ΧΡΥΣΑ

Survivor κι όποιος αντέξει

Γράφει η Χρύσα Κακατσάκη
Υπάρχουν φορές που κάποια τηλεοπτικά προγράμματα μετατρέπονται σε ειδήσεις και οι επιδόσεις των πρωταγωνιστών τους  μοιάζουν με γεγονότα. Όπως για παράδειγμα το survivor που προβάλλει ο Σκάι και το οποίο δίνει  καθημερινά την αφορμή ώστε οι προτιμήσεις των τηλεθεατών να συγκρούονται με πάταγο. Πριν μερικές μέρες ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή διαδήλωση υπέρ συγκεκριμένου  παίκτη και την προηγούμενη εβδομάδα η ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης εξέδωσε ανακοίνωση καλώντας σε  αντίσταση. Υπερβολές ένθεν και ένθεν. Το προϊόν είναι από παλιά δοκιμασμένο και βασίζεται σε ένα καλογραμμένο σενάριο που πρέπει οι συμμετέχοντες να υπηρετήσουν. Οι εμπνευστές του γνωρίζουν πολύ καλά τα συστατικά της καπιταλιστικής συνταγής. Ανταγωνισμός, ίντριγκες,  φιλοτομαρισμός  σε μεγάλη φόρμα και το δέλεαρ του χρήματος  αποτελούν τους πραγματικούς πρωταγωνιστές. Κάθε νίκη σε  αγώνισμα σε φέρνει πιο κοντά στην επίτευξη του στόχου, κάθε πανουργία αμείβεται με μια φούχτα ρύζι. Οι αδύναμοι στον Καιάδα και οι δυνατοί στο θρόνο του πανηγυρισμού. Ακόμα και ο διαχωρισμός των ομάδων σε Μαχητές και Διάσημους παραπέμπει σε μια ιδιόμορφη πάλη των τάξεων. Τα παράσημα μιας αμφιλεγόμενης γκλαμουριάς αντιπαρατίθενται στην ανάγκη των ανώνυμων για ισότιμη προβολή και ανάδειξη. 
Αυτό όμως που ξενίζει περισσότερο είναι τα ρεκόρ τηλεθέασης. Τι οδηγεί ως επί το πλείστον το νεανικό κοινό να καθηλώνεται για τρεις ώρες μπροστά στους δέκτες του, παρακολουθώντας  κοιλιακούς να λιάζονται σε εξωτικό φόντο και στομάχια να υποφέρουν; Ενδεχομένως μια προσφυγή στο φαντασιακό που αναχαιτίζει  την καταθλιπτική πραγματικότητα.  Μια ψυχοδυναμική αναπλήρωση  ακρωτηριασμένων προσδοκιών. Η ασυνείδητη ταύτιση με μια ψυχορραγούσα  κοινωνία που δίνει τον δικό της αγώνα επιβίωσης. Η περιέργεια να δει στον καθρέφτη να αντικατοπτρίζεται το είδωλό του. Ένα εγχειρίδιο συμπεριφοράς όπου επιστρατεύονται  όλα τα άνθη του κακού για να αποτελέσουν μάθημα στη real life.   Η ψευδαίσθηση δύναμης που νιώθει καθορίζοντας με την ψήφο του ποιος πρέπει να αποχωρήσει. Πώς δηλαδή θα κομματιάσει τη συμπαγή ομάδα και θα τη συναρμολογήσει  δίνοντάς της το σχήμα που θέλει. Και αν σε μια προσεχή εκδοχή του συγκεκριμένου reality show  εφευρεθεί ένας τρόπος ώστε οι τηλεθεατές  να εξαφανίζουν με το τηλεχειριστήριό τους όποιο πρόσωπο  δεν τους αρέσει, τότε η θεαματικότητα θα εκτοξευθεί στα ύψη. Ο,τι και να ισχύει ο συσχετισμός δυνάμεων είναι υπέρ του Μεγάλου Αδελφού, όπως δραματικά τον προφήτευσε ο Οργουελ στο 1984. Γιατί τότε θα επαληθευθούν στο ακέραιο τα λόγια του : «Αρχίζεις να διακρίνεις τι είδους κόσμο δημιουργούμε. Είναι το ακριβώς αντίθετο κάθε ηλίθιας ηδονιστικής Ουτοπίας που οραματίστηκαν οι παλιοί αναμορφωτές της κοινωνίας. Ένας κόσμος φόβου, προδοσίας και αγωνίας, ένας κόσμος ανθρώπων που ποδοπατάνε και ποδοπατούνται, ένας κόσμος που θα γίνεται περισσότερο αμείλικτος όσο εξελίσσεται».