ΠΟΙΗΣΗ

ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΒΡΑΔΥ

«Όταν μεγαλώσω, μάνα

έλεγ’ εκείνο το βράδυ

ο πιο μικρός,

θα φτάνω κι εγώ το μάνταλο

και θ’ ανοίγω την αυλόπορτα,

όπως τ’ αδέρφια μου».

«Ναι! όταν θα μεγαλώσεις, γιε μου,

του ’λεγε η μάνα του,

τότε θα φτάνεις το μάνταλο.

Να, έτσι! Κοίταξ’ εμένα, παιδί μου,

κοίταξ’ εμένα, μάτια μου».

«Ναι! μα πότε μεγαλώνει ένα παιδί»;

«Ένα παιδί μεγαλώνει, γιε μου,

όταν μπορεί να φτάνει το μάνταλο».

«Και ύστερα δε θα ’μαι πια παιδί»;

«Όχι, βέβαια! Ύστερα θα ’σαι άντρας, γιε μου»!

«Μα όταν μεγαλώσω, μάνα,

και θα ’μαι άντρας,

και θα φτάνω το μάνταλο,

τι μπορώ να γίνω περισσότερο από άντρας»;

Έτσι ρωτούσε το βράδυ εκείνο

ο πιο μικρός,

το βράδυ εκείνο,

που άλλοι κόντυναν

-Θε μου πώς κόντυναν οι πιο πολλοί-

και δεν έφταναν το μάνταλο.

Το βράδυ εκείνο, που άλλοι ψήλωσαν,

ψήλωσαν ξαφνικά,

κι έφτασαν το μάνταλο της αυλόπορτας

και βγήκαν στους δρόμους…

(Ήταν το μπόι τους που ψήλωσε;

Ήταν τα δάχτυλά τους που μάκρυναν;

Ή ήταν η καρδιά τους που μεγάλωσε

και καταβρόχθισε τις σάρκες τους;)

«Ένας άντρας, γιε μου,

γίνεται κάτι πιο πάνω από άντρας,

αν μείνει άντρας σ’ όλη του τη ζωή»,

του απάντησε η μάνα του

κι αφουγκραζόταν τη λαοβουή

που πετροβολούσε τις γρίλιες των παραθυριών,

κι αφουγκραζόταν την καρδιά της

τη βαφτισμένη στη λαοβουή...

«Μπορεί να μη γυρίσουμε, μάνα»…

της είχε πει φεύγοντας ο μεγάλος

και τη φίλησε στο μέτωπο

σαν Παναγία Βυζαντινή.

(Χρόνια τώρα

σκεφτόταν τις Σπαρτιάτισσες.

Δεν μπορούσε να καταλάβει

εκείνο το ταν ή επί τας,

που έλεγαν στα παιδιά τους,

όταν τους έδιναν την ασπίδα,

την ώρα που κινούσαν για τον πόλεμο∙

δεν μπορούσε να παραδεχτεί,

πως μια μάνα μπορούσε να πει

τέτοια λόγια στον γιο της.

Μια μάνα, σκεφτόταν, τι μπορεί

να είναι περισσότερο από μάνα;

Κι όμως απόψε

16 του Νοέμβρη 1973,

κατάλαβε στα σαρανταδύο της χρόνια,

πως μια μάνα

είναι κάτι παραπάνω από μάνα

ενός, δύο, τριών παιδιών.

Είναι μάνα, όλων των παιδιών του κόσμου:

κι αυτών που ψήλωσαν απόψε,

κι αυτών που δεν ψήλωσαν,

κι αυτών που κόντυναν,

κι αυτών που ήταν κοντοί ανέκαθεν)…

 «Μάνα την ευχή σου»,

είχε πει κι ο δεύτερος,

εκείνος που ήταν πάντα ακούρευτος

κι έλεγε πως νοιάζεται

μόνο για τα κορίτσια.

«Στο καλό!

Η Παναγιά μαζί σας»…

Ο μικρός είχε βάλει τις φωνές∙

ήθελε να πάει κι αυτός…

«Εσύ μείνε», του είχαν πει οι μεγάλοι

και χάθηκαν στους δρόμους,

λουσμένοι στο εσπερινό φως,

ντυμένοι στα κυριακάτικά τους∙

και δεν ήξεραν αν ήταν Σταύρωση

ή Ανάσταση εκεί που πήγαιναν.

Κι έμεινε ο μικρός με τη μάνα του∙

και η λαοβουή πετροβολούσε

τις γρίλιες των παραθυριών…

«Μάνα, μην κλαις»!

μίλησε για στερνή φορά ο μικρός.

«Θα μεγαλώσω κι εγώ!

Θα γίνω άντρας, σου λέω!

Και θα μείνω άντρας»!

ΚΑΖΟΒΑΡ (Γ'Έκδοση, "Πυξίδα της Πόλης", Χανιά 2014)