Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης

Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2010

ΣΤΑ ΠΕΤΑΧΤΑ


Φίλες και φίλοι, καλημέρα!

ΝΑ ΜΗΝ ξεχνούμε τον λόγο τον Ποιητή. Μέσα μας γίνεται η Γέννηση! Χαρούμενα Χριστούγεννα!

ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ Διαθήκη δεν αναφέρεται ποιο μήνα ή μέρα γεννήθηκε ο Χριστός. Έτσι τον πρώτο καιρό, τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες οι Χριστιανοί γιόρταζαν τη γέννηση του Χριστού μαζί με τη βάφτισή του στις 6 του Γενάρη.
Μόλις το 354, όπως αναφέρει στο βιβλίο της «Λαογραφικό Ημερολόγιο», η Αικατερίνη Τσοτάκου – Καρβέλη και μετά από πολλές συζητήσεις και αντιρρήσεις, ορίστηκε στη Ρώμη σαν μέρα γιορτής της γέννησης η 25η Δεκεμβρίου και σιγά - σιγά καθιερώθηκε και στην Ανατολή.

ΗΜΕΡΑ ΧΑΡΑΣ ήταν η 25η Δεκεμβρίου για τους Ρωμαίους που γιόρταζαν τη γέννηση του Περσικού θεού Μίθρα του «αήττητου θεού ήλιου». Μια ημέρα που την είχαν συνδυάσει με τη χειμερινή τροπή του ήλιου, που εκεί γύρω αρχίζει να κερδίζει έδαφος. Ε, λοιπόν, αυτή τη μέρα διάλεξαν οι πατέρες της Εκκλησίας σαν ημέρα γέννησης του Χριστού. Του ήλιου της Δικαιοσύνης που ήρθε να διώξει τα σκοτάδια της ειδωλολατρίας και να πλημμυρίσει με το φως της αγάπης και της ελπίδας τις ψυχές των ανθρώπων.

'ΕΑΝ ΤΟ ΠΑΣΧΑ είναι η λαμπροτάτη του Χριστιανισμού εορτή, τα Χριστούγεννα βεβαίως είναι η γλυκυτάτη και συγκινητικοτάτη και διά τούτο ανέκαθεν εθεωρήθη ως οικογενειακή κατ' εξοχήν εορτή', γράφει ο Άγιος των Νεοελληνικών Γραμμάτων, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, σε άρθρο του στην εφ. «Εφημερίς», στις 25 Δεκεμβρίου 1887. Και παραμένει «λαμπροτάτη», «γλυκυτάτη» και «κατ' εξοχήν οικογενειακή», ακόμα και εν έτει 2010, για την ελληνική οικογένεια. Όχι βέβαια στον βαθμό που ήταν κάποτε, ωστόσο, παραμένει!

ΓΙΑ ΤΑ ΗΘΗ και έθιμα αλλά και για τις δοξασίες των Χριστουγέννων θα μπορούσε, βέβαια, κανείς να γράψει τα μύρια όσα. Για τους καλικάντζαρους, για παράδειγμα, που άλλοι τους φαντάζονταν «σαν τους ανθρώπους, ωστόσο, μαύρους, άσκημους και πολύ ψηλούς», άλλοι «κουτσούς, στραβούς, μονόματους, μονοπόδαρους και κουτούς» και άλλοι μαυριδερούς με κόκκινα μάτια, τράγινα πόδια, με χέρια σαν της μαϊμούς και με τριχωτό σώμα». Κι αν οργιάζει (οργίαζε) η λαϊκή φαντασία με την περίπτωσή τους!

ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΩ, ωστόσο, ούτε στους καλικαντζάρους και σε άλλες δοξασίες ούτε σε ήθη και έθιμα όπως λογάριαζα όταν άρχιζα. Και γιατί ο χώρος της στήλης πάει να εξαντληθεί και θέλω εκτός απ' το ποίημα στο τέλος να χωρέσει ένα ακόμα Παπαδιαμάντειο απόσπασμα:

'ΟΤΑΝ ΕΦΘΑΣΑΝ εις το Κάστρον και εισήλθον εις τον ναόν του Χριστού, τόσον θάλπος εθώπευσε την ψυχήν των, ώστε, αν και ήσαν κατάκοποι και ενύσταζον τινές αυτών, ησθάνθησαν τόσον την χαράν του να ζώσι και να έχωσι φθάσει αισίως εις το τέρμα της πορείας των, εις τον ναόν του Κυρίου, ώστε τους έφυγε πάσα νύστα και πάσα κόπωσις» (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 'Στο Χριστό στο Κάστρο').

'Μέσα μας γίνεται η Γέννηση/ Έξω στέκει το σχήμα της./ Μας φανερώνεται./ Εδώ που στήσαμε τη φάτνη,/ Εδώ που κρεμάσανε το άστρο,/ Είναι σα μια μεγάλη πέτρα/ Πέτρα υψηλή, μετέωρη./ Ένα πυκνό σημείο αιωνιότητας/ [...]'.
Από το ποίημα του Γιώργου Θέμελη 'Φάτνη'.

ΧΑΙΡΕΤΩ ΣΑΣ ΚΙ ΑΓΑΠΩ ΣΑΣ!
(http//:petaxta.blogspot.

Χανιώτικα νέα(25.12 10)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου