ζωής του, μεταφέρει ο Γιώργος Σεφέρης στο ποίημά του “Οι φωτιές του Αϊ Γιάννη”, στο οποίο παραθέτει μια άλλη λαογραφική εκδοχή του εθίμου, τη μολυβδομαντεία. Σύμφωνα με αυτό ανήμερα τ’ Αϊ Γιαννιού (πηγή: www.anexartitos.gr) οι γυναίκες περίμεναν με τις κουτάλες στο χέρι πάνω από τη φωτιά που έβραζε το λιωμένο μολύβι και με το που χτυπούσανε οι καμπάνες το ρίχνανε σ’ ένα υδροφόρο αγγείο που έπαιρνε διάφορα σχήματα που μόνο οι μολυβδούδες τα εξηγούσανε.
“Η ΜΟΙΡΑ μας χυμένο μολύβι δεν μπορεί ν’ αλλάξει”. Εμεινα αρκετά πάνω σ’ αυτόν τον στίχο του Ποιητή. Ποια αλήθεια είναι η μοίρα μας που δεν μπορεί ν’ αλλάξει; “Οπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει” λέει σ’ έναν άλλο, πολύ γνωστό, στίχο του ο ίδιος.
ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΟΙ σ’ ένα ξενοδοχείο στη Νέα Χώρα οι 140 Σύροι πρόσφυγες. Το κράτος κάνει την πάπια, δεν κάνει τίποτα δηλαδή επί του θέματος. Για την κεντρική εξουσία μιλάμε που ξεσωμαρίζει και τα φορτώνει στην Περιφέρεια. Στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων που ήταν πριν από τέσσερις μέρες. Ούτως ή άλλως τη νύφη την πληρώνει… ο ξενοδόχος!
“ΟΤΑΝ ΘΕΛΗΣΗΣ να πράξης κάτι μέγα, ουδέποτε σου λείπει η ευκαιρία”.
ΜΕ ΚΟΚΚΙΝΑ γαρίφαλα μοιάζουν τα δυο σου χείλη/ ολοχρονίς μοσχοβολούν, μυρίζουνε Απρίλη. Ασυναγώνιστος (δεν παίζεται!) στις ερωτικές μαντινάδες ο Ηλίας ο Σταματάκης, δεν θα κουραστώ να το γράφω και να το ξαναγράφω…
ΧΑΡΗ Στρατιδάκη, σχολικό σύμβουλο Χανιά: Ενιωσα ότι έγινα κι εγώ μαθητής για “Μια μέρα στο σχολείο της ύστερης Κρητικής Πολιτείας” διαβάζοντας το ομότιτλο βιβλίο σας που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα και που είχατε την καλοσύνη να μου αφιερώσετε. Εκ των ων ουκ άνευ, ωστόσο, ότι ένιωσα ταυτόχρονα αισιόδοξος διαπιστώνοντας ότι δεν αποπαίδισεν ο κλάδος των δασκάλων από ανθρώπους όπως εσάς. Θα τα ξαναπούμε…
ΣΤΗ ΓΕΡΓΕΡΗ Ηρακλείου, σ’ ένα παλιό ωραίο ναό του Αγίου Ιωάννη, χτισμένο από την εποχή της Ενετοκρατίας ανάμεσα σε γέρικες ελιές, συνηθίζεται ένα μοναδικό απ’ όσο γνωρίζω έθιμο. Οι μελισσοκόμοι γιορτάζουν την κλαδική τους εορτή και προσφέρουν στην εκκλησία μερικές πίτες μελιού (κηρύθρας) και καρύδια. Η σύνδεση της εορτής του Προδρόμου με το μέλι στηρίζεται στον ασκητικό βίο που είχε ζήσει ο ίδιος. Αυτός δε ο Ιωάννης είχεν το ένδυμα αντρύ από τριχών καμήλου και ζώνην δερματίνην περί των οσφύν αυτού, η δε τροφή ην αυτού ακρίδες και μέλι άγριον” (Πηγή Νίκου Ψιλάκη: “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη” εκδ. “Καρμάνωρ”).
«Η μοίρα μας χυμένο μολύβι, δεν μπορεί ν’ αλλάξει/ δεν μπορεί να γίνει τίποτε./ Εχυσαν το μολύβι μέσα στο νερό κάτω απ’ τ’ αστέρια κι ας ανάβουν οι φωτιές./ Αν μείνεις γυμνή μπροστά στον καθρέφτη τα μεσάνυχτα βλέπεις/ βλέπεις τον άνθρωπο να περνά στο βάθος του καθρέφτη/ τον άνθρωπο μέσα στη μοίρα σου που κυβερνά το κορμί σου/ μέσα στη μοναξιά και στη σιωπή τον άνθρωπο/ της μοναξιάς και της σιωπής/ κι ας ανάβουν οι φωτιές».
Από το ποίημα “Φωτιές του Αϊ Γιαννη”
του Γιώργου Σεφέρη.
ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(petaxta.blogspot.com)
Χανιώτικα νέα (24.06.2014)


Read more: http://www.haniotika-nea.gr/sta-petachta-120/#ixzz35YXQoedQ
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου