ΞΕΣΤΕΡΙΑ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ “ΞΕΣΤΕΡΙΑ ΤΟΥ Β. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗ

ΟΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΙΑΣ ΑΠΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΡΙΑΣ

Γράφει η Νεφέλη Ευαγγέλου

[Λίαν αγαπητική, αλλά και ξεχωριστή, η προσέγγιση μιας απλής αναγνώστριας (κατά δήλωσή της) του βιβλίου μου " Πότες θα κάμει ξεστεριά..." , και όχι μόνο, που υπογράφει με το ψευδώνυμο Νεφέλη Ευαγγέλου. Εκ βαθέων το ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ μου! [Β. Θ. Κ]

Κράτησα στα χέρια μου το βιβλίο “Πότες θα κάμει ξεστεριά…” του Βαγγέλη Κακατσάκη , του ιδιαίτερα προικισμένου και καταξιωμένου,σε όποιο είδος γραφής και αν “συστήθηκε" και ένιιωθα πως συνομιλούσα με την αλήθεια,πρόσωπο με πρόσωπο. Έβλεπα εικόνες με αγριάδα. Τραχιές,δύσβατες,ματωμένες,με θάνατο, σκορπισμένο καταγής και ανθρώπινες σάρκες που μύριζαν και ανάβλυζαν αίμα.

" Καλύτερα θάνατος παρά ζωή μισερή". Είναι το μέγιστο μήνυμα που κυριαρχεί σε όλα τα διηγήματα,που γράφτηκαν για να αποκαλύψουν και να τιμήσουν αλήθειες και μόνο. Γραφή που ταιριάζει στα διηγήματα με" κάμπους " και " βουνά" που αποκτούν ύψος ανάλογα με τα κατορθώματα των απλών ανθρώπων. Τους έδιδαν,τιμητικά,κάποιους τίτλους ανεπίσημους, κατακτημένους κυριολεκτικά με το σπαθί τους και τους υπερασπίστηκαν με το πάρα πάνω. Θυσίαζαν ανθρώπους τους,τη ζωή τους μα όχι την τιμή,την ψυχή και τη λευτεριά που δεν έτυχε να γνωρίσουν.

Και όμως,στην εποχή της μακραίωνης σκλαβιάς,οι άνθρωποι δεν ήταν όλοι με ψυχή λιονταρίσια. Δεν ήταν ατρόμητοι οι πολλοί, δεν υπολόγιζαν αγαθά πολύτιμα,πάνω από τη ζωή τους, όποιο και αν ήταν το τίμημα γι' αυτή τους την επιλογή. Δεν ήταν δύσκολο να χρησιμοποιηθούν δικαιολογίες και επιχειρήματα. Η ζωή είναι ο προορισμός του ανθρώπου .Δεν είναι μάχες ,σκοτωμοί, βάσανα. Δεν είναι ψυχοπλάκωμα,δάκρυα και θρήνος μόνο. Είναι να μεγαλώνει,ν' αποκτά γνώσεις,να ζευγαρώνει,να προκόβει και ως που πάει. Δεν ήταν ,ποτέ,όλοι για να σκαρφαλώνουν τις κακοτράχαλες πλαγιές που μπορούσαν και να κατρακυλήσουν μαζί με πέτρες και να βρεθούν στο βάθος θανατερού γκρεμού στο άψε – σβήσε.

Δεν είναι γεννημένοι όλοι ήρωες και πολεμιστές. Καπεταναίοι και οπλαρχηγοί. Υπάρχουν και δειλοί, με συνείδηση και άλλοι ,που πιστεύουν στην ύπαρξη, με κάθε τρόπο ή στη διάσωσή, πουλώντας τη ζωή και τη συνείδηση στον τύραννο…

 

 

Η Μαρία,κόρη του Δασκαλογιάννη, (ΤΟ ΧΡΕΟΣ) παντρεύτηκε- γιατί την έσωσε- εχθρό,καλό άνθρωπο. Τα παιδιά του έφερε στον κόσμο μα, δεν ξέχασε ποτέ τα λόγια του πατέρα της που γδάρθηκε ζωντανός από τους βασανιστές του. " Προτίμησε τον θάνατο με την ευχή μου,παρά την τούρκικη ζωή με την κατάρα μου". Η εξιλέωση ήρθε με το ξεκλήρισμα της οικογένειάς της. Στον ίδιο χρόνο,πέθαναν κοντά- κοντά ,παιδιά και άντρας και έτσι ξεπλήρωσε το χρέος στον πατέρα,τη γενιά και τον τόπο.

Έτσι ξεπλήρωσε στην πατρίδα,τον άντρα και τον αδελφό το χρέος,η Μαριγώ, (ΤΟ ΤΕΛΟΣ) με θυσία. Παρέδωσε το μονάκριβο παιδί της σε μοναχό - αστροπελέκι ,μα με πίστη στον Θεό και την ιδέα της πατρίδας και τη μεγάλη στιγμή της λευτεριάς της. Θα έφευγαν μακριά,να γλιτώσει ,το παιδί,την αρπαγή για παιδομάζωμα και οι δύο τον εξευτελισμό.

Οι πολεμιστές που προέρχονταν από χριστιανούς ήταν πολλοί και φανατισμένοι. Για ν' αποδείξουν την πίστη τους στους κατακτητές,ήταν ανελέητοι...

Περιγραφές ολοζώντανες,πότε ποτισμένες με τρυφερά συναισθήματα και άλλοτε δοσμένες με πόνο,οργή,χρωματισμένες με αίμα και βουλιαγμένες στη φρίκη. " Δεν θ' αφήσω τον γιο μου να τουρκέψει,καλιά να τον σφάξω". Χάθηκε μέσα στη νύχτα το παιδί,με τη φοβερή φιγούρα του μοναχού και σπάραξε η καρδιά μάνας και παιδιού από τον χωρισμό. Η λύση- ο γκρεμός - ήταν κάτω από τα πόδια της.

Εικόνες ντροπής και ταπείνωσης αβάσταχτης και ανθρώπων. Περιφρονείται ο ιερός προορισμός της γυναικείας φύσης (ΖΩΗ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΣ) ,που βρόμησε με καταναγκασμό. Δεν άντεχε η ψυχή του λυράρη στο γλέντι του Αγά να παρακολουθεί τέτοιο ξεπεσμό και ατιμία. Έβαλε τέλος στη ζωή εκείνου,γνωρίζοντας τι θα πάθαιναν οι δικοί του και ο ίδιος γι' αυτό το φονικό.

 

 

Είχε ωριμάσει η ιδέα και ο πόθος του ξεσηκωμού της Κρήτης,από άκρη σε άκρη. (ΕΚΔΙΚΗΣΗ) Μετά από άτυχες προσπάθειες,στους αγώνες των Κρητών, η ορμή για εκδίκηση ξεχυνόταν αποφασιστικά κι αντρειωμένα και με τον ξεσηκωμό κι αλλού και την είσοδο του Ρούσικου στρατού στη Βλαχιά. Πιο πριν,στα 1770,απόμεινε μόνος ο Δασκαλογιάννης,ν 'αντιπαλεύει τον εχθρό και μαρτύρησε..... Στα 1866, με προδοσία από τον αρχιερέα Λάμπης,σε συνεννόηση με τους Τούρκους, παραδόθηκε η μονή Αρκαδίου,με τον ηγούμενο Γαβριήλ ,250 Κρητικούς και γυναικόπαιδα μέσα,αλλά και 2500 Τούρκους, στο ολοκαύτωμα. Το προκάλεσε ο ίδιος ο ηγούμενος,μετά από πληροφορία ότι ετοίμαζαν οι εχθροί επίθεση στο μοναστήρι.....

Σκαρφάλωσε η φήμη του,σε απάτητη κορφή του Ψηλορείτη,μαζί με άλλων,όπως τον Δασκαλογιάννη, τον Σήφακα, τους Χάληδες, τον Γιάνναρη, τοος Π. Κελα'ι'δή, Περίδη, Σ. Δημητρακάκη,ιερωμένους και αγωνιστές γνωστούς και απλούς πολεμιστές ,που τίμησαν κορφές στα πιο ψηλά ,των βουνών που υπάρχουν στον τόπο τους μα και σε άλλους τόπους.......

 

 

 

Όλα έδειχναν πως ο άνεμος της Λευτεριάς στροβίλιζε πάνω από τα κεφάλια όλων. Δεν ήταν,όμως,απλή η υπόθεση της Ανάστασης που θα έφερνε. Η Σταύρωση,θα προετοίμαζε τον ερχομό της και ποιος να περίμενε ; Ίσως, να γινόταν πιο τρανό το θαύμα της,μπροστά στα μάτια των χριστιανών,στους Αγίους Αναργύρους, (ΑΝΑΣΤΑΣΗ) που δέχτηκαν τον κρυπτοχριστιανό και μεγάλο κυνηγό των " ταβλόπιστων",πιότερο από των Τούρκων. Η εκκλησία δέχτηκε τον Χουσεϊνη για θεία μετάληψη και ναι,ήταν μεγάλο θαύμα,έτσι όπως γράφεται στο διήγημα.

Καμάρωσα τόσους άντρες,παλικάρια,να μάχονται με λιονταρίσια ορμή,με θάρρος και αυταπάρνηση. Σκότωναν και αυτοί ,αλύπητα, εχθρούς. Οι κανόνες των μαχών είναι σκληροί για να επικρατήσει ο νικητής. Μάχονταν,όμως,για την πατρίδα,τα ιερά και τα όσια,για την Λευτεριά και τη Δόξα της. Για το μέλλον των γενεών που θα έρχονταν…

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στην πρώτη ματιά αναφέρθηκα στα κύρια γνωρίσματα του βιβλίου Ως απλός αναγνώστης και μόνο,εκφέρω γνώμη και δεν θα δικαιολογηθώ γι' αυτό. Και από τους απλούς αναγνώστες επικυρώνεται η άποψη των ειδικών.

Μου αρέσει το εξώφυλλο,γιατί ταιριάζει με τον τίτλο και τα διηγήματα,φυσικά,απόλυτα. Αιματοβαμμένο,με κίνηση του αγωνιστή θαρραλέα,που κραδαίνει το σύμβολο της πατρίδας,της λευτεριάς και τη σκέπη των ιερών και οσίων του. Ο επίλογος,αφιερωμένος,όπως του πρέπει,στον σπουδαίο πατριώτη και αγωνιστή Θ. Ν. ΚΑΚΑΤΣΗ…

Η γλώσσα πλούσια ,πότε να κατεβαίνει σε λουλουδιασμένους κήπους και άλλοτε να σκαλώνει στη μελένια σιγαλιά της ερωτευμένης θωριάς μα,πιο συχνά να τζαγκρουνά και να σουβλίζει σαν μύτη κοφτερού μαχαιριού την καρδιά του αναγνώστη. Τραγουδισμένη στον ιδιαίτερο σκοπό της ντοπιολαλιάς,πάντα μελαγχολικά,λυπητερά, σπαρακτικά.Τα σκίτσα λιτά,χαρακτηριστικά,σαν μία σταγόνα αλήθειας από τη σκληρή ,βάρβαρη,αβάσταχτη σκλαβιά που βίωναν όλοι οι ΥΠΟΔΟΥΛΟΙ Έλληνες. Καταπληκτική,γνήσιο απόσταγμα,καθαρό,της τοπικής παράδοσης,ποιητική από γεννησιμιού της.Το γλωσσάρι στη θέση του…

ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΟΡΙΖΟΝΤΑ! 

 https://www.facebook.com/kakatsakes/posts/10220576006766322