ΔΗΜ. ΣΧ. Ν. ΧΩΡΙΟΥ ΑΠΟΚΟΡΩΝΟΥ
Μαθητική εφημερίδα ΣΤ' τάξης
Kάποιες απ’ τις εργασίες των Εκτακιών της περυσινής σχολικής χρονιάς (2011-12) του Δημ. Σχ. Ν. Χωριού Αποκορώνου, που τις βρήκα στο πρώτο τεύχος της μαθητικής τους εφημερίδας, φιλοξενούνται στον σημερινό Παιδότοπο. Και σαν δείγματα των πολλών και καλών εργασιών τους που βρήκαν θέση στα τέσσερα συνολικά τεύχη της εφημερίδας τους (να ’ναι καλά ο φίλος διευθυντής του Σχολείου, Γιώργος Νικολουδάκης, που μου τα έστειλε) που κυκλοφορήθηκαν πέρυσι. Και για επιβράβευση της προσπάθειάς τους, μιας προσπάθειας που είχε σε ρόλο εμψυχώτριας, τη δασκάλα τους Ειρήνη Πιπεράκη. Και για να λειτουργήσει η δημιοσίευσή τους σαν παράδειγμα προς μίμηση...
Δεν είναι και τόσο δύσκολο κάθε σχολική τάξη να βγάζει τη δική της εφημερίδα και κάθε σχολείο το δικό του περιοδικό...
Αξίζει κάθε έπαινο η προσπάθειά σας, παιδιά!
Β.Θ.Κ.
Η ιστορία της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη Αρμένων
Ο Αγιος Ιωάννης, που βρίσκεται στην πλατεία των Αρμένων, είναι μία πολύ παλιά εκκλησία που είχε χτιστεί την προχριστιανική εποχή. Γκρεμίστηκε από τους ειδωλολάτρες και ξαναχτίστηκε ως χριστιανική εκκλησία επί βυζαντινής αυτοκρατορίας, την περίοδο που ήρθε στην Κρήτη ο Φωκάς για την ελευθέρωσή της από τους Σαρακηνούς.
Επί τουρκοκρατίας υπέστη πολλές καταστροφές και ξαναχτίστηκε μετά την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους. Αν την επισκεφτούμε, θα διαπιστώσουμε τις παρεμβάσεις που είχαν γίνει κατά καιρούς από τους χριστιανούς και από τους κατακτητές. Στο εσωτερικό της, κατά τη διάρκεια αναστήλωσης, αποκαλύφθηκαν δεκάδες τάφοι, κομμάτια από μάρμαρο, στρογγυλές κολώνες και ψηφιδωτές αγιογραφίες που απεικονίζουν βυζαντινές περιόδους. Όλα αυτά μας δείχνουν τις παρεμβάσεις που είχε υποστεί ο ναός. Μαρτυρίες παλιών κατοίκων των Αρμένων αναφέρουν ότι όταν η εκκλησία ξαναχτίστηκε, επί βυζαντινής αυτοκρατορίας, είχε 101 κολώνες και γι’ αυτό την ονόμαζαν και εκατοντοπυλιανή, αυτό όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί γιατί δεν έχουν γίνει ανασκαφές έξω και γύρω από το ναό!
Κατερίνα Χαλβαδάκη
To παλιό σχολείο των Αρμένων
Το σχολείο χτίστηκε το 1879 με χρήματα της κοινότητας Αρμένων Αποκορώνου, που συγκεντρώθηκαν μετά από έρανο που πραγματοποίησαν οι πρώτοι κάτοικοι της κοινότητας.
Χτίστηκε στη μέση του χωριού, σε μεγάλη απόσταση από την τούρκικη συνοικία, σε ένα οικόπεδο της κοινότητας που ονομαζόταν 'Χοντρολια' επειδή εκεί είχε φυτρώσει μία πελώρια αγριελιά. Το σχολείο άρχισε να λειτουργεί το 1885, ως 'Κατώτερο δημοτικό σχολείο'. Είχε τέσσερις τάξεις, Πρώτη, Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη και ήταν χωριστά τα αγόρια και τα κορίτσια (αρρένων και θηλέων). Το σχολείο ήταν δημόσιο και λειτουργούσε με δαπάνες της κοινότητας. Μέχρι τότε τα σχολεία ήταν μονοτάξια (είχαν μόνο μία τάξη) και οι δάσκαλοι πληρώνονταν από τους γονείς των μαθητών. Ετσι, επειδή το δημοτικό σχολείο των Αρμένων ήταν το μοναδικό δημόσιο σχολείο, σε αυτό γράφονταν και φοιτούσαν μαθητές από όλες τις περιοχές του δήμου. Το 1909 επί Κρητικής Πολιτείας στο σχολείο προστέθηκαν ακόμη δύο τάξεις, η Πέμπτη και η Εκτη και από 'Κατώτερο' έγινε 'Ανώτερο δημοτικό σχολείο', γεγονός που γιορτάστηκε από όλους τους κατοίκους και τους δασκάλους. Ευχαριστούμε τον κ. Τσσκιράκη Γιάννη για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας έδωσε για τη συγγραφή του άρθρου αυτού.
Μαρία Ορφανάκη και Φρόσω Τσιτσιρίδη
•Ο μικρός Κωστάκης γυρνάει την πρώτη μέρα απ’ το σχολείο.
- Σας έμαθαν τίποτα παιδί μου σήμερα; τον ρωτάει η μητέρα του.
- Τίποτα. Αφού, να φανταστείς, πρέπει να πάω κι αύριο!
• Ο μικρός Νικόλας προσεύχεται: Θεέ μου, κάνε να γίνει η Θεσσαλονίκη η πρωτεύουσα της Ελλάδας!
'Γιατί χρυσό μου;' ρωτά η μαμά του.
'Γιατί έτσι έγραψα στο διαγώνισμα της Γεωγραφίας'!
• Συζήτηση μεταξύ φίλων.
- Εσύ κάνεις την προσευχή σου πριν το φαγητό;
- Όχι, δεν υπάρχει λόγος. Η μαμά μου είναι πολύ καλή μαγείρισσα!
Ο 'Κουλές'
Το Νιο Χωριό στην τουρκοκρατία το είχαν στην κατοχή τους οι Γενίτσαροι και το φρουρούσαν καλά. Τη θέση του τη θεωρούσαν στρατηγική. Ηταν το πέρασμα για το Ρέθυμνο. Οχύρωμα για όλα τα γύρω χωριά, έπρεπε λοιπόν να φυλαχτεί γερά. Γι’ αυτό υπήρχε μονίμως στη Χαλέπα τούρκικος στρατός κι είχε χτιστεί το μεγάλο ιστορικό φρούριο 'Κουλέ' και σε μικρή απόσταση το μικρό 'Κουλεδάκι'. Αυτό λένε πως ήταν κατοικία του διοικητή της φρουράς. Ανάμεσα στα δύο ήταν και σώζεται ακόμη και σήμερα μία μεγάλη στέρνα.
Κλειώ Μαραγκουδάκη & Κωνσταντίνος Μαραγκουδάκης
4 Οκτωβρίου, Ημέρα των ζώων
Η μέρα της 4ης Οκτωβρίου κάθε χρόνου είναι ημέρα αφιερωμένη στα ζώα. Κατά καιρούς ακούμε για διάφορα περιστατικά κακομεταχείρισης των ζώων. Υπάρχουν άνθρωποι που τα χρησιμοποιούν, τα κυνηγάνε, τα σκοτώνουν για το κρέας τους ή ακόμα τα αιχμαλωτίζουν με σκοπό το κέρδος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά ζώα να κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. (Εδώ αξίζει να αναφέρω ότι στην Ελλάδα μερικά απ’ τα ζώα που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν είναι η χελώνα καρέτα - καρέτα, η φώκια μονάχους - μονάχους και το χρυσό τσακάλι.)
Ο άνθρωπος, ως ανώτερο είδος στη βαθμίδα της εξέλιξης, οφείλει να τα προστατεύει και να τα αγαπά. Την αγάπη του όμως αυτή πρέπει να την εκδηλώνει όλες τις μέρες του χρόνου, όχι μόνο στις 4 Οκτωβρίου.
Στο κάτω - κάτω η μέρα που τα ζώα έχουν την 'τιμητική» τους υπάρχει, για να μας υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις μας απέναντι σ’ αυτά.
Μαίρη Νικολαράκου
Ο τρύγος
Ο τρύγος αφορά το μάζεμα των σταφυλιών. Ο καθορισμός του χρόνου του τρυγητού έχει μεγάλη σημασία για την ποιότητα των σταφυλιών. Σε γενικές γραμμές ο τρύγος γίνεται τους μήνες Σεπτέμβριο -Οκτώβριο. Τα σταφύλια που είναι έτοιμα για μάζεμα πρέπει να είναι ώριμα, όταν έχουμε να κάνουμε με σταφύλια που προορίζονται για παραγωγή κρασιού.
Παραδοσιακά τα τρυγημένα σταφύλια συγκεντρώνονται σε ειδικά κοφίνια (τρυγοκόφινα) ή σε μεγάλα πλαστικά δοχεία. Για την κοπή των τσαμπιών χρησιμοποιούνται σουγιάδες, ψαλίδια ή λεπίδες. Στην ελληνική ύπαιθρο ο τρύγος, μαζί με το πάτημα των σταφυλιών που τον ακολουθούσε ήταν μια από τις σημαντικότερες αγροτικές εργασίες και γινόταν αφορμή για γιορτή συνοδευόμενη από τα ανάλογα έθιμα.
Ολγα Νικολοζάκη
Μαθητική εφημερίδα ΣΤ' τάξης
Kάποιες απ’ τις εργασίες των Εκτακιών της περυσινής σχολικής χρονιάς (2011-12) του Δημ. Σχ. Ν. Χωριού Αποκορώνου, που τις βρήκα στο πρώτο τεύχος της μαθητικής τους εφημερίδας, φιλοξενούνται στον σημερινό Παιδότοπο. Και σαν δείγματα των πολλών και καλών εργασιών τους που βρήκαν θέση στα τέσσερα συνολικά τεύχη της εφημερίδας τους (να ’ναι καλά ο φίλος διευθυντής του Σχολείου, Γιώργος Νικολουδάκης, που μου τα έστειλε) που κυκλοφορήθηκαν πέρυσι. Και για επιβράβευση της προσπάθειάς τους, μιας προσπάθειας που είχε σε ρόλο εμψυχώτριας, τη δασκάλα τους Ειρήνη Πιπεράκη. Και για να λειτουργήσει η δημιοσίευσή τους σαν παράδειγμα προς μίμηση...
Δεν είναι και τόσο δύσκολο κάθε σχολική τάξη να βγάζει τη δική της εφημερίδα και κάθε σχολείο το δικό του περιοδικό...
Αξίζει κάθε έπαινο η προσπάθειά σας, παιδιά!
Β.Θ.Κ.
Η ιστορία της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη Αρμένων
Ο Αγιος Ιωάννης, που βρίσκεται στην πλατεία των Αρμένων, είναι μία πολύ παλιά εκκλησία που είχε χτιστεί την προχριστιανική εποχή. Γκρεμίστηκε από τους ειδωλολάτρες και ξαναχτίστηκε ως χριστιανική εκκλησία επί βυζαντινής αυτοκρατορίας, την περίοδο που ήρθε στην Κρήτη ο Φωκάς για την ελευθέρωσή της από τους Σαρακηνούς.
Επί τουρκοκρατίας υπέστη πολλές καταστροφές και ξαναχτίστηκε μετά την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους. Αν την επισκεφτούμε, θα διαπιστώσουμε τις παρεμβάσεις που είχαν γίνει κατά καιρούς από τους χριστιανούς και από τους κατακτητές. Στο εσωτερικό της, κατά τη διάρκεια αναστήλωσης, αποκαλύφθηκαν δεκάδες τάφοι, κομμάτια από μάρμαρο, στρογγυλές κολώνες και ψηφιδωτές αγιογραφίες που απεικονίζουν βυζαντινές περιόδους. Όλα αυτά μας δείχνουν τις παρεμβάσεις που είχε υποστεί ο ναός. Μαρτυρίες παλιών κατοίκων των Αρμένων αναφέρουν ότι όταν η εκκλησία ξαναχτίστηκε, επί βυζαντινής αυτοκρατορίας, είχε 101 κολώνες και γι’ αυτό την ονόμαζαν και εκατοντοπυλιανή, αυτό όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί γιατί δεν έχουν γίνει ανασκαφές έξω και γύρω από το ναό!
Κατερίνα Χαλβαδάκη
To παλιό σχολείο των Αρμένων
Το σχολείο χτίστηκε το 1879 με χρήματα της κοινότητας Αρμένων Αποκορώνου, που συγκεντρώθηκαν μετά από έρανο που πραγματοποίησαν οι πρώτοι κάτοικοι της κοινότητας.
Χτίστηκε στη μέση του χωριού, σε μεγάλη απόσταση από την τούρκικη συνοικία, σε ένα οικόπεδο της κοινότητας που ονομαζόταν 'Χοντρολια' επειδή εκεί είχε φυτρώσει μία πελώρια αγριελιά. Το σχολείο άρχισε να λειτουργεί το 1885, ως 'Κατώτερο δημοτικό σχολείο'. Είχε τέσσερις τάξεις, Πρώτη, Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη και ήταν χωριστά τα αγόρια και τα κορίτσια (αρρένων και θηλέων). Το σχολείο ήταν δημόσιο και λειτουργούσε με δαπάνες της κοινότητας. Μέχρι τότε τα σχολεία ήταν μονοτάξια (είχαν μόνο μία τάξη) και οι δάσκαλοι πληρώνονταν από τους γονείς των μαθητών. Ετσι, επειδή το δημοτικό σχολείο των Αρμένων ήταν το μοναδικό δημόσιο σχολείο, σε αυτό γράφονταν και φοιτούσαν μαθητές από όλες τις περιοχές του δήμου. Το 1909 επί Κρητικής Πολιτείας στο σχολείο προστέθηκαν ακόμη δύο τάξεις, η Πέμπτη και η Εκτη και από 'Κατώτερο' έγινε 'Ανώτερο δημοτικό σχολείο', γεγονός που γιορτάστηκε από όλους τους κατοίκους και τους δασκάλους. Ευχαριστούμε τον κ. Τσσκιράκη Γιάννη για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας έδωσε για τη συγγραφή του άρθρου αυτού.
Μαρία Ορφανάκη και Φρόσω Τσιτσιρίδη
•Ο μικρός Κωστάκης γυρνάει την πρώτη μέρα απ’ το σχολείο.
- Σας έμαθαν τίποτα παιδί μου σήμερα; τον ρωτάει η μητέρα του.
- Τίποτα. Αφού, να φανταστείς, πρέπει να πάω κι αύριο!
• Ο μικρός Νικόλας προσεύχεται: Θεέ μου, κάνε να γίνει η Θεσσαλονίκη η πρωτεύουσα της Ελλάδας!
'Γιατί χρυσό μου;' ρωτά η μαμά του.
'Γιατί έτσι έγραψα στο διαγώνισμα της Γεωγραφίας'!
• Συζήτηση μεταξύ φίλων.
- Εσύ κάνεις την προσευχή σου πριν το φαγητό;
- Όχι, δεν υπάρχει λόγος. Η μαμά μου είναι πολύ καλή μαγείρισσα!
Ο 'Κουλές'
Το Νιο Χωριό στην τουρκοκρατία το είχαν στην κατοχή τους οι Γενίτσαροι και το φρουρούσαν καλά. Τη θέση του τη θεωρούσαν στρατηγική. Ηταν το πέρασμα για το Ρέθυμνο. Οχύρωμα για όλα τα γύρω χωριά, έπρεπε λοιπόν να φυλαχτεί γερά. Γι’ αυτό υπήρχε μονίμως στη Χαλέπα τούρκικος στρατός κι είχε χτιστεί το μεγάλο ιστορικό φρούριο 'Κουλέ' και σε μικρή απόσταση το μικρό 'Κουλεδάκι'. Αυτό λένε πως ήταν κατοικία του διοικητή της φρουράς. Ανάμεσα στα δύο ήταν και σώζεται ακόμη και σήμερα μία μεγάλη στέρνα.
Κλειώ Μαραγκουδάκη & Κωνσταντίνος Μαραγκουδάκης
4 Οκτωβρίου, Ημέρα των ζώων
Η μέρα της 4ης Οκτωβρίου κάθε χρόνου είναι ημέρα αφιερωμένη στα ζώα. Κατά καιρούς ακούμε για διάφορα περιστατικά κακομεταχείρισης των ζώων. Υπάρχουν άνθρωποι που τα χρησιμοποιούν, τα κυνηγάνε, τα σκοτώνουν για το κρέας τους ή ακόμα τα αιχμαλωτίζουν με σκοπό το κέρδος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά ζώα να κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. (Εδώ αξίζει να αναφέρω ότι στην Ελλάδα μερικά απ’ τα ζώα που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν είναι η χελώνα καρέτα - καρέτα, η φώκια μονάχους - μονάχους και το χρυσό τσακάλι.)
Ο άνθρωπος, ως ανώτερο είδος στη βαθμίδα της εξέλιξης, οφείλει να τα προστατεύει και να τα αγαπά. Την αγάπη του όμως αυτή πρέπει να την εκδηλώνει όλες τις μέρες του χρόνου, όχι μόνο στις 4 Οκτωβρίου.
Στο κάτω - κάτω η μέρα που τα ζώα έχουν την 'τιμητική» τους υπάρχει, για να μας υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις μας απέναντι σ’ αυτά.
Μαίρη Νικολαράκου
Ο τρύγος
Ο τρύγος αφορά το μάζεμα των σταφυλιών. Ο καθορισμός του χρόνου του τρυγητού έχει μεγάλη σημασία για την ποιότητα των σταφυλιών. Σε γενικές γραμμές ο τρύγος γίνεται τους μήνες Σεπτέμβριο -Οκτώβριο. Τα σταφύλια που είναι έτοιμα για μάζεμα πρέπει να είναι ώριμα, όταν έχουμε να κάνουμε με σταφύλια που προορίζονται για παραγωγή κρασιού.
Παραδοσιακά τα τρυγημένα σταφύλια συγκεντρώνονται σε ειδικά κοφίνια (τρυγοκόφινα) ή σε μεγάλα πλαστικά δοχεία. Για την κοπή των τσαμπιών χρησιμοποιούνται σουγιάδες, ψαλίδια ή λεπίδες. Στην ελληνική ύπαιθρο ο τρύγος, μαζί με το πάτημα των σταφυλιών που τον ακολουθούσε ήταν μια από τις σημαντικότερες αγροτικές εργασίες και γινόταν αφορμή για γιορτή συνοδευόμενη από τα ανάλογα έθιμα.
Ολγα Νικολοζάκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου