ΤΟ ΝΗΣΙ ΠΟΥ ΤΑΞΙΔΕΥΕ

Γράφει η Νανώ Σπανουδάκη- Κουτσάκη
Υμνος στο περιβάλλον
και τις αξίες της ζωής

Τραγούδησε πάλι το «σουραύλι της καρδιάς της». Όχι με ποιήματα όπως στο πρώτο της βιβλίο αλλά με το έκτο... «ποιητικό» παραμύθι της. Αφού, όπως και στα προηγούμενα παραμύθια της, έτσι και στο τελευταίο της «Το νησί που ταξίδευε», η γλαφυρή, τρυφερή και λογοτεχνική γραφή της με τις παραμυθένιες περιγραφές μιας παραδείσιας φύσης με έλλογη και άλογη ζωή, μπορεί να είναι σε πεζό –με λίγες εξαιρέσεις– λόγο, αλλά είναι ταυτόχρονα και λόγος περιγραφικά ποιητικός. Πρόκειται -όπως ήδη θα καταλάβατε- για την πολιτογραφημένη Χανιώτισσα «παραμυθού» μας, την Ευδοκία Σκορδαλά - Κακατσάκη και το νέο της παραμύθι για μικρούς και μεγάλους.


Eνα παραμύθι αφιερωμένο, όπως γράφει: «Στη Σαμοθράκη, τον παράδεισο των παιδικών μου χρόνων. Στην ιερή μνήμη της μητέρας μου που αγαπούσε σαν παιδί τα παραμύθια. Σε παιδικούς της φίλους. Στη Λιάνα Δεμεζάκη που ζωντάνεψε με την αγάπη και το ταλέντο της το παραμύθι μου και Σε καλά φυλαγμένους παράδεισους στην ψυχή του καθενός».

Aγάπη - εισαγωγή
στην δημιουργία

Αυτούς τους παραδείσους, ευαισθησίας, ονείρων και αγάπης, που τους κρατά φυλαγμένους στην ψυχή της η Ευδοκία, διαβάζουμε και σ αυτό το έβδομο βιβλίο και έκτο παραμύθι της... Και, με την υπογραφή της, υπογραφή γνησιότητας συναισθημάτων, υπογραφή λογοτεχνικής επάρκειας, υπογραφή πηγαίας αλλά και συγκροτημένης γνώσης των ψυχολογικών αναγκών του παιδιού μας δίδει και πάλι ένα ολοκαίνουργιο παραμύθι.
Σε μια εποχή που όλα μοιάζουν να έχουν ειπωθεί, η Ευδοκία ρισκάρει να πει με το δικό της τρόπο το αληθινό παραμύθι της ζωής. Να περάσει την αγάπη για το περιβάλλον και να υμνήσει την Δημιουργία μέσα από τις παρομοιώσεις προσωποποιήσεις που περιγράφει:
«Ήταν σωστή ζωγραφιά με τα βαθύσκιωτα δάση, τις φωτεινές λιμνούλες, τα κελαρυστά ποταμάκια, τις κρυστάλλινες πηγές και τους χαριτωμένους καταρράχτες του. Και ταξίδευε, που λέτε, σαν την κιβωτό του γέρο-Νώε, κουβαλώντας χίλια μύρια ήμερα και άγρια ζώα στους λόγγους και τα δάση του. Και όλα του θεού τα πετούμενα φώλιαζαν στις φυλλωσιές των δένδρων του, φτεροκοπούσαν στον ουρανό του, πότιζαν με χαρμόσυνες μελωδίες τον αέρα του!».

Περιβαλλοντική συνείδηση

«Το νησί που ταξίδευε», είναι φανερό ότι μεταφέρει ονειρικές μνήμες της Ευδοκίας από τον τόπο καταγωγή της την Σαμοθράκη. Όμως θα μπορούσε να είναι κάθε σημείο του πλανήτη και η Κρήτη βέβαια που όπως λέει το τραγούδι «δεν είναι νησί αλλά θεριό που κείτεται στη θάλασσα». Όπου και νάναι, εκείνο που με τρόπο παραμυθένια «περνά» στα παιδιά, είναι ότι η αγάπη για το περιβάλλον δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να λειτουργούν παραδεισένια όλες οι εποχές του χρόνου. Και ιδού ένα απόσπασμα από τα μαθήματα περιβαλλοντικής συνείδησης:
«…Σ’ αυτό πρωτάνοιγε τα λαμπερά της μάτια κάθε χρόνο η Άνοιξη. Το χάιδευε απ άκρη σ’ άκρη με τα χέρια, τα μάτια και την ανάσα της. Κι όπου χάδι, χορτάρι πράσινο και φύλλο! Κι όπου ματιά, χρώμα και φως! Κι όπου φιλί κι ανασαιμιά, φρεσκάδα και μοσχοβολιά!... Το καλοκαίρι μετά σκόρπιζε απλόχερα χρυσάφια και μαλάματα παντού….».
Μήπως δεν το ξέρουμε όλοι ότι τα λουλούδια και τα φυτά παίρνουν τα πάνω τους όταν τα χαϊδεύουμε, τα αγαπάμε και τους μιλάμε;
Δεν είναι γνωστό ότι ο πλανήτης μας υποφέρει από βίαια κλιματικά φαινόμενα εξ αιτίας της συμπεριφοράς μας προς αυτόν; Ενώ, εάν τον προσέχαμε, όλες οι εποχές θα ακολουθούσαν την φυσιολογική τους εξέλιξη;
Όπως στο «νησί που ταξίδευε».Όπου: «Φουρτούνες κι άγριους καιρούς ποτέ δεν αντάμωσε το νησί στα ταξίδια του. Βλέπετε, το είχαν μη στάξει και μη βρέξει όλες του χρόνου οι εποχές. Το αγαπούσαν και το κανάκευαν».
Και τότε, «Φτυστός παράδεισος, είναι τούτο το νησί! Έλεγαν μεταξύ τους οι άγγελοι. Κι αποκρεμιόταν ταχτικά από τα σύννεφα και το καμάρωναν!.. το’ σκαγαν τις καλοκαιριάτικες νύχτες, για χάρη του απ τον ουρανό! «Έπλεκαν με φεγγαραχτίδες σχοινιά και σκάλες και… χοοοπ!.. γλιστρούσαν με γέλια και χαρές πάνω του! Έλουζαν τις μεταξένιες μπούκλες τους στους καταρράχτες του! Κολυμπούσαν στις λιμνούλες του! Και μπούκωναν το στόμα τους με ζουμερά φρούτα! Και τι δεν έκαναν τα μικρά σκανδαλιάρικα αγγελάκια πάνω στο νησί!..».
Χαρές και λύπες

Όμως, το παραμύθι πρέπει να περιλαμβάνει και την ρεαλιστική πλευρά της ζωής. Με τρόπο επιδέξιο, η Ευδοκία Κακατσάκη, μιλά για τις ατέλειωτες γήινες χαρές, αλλά και τις λύπες που προκαλούνται από τους γλυκούς πειρασμούς... των ξωτικών.
Και μπορεί οι άγγελοι να «ζηλεύουν» αγνά το δώρο της έλλογης και άλογης ζωής στον πλανήτη μας και να κατεβαίνουν στην γη για να παίξουν, κρυφτό και κυνηγητό και «περνά – περνά η μέλισσα» αλλά, υπάρχει και η μοχθηρία των ξωτικών. Τα οποία όταν μπουν ανάμεσά μας, δημιουργούν προβλήματα στην ζωή μας.
Που πρέπει να αντιμετωπίζουμε. Η αιώνια πάλη του καλού με το κακό. Ομως, τα παραμύθια έχουν καλό τέλος. Αρκεί να παραμένουμε σταθεροί στις ανθρώπινες αξίες. Να προσέχουμε τις ανθρώπινες σχέσεις. Να αγαπάμε το περιβάλλον μας.

Εκπαιδευτικό

Από την αρχή που άρχισα να διαβάζω το καινούργιο παραμύθι της Κακατσάκη, ένιωσα ότι αυτό έχει μέσα του ότι και όλα τα υπόλοιπα παραμύθια της: Αγάπη.
Μόνο που τούτο περιέχει σε υπερθετικό βαθμό ένα ακόμα στοιχείο αγάπης:
Την αγάπη και την αναγκαία φροντίδα που πρέπει όλοι να καταβάλλουμε για να διατηρήσουμε αυτόν τον παράδεισο που λέγεται γη. Μια αγάπη που εκφράζεται ιδανικά και σε εικόνες, μέσα από την καταπληκτική εικονογράφηση της Λιάνας Δενεζάκη στην πολύ προσεγμένη αυτή φετινή έκδοση του «Βιβλιόφωνου».
Μια εικονογράφηση που είναι βέβαιο ότι βοηθά ιδιαίτερα τα παιδιά να ανακαλύψουν το παραδεισένιο περιβάλλον που μπορούμε να έχουμε-εάν το αγαπήσουμε- και να τα προετοιμάσει για τις χαρές και τις λύπες που –ακόμα και στον παράδεισο- υπάρχουν.
Ένα, πιο ώριμης γραφής, εκπαιδευτικό παραμύθι μας χαρίζει η Ευδοκία. Με πολλές ιδέες για πρακτική των παιδιών σχολικής ηλικίας τόσο σε περιβαλλοντικές δράσεις όσο και σε καταγραφή τους σε ζωγραφιές. Και βέβαια στην αποτύπωση του νοήματός του-όπως κάθε παιδί το προσλάβει- σε μια έκθεση.
Παραμυθένια και εκπαιδευτική είναι, λοιπόν, η νέα δουλειά της συγγραφέως Ευδοκίας Σκορδαλά - Κακατσάκη « Το νησί που ταξίδευε».
Ταξιδέψτε μαζί του. Το «ταξίδι» αξίζει.

>> τυπώστε αυτό το άρθρο