Τι θέλει να πει αλήθεια ο ποιητής Γιάννης Α. Φίλης ; Τι θέλει να πει στους πλήρεις, εκτός των άλλων με ανατροπές στίχους του, όπως «Δεν ξέρω άλλο τρόπο να μιλήσω./ Μονάχα η φαντασία μου δόθηκε». «Δεν ξέρω πόση ιστορία αντέχουμε». «Η ζωή είναι μια σπάνια, μια σύντομη μεταφορά/ τόσο πολύ δεμένη στην κυριολεξία». «Εχω ζήσει εδώ όσο δικαιούμαι./ Χρόνο δεν είχα δύο φορές να ονειρευτώ»
Δείτε περισσότερα... ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
Ο ποιητής Γιάννης Α. Φίλης (1)
“Μεταφορές του απογεύματος”, ο τίτλος του τελευταίου (8ου κατά σειρά) ποιητικού βιβλίου του καταξιωμένου ανά το πανελλήνιο και ως ποιητή, ξεχωριστού πνευματικού ανθρώπου της πόλης μας, με έντονη παρουσία στα δρώμενά της, πρώην πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης, Γιάννη Α. Φίλη. Το διάβασα δύο φορές μέχρι τώρα, γεμίζοντας (παλιά μου τέχνη κόσκινο) τα περιθώρια των 64 σελίδων του με σημειώσεις. Μια πριν απ’ την παρουσίασή του, που έγινε στη φιλόξενη αίθουσα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Χανίων απ’ την ειδική του είδους, αντιδήμαρχο Χανίων Βαρβάρα Περράκη και τον ίδιο τον Γιάννη Φίλη, την περασμένη Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου και μια μετά, πριν αρχίσω να γράφω τις γι’ αυτόν σήμερα, εύφημες μνείες. Τι θέλει να πει αλήθεια ο ποιητής; Τι θέλει να πει στους πλήρεις, εκτός των άλλων με ανατροπές στίχους του, όπως «Δεν ξέρω άλλο τρόπο να μιλήσω./ Μονάχα η φαντασία μου δόθηκε». «Δεν ξέρω πόση ιστορία αντέχουμε». «Η ζωή είναι μια σπάνια, μια σύντομη μεταφορά/ τόσο πολύ δεμένη στην κυριολεξία». «Εχω ζήσει εδώ όσο δικαιούμαι./ Χρόνο δεν είχα δύο φορές να ονειρευτώ».
«Η γλώσσα είναι η πρώτη ύλη της αυταπάτης/ που χτίζει μεταφορές με ρήματα σε χρόνο αόριστο». «Λένε ότι το δελτίο καιρού κρατάει λίγες μέρες»… Αυτό που ο κάθε αναγνώστης τη δεδομένη χρονική στιγμή που τους διαβάζει προσλαμβάνει, θέλει να πει ο ποιητής, έχει γράψει, στο περίπου, στην περίφημη απάντηση που έδωσε στον Αλλαίν, ο Πωλ Βαλερύ. Σαν όραμα και σαν ακρόαμα, σαν αισθητική απόλαυση, μα και σαν πεδίο του αθλήματος πως γίνεται ο άνθρωπος – άνθρωπος… Ετσι είναι. «Οι λέξεις στον δρόμο τους με σύρουν,/ με εκθρονίζουν/ τη θέση μου παίρνουν χωρίς βιασύνη/ τις καταιγίδες αφηγούνται,/ τα αντίθετά τους,/ ένα χέρι μου προσφέρουν,/ την ιστορία μου επινοούν/ από μνήμης και φαντασίας/ χωρίς επιείκεια», μας λέει στο ποίημά του “Αυτές οι λέξεις” ο Φίλης.
Οι λέξεις στον δρόμο τους τον σύρουν… Οι λέξεις στον δρόμο τους μας σύρουν… “Ταξιδεύοντας με τις λέξεις”, λοιπόν! Θα μπορούσε να είναι κι αυτός ο τίτλος της ποιητικής συλλογής του Γιάννη Φίλη, σκέφτομαι. Και γιατί η πρώτη, ακατέργαστη, ύλη των ποιημάτων του, είναι οι θύμησες και οι εντυπώσεις του από ταξίδια που έχουν σαν σημείο αναφοράς την πατρώα γη της ομηρικής Ασίνης και στάση ανεφοδιασμού το Ακρωτήρι των Χανίων, όπου κατοικεί μόνιμα εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου. Ταξίδια σε χρόνους μακρινούς, ακόμα και πέραν των παιδικών του χρόνων, μέχρι τα χρόνια του Ομήρου για παράδειγμα, αλλά και σε τόπους μαγικούς όπως στον Ισημερινό και τον Αμαζόνιο… Η πρώτη ύλη!
Εκ των ων ουκ άνευ ότι ο Φίλης δεν έχει καμιά σχέση με τους αυτοαποκαλούμενους ποιητές οι οποίοι αραδιάζουν με μοναδική ευκολία στίχους επί στίχων και τους ονομάζουν ποιήματα. «Η δουλειά εκφράζεται με την ανάγνωση πολλών, πάρα πολλών έργων άλλων λογοτεχνών κάθε εθνικότητας και το συνεχές γράψιμο. Για παράδειγμα αυτή η συλλογή που παρουσιάζω στα Χανιά, γράφτηκε πάνω από είκοσι φορές». Τα που είπε με έμφαση, σε μια εξομολογητική συνέντευξη που έδωσε στην Ελένη Φουντουλάκη (βλ. “Χ.Ν.” 4.2.2015), με αφορμή την παρουσίαση των “Μεταφορών του απογεύματος”. Χώρια όλα τ’ άλλα. Πάντως, το ότι η ποίησή του είναι ένα άθροισμα ομώνυμων κλασμάτων με κοινό παρονομαστή μια ψυχή ραγισμένη εκ κατασκευής που θεάται τον κόσμο και τα δρώμενα με άκρα ευαισθησία και αριθμητές τις πολλές και ποικίλες επιστημονικές γνώσεις του, δεν το είπε. Αυτό εύκολα, άλλωστε, το διαπιστώνει ο όποιος αναγνώστης του…
«Η γλώσσα είναι η πρώτη ύλη της αυταπάτης/ που χτίζει μεταφορές με ρήματα σε χρόνο αόριστο». «Λένε ότι το δελτίο καιρού κρατάει λίγες μέρες»… Αυτό που ο κάθε αναγνώστης τη δεδομένη χρονική στιγμή που τους διαβάζει προσλαμβάνει, θέλει να πει ο ποιητής, έχει γράψει, στο περίπου, στην περίφημη απάντηση που έδωσε στον Αλλαίν, ο Πωλ Βαλερύ. Σαν όραμα και σαν ακρόαμα, σαν αισθητική απόλαυση, μα και σαν πεδίο του αθλήματος πως γίνεται ο άνθρωπος – άνθρωπος… Ετσι είναι. «Οι λέξεις στον δρόμο τους με σύρουν,/ με εκθρονίζουν/ τη θέση μου παίρνουν χωρίς βιασύνη/ τις καταιγίδες αφηγούνται,/ τα αντίθετά τους,/ ένα χέρι μου προσφέρουν,/ την ιστορία μου επινοούν/ από μνήμης και φαντασίας/ χωρίς επιείκεια», μας λέει στο ποίημά του “Αυτές οι λέξεις” ο Φίλης.
Οι λέξεις στον δρόμο τους τον σύρουν… Οι λέξεις στον δρόμο τους μας σύρουν… “Ταξιδεύοντας με τις λέξεις”, λοιπόν! Θα μπορούσε να είναι κι αυτός ο τίτλος της ποιητικής συλλογής του Γιάννη Φίλη, σκέφτομαι. Και γιατί η πρώτη, ακατέργαστη, ύλη των ποιημάτων του, είναι οι θύμησες και οι εντυπώσεις του από ταξίδια που έχουν σαν σημείο αναφοράς την πατρώα γη της ομηρικής Ασίνης και στάση ανεφοδιασμού το Ακρωτήρι των Χανίων, όπου κατοικεί μόνιμα εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου. Ταξίδια σε χρόνους μακρινούς, ακόμα και πέραν των παιδικών του χρόνων, μέχρι τα χρόνια του Ομήρου για παράδειγμα, αλλά και σε τόπους μαγικούς όπως στον Ισημερινό και τον Αμαζόνιο… Η πρώτη ύλη!
Εκ των ων ουκ άνευ ότι ο Φίλης δεν έχει καμιά σχέση με τους αυτοαποκαλούμενους ποιητές οι οποίοι αραδιάζουν με μοναδική ευκολία στίχους επί στίχων και τους ονομάζουν ποιήματα. «Η δουλειά εκφράζεται με την ανάγνωση πολλών, πάρα πολλών έργων άλλων λογοτεχνών κάθε εθνικότητας και το συνεχές γράψιμο. Για παράδειγμα αυτή η συλλογή που παρουσιάζω στα Χανιά, γράφτηκε πάνω από είκοσι φορές». Τα που είπε με έμφαση, σε μια εξομολογητική συνέντευξη που έδωσε στην Ελένη Φουντουλάκη (βλ. “Χ.Ν.” 4.2.2015), με αφορμή την παρουσίαση των “Μεταφορών του απογεύματος”. Χώρια όλα τ’ άλλα. Πάντως, το ότι η ποίησή του είναι ένα άθροισμα ομώνυμων κλασμάτων με κοινό παρονομαστή μια ψυχή ραγισμένη εκ κατασκευής που θεάται τον κόσμο και τα δρώμενα με άκρα ευαισθησία και αριθμητές τις πολλές και ποικίλες επιστημονικές γνώσεις του, δεν το είπε. Αυτό εύκολα, άλλωστε, το διαπιστώνει ο όποιος αναγνώστης του…
Αρχαία Ασίνη
Το μικρό ακρωτήρι
μια αδιόρατη προεξοχή στο χάρτη
στη ράχη του ερείπια του χρόνου,
στην ξερή του κορφή διάφανη αγριλιά
έτοιμη με τον πρώτο άνεμο να φύγει.
Ο Αίολος στις σκόρπιες πέτρες ανάμεσα
ψιθύριζε στον Σίσυφο.
Το μικρό ακρωτήρι
μια αδιόρατη προεξοχή στο χάρτη
στη ράχη του ερείπια του χρόνου,
στην ξερή του κορφή διάφανη αγριλιά
έτοιμη με τον πρώτο άνεμο να φύγει.
Ο Αίολος στις σκόρπιες πέτρες ανάμεσα
ψιθύριζε στον Σίσυφο.
Ο ποιητής Γιάννης Α. Φίλης (2)
Σπουδαίο γεγονός στα δρώμενα της μικρής μας πόλης η παρουσίαση των “Μεταφορών του απογεύματος”, όπως και η παρουσίαση κάθε βιβλίου του Γιάννη Φίλη, άλλωστε. Για πνευματική πανδαισία έκανε λόγο ένας φίλος μου που δεν είχε τύχει άλλη φορά σε “φίλια” (για τον Φίλη και με τον Φίλη) εκδήλωση. Μια πνευματική πανδαισία που κράτησε μόλις πενήντα πέντε λεπτά (τι καλά να τελειώνει μια εκδήλωση και να θέλουν όλοι όσοι την παρακολούθησαν να κρατήσει κι άλλο!) σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα.
Αψογη… η προετοιμασία του εδάφους για να δώσει, ας μου επιτραπεί η έκφραση… τα ρέστα του ο ποιητής, μετά τον αγαπητικό χαιρετισμό του προέδρου του Επιμελητηρίου Γιάννη Στρογγυλού και την αισθαντική ομιλία της Βαρβάρας. Δεν είναι το σύνηθες να παρουσιάζει το βιβλίο του ο δημιουργός του, είναι αλήθεια. Ο Γιάννης Φίλης, ωστόσο, το αποτολμά και το κάνει, «με γνώση και με τρόπο» για να χρησιμοποιήσω μια φράση απ’ τον “Ερωτόκριτο”. Τι καλύτερο απ’ το να απαγγέλει ο ίδιος ο ποιητής τα ποιήματά του και να μιλά για τις αφορμές που στάθηκαν οι πηγές της έμπνευσής του, χρησιμοποιώντας την εποπτεία, η άποψή του! Αυτή τη γραμμή, διανθισμένη με το γνωστό του χιούμορ, ακολούθησε ο Γιάννης Φίλης. Κάθε ποίημα με το ιστορικό του και τη σχετική ή σχετικές φωτογραφίες, με πρώτο το “Λιμάνι της Σούδας”, τελευταίο το “Χάρτη της Ελλάδας” και ενδιάμεσα το “Γκαλάμπακος”, το “Ανάβαση στα 5.500 μέτρα στο όρος Τσιμποράσο”, “Το Ακρωτήρι” και το “Αμαζόνιος”. Λυπούμαι που δεν χωρούν σ’ αυτήν την εύφημη μνεία, όπως και κάποια αποσπάσματα, όπως σχεδίαζα, απ’ τις σημειώσεις που κράτησε ο ποιητής από την παραμονή του για 6 μήνες στο Εκουαδόρ, που ήταν και η βάση της ομιλίας του… Τι ’ναι ο κάβουρας, τι ’ναι το ζουμί του!
Αψογη… η προετοιμασία του εδάφους για να δώσει, ας μου επιτραπεί η έκφραση… τα ρέστα του ο ποιητής, μετά τον αγαπητικό χαιρετισμό του προέδρου του Επιμελητηρίου Γιάννη Στρογγυλού και την αισθαντική ομιλία της Βαρβάρας. Δεν είναι το σύνηθες να παρουσιάζει το βιβλίο του ο δημιουργός του, είναι αλήθεια. Ο Γιάννης Φίλης, ωστόσο, το αποτολμά και το κάνει, «με γνώση και με τρόπο» για να χρησιμοποιήσω μια φράση απ’ τον “Ερωτόκριτο”. Τι καλύτερο απ’ το να απαγγέλει ο ίδιος ο ποιητής τα ποιήματά του και να μιλά για τις αφορμές που στάθηκαν οι πηγές της έμπνευσής του, χρησιμοποιώντας την εποπτεία, η άποψή του! Αυτή τη γραμμή, διανθισμένη με το γνωστό του χιούμορ, ακολούθησε ο Γιάννης Φίλης. Κάθε ποίημα με το ιστορικό του και τη σχετική ή σχετικές φωτογραφίες, με πρώτο το “Λιμάνι της Σούδας”, τελευταίο το “Χάρτη της Ελλάδας” και ενδιάμεσα το “Γκαλάμπακος”, το “Ανάβαση στα 5.500 μέτρα στο όρος Τσιμποράσο”, “Το Ακρωτήρι” και το “Αμαζόνιος”. Λυπούμαι που δεν χωρούν σ’ αυτήν την εύφημη μνεία, όπως και κάποια αποσπάσματα, όπως σχεδίαζα, απ’ τις σημειώσεις που κράτησε ο ποιητής από την παραμονή του για 6 μήνες στο Εκουαδόρ, που ήταν και η βάση της ομιλίας του… Τι ’ναι ο κάβουρας, τι ’ναι το ζουμί του!
Χανιώτικα νέα (09.01.2015)
Read more: http://www.haniotika-nea.gr/effimes-mnies-5/#ixzz3RFa1Gu4I
Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial
Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου