ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ

Β. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ : TA ΧΕΛΙΔONIA TOY MONAXOY
(Ποιήματα, 88 σελίδες, 2020, διαθέσιμα στον ιστότοπο

https://petaxta.blogspot.com/2020/04/blog-post_27.html)

Γράφει ο Γιάννης Φίλης*

H χαρά να φυτεύουμε τριαντάφυλλα/ η ευλογία να τα χαρίζουμε. Ετσι κλείνει το ποίημα με τίτλο “Ο ευλογημένος τριανταφυλλώνας” από τη συλλογή “Τα Χελιδόνια του Μοναχού” του Βαγγέλη Κακατσάκη.

Και αυτό κάνει στη συλλογή του ο ποιητής. Καθώς υπονοεί ο τίτλος, τα ποιήματα είναι αποστάγματα θρησκευτικότητας αλλά και ωριμότητας. Το είδος της γραφής της ποίησης είναι οικείο στον Κακατσάκη. Σύντομο, πυκνό, εξομολογητικό. Εξήντα ποιήματα συνολικά, το καθένα με τη δική του ιδιοσυγκρασία.
Στα “Συναπαντήματα” ο ποιητής προσπαθεί να επικοινωνήσει με κάποιον πεθαμένο φίλο του. Μετά τη “συνάντησή” τους
Κι όταν το ρολόι δείχνει μεσάνυχτα αντί για αντίο τραγουδούν…
«Στον ουρανό γλεντίζουνε, στον Αδη κάνουν γάμο…»
Ο ζωντανός με τους ζωντανούς/ κι ο πεθαμένος με τους πεθαμένους;
Η απάντηση στην ερώτηση είναι γνωστή. Η μνήμη κρατάει όσο και οι άνθρωποι που την κουβαλούν. Ακολουθεί η συνήθης σιγή της ασημαντότητας.
Μερικά από τα ποιήματα είναι αφιερωμένα σε φίλους του Κακατσάκη καθώς και στους δύο επισκόπους του Νομού και στον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο. Στο ποίημα με τίτλο “Των Ειρηναίων” ο Αρχιεπίσκοπος επικοινωνεί με τον μακαριστό Ειρηναίο.
Ν’ αργήσει η ώρα/ που θα βρεθούνε για πάντα μαζί.
Μόνο αυτό ζητάει ο Παππούς/ από τον Θεό-/
περισσεύουν οι ανάγκες/ των ζώντων
γράφει επιγραμματικά ο Κακατσάκης. Ολοι ευχόμαστε ‘ν’ αργήσει η ώρα’.
Στην “Αναφορά στον Νίκο Καζαντζάκη” συνοψίζει τον συγγραφέα με ελάχιστες αλλά καίριες λέξεις:
Ένθεος άθεος και άθεος ένθεος/ ο Αετός της αβύσσου.
Οτιδήποτε άλλο περιττεύει.
Ενα ακόμη ποίημα, αποτέλεσμα απόσταξης της γλώσσας και του χρόνου με τίτλο “Μετέωρος”:
Και σ’ ένα σύννεφο/ ο χώρος Του./ Αναχωρεί/
για να προσχωρήσει/ στο μεγάλο ποτάμι/
που οδεύει για τη θάλασσα/ και επιστρέφει/
επί πτερύγων ανέμων.
Μετέωρος/ μεταξύ ουρανού και γης/ εσαεί.
Τα ζητήματα του Κακατσάκη είναι κυρίως μεταφυσικά. Το μεταφυσικό όμως δεν παραμερίζει την καθημερινότητα. Το προσφυγικό έχει πλέον μπει στην καθημερινότητά μας. Είναι παγκόσμιο πρόβλημα που στις ερχόμενες δεκαετίες θα λάβει εκρηκτικές διαστάσεις κυρίως λόγω της καταστροφής του κλίματος και της βιοποικιλότητας στον βωμό της νεοφιλελεύθερης οικονομίας.
Και αυτό το πρόβλημα είναι αδύνατο να λυθεί μέσα από τη ρητορική του μίσους και του ρατσισμού που σήμερα υιοθετούν άνθρωποι και κυβερνήσεις. Γράφει ο Κακατσάκης στο ποίημα “Τα σπουργίτια του μοναστηριού”:
Όλα τα γύρω σπουργίτια,/ τις χειμωνιάτικες μέρες,/
στα παράθυρα του μοναστηριού./ Εκεί διστακτικά,
στο να χτυπήσουν τα τζάμια,/ και τα σπουργίτια-πρόσφυγες/
που έχουν καταφθάσει από τα πέριξ./
Κάνουν στην άκρη τα γειτονάκια/ να πάρουν πρώτα συσσίτιο/ τα ξενάκια./
Φτάνουν και περισσεύουν/ τα ψίχουλα που αφήνουν/
στα περβάζια οι μοναχοί,/ σκέφτονται./
Μεγάλη υπόθεση να είσαι/ σπουργίτι.
Τελικά όλοι σπουργίτια είμαστε. Προσωρινοί κάτοικοι ενός μικρού πλανήτη στο γιγάντιο σύμπαν όπου τίποτα δεν μας ανήκει εκτός από ένα απειροστά μικρό άνοιγμα στον χρόνο.
Ο Κακατσάκης είναι ανθρωπιστής που τιμά τον λόγο και μιλάει απλά, με ευθύτητα και εντιμότητα.
Η τελευταία του συλλογή αυτό κάνει και αυτό πετυχαίνει.

*συγγραφέας - πρώην πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης

http://www.haniotika-nea.gr/vaggelis-kakatsakis-ta-chelidonia-toy-monachoy/