ΕΥΦΗΜΕΣ ΜΝΕΙΕΣ

Υπάρχει ελπίς

Γλώσσα και πολιτισμός. Η πολιτισμική διάσταση της γλώσσας και η γλωσσική διάσταση του πολιτισμού', 'Ευρώπη: μια αφηγηματική ταυτότητα', 'τα πολιτιστικά αίτια της έκβασης της μεταπολίτευσης'. Οι τίτλοι των εισηγήσεων που έκαναν ο ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ερατοσθένης Καψωμένος, ο αν. καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Νίκος Μπακουνάκης και ο φιλόλογος - συγγραφέας Λαοκράτης Βάσσης, αντίστοιχα, στην ημερίδα που έγινε το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου τ.ε., εν είδει προλόγου στο πλαίσιο του Προγράμματος με θέμα 'Γλώσσα, Επικοινωνία και Πολιτισμός', το οποίο διοργάνωσε το Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου στις εγκαταστάσεις του (Ιδρυμα 'Αγία Σοφία'). Ανάμεσα στους τυχερούς που τους άκουσαν κι εγώ. Φωτιά στην κυριολεξία πήρε το μολύβι μου, σημειώνοντας τα που έλεγαν.
Πολλές πάμπολλες οι εύφημες μνείες που θα μπορούσα να γράψω παίρνοντας 'αμπάριζα' απ’ αυτά. Οπως απ’ τη φράση του Ερατοσθένη Καψωμένου 'πλούσια γλώσσα σημαίνει μεγάλος πολιτισμός', τα διάφορα 'κοινωνιόλεκτα' ('Θεός ξεβράκωτος', 'όμορφα, όμορφα', 'είναι ωραίος άνθρωπος', 'δεν είναι τση πρεπιάς' κ.λπ.) που ανάλυσε τον στίχο του Ελύτη 'για μια χούφτα «ευ» ζούμε όλοι μας', που χρησιμοποίησε…
Οπως απ’ τις αφηγήσεις για την Ευρώπη του Σαιν Σιμόν, του Τζουζέπε Μαντσίνι, του Βίκτωρα Ουγκώ και άλλων που παρουσίασε ο Νίκος Μπακουνάκης, τους στίχους που έγραψε ο Κωστής Παλαμάς για την Ευρώπη στη 'Φλογέρα του βασιλιά' και σ’ άλλα του ποιήματα και τους οποίους χρησιμοποίησε… Οπως απ’ τη φράση του Λαοκράτη Βάσση 'να μαζέψουμε το υπόλοιπο της ψυχής μας για να βγούμε απ’ την τροϊκανή Χανάκα στα μετατροϊκανά τοπία' ως Ελληνες, στην αφιέρωση της ομιλίας του στον 'ανυπόταχτο γιατρό Ανδρέα Αρχοντάκη' που έκανε… Αρκούμαι, όμως, λόγω στενότητας χώρου, να καταθέσω, με βάση τα που άκουσα σ’ αυτήν την εύφημη μνεία απλά και μόνο τον προβληματισμό μου, εάν δηλαδή έχουμε 'ψυλλιαστεί' ως Ελληνες για την τύχη που μας περιμένει, αν συνεχίσουμε ν’ αρμενίζουμε στραβά στον στραβό γιαλό… Θα ’λεγα λίγο, πολύ λίγο. Ομως, όντας φύσει αισιόδοξος δεν θα φέρω την καταστροφή. 'Ολίγη ζύμη', για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, 'όλον το φύραμα κάμνει ένζυμον'. Κι αυτή η ζύμη, η καλή ζύμη, δεν είναι είδος προς εξαφάνιση στη σημερινή Ελλάδα της κρίσης, μιας κρίσης που δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά και πολιτική και πρωτίστως ηθική. Υπάρχει ελπίς! Οσο η μνήμη, που μυρίζει λιβάνι και μπαρούτη, εξακολουθεί να καίει άκαυτη βάτος, για να θυμηθώ έναν στίχο του Οδυσσέα Ελύτη, σε κάποιες γωνιές της πατρίδας μας…



Εξ αδιανεμήτου πλούτος

Εξ αδιανεμήτου πλούτος και για την ελληνική δημοσιογραφία και για τον τόπο μας έγραψα προ 15 ημερών (Βλ. 'εύφημη μνεία' με τίτλο 'Φως ιλαρόν', 15. Σεπτ.), ότι αποτελεί το Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου, που λειτουργεί ως γνωστό εδώ και πέντε χρόνια στους Αγίους Πάντες (Ιδρυμα 'Αγία Σοφία') Αποκορώνου. Οσο περνά ο καιρός και το Ινστιτούτο προσθέτει έργο στο έργο που παράγει, τόσο περισσότερο αναγνωρίζεται απ’ τους πάντες αυτό. Ηταν πράγματι ευλογία για την ελληνική δημοσιογραφία στο σύνολό της (δεν υπάρχει κάτι παρόμοιο στην Ελλάδα) η ίδρυσή του από τον Σ.Η.Π.Ε., ύστερα από πρόταση και επιμονή του και εκδότη της εφημερίδας μας, τότε προέδρου του Γιάννη Γαρεδάκη. Αλλά και ευλογία για τον τόπο μας η δημιουργία και η λειτουργία του στον συγκεκριμένο χώρο, έναν χώρο που είχε επιλέξει πριν από 25 χρόνια περίπου ο Σοφός Γέροντας μητροπολίτης Ειρηναίος Γαλανάκης για να στήσει το Κοινωφελές Ιδρυμα 'Αγία Σοφία'. Ευλογία για τον Αποκόρωνα, για τα Χανιά, για την Κρήτη ολόκληρη... Και με αφορμή το αναφερθέν στην προηγούμενη εύφημη μνεία πρόγραμμα που 'έτρεξε' (22 - 27 Σεπτεμβρίου) στις εκ βάθρων ανακαινισθείσες υπάρχουσες εγκαταστάσεις του, η αναφορά.
Με την έννοια ότι οι εκπρόσωποι των φορέων (ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Μανούσος Βολουδάκης, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Αποστόλης Βουλγαράκης, ο δήμαρχος Αποκορώνου Γρηγόρης Μαρκάκης κ.λπ.), όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις τους στην ημερίδα, εξέφρασαν ρητά και κατηγορηματικά τη στήριξή τους. Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν! Το Ινστιτούτο, 'φάρος' για τη δημοσιογραφία και γενικότερα τον πολιτισμό, αλλά και 'στολή' του τόπου μας, είναι πάντα εκεί για να συνεχίζει, παρά την κρίση, τις δράσεις του, όπως εμφαντικά ανέφερε ο και επίκουρος καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικης, γενικός διευθυντής του, Αντώνης Σκαμνάκης. 'Το διαφυλάξαι τ’ αγαθά χαλεπώτερον του κτήσασθαι εστίν'. Εχει γνώση αυτής της ρήσης του Δημοσθένη ο Γιάννης Γαρεδάκης...