Κεφάλια στις τουφεκόβεργες
Γράφει ο Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
Με αφορμή το διήμερο συνέδριο που διοργάνωσαν στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης μας το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης, η Ιστορική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, το Πνευματικό Κέντρο Χανίων και η περιφερειακή Ενότητα Χανίων, στις 4 και 5 Νοεμβρίου, με τίτλο “1866-2016: 150 Χρόνια από τη Μεγάλη Κρητική Επανάσταση” και στον απόηχο των εκδηλώσεων για το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, που έγιναν με την παρουσία του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, η σημερινή Στάση. Και εις μνήμην ενός παππού καπετάνιου, που και την δική του κεφαλή, καρφωμένη πάνω σεμια τουφεκόβεργα, όπως και πολλές άλλες, περιέφεραν οι Τούρκοι “ανά τς οδούς και τας ρύμας” των χωριών του Αποκόρωνα, για παραδειγματισμό. Και, βέβαια, εις μνήμην όλων των ολοκαυτωθέντων στην Ιερά Μονή Αρκαδίου, αλλά και όλων των “ηρωικώς αγωνισαμένων και ενδόξως πεσόντων” απανταχού της Κρήτης”, για την Ένωσή της με τη Μητέρα Ελλάδα την τριετία 1866 – 69.
“Η Μάχη του Βαφέ: Το εθελούσιο μιας θυσίας” ήταν ο τίτλος της δικής μου εισήγησης που έγινε στο προαναφερθέν Συνέδριο, το πρωί της δεύτερη μέρας, “Κουβέντα μ’ έναν εθελοντή της Μάχης”, ο υπότιτλος. “Ο Μουσταφά πασάς νίκησε τους επαναστάτες και τους εθελοντές, που υπό την αρχηγία του Ζυμβρακάκη προσπάθησαν να τον αναχαιτίσουν στον Βαφέ του Αποκόρωνα, στις 12 Οκτωβρίου του 1866”. Τρεις μικρές, ουδέτερες και ασήμαντες αράδες, από ένα βιβλίο ιστορίας, ήταν το μόνο σχετικό στοιχείο που είχα υπόψη μου, όταν ασχολήθηκα πριν από 20 χρόνια με το θέμα. Τίποτα περισσότερο, όταν ανέλαβα να μιλήσω στον Βαφέ, για την επέτειο των 130 χρόνων από τη Μάχη, σε μια εκδήλωση που διοργάνωσαν στις 19 Οκτωβρίου 1996 το Κοινωφελές Ίδρυμα “Αγία Σοφία”, η Κοινότητα Βαφέ και οι πολιτιστικοί Σύλλογοι του Χωριού “Το Λιμνοπήγαδο” και “Κρυονερίδα”. Έτσι νόμιζα. Όταν όμως…
Όταν όμως, προετοιμάζοντας την ομιλία στράλιξαν στους έλικες του μυαλού μου τα φοβερά ντοκουμέντα της Μάχης, οι αναφορές, οι επαναστατικές προκηρύξεις και τα υπομνήματα, οι επιστολές, οι λόγοι και τα δημοσιεύματα, οι σύγχρονες με τη Μάχη πηγές, τότε έγινε η αποκάλυψη δύο σημαντικών παραστάσεων που έρχονταν απ’ τα μικράτα μου, απ’ τις διηγήσεις της γιαγιάς μου, που έφυγε για την Χώρα των Μακάρων, όταν ήμουν 4 χρονών. Η μια ήταν τα γεμάτα αίματα και λάσπες κομμένα κεφάλια των αγωνιστών, ένα απ’ αυτή και του παππού – καπετάνιου, που τα περιέφεραν πάνω στις τουφεκόβεργες, στα χωριά του Αποκόρωνα οι Τούρκοι, τις ημέρες εκείνες του Μεγάλου Σηκωμού. Η άλλη ήταν η ατέλειωτη θλιβερή περιπλάνηση κάποιων ξεχασμένων, πληγιασμένων, πεινασμένων, ρακένδυτων και ανυπόδητων εθελοντών, πάνω στα χιόνια. Να κουβεντιάσω μ’ έναν απ’ τους άγνωστους Κρητικούς επαναστάτες ή μ’ έναν απ’ τους άγνωστους Κρητικούς επαναστάτες ή μ’ έναν απ’ τους άγνωστους εθελοντές της Μάχης; Ο προβληματισμός μου. Επέλεξα να “κουβεντιάσω” με τον δεύτερο. Ίδια η επιλογή και στην περίπτωση της εισήγησης για το Συνέδριο. Μένει η κουβέντα με τον άγνωστο αγωνιστή πάλι…
Και βέβαια στην κουβέντα με τον Εθελοντή δεν έγινε παρά μικρή μόνο αναφορά στα πριν και καθόλου στα μετά τη Μάχη γεγονότα της Επανάστασης του ’66. Μιας επανάστασης που είχε βέβαια ως κορυφαίο συμβάν το ουρανόφεγγο Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, του ταπεινού αυτού μοναστηριού, “που πολέμησε σαν κάστρο και πέθανε, σαν ηφαίστειο”, για να θυμηθούμε τα λόγια του Βίκτορα Ουγκώ. Αλλά και μιας επανάστασης που είχε σαν άμεσο αποτέλεσμα μια πιο ανθρώπινη ζωή στην Κρήτη και που απετέλεσε το εφαλτήριο για παραπέρα αγώνες…
“Κεφάλια στις τουφεκόβεργες”, ο τίτλος ενός διηγήματος που ξεκίνησα κάποια στιγμή να γράφω, και δεν το συνέχισα…
Χανιώτικα νέα (11.11.2016)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου