ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

 Δ' Ε' ΚΑΙ ΣΤ' ΤΑΞΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΜΑΥΡΟΜΑΤΑΚΗ

Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ ΓΙΟΡΤΗ

Καλοί µου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο!
Στη µεγάλη Γιορτή των Θεοφανείων, του Μεγάλου Αγιασµού και των Φώτων, όπως επίσης τη λέµε, που είναι µεθαύριο, 6 του Γενάρη είναι αφιερωµένος ο σηµερινός, πρώτος της φετινής χρονιάς Παιδότοπος. Να ‘ναι καλά ο δ/ντής των Εκπαιδευτηρίων ΜΑΥΡΟΜΑΤΑΚΗ, Κώστας Μανωλάκης και οι συνάδελφοί του (µας), για το υλικό (κείµενα και ζωγραφιές των µαθητών τους) που µου έστειλαν. Όντως πλούσια µε ιστορίες και έθιµα η γιορτή αυτή, ωστόσο δεν θα το κρύψω ότι
εµένα µε συγκίνησαν ιδιαίτερα τα κάλαντ(ρ)α των φώτων που καταγράφτηκαν, όπως τα θυµάται η γιαγιά Κορνηλία Μανωλάκη. Σαν να ήταν χθες που τα τραγουδούσα, την παραµονή των Φώτων στα µικράτα µου...
Χρόνια πολλά και καλά
και καλή φώτιση σε όλους µας!
Χαιρετώ σας κι αγαπώ σας!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
δάσκαλος - λογοτέχνης

Η μεγάλη γιορτή των Φώτων είναι πλούσια με ιστορίες και έθιμα. Μαθητές από την Δ, Ε και Στ τάξη των Εκπαιδευτηρίων Μαυροματάκη κατέγραψαν και ζωγράφισαν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους με πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Τα παιδιά βοήθησαν οι δάσκαλοί τους: Μιχαέλα Ζερβουδάκη, Γιώργος Καλλίθρακας και Κώστας Μανωλάκης. Στέλνουμε τις ευχές μας για υγεία και πρόοδο σε όλους και στον “Παιδότοτο” να συνεχίσει με τον ίδιο δυναμισμό!

Από τα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΜΑΥΡΟΜΑΤΑΚΗ»

Στις 6 Ιανουαρίου γιορτάζουμε τη βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Ιωάννη. Τότε το Άγιο Πνεύμα φάνηκε σαν περιστέρι κι ο Θεός πατέρας είπε: «Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός». Επίσης γίνεται το έθιμο του αγιασμού των υδάτων. Οι ιερείς ρίχνουν τον σταυρό σε θάλασσες, λίμνες και ποτάμια. Πολλοί νέοι βουτάνε στα κρύα νερά για να πιάσουν τον σταυρό. Όποιος τον πιάσει πρώτος είναι ευλογημένος και τυχερός. Με τον αγιασμό ραντίζουμε εκτός από τους ανθρώπους, τα ζώα, τα σπίτια και τα χωράφια, γιατί ο αγιασμός πιστεύουμε πως διώχνει το κακό και μένει το καλό. Αφροδίτη

Γιορτάζουμε τα Θεοφάνεια στις 6 Ιανουαρίου. Είναι μεγάλη και σημαντική γιορτή, καθώς βαπτίστηκε ο Χριστός. Εκείνη τη μέρα ο παπάς πετάει τον σταυρό μέσα στη θάλασσα και πλήθος κόσμου κολυμπάει στο κρύο νερό για να τον πιάσει. Όποιος πιάσει τον σταυρό θα έχει μεγάλη ευλογία. Ο μύθος λέει ότι μόλις ξεκινήσει ο αγιασμός του νερού από τον παπά, οι καλικάντζαροι φεύγουν και τρέχουν να κρυφτούν κάτω από τη Γη. Κατερίνα και Πρίσλεϊ

Οι Καλικάντζαροι είναι πονηρά και χαζούλικα πλάσματα που έχουν μαύρη μούρη και μυτερή ουρά. Φοβούνται τον ήλιο και περπατούν στα σκοτεινά. Μένουν κάτω από το έδαφος και περνάνε τον χρόνο τους πριονίζοντας το δέντρο που κρατάει τη Γη στη θέση της. Άμα πέσει το δέντρο όλα θα χαθούν. Τα Χριστούγεννα όμως, όταν μυρίζουν τα γλυκά και τα φαγητά, σταματούν το πριόνισμα και ανεβαίνουν στον πάνω κόσμο. Πάνε στις κουζίνες και αρχίζουν να τρώνε, να λερώνουν τα φαγητά και τα κάνουν όλα άνω κάτω. Την παραμονή των Φώτων, που ο παπάς αγιάζει τα σπίτια, οι καλικάντζαροι επιστρέφουν στον κάτω κόσμο. Λένε ότι μέχρι να γυρίσουν πίσω, το δέντρο έχει γιατρευτεί και ξαναρχίζουν πάλι από την αρχή. Αθηνά

Ο Καλικάντζαρος που έμεινε στη Γη. Μια φορά ήταν ένας καλικάντζαρος που τον λέγανε Ντρουπιτσαντούνο. Έτρωγε ασταμάτητα. Προσπάθησε να πάει σε έναν γιατρό για βοήθεια, αλλά μάταια. Πέταξε όλα τα φαγητά και κλειδώθηκε στο σπίτι του. Ούτε αυτό λειτούργησε, επειδή δεν άντεχε τον πειρασμό. Ξεκλείδωνε την πόρτα και πήγαινε κι έβρισκε κι άλλο φαγητό. Σύντομα πήρε άλλα εβδομήντα κιλά. Όταν ο παπάς άγιαζε το χωριό, δεν μπορούσε να γυρίσει στον κάτω κόσμο, γιατί δε χωρούσε από την τρύπα. Τελικά αποφάσισε να τρώει μόνο λαχανικά. Κατάφερε και αδυνάτισε, αλλά προτίμησε να μείνει στον πάνω κόσμο, όπου περνούσε καλύτερα. Γιώργος

Κάθε χρόνο τη νύχτα της παραμονής των Φώτων λένε ότι αν κάνεις μια ευχή, θα πραγματοποιηθεί. Αρκεί να μείνεις ξύπνιος το βράδυ και να δεις τον ουρανό να ανοίγει. Κάποιοι λένε ότι θα δεις τον Χριστό να βαπτίζεται στον Ιορδάνη που είναι φτιαγμένος από τα αστέρια και γύρω να πετούν άγγελοι.

Σχετικό είναι το παραμύθι «Ο Πλούτος και η Ευτυχία» του Γρηγόρη Ξενόπουλου. Ένα φτωχό αγοράκι ξαγρύπνησε και μαγεμένο από το θαύμα δεν έκανε την ευχή του παρά  την τελευταία στιγμή ψιθυρίζοντας «Πλούτο»! Έτσι, ήρθε στο όνειρό του ο Πλούτος και τον ρώτησε αν θέλει να μείνει μαζί του. Του εξήγησε ότι τα χρήματα δε φέρνουν πάντα την ευτυχία και η δυστυχία μπορεί να συνοδεύει τα πλούτη. Επίσης η ευτυχία μπορεί να πηγαίνει μαζί με τη φτώχεια. Το αγοράκι κατάλαβε ότι δε θέλει τον Πλούτο τελικά και είπε ότι την επόμενη χρονιά θα ζητήσει την Ευτυχία. Αυτή η ιστορία αποδεικνύει ότι η ευτυχία είναι πιο σημαντική από τον πλούτο.

Μανόλης

Καταγράψαμε τα κάλαντα των Φώτων όπως τα θυμόταν η γιαγιά  Κορνηλία Μανωλάκη και τα τραγουδούσε μικρή:

Σήμερα είναι τω Φωτώ

π’ αγιάζουν οι παπάδες

και μες στα σπίτια μπαίνουνε

και λέν’ τον Ιορδάνη

Άγιε μου Γιάννη Βαπτιστή

χαρίσετέ μου τα κλειδιά

τα μαργαριταρένια

ν’ ανοίξω τον παράδεισο

να πιω νερό δροσάτο

να πέσω ν’ αποκοιμηθώ

σε μια μηλιά από κάτω

Ανήφορος, κατήφορος

Σε τρία πηγαδάκια

κάθονται τρεις μελαχρινές

Η μια κεντά τον ουρανό

κι η άλλη το φεγγάρι

κι η τρίτη η ομορφότερη

κεντά τον Άι Γιάννη…

Χανιώτικα νέα (Σάββατο,4.1.2025)