ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

Ενας μικρός παράδεισος στο μέσο του ωκεανού είναι το Νησί, που εμπλέκεται στη δίνη της Ιστορίας προς τη δύση του 20ού και την ανατολή του 21ου αιώνα. Ενα νησί που, όπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, 'ανήκει στο βασίλειο το οποίο το παραχωρεί μυστικά στην Αυτοκρατορία για να γίνει η πιο σημαντική ναυτική βάση της τελευταίας.



Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Στρατευμένος στην υπόθεση του καλού (1)

Ενα μυθιστόρημα - ποίημα ή ένα μυθιστόρημα μέσα στο οποίο υπάρχουν πολλά επί μέρους ποιήματα το νέο βιβλίο με τίτλο 'Το Αρχιπέλαγος' (εκδ. 'Εναστρον') που μόλις κυκλοφορήθηκε. Σε μια πρώτη προσέγγιση. Ενα φιλοσοφικό δοκίμιο που βάζει (τον δάκτυλον εις τον τύπον των ήλων) της πραγματικότητας, έτσι όπως οι απλοί άνθρωποι την ονειρεύονται, οι φαινομενικά πανίσχυρες σκοτεινές δυνάμεις της παγκόσμιας τάξης τη σχεδιάζουν κι όπως τελικά οι δυνάμεις της Φύσης την επιβάλλουν, δοσμένο με μυθιστορηματική μορφή.
Μια απ’ τις πολλές προσεγγίσεις. Αυτά έγραψα 'Στα πεταχτά' προ ημερών (3.1.2013) για το εν λόγω βιβλίο που παρουσιάστηκε στην ξετρουλιαχτή από κόσμο αίθουσα του Μεγάλου Αρσεναλιού την περασμένη Τετάρτη 16 Ιανουαρίου, του και φίλου πρύτανη του Πολυτεχνείου Γιάννη Φίλη. Για να προσθέσω εν κατακλείδι: Οι συμμετέχοντες στην επιτροπή απονομής κρατικών βραβείων (για το μυθιστόρημα) έχουν διαβάσει 'Το Αρχιπέλαγος'; Ρητορικό, βέβαια, με κάποια δόση ειρωνείας, το ερώτημα.
Ας είναι. Για 'κραυγή αγωνίας' και για 'χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου' έκανε λόγο παρουσιάζοντάς το με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο η και νέα πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων του Νομού μας, φιλόλογος Βαρβάρα Περράκη. Ο Γιάννης Φίλης και ως συγγραφέας, όντας 'στρατευμένος στην υπόθεση του καλού' επιμένει, βλέπετε, να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ενώ, για να θυμηθούμε τον Αλεξανδρινό Ποιητή 'εις την οδόν έξω ουδέν ακούουν οι λαοί'. Ενας μικρός παράδεισος στο μέσο του ωκεανού είναι το Νησί, που εμπλέκεται στη δίνη της Ιστορίας προς τη δύση του 20ού και την ανατολή του 21ου αιώνα. Ενα νησί που, όπως αναγράφεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, 'ανήκει στο βασίλειο το οποίο το παραχωρεί μυστικά στην Αυτοκρατορία για να γίνει η πιο σημαντική ναυτική βάση της τελευταίας'.
Αμελητέα ποσότητα οι κάτοικοί του, 'ξεριζώνονται βίαια και πετιούνται σαν άχρηστο υλικό σε μακρινά μέρη' κουβαλώντας τις αναμνήσεις τους. Ωστόσο οι δυνάμεις της Παγκόσμιας Τάξης δεν έχουν τον τελευταίο λόγο καθώς η ανερχόμενη στάθμη του ωκεανού, λόγω της κλιματικής αλλαγής, εξαφανίζει το Νησί. Τραγική η κατάληξη που και, βέβαια, λειτουργεί, όπως και η Βαρβάρα είπε 'ως πράξη υπενθύμισης'. Η κλιματική αλλαγή έχει επέλθει. Να ετοιμαζόμαστε για τις συνέπειες. Ηταν ιδιαίτερα σαφής και στην ομιλία του (που ακολούθησε) ο Γιάννης Φίλης γι’ αυτό το θέμα. Εκτός και αν γίνει αυτό που πρέπει να γίνει...

Στρατευμένος στην υπόθεση του καλού (2)

Σε καμαρώνουν τα Χανιά, φίλε μας, Γιάννη Φίλη,
το περιβάλλον σ’ εκτιμά και μύρια σου οφείλει
Φίλια τα αισθήματα των Χανιωτών για τον Γιάννη Φίλη, το ’χω ξαναγράψει. Ο γνωστός μαντιναδολόγος, όμως, Ηλίας Σταματάκης (δική του η μαντινάδα με την οποία άρχισα τούτη την εύφημη μνεία) έβαλε τρία ρήματα που δείχνουν πολλά. Το ρήμα 'καμαρώνουν' που έχει ως υποκείμενο τα 'Χανιά' και τα ρήματα 'εκτιμά' και 'οφείλει' που έχουν ως υποκείμενο 'το περιβάλλον'. Πράγματι καμαρώνουν(-ουμε) οι Χανιώτες που έχουν(-ουμε) συμπολίτη τον Γιάννη Φίλη. Και όντως το περιβάλλον (ωραία η προσωποποίηση) τον 'εκτιμά' και του 'οφείλει μύρια'. Και γιατί το περιβάλλον αποτελεί το 'μοτίβο' που έρχεται διαρκώς στα γραφτά του (επιστημονικά συγγράμματα, ποιήματα, μυθιστορήματα) και στις ομιλίες του. Και γιατί δημιούργησε εκ του μηδενός στο Ακρωτήρι το Πάρκο Χλωρίδας και Πανίδας που έχει το όνομά του. Και γιατί ζει και κινείται με πολύ σεβασμό για το περιβάλλον στον χώρο του. Και γιατί αγωνιά και αγωνίζεται για την προστασία του.
Εκτός όλων των άλλων που δεν είναι αντικείμενο αυτής της εύφημης μνείας. Ο Γιάννης Φίλης 'γράφει πράττοντας και πράττει γράφοντας' είπε σε μια αποστροφή της ομιλίας της, παρουσιάζοντας 'Το Αρχιπέλαγος', η Βαρβάρα Περράκη. Εγώ θα το έλεγα κάπως διαφορετικά. Ο Γιάννης Φίλης ζει περιβαλλοντολογώντας και περιβαλλοντολογεί ζώντας. Εντελώς ξένο γι’ αυτόν το: 'Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις'...

... 'Aκόμη κι αν δεν μετρούσαν κι αν δεν σημείωναν στο ημερολόγιο, οι μέρες ήταν βασανιστικές. Τα μπετονένια κτίσματα, η κεντρική λεωφόρος που οδηγούσε στο κυβερνείο, τα λιγοστά πάρκα, το λιμάνι. Ο ωκεανός κρυψίνους, αισιόδοξος. Δύο μέρες πριν την αναχώρηση η μάνα του Τζίπσυ πήγε στο νεκροταφείο. Ακούμπησε με τα χέρια το χώμα, ακόμη νωπό. Ο τάφος δεν είχε καθίσει ακόμη. Αναρωτήθηκε ποτέ θα ξαναρχόταν να τον φροντίσει. Είπε μυστικά στο αγόρι. Ψιθύρισε μην τύχει και ο άνεμος πάρει τις λέξεις μακριά και τις μπερδέψει με ήχους που δεν έπρεπε να ακούσει αυτή τη στιγμή το παιδί'...

Χανιώτικα νέα (21.01.2012)