Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΑΠΟΚΟΡΩΝΑΣ: Η ΚΑΝΤΙΝΟΤΡΥΠΑ
Γράφει ο Αντώνης Γ. Πλυμάκης
Mέσα στις αμέτρητες ιστορίες ή θρύλους που μπορείς να αναλύσεις από μια απλή ονομασία ενός σπήλιου, από τα εκατοντάδες που έχουμε στον νομό Χανιών, η Καντινότρυπα, ένα βάραθρο μεταξύ των χωριών Δράπανο και Παλαιλώνι Αποκορώνου, έχει να μας προσφέρει πολλά.
H είσοδος του βαράθρου, η οποία είναι χωμένη ανάμεσα σε κοφτερά βράχια, θάμνους και αγριελιές και είναι αδύνατον να την ανακαλύψεις αν κάποιος δε σε οδηγήσει εκεί. Με πρόχειρη μέτρηση έγινε αντιληπτό ότι το κατ’ αρχήν κατακόρυφο βάθος του βαράθρου δεν ξεπερνά τα είκοσι μέτρα.
Άγνωστο πότε ακριβώς, υπολογίζω 115 χρόνια πριν, κάποια λεβεντόκορμη και όμορφη χωριατοπούλα από μεγάλη οικογένεια των Χανίων, μέσα σε άγνωστες για την ώρα συνθήκες, αγάπησε παράφορα έναν αλλόθρησκο όμορφο νέο, έναν Τούρκο. Υπολογίζω πως πρέπει να ’ταν γιος κάποιου επιφανούς Καδή (ιεροδικαστή), γιατί δεν νομίζω να ’ταν ο ίδιος ο Καδής, μένοντας έτσι η κοπέλα στην ιστορία αυτή σαν Καδίνα ή Καντίνα.
Για να μάθω περισσότερες λεπτομέρειες ερώτησα πολλούς γερόντους στα χωριά της περιοχής, αλλά λίγες είναι οι λεπτομέρειες που έβγαλα. H κοπέλα πρέπει να καταγόταν από χωριό κοντά στην πόλη των Χανίων και κάποια στοιχεία λένε όtι ίσως ήταν μέλος της οικογένειας Γλυκάκη. Φαίνεται πως οι σχέσεις των ερωτευμένων είχαν προχωρήσει και η οικογένεια της κοπελιάς το “έφερε βαρέως”, καθώς και όλο το χωριό, για το ότι ήθελε να πάρει έναν αλλόθρησκο, έναν Μουσουλμάνο, έναν εχθρό. Ν’ αφήσει την αληθινή πίστη, ν’ αλλαξοπιστήσει, κάλλιο ο θάνατος.
Έτσι μετά από οικογενειακό συμβούλιο τ’ αδέλφια της κοπέλας μια νύχτα την πήγαν σε ένα φιλικό σπίτι στο χωριό Ξηροστέρνι Αποκορώνου, όπου την έκλεισαν για να ξεχάσει το Τουρκόπουλο. Στο σπίτι της οικογένειας Πιπεράκη. Ένα ωραίο αρχοντικό που σώζεται ακόμη και σήμερα μάλιστα έχει αναπαλαιωθεί και ανήκει στην οικογένεια Βουράκη. Στην αρχή πάλι φίλοι και δικοί, προσπάθησαν με το καλό και συνέχισαν με ξύλο και φοβέρες. Όμως η αγάπη τέτοια δεν λογαριάζει και η Καντίνα κουβέντα δεν ήθελε να ακούσει για διακοπή του δεσμού.
“Αυτόν θα πάρω και κανέναν άλλο κι αν με σκοτώσετε κιόλας”, ήταν η στερεότυπη απάντησή της σε όλους. Έτσι τ’ αδέλφια της αποφάσισαν, να δώσουν ένα τέλος στην “ντροπή” αυτή.
Η συνέχεια όμως της ιστορίας είναι γνωστή με δύο εκδοχές:
Το πιο πιθανό ότι ένα πρωί την πήγαν στην περιοχή όπου βρίσκεται το βάραθρο που περιέγραψα και σέ μια τελευταία προσπάθεια άρχισαν πάλι τον ξυλοδαρμό, ενώ η Καντίνα είχε αγκαλιάσει μια ελιά που υπάρχει ακόμη εκεί, έχοντας γαντζωθεί πάνω της και δεν έλεγε ν’ αλλάξει βουλή. Γι’ αυτό τη σκότωσαν και την έριξαν σε τούτο εδώ το βάραθρο που από τότε πήρε το όνομα “Καντινότρυπα”. Μια λιγότερο πιθανή εκδοχή μας διηγήθηκαν ακόμη. Πως στο σπίτι των Πιπεράκηδων στο Ξηροστέρνι τ’ αδέλφια της, μη θέλοντας να την μπαλωτάρουν ίδιοι, παρακάλεσαν τον Χ.Χ. να την σκοτώσει με την πιστόλα του και μετά στάζοντας το αίμα ακόμη από το κορμί της την μετέφεραν και την πέταξαν στην τρύπα. Την εκδοχή αυτή μου αφηγήθηκε ο λεβέντης Μαστρομιχάλης από το Ξηροστέρνι που γνώριζε και ένα τραγούδι για τον σκοτωμό αυτό, αλλά δεν μπόρεσε να το θυμηθεί.
Την εποχή μάλιστα εκείνη που πέθανε, το 1918, προσπάθησε να κατεβεί στο βάραθρο για να ανασύρει το σώμα της Καντίνας, ώστε να το θάψουν αλλά δεν τα κατάφερε. Tση Καντίνας, λοιπόν, το ένα μποτάκι βρήκαν οι σπηλαιολόγοι μας σε μια βαθιά γωνιά του βαράθρου. Την επιβεβαίωση, ότι ανήκε σ’ αυτήν, έδωσε έμμεσα ο τεχνίτης υποδημάτων φίλος Γιώργος Μοσχονάς που χωρίς να αναφερθώ στην ιστορία, γνωμάτευσε ότι αυτό είναι κατασκευής πριν από το 1925 και πιθανόν από Τούρκο τεχνίτη μάλλον της Πόλης!!
Φαίνεται ότι ο νεαρός φίλος της Καντίνας, τής έφερνε δώρα από την Πόλη τότε.
Τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια πριν, πάλι αυτό το βάραθρο πρέπει να είχε μια αξιόλογη ιστορία. Πρέπει να ήταν ένας σπουδαίος χώρος λατρείας των πανάρχαιων κατοίκων της περιοχής, στα υστερομινωικά χρόνια. Η μυστηριακή επενέργεια του περιβάλλοντος του σπηλαίου και οι όμορφες κολώνες και σταλαγμίτες ορισμένων θαλάμων του, διέγειραν το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών της εποχής, που λάτρευαν εδώ ίσως κάποια χθόνια θεότητα, αφιερώνοντας ειδώλια, αγγεία, ακόμη και πίθους ή τα έσπαγαν και τα έριχναν στην λατρευτική πυρά, που τα ίχνη της υπάρχουν σε μια πλευρά της αίθουσάς του.
Το ίδιο συνέβαινε και σε ένα άλλο βάραθρο της περιοχής, στην Τρύπα του Καβρού του Κόκκινου Χωριού, όπου σε βάθος 70 μέτρων, είχαν βρεθεί πάλι, πριν από χρόνια από μέλη της ομάδας μας, υστερομινωικά αγγεία, τα οποία είχαν παραδοθεί στην αρχαιολογική υπηρεσία.
Αυτά και άλλα ευρήματα της ίδιας εποχής μαρτυρούν πως στην περιοχή αυτή του Αποκόρωνα πρέπει να υπήρχε ένας αξιόλογος οικισμός Μινωιτών ή ακόμη και περισσότεροι μικρότεροι και κάποτε θα αποκαλυφθούν.
Στην Αρχαιολογική Υπηρεσία παραδόθηκαν, εκτός από πολλά κομμάτια αγγείων και πίθων ειδώλια πήλινα, όπως ένα περίεργο κεφάλι γυναίκας (χθόνια θεότητα) και κορμός ερμαφρόδιτου και τα δύο χειροποίητα, πήλινο κύπελο και αγγείο σε δυο κομμάτια, πόδι πήλινο από αφιέρωμα κλπ.
Εξερευνήθηκε πριν 22 χρόνια από την Σπηλαιολογική Ομάδα Χανίων ενώ μετά κλήθηκαν και αρχαιολόγοι από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του υπουργείου πολιτισμού που ανέσυραν και άλλα αρχαιολογικά ευρήματα.
Άγνωστο πότε ακριβώς, υπολογίζω 115 χρόνια πριν, κάποια λεβεντόκορμη και όμορφη χωριατοπούλα από μεγάλη οικογένεια των Χανίων, μέσα σε άγνωστες για την ώρα συνθήκες, αγάπησε παράφορα έναν αλλόθρησκο όμορφο νέο, έναν Τούρκο. Υπολογίζω πως πρέπει να ’ταν γιος κάποιου επιφανούς Καδή (ιεροδικαστή), γιατί δεν νομίζω να ’ταν ο ίδιος ο Καδής, μένοντας έτσι η κοπέλα στην ιστορία αυτή σαν Καδίνα ή Καντίνα.
Για να μάθω περισσότερες λεπτομέρειες ερώτησα πολλούς γερόντους στα χωριά της περιοχής, αλλά λίγες είναι οι λεπτομέρειες που έβγαλα. H κοπέλα πρέπει να καταγόταν από χωριό κοντά στην πόλη των Χανίων και κάποια στοιχεία λένε όtι ίσως ήταν μέλος της οικογένειας Γλυκάκη. Φαίνεται πως οι σχέσεις των ερωτευμένων είχαν προχωρήσει και η οικογένεια της κοπελιάς το “έφερε βαρέως”, καθώς και όλο το χωριό, για το ότι ήθελε να πάρει έναν αλλόθρησκο, έναν Μουσουλμάνο, έναν εχθρό. Ν’ αφήσει την αληθινή πίστη, ν’ αλλαξοπιστήσει, κάλλιο ο θάνατος.
Έτσι μετά από οικογενειακό συμβούλιο τ’ αδέλφια της κοπέλας μια νύχτα την πήγαν σε ένα φιλικό σπίτι στο χωριό Ξηροστέρνι Αποκορώνου, όπου την έκλεισαν για να ξεχάσει το Τουρκόπουλο. Στο σπίτι της οικογένειας Πιπεράκη. Ένα ωραίο αρχοντικό που σώζεται ακόμη και σήμερα μάλιστα έχει αναπαλαιωθεί και ανήκει στην οικογένεια Βουράκη. Στην αρχή πάλι φίλοι και δικοί, προσπάθησαν με το καλό και συνέχισαν με ξύλο και φοβέρες. Όμως η αγάπη τέτοια δεν λογαριάζει και η Καντίνα κουβέντα δεν ήθελε να ακούσει για διακοπή του δεσμού.
“Αυτόν θα πάρω και κανέναν άλλο κι αν με σκοτώσετε κιόλας”, ήταν η στερεότυπη απάντησή της σε όλους. Έτσι τ’ αδέλφια της αποφάσισαν, να δώσουν ένα τέλος στην “ντροπή” αυτή.
Η συνέχεια όμως της ιστορίας είναι γνωστή με δύο εκδοχές:
Το πιο πιθανό ότι ένα πρωί την πήγαν στην περιοχή όπου βρίσκεται το βάραθρο που περιέγραψα και σέ μια τελευταία προσπάθεια άρχισαν πάλι τον ξυλοδαρμό, ενώ η Καντίνα είχε αγκαλιάσει μια ελιά που υπάρχει ακόμη εκεί, έχοντας γαντζωθεί πάνω της και δεν έλεγε ν’ αλλάξει βουλή. Γι’ αυτό τη σκότωσαν και την έριξαν σε τούτο εδώ το βάραθρο που από τότε πήρε το όνομα “Καντινότρυπα”. Μια λιγότερο πιθανή εκδοχή μας διηγήθηκαν ακόμη. Πως στο σπίτι των Πιπεράκηδων στο Ξηροστέρνι τ’ αδέλφια της, μη θέλοντας να την μπαλωτάρουν ίδιοι, παρακάλεσαν τον Χ.Χ. να την σκοτώσει με την πιστόλα του και μετά στάζοντας το αίμα ακόμη από το κορμί της την μετέφεραν και την πέταξαν στην τρύπα. Την εκδοχή αυτή μου αφηγήθηκε ο λεβέντης Μαστρομιχάλης από το Ξηροστέρνι που γνώριζε και ένα τραγούδι για τον σκοτωμό αυτό, αλλά δεν μπόρεσε να το θυμηθεί.
Την εποχή μάλιστα εκείνη που πέθανε, το 1918, προσπάθησε να κατεβεί στο βάραθρο για να ανασύρει το σώμα της Καντίνας, ώστε να το θάψουν αλλά δεν τα κατάφερε. Tση Καντίνας, λοιπόν, το ένα μποτάκι βρήκαν οι σπηλαιολόγοι μας σε μια βαθιά γωνιά του βαράθρου. Την επιβεβαίωση, ότι ανήκε σ’ αυτήν, έδωσε έμμεσα ο τεχνίτης υποδημάτων φίλος Γιώργος Μοσχονάς που χωρίς να αναφερθώ στην ιστορία, γνωμάτευσε ότι αυτό είναι κατασκευής πριν από το 1925 και πιθανόν από Τούρκο τεχνίτη μάλλον της Πόλης!!
Φαίνεται ότι ο νεαρός φίλος της Καντίνας, τής έφερνε δώρα από την Πόλη τότε.
Τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια πριν, πάλι αυτό το βάραθρο πρέπει να είχε μια αξιόλογη ιστορία. Πρέπει να ήταν ένας σπουδαίος χώρος λατρείας των πανάρχαιων κατοίκων της περιοχής, στα υστερομινωικά χρόνια. Η μυστηριακή επενέργεια του περιβάλλοντος του σπηλαίου και οι όμορφες κολώνες και σταλαγμίτες ορισμένων θαλάμων του, διέγειραν το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών της εποχής, που λάτρευαν εδώ ίσως κάποια χθόνια θεότητα, αφιερώνοντας ειδώλια, αγγεία, ακόμη και πίθους ή τα έσπαγαν και τα έριχναν στην λατρευτική πυρά, που τα ίχνη της υπάρχουν σε μια πλευρά της αίθουσάς του.
Το ίδιο συνέβαινε και σε ένα άλλο βάραθρο της περιοχής, στην Τρύπα του Καβρού του Κόκκινου Χωριού, όπου σε βάθος 70 μέτρων, είχαν βρεθεί πάλι, πριν από χρόνια από μέλη της ομάδας μας, υστερομινωικά αγγεία, τα οποία είχαν παραδοθεί στην αρχαιολογική υπηρεσία.
Αυτά και άλλα ευρήματα της ίδιας εποχής μαρτυρούν πως στην περιοχή αυτή του Αποκόρωνα πρέπει να υπήρχε ένας αξιόλογος οικισμός Μινωιτών ή ακόμη και περισσότεροι μικρότεροι και κάποτε θα αποκαλυφθούν.
Στην Αρχαιολογική Υπηρεσία παραδόθηκαν, εκτός από πολλά κομμάτια αγγείων και πίθων ειδώλια πήλινα, όπως ένα περίεργο κεφάλι γυναίκας (χθόνια θεότητα) και κορμός ερμαφρόδιτου και τα δύο χειροποίητα, πήλινο κύπελο και αγγείο σε δυο κομμάτια, πόδι πήλινο από αφιέρωμα κλπ.
Εξερευνήθηκε πριν 22 χρόνια από την Σπηλαιολογική Ομάδα Χανίων ενώ μετά κλήθηκαν και αρχαιολόγοι από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του υπουργείου πολιτισμού που ανέσυραν και άλλα αρχαιολογικά ευρήματα.
Χανιώτικα νέα (11.10.2017)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου