ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

Tαξιδεύοντας στο Ρέθυμνο

Πάμε Ρέθυμνο! Πάμε ξανά και ξανά και ξανά Ρέθυμνο! Αφού πρώτα περιδιαβούμε τις 432 ιδιαίτερα επιμελημένες έγχρωμες σελίδες του τελευταίου βιβλίου του και γνωστού στους αναγνώστες της εφημερίδας μας από δημοσιεύματά του, προέδρου της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Ρεθύμνης, Μιχάλη Τρούλη, 'Ταξιδεύοντας στο Ρέθυμνο' (εκδόσεις 'Καλαϊτζάκης') που περιλαμβάνει: Κείμενα που παρουσιάζουν το φυσικό και οικιστικό περιβάλλον, τους ανθρώπους και τις ασχολίες τους, την Αρχαιολογία, την Ιστορία και τη Λαογραφία του Νομού, αλλά και κάθε περιοχής· διαδρομές στην Παλιά και στη Νέα Πόλη του Ρεθύμνου, στις επαρχίες, στους Καλλικράτειους Δήμους, στα χωριά και στους οικισμούς· και περίπου 1.200 σχέδια, χάρτες και φωτογραφίες, που αναδεικνύουν και προβάλλουν με τον καλύτερο τρόπο κάθε γωνιά του τόπου καθώς και τον Νομό Ρεθύμνου στο σύνολό του. Και βεβαίως έχοντάς το συντροφιά στις επισκέψεις μας. Ανθός αγάπης, βαθιάς αγάπης και προϊόν γνώσης, πλατιάς γνώσης, το βιβλίο αυτό, που μόνο ο Μιχάλης Τρούλης ή ένας άλλος Ρεθεμνιώτης σαν τον Μιχάλη Τρούλη, αν υπάρχει, θα μπορούσε να το γράψει.
Οσο γνωρίζεις πιο βαθιά τόσο αγαπάς πιοπλέρια, έχει αποφανθεί ο ποιητής. Για τους αναγνώστες του περί ου ο λόγος βιβλίου και πιο πολύ βέβαια για τους Ρεθεμνιώτες, λες και τον έγραψε τον στίχο αυτό ο Κωστής Παλαμάς. Ενός βιβλίου που μας καλεί να πάμε και να ξαναπάμε Ρέθυμνο, έχοντάς το συντροφιά.

Το νερό εξακολουθεί να τρέχει...

Ο 'Κεδρισός', το τετράμηνο λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό περιοδικό της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας Κέντρο Παραστατικών Τεχνών, που εδρεύει στην πόλη μας, κυκλοφόρησε το δεύτερο τεύχος του, ένα τεύχος 96 σελίδων, εμφανισιακά καλύτερο απ’ το πρώτο, με μια μικρή καθυστέρηση, αφού, όπως διαβάζω σ’ έναν απ’ τα 'παραπόταμους' (σχόλια), που γράφει ο εκδότης και διευθυντής του Κώστας Νταντινάκης, 'για λόγους αρχής δεν απευθύνθηκε για δεύτερη φορά σε ευαίσθητους συμπολίτες του, οι οποίοι τον στήριξαν οικονομικά στο ξεκίνημα'. 'Τρέχει νερό στον ποταμό...' ήταν ο τίτλος δυο εύφημων μνειών που είχα γράψει (βλ. 'Χ.Ν.', 7-2-2011) με αφορμή την παρουσίαση του πρώτου τεύχους'. Ανοίγω παρένθεση για να θυμίσω ότι 'Κεδρισός' είναι το αρχαίο όνομα του Κλαδισού, αλλά και ο τίτλος ενός ποιήματος - ποταμού της καταξιωμένης διεθνώς Χανιώτισσας ποιήτριας Βικτωρίας Θεοδώρου. Κλείνω την παρένθεση. Ε, λοιπόν, πολύ το χάρηκα που εξακολουθεί να τρέχει το νερό στον ποταμό. Κι όχι μόνο στον Νομό μας, αλλά και κατά Ηράκλειο μεριά, με ειδικό αφιέρωμα σε σύγχρονους Ηρακλειώτες ποιητές. Κόντρα στην ξηρασία της εποχής μας, κόντρα στους ενάντιους ανέμους. Να συνεχίσει απρόσκοπτα να τρέχει για πολλά, πολλά χρόνια, έτσι όπως το ’χεις βάλει στην κοίτη του ποταμού, Κώστα!

Οδός Βίκτωρος Ουγκώ

Π άντα υπήρχαν 'φιλέλληνες' και φιλέλληνες. Εκ των ων ουκ άνευ αυτό. Ενας απ’ τους κορυφαίους πραγματικούς φιλέλληνες και ο Βίκτωρ Ουγκώ. 'Ο μεγαλύτερος Γάλλος συγγραφέας του άμεσου μετεπαναστατικού περιβάλλοντος, ο ποιητής του νέου κόσμου, ο προφητικός, παραισθησιακός φιλόσοφος και μυθοπλάστης μιας ριζικά νέας εποχής' (http:// el.wikipedia.org).
Ενας φάκελος που μου έστειλε προ καιρού ο και καλός μου φίλος συντ. δάσκαλος, πρώην διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χανίων, Μανόλης Βολουδάκης, που περιέχει την αλληλογραφία του Κωσταρού Βολουδάκη με τον Βίκτωρα Ουγκώ (μετάφραση Βαγγέλη Κ. Βολουδάκη), η αφορμή γι’ αυτήν την αναφορά. 'Ξέρουμε όλα όσα έχετε κάνει για μας και το όνομά σας είναι πολύ γνωστό στα βουνά μας. Σας είμαστε ευγνώμονες, αλλά σας ζητούμε να κάνετε ακόμη περισσότερα σ’ αυτή την κρίσιμη ώρα που καταβάλλουμε μια απελπισμένη προσπάθεια'. Ετσι αρχίζει την επιστολή του (2 Φεβρουαρίου 1869) προς τον Βίκτωρα Ουγκώ, στο όνομα του κρητικού λαού ο Κωσταρός (Κωνσταντίνος) Βολουδάκης ως πρόεδρος της προσωρινής Κυβερνήσεως της Κρήτης και έκτακτος απεσταλμένος στην Αμερική, όντας περαστικός από το Παρίσι. 'Η διπλωματία δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά η δολιότητα των πριγκίπων ενάντια στη λογική του Θεού, αλλά στο πλήρωμα του χρόνου ο Θεός έχει δίκιο', γράφει μεταξύ των άλλων στην απάντησή του ο Βίκτωρ Ουγκώ. Και συμπληρώνει: 'Θεός και δίκαιο είναι συνώνυμα. Εγώ δεν είμαι παρά μια φωνή, πεισματική μεν, αλλά που χάνεται μέσα στη θριαμβευτική αντάρα των αδικιών που κυριαρχούν. Τι σημασία όμως έχει αυτό; Είτε ακούγεται είτε όχι, εγώ δεν θα σταματήσω'. Και φυσικά δεν σταμάτησε. Στην έκκληση που απευθύνει προς την Αμερική (6 Φεβρουαρίου 1869), όπως του είχε ζητήσει ο Κωσταρός Βολουδάκης και την οποία δημοσιεύσουν όλες οι εφημερίδες του Παρισιού επισημαίνει: 'Στην εποχή που ζούμε από τη μία μεριά υπάρχουν σφαγές και από την άλλη συζήτηση διπλωματών· από το ένα μέρος σκοτώνουν, αποκεφαλίζουν, σακατεύουν, ξεκοιλιάζουν γυναίκες, γέροντες και παιδιά αφήνοντάς τους να σαπίζουν στο χιόνι ή στον ήλιο και από τ’ άλλο συντάσσουν πρωτόκολλα· τα υπουργικά διαβήματα που εκτοξεύονται από όλα τα σημεία του ορίζοντα πέφτουν πάνω στο πράσινο τραπέζι της διάσκεψης κι οι γύπες πάνω στο Αρκάδι. Αυτό είναι το θέαμα'. 'Την ημέρα που στα απελευθερωμένα Χανιά θα κυματίζει μια ελεύθερη σημαία, θα γιορτάσουμε την ελευθερία, στήνοντας το άγαλμά σας', του γράφει μεταξύ των άλλων στην απάντησή του ο αντιπρόσωπος του κρητικού λαού στο Παρίσι Γκουστάβ Φλουράνς.
Αυτά για την ιστορία και όχι μόνο βέβαια.